________________
• તા. ૭ થી ૧૪ : શામળાજી
ટીંટોઈથી શામળાજી આવ્યા વચમાં બ્રહ્મપુરી, વાંકીયાળ, કાદવીયા થઈ વજાપુર આવ્યા. આ વિભાગના આદિવાસી કાર્યકર નરસિહભાઈ ભાવસાર પ્રવાસમાં અમારી સાથે રહ્યા હતા. બધો આદિવાસી પ્રદેશ છે. તા. ૮-૫-૧૯પ૧ના રોજ બપોરના ૪ વાગે સર્વોદયના ગામડામાં ચાલતી શાળાઓના અને સરકારી શાળાઓના વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકોનું સંમેલન રાખ્યું હતું. ૧૬ શાળાના ૪૧૫ વિદ્યાર્થીઓ આવ્યા હતા. પ્રથમ નરસિંહભાઈએ પ્રાસંગિક કહ્યું તે પછી મહારાજશ્રીએ જણાવ્યું કે, બાળકો તમને જોઈને આનંદ થાય છે કારણ કે તમારા મોઢા ઉપર તેજ છે. એ તેજ કેમ વધે એનો ઈલાજ આપણે કરવાનો છે. માણસ અને જાનવરમાં ફેર છે. માણસ ઊંચો છે તે ઈશ્વરની ખોજ કરે છે અને ઈશ્વર તો સત્ય અને નીતિમાં વસે છે. આપણે બીજાને સુખ આપીએ તો આપણને સુખ મળે. આપણે ત્યાં નાના છોકરાઓજ મોટા મોટા તેનાઓ થયા છે. તમારી કોમ એવી છે કે તમને અવકાશ છે. શહેરવાળા તો એમ માને છે કે અમે તો ભણેલાજ છીએ એટલે એમને બહુ પડી નથી. - તમે ગાંધીજીની છબી જોઈ છે ને ? એ કોણ હતા ? દુનિયાના લોકો એમની કેમ સલાહ લેતા હતા ? એમના બચપણના પ્રસંગો બહુ પ્રેરણા લેવા જેવા છે. એને વાતો રૂપે ના ગણતા જીવનમાં ઉતારવાની વાત ગણજો. બાપુજી નાના હતા ત્યારે ચવાણું ખાવાની ટેવ પડી ચવાણું લેવા પૈસા જોઈએ ઉછીના લઈને દેવું કર્યું. તકાદો થયો એટલે હાથમાં પહેરેલું સોનાનું કડું કાપી આપ્યું. પણ બહુ દુઃખ થયું. બાપાને વાત કરી. બાપાએ નિસાસો નાંખ્યો તેમની આંખોમાંથી અશ્રુની ધારા વહેવા લાગી. ઠપકો ના આપ્યો. સજા ના કરી. પણ ત્યારથી ગાંધીજીએ ચોરી છોડી. પછી મોટા થયા ત્યારે કોઈ દિવસ ચોરી ના કરી એટલું નહિ જૂઠું પણ ના બોલ્યા. આપણે દરેક જણે જાણવું જોઈએ કે ભગવાન તો બધે જ છે એને હજાર હાથ અને હજાર પગ છે હજાર આંખો છે. ગમે તે કામ કરીએ તો પણ એ જુએ છે.
એક છોકરો નદીએ નહાવા ગયો. કપડું ધોઈને સૂકવ્યું, ઊડી ન જાય તે માટે ઉપર પથ્થર મૂક્યો, તેવામાં એક દેડકો જોયો. તેને કૂદવાનું મન થયું. એક પથ્થર મારવા હાથ ઉગામ્યો. પણ અંદરથી અવાજ આવ્યો, ૧૦
સાધુતાની પગદંડી