________________
માઈલ હશે. ઉતારો નિશાળમાં રાખ્યો હતો. અમારી સાથે જિલ્લા વિકાસ અધિકારી ભાનુશંકર શુકલ અને બીજા ભાઈ પણ હતા. આવીને પ્રાસંગિક કહેતાં મહારાજે જણાવ્યું કે ધર્મને રક્ષણ આપીએ તો એ આપણને રક્ષણ આપે છે. પણ આપણે હરણ કરીએ તો તે હરણ કરે છે. આજે આપણે વૈભવની ખાખ કરવાને બદલે વૈભવના ગુલામ બન્યા. મહાત્માજીએ આપણને સુંદર માર્ગ બતાવ્યો છે. સત્ય અને અહિંસાની રીતે દરેક વ્યવહાર કેમ જીવવો એ તેમણે બતાવ્યું છે.
દુનિયામાં જે ઝડપથી ફેરફારો થઈ રહ્યા છે એણે આપણે બંધ બેસતા થઈ જઈશું તો સુખી થવાના છીએ જો ભૂખ્યા માણસને રોટલો ન મળે તો સુખેથી બીજાને જીવવા નહીં દે. આપણે માલિકીકનું ઘંટીનું પિડયું ગળે વીંટાળીને ફરીએ છીએ, જમીનદારો, મૂડીદારો કહે આ તો અમારું છે. પણ અમારું એટલે મારું નહિ પણ સૌનું સૌ વહેંચીને ખાઈએ. એકલી સરકાર નહીં પહોંચી વળે. સૌએ સાથે મળીને કામ કરવાનું છે. મારે ના જોઈએ. તો વસ્તુ વધી પડવાની છે. પણ સૌ લેવા નીકળી પડશે તો, ખોળ પણ મોંઘો થઈ પડશે.
અહીં નવી મોરવાડની ૧૦૧ વીઘા જમીન અને જૂની મોરવાડની ૧૩૬ વીઘા ભૂદાન મળ્યું હતું.
તા. ૨૮-૧૧-૧૯૫૨ : બળદાણા
મોરવાડથી નીકળી વડોદથી બળદાણા આવ્યા. અંત૨ દસ માઈલ હશે. ઉતારો સરકારી ચોરામાં રાખ્યો હતો. વડોદ મુકામે પૂ. મુનિશ્રી નાનચંદ્રજી મહારાજ અહીં આવ્યા હતા. તેમની સાથે થઈ ગયા હતા.
બપોરે ત્રણ વાગે આજુબાજુના ગામોનાદ ખેડૂતોની એક સભા મળી હતી. તેમાં પૂ. નાનચંદ્રજી મહારાજ પણ આવ્યા હતા.
પૂ. સંતબાલજીએ કહ્યું કે, ભૂદાનયજ્ઞ એટલે શું ? બીજા ફાળામાં અને આ ફાળામાં બહુ ફેર છે. આ પ્રવૃત્તિ શરૂ થઈ તેનો પૂર્વ ઈતિહાસ કહેતા, તેમણે કૉંગ્રેસનો ઈતિહાસ કહ્યો. ગાંધીજીએ કહ્યું, સ્વરાજ્ય આવે ત્યારે મારે એટલી તૈયારી જોઈએ કે બ્રિટિશરોને વિદાય આપીએ ત્યારે આપણી પ્રજાને પેટ પહેરણ ને પથારી સુખેથી મળવાં જોઈએ. પણ આપણે
સાધુતાની પગદંડી
૧૦૭