________________
[ ૫૬ ]
પ્રભાવિક પુરુષ :
આનંદ પણ થયા છતાં આપ જ બકુમારની પ્રતિજ્ઞાભંગ થઈ માના છે કે કેમ? અથવા તા એવુ આ કાર્ય આવકારદાયક લેખે છે કે કેમ ? એના સ્પષ્ટ ઉત્તર ન મળે ત્યાંસુધી મારા ઊગતા વિચારને સતાષપ્રાપ્તિ ન જ સંભવે. વળી એથી સમાજ પર કેવી છાપ પડવાની એ વાત પણ વિચારણીય તા ખરી જ.
નાગદત્ત-માનદેવ ! જ ભૃકુમારનું પાણિગ્રહણુ એવે પ્રસંગે બન્યું છે કે એ કાર્યથી પ્રત્યેક વિચારક હૃદયને ધક્કો પહોંચે. વૈભારિગિર પરના પ્રસંગ એની પૂર્વભૂમિકામાં ન હેાત તા આટલી મૂઝવણુનું કારણ ન હાત. એ બનાવે આજના વિષયને વ્યક્તિમાંથી સમષ્ટિમાં ફેરવી નાંખ્યા છે, પરંતુ કેવળ ત્રિયા સહ પાણિગ્રહણ કરવા માત્રથી બ્રહ્મચર્ય ની બાધા તૂટે છે એમ વ્યહવારથી કદાચ માનીએ તે તે વધારે પડતું છે. એક જ શય્યામાં શઢનાર ખાંડાની ધારે રહી પ્રશંસનીય શિયળવ્રત પાળી શકે છે એવી નેાંધ મળી આવી છે. તેથી આજના વિષયમાં અત્યારે નિÎય બાંધવા એ ઉતાવળે લેખાય. જ્યાંસુધી કાયિક વ્રતને ક્ષતિ ન પહેોંચે ત્યાંસુધી એ સબંધે એક હરફ સરખા ઉચ્ચારવામાં અતિ ોખમ છે.
આ વાત હું મારા ઘરની નથી કહેતા. આજે તને જે વિચિત્રતા જણાય છે તે મને ગણધર મહારાજની દેશનાવેળા જણાયેલી અને મે'તા પરિસ્થિતિ કહી બતાવી ઉતાવળ થયાનુ પણ કહી નાંખેલું !
છતાં સુધોસ્વામીએ ટૂંકા શબ્દોમાં જે ઇશારા કર્યાં એ પ્રતિ શ્રદ્ધાના જોરથી વિચારું છું ત્યારે આજે પણ આજના ફાયડા અને વધુ ગહન લાગે છે. ભગવાનની દ્રષ્ટિ કાર્ય અવનવે
