________________
[ ૭૪ ]
પ્રભાવિક યુ : હે પ્રમદાઓ ! વિષય ભેગવવામાં જે આનંદ જણાય છે તે કિપાકનાં કડવા ફળ સરખે છે. વિષયમાં વિષ કરતાં
ય” વધારે હોવાથી “વિષ” યાને “ઝેર” કરતાં પણ એ વધારે પ્રમાણમાં ભયંકર છે. ઝેર પી જનાર એક ભવ પૂરતું મૃત્યુ વહારે છે જ્યારે વિષયાધીન પ્રાણી તે ભવોભવના મરણને નોતરે છે. જેને સુખ તરીકે કપીએ છીએ તે કેવળ પાંચ ઇંદ્રિયના વિષયની ખરજ છે. ખરજ ખણતાં મીઠી લાગે પણ એથી પીડા વધે છે તેમ અહીં પણ સમજવું. આત્મગુણને તો એમાં નાશ છે જ પણ શરીર આદિ અન્ય અવચોની પણ એની પાછળ ક્ષીણતા મેં ફાડી રહી છે. વિષય ભેગવતાં ઘડીભર જણાતી તૃપ્તિ એ ખરી તૃપ્તિ નથી પણ નવી સુધાને જન્મ દેનારી, કામવૃત્તિને વધુ ઉત્તેજનારી, શાનભાનને ભૂલવનારી, તૃપ્તિના માયાવી લેબાશમાં પ્રવેશ કરનારી રક્ત, માંસચૂસક પિશાચિહ્યું છે. જ્યાં એક વાર એના પાશમાં ફસાણ કે ખેલ ખતમ! મદન જ્વરથી પીડાતા જી કેવી કરણીઓ કરે છે અને કેવા કરે અનુભવે છે, એ શું તમે સાંભળ્યું નથી ? તેથી તો શાસ્ત્રકારોને મુક્તકઠે કહેવું પડયું છે કે-મોજા ન મુ વયમેવ મુel: ' અર્થાત્ ભેગેને ભેગવવા જતાં આપણે જાતે જ ભેગવાઈએ છીએ-કૂચા પાણી બનીએ છીએ. કમજનિત એ ખરજને વધુ ખણવામાં સુખ નથી પણ એને સર્વથા નાશ કરવામાં—એને કાયમને માટે ખંખેરી નાખવામાં–એટલે કે દેહ, ઇકિય આદિને સંસર્ગ છોડી દઈ સિદ્ધિગતિ વરવામાં સાચું સુખ છે. અશરીરી થવામાં ઇઢિયાદિના ક્ષણસ્થાયી આનંદને નાશ છે પણ જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રરૂપ આત્મગુણદ્વારા સર્જિત