________________
[ ૩૦૬ ]
પ્રભાવિક પુરુષ : થી એકબીજાના વહેવાર જાણી લેવાયા. ખપમાં આવે તેવું પાણી મળી ચકર્યું છે અને ગોચરી અર્થે નિમંત્રણ થઈ ચૂક્યા છે.”
“ ગુરુજી! સંતના પગલે પગલે મંગળિકની માળા પથેરાય છે એ જનવાચા ખરેખર સાચી છે. આપે મારે ત્યાં મૃત્યુ પ્રસંગ આ લેકની વાત પરથી જાણ્યા કે કોઈ અન્ય નિમિતથી? કેમકે આપે શહેરમાં પ્રવેશ મારા વડિલ બંધુની સાથે કર્યો છે. એની વાત પરથી તો સહજ પરખાઈ ગયું છે કે મેં જ્યારે આપને આ તરફ ઉતારો દાખવી, પિતાના મૃત્યુની વાત સંભળાવી ત્યારે જ એમણે જાણ્યું. એ પછી એમની ચક્ષુઓ માંથી આંસુઓને જે પ્રવાહ વહી રહ્યો છે તે હજુ પણ બંધ નથી થયો! આટલું પોચું હદય તો નારીજાતિમાં પણ ન સંભવે. પિતારૂપ શિરછત્ર જતાં પુત્રને શોક તે થાય. મને કઈ નથી લાગ્યું એમ નથી. બાકી “દુઃખનું ઓસડ દહાડા” એ અનુભવસિદ્ધ ઉક્તિ છે. શેક કર્યો ગયેલાં ઓછાં જ પાછાં ફરે છે. મરદને શોક આંસુથી ન મપાય, એ જોવા સારુ તે હદય પ્રતિ વળવું પડે. માતુશ્રીએ એટલું જ કહ્યું કે-“ભાઈ ! તું કહ્યા વિના ચાલ્યા ગયા ત્યારથી એક દિવસ પણ તને સંભાર્યા વિના નથી રહ્યા. જો કે મૃત્યુશધ્યા સમયે આ ભદ્રિક આવી પહોંચે અને એને જોતાં શાંતિ વળી છતાં તારા તરફનો તેમને સનેહ આખરની ઘડી પર્યત નિશ્ચળ રહ્યો. જીવનદીપ બુઝાવાની પળે પણ “વરાહ” આવ્યો કે એમ મંદ પડી ગયેલા સાદે પૂછેલું. જો કે માતાએ તે આ વાત પુત્ર પ્રત્યે પિતાનું વહાલ કેવું ગાઢ હતું એ બતાવવા સામાન્ય સ્વરૂપે વર્ણવી, પણ પરિણામ જુદું જ આવ્યું. ત્યારથી ભાઈને એ આઘાત લાગે છે કે હજુ પણ શેક એ છે