________________
પટ્ટધર એલડી :
[ ૨૭૩ ]
ફાળના ઓઠા હેઠલ દ્વાદશી કરતાં એકાદશીનું જમણુ ચઢી જાય. રાજના ખારાક કરતાં વધારે માલપાણી ઉડાવી ઉપવાસ કર્યાના દાવા કરાય. આ રસનાના સ્વાદની લેાલુપતાએ મૂળનું બ્રાહ્મણસ્વરૂપ ભુલાવ્યું, મિષ્ટ પદાર્થોના કેથી જ્ઞાનધ્યાન ભૂલાયા, બ્રહ્મચય ઝોલા ખાવા લાગ્યુ' અને પ્રમાદને અતિરેક થયા. પરિણામે તૃષ્ણા વધી પડી, મિષ્ટાન્નપ્રિયતા ઘર કરી બેઠી અને જ્ઞાનદાતાના પદ્મમાંથી જે પતનના આરંભ થયા તે રસાઇયા થવામાં આવીને અટકયા 1
66
“ શિષ્ય નંદન, આવું બધાનું બન્યું છે એમ કહેવાના મારે આશય નથી. કેટલાક અભ્યાસીએએ વિદ્યાની ઉપાસનામાં રસ-લાલુપતાના ચંચુપ્રવેશ ન જ થવા દીધા. એમાંનાં કેટલાક આજે પણ વ્રત-નિયમના સાચા મુદ્દાને વળગી રહ્યા છે.
“ આ પંથને વિહાર કરીને મારા જીવનમાં એ જાતની લાલુપતા નથી રહી એ પુરવાર કરવું હતું. શ્રમણેાની માફક બ્રાહ્મણેા પણ ત્રતાપાસના કરી શકે છે, ઉપસર્ગાની હારમાળા વચ્ચેથી હસતા મુખડે મા કાઢી શકે છે એ દર્શાવી આપી જગત સામે દષ્ટાન્ત રજૂ કરવું હતું કે શ્રમણુસ ંસ્કૃતિ ને બ્રાહ્મણુસંસ્કૃતિના મૂળમાં જળસિંચન તા એક જ માગે થયું છે. ફક્ત બીજા કારણે।ને આશ્રયી એની ખીલવણીમાં ફેર પડ્યો છે.
ભગવાન મહાવીરે કહ્યુ છે કે—
અજ્ઞાન રસળી, જ્માળ મોઢળી, સદ્દ થયાળ યંમન્વયમ્ । गुप्तीण य मणगुती, चउरो दुक्खेण जीप्यते ॥ १ ॥
૧૮