________________
[ ૧૩૨ ]
પ્રભાવિક પુરુષા :
એની શુદ્ધિ આરંભાય. એ કર્મોના બંધ એ આઠમું તત્ત્વ જાણીને–સમજીને ત્યજી દેવા જેવું ગણાય. પ્રકૃતિ, સ્થિતિ, અનુભાગ ( રસ ) અને પ્રદેશ નામના ચાર પ્રકારે એ બધ આત્માની જોડે ચાંટ્યો હાય છે. એનેા જડમૂળથી નાશ કરી સદાને માટે છૂટકારા મેળવવા એ નવમું તત્ત્વ મેાક્ષ. સ્વરાજય, આત્મિક સ્વાતંત્ર્ય કિવા મુક્તિ, એ એનાં અપરનામેા છે. શરૂમાં મેં જે વિજયની વાત કહી એ પણ એવુ જ બીજી નામ–સંગ્રામની નજરે મુખ્ય તત્ત્વા એ જ : જીવ અને અજીવ. આત્માની લડાઈ સતત કર્મા સાથે અનાદિ કાળથી ચાલી રહી છે અને એ કર્મ એ અજીવ તત્ત્વના એક ભેદ છે. આમ નવમાંથી ગૌણ કરીએ તેા એથી પણ વાત સમજી શકાય, બાકીના સાતને સંગ્રામ ભિન્ન-ભિન્ન દશાસૂચક લેખાય.
“ સાચી વિજયશ્રી વરવા સારુ આત્માએ ચારી કરવી. આ શબ્દો કણુ પર અથડાતાં જ પત્તામાં આશ્ચર્ય ફેલાયુ. છૂટાછવાયા શબ્દો પણ સભળાયા. શું ચારી ? એકાઢે નિડરતાથી પ્રશ્ન કર્યા. “ મહારાજ !ચારી કરવી એ ધર્મ કે અધમ ? -> આચાર્ય શ્રી ઉત્તર આપતાં મેલ્યા
---
39
' મહાનુભાવ ! ચારી શબ્દના પ્રયોગ સામાન્ય રીતે અધર્મ ને અનીતિસૂચક છે પણ જૈનદન તા અપેક્ષાની નજરે દુનિયા જેમાં દોષ ભાળે છે એમાંથી પણ ગુણુ તારવે છે. એની નજર એકાંતમાં નથી પણ સમન્વયમાં છે. જ્યાં એ ઉમદા પદ્ધતિનું સાચું જ્ઞાન થયું ત્યાં વેર-વિરોધનું નામ ન સંભવે. સદન-સમભાવ સહેજ પ્રગટે. વધારામાં મારી વાત કહું તે હું રહ્યા ચાર. જીવનના માટેા ભાગ ચારીના