________________
[ ૬૬ ]
પ્રભાવિક પુરુષા :
શાલે? વણિમુદ્ધિ જ કાઇ વિલક્ષણ છે ! એ દેાકડાને પણુ કાગળે ચડાવે. ’
“ ભાળી વામા ! તારી વાત સમજ વગરની છે. ‘અક્ષીશ લાખની પણ હિસાબ કાડીના' એ વૃદ્ધોક્તિ છે અને એમાં ઘણું રહસ્ય છુપાયેલુ` છે. વાણિયા વિના પ્રતિવાસુદેવ રાવણનુ રાજ્ય ગયું એ કાણુ નથી જાણતું ? વિણકની દક્ષતાને પરચા વ્યાપારમાં જણાઇ આવે. હિસાબની ચૈાખવટ ને ગણત્રી તે એની જીભના ટેરવે રમતી હાય ! નામું ન માંડી શકે તે વાણિયા નહીં, પણ હું તું ધારે છે તેવુંનામુ નહાતા લખતા. એકના એક દીકરાના લગ્નમાં તું થાડા હજાર વધુ ખરચાયા તેની ચિંતા ન કરવાની વાત કરે છે, જ્યારે હું તેા બાકી રહેલા કરાડા કેવી રીતે ખરચવા એની કાચી નાંધ કરી રહ્યો છું. સવારે અનુચરાને મેં પ્રથમથી જ આજ્ઞા આપી દીધી હતી કે ખરચાય તેટલું ખરચા ને નિશ્ચિંત બની આનંદમાં મહાલા. રક્ષણની બહુ ચિંતા કરશે જ નહીં. પ્રભાતે એ બધાના સામટા હિંસા કરવાના જ છે. ’
“ અરે ! તમે શું વદી રહ્યા છે ! સઘળું ધન ઉડાડી મેલી, શું મારા પુત્રને અને આઠ પુત્રવધૂઓને નિન મનાવી દેવા છે? આપણી વય પાકી છે, એ હું જાણું છું. પુત્રને તમેાએ પ્રવ્રજ્યા માટે કહેલા શબ્દો મને યાદ છે. હજી પણ તે મગજમાં રમે છે. ઢીકરા! તારી વય લગ્નજોગ છે ને મારી વય ચારિત્રજોગ છે.' એ વાક્ય સત્ય કરી દેખાડવાની પળ પ્રાપ્ત થઇ છે. એના આપ અમલ કરી એમાં હું આડી નહીં આવું, પણું સઘળું ધન ઉડાડી મૂકીને તમે સંસાર છેડા અને