Jain Shasan 1999 2000 Book 12 Ank 01 to 48

Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir

Page 151

૧૩
શ્રી જૈન શાસન (અઠવાડિક)
છે પણ ‘તવતરંગિણી' ગ્રન્થમાં તિથિ અંગે જે વિશદ નિરૂપણ | (આરાધનામાં) ગ્રહણ કરવી અને વૃદ્ધિમાં ઉપર-એટલે કરેલ છે તેથી તે ગ્રન્થ તિથિ અંગે “સર્વોચ્ચ' કહેવામાં ઉપરની તિથિ લેવી.'
અતિશયોક્તિ નથી. જેઓ પુજ્ય શ્રી જગદ્ગુરુપૂજયપાદ આ. આ વચનથી “તિથિના ક્ષયમાં પૂર્વતિથિ રાધવી” છે શ્રી વિજય હીરસુરીશ્વરજી મહારાજાના વડીલ ગુડ્માતા | તેટલું નકકી થાય છે પણ ‘પૂર્વ તિથિનો ક્ષય કરવા, કોઈપણ
હતા ત “સવાઈ હીરલા'નું બિરુદ ધરાવનારા પૂજ્યપાદ | રીતે સિદ્ધ થતું જ નથી'. આચાર્ય ભગવંત શ્રી સેનસૂરીશ્વરજી મહારાજાને પણ માન્ય
વીતિ ગયેલી પૂર્વતિથિનો ઉત્તરતિથિમાં આટોપ કરીને હતા. 4થા શ્રી સાગરજી મહારાજા પણ જેમણે પોતાના
ઉત્તરતિથિને પૂર્વતિથિના નામે ઓળખાવે છે તે પણ શાસ્ત્રીય આઘમય પૂજ્ય પુરુષ માનતા હતા.
માર્ગ નથી. ‘શ્રી તત્ત્વતરંગિણી' કારના મતે તો વી તે ગયેલી | મી તત્ત્વતરંગિણી' ગ્રન્થમાં મુખ્યતયા ખરતર, પૂર્વતિથિમાં ઉત્તરતિથિનો આરોપ કરવો તે મૃષ વાદ છે. શી ગચ્છની માન્યતાનું ખંડન કર્યું છે તો સાથો સાથ તપાગચ્છીય| તેમનાં જ તે વચનો જોઈએ - | તિથિ માતાનું મંડન પણ થઈ જાય છે. તેઓ પૂજ્યશ્રીનો
"किं च क्षीणपाक्षिकानुष्ठानं पौर्णमास्यामन्ष्ठीयमानं ક્રિી પ્રધાન પ્રયત્ન ‘પર્વતિથિના ક્ષયમાં પૂર્વતિથિ અને વૃદ્ધિમાં |
ઉત્તરની તિથિ ગ્રહણ કરવી’ સમજાવવાનો છે. પણ સાથે વિ Tયનુણા પક્ષવાનુષ્ઠાન વા વ્યક્તિ ? | 3 જ સાથે તેત પણ સ્પષ્ટ થાય છે કે “જે તિથિ વ્યતીત થઈ ગઈ[ gifક્ષાનાર્નાવટોપાત્ત, દ્વિતીયે પટમેવ વામાવ હોય તેનું ઉપરની તિથિમાં આરોપ કરવો મિથ્યાવાદ છે.' | પરચા પૂર્વ વતુર્વર્તન વ્યટિશ્યમાનવતુ !''
ધ તિથિના ક્ષય અને વૃદ્ધિમાં પર્વતરનો ક્ષય કે વૃદ્ધિ ભાવાર્થ : પૂનમે કરાતા અનુષ્ઠાનને પૂનમનું કરવાનું વિધાન નથી.'
અનુષ્ઠાન કહેશો કે પાક્ષિકનું ? જો પૂનમનું કહેશો તો તેઓના કોઈપણ ગ્રન્થમાં પૂનમ-અમાસની |
ની પાક્ષિકનું અનુષ્ઠાન લોપણું ગણાશે, અને જો તેને ક્ષય-વૃતિ એ તેરશની ક્ષય-વૃદ્ધિ કરવાનું વિધાન જ નથી.
પાક્ષિકાનુષ્ઠાન કહેશો તો પૂનમનો જ ચૌદશ તરી વ્યપદેશ (સકલ આ સંઘ ઔદાયિક ચોથની આરાધના એક જ દિવસે |
| કરવાથી ખુલ્લું મૃષાભાષણ કર્યું ગણાશે.'' કરે તેથી સ્વ. ૫. પૂ. આ. ભ. શ્રી વિ. પ્રેમસૂરીશ્વરજી પૂનમમાં ચૌદશનો વ્યપદેશ કરવામાં ‘મૃષ ભાષણ” મહારાજાએ ૨૦૨૦ના પિંડવાડા મુકામે એક આપવાદિક | શા કારણે તે તેમના શબ્દોમાં જોઈએ - પટ્ટક કરેલ અને તેમાં ચૌદશની આરાધના એક જ દિવસે
"भवता तु त्रुटितचतुर्दशी पूर्णिमायां है द्धया55 થાય માટે પૂનમ-અમાસની ક્ષય-વૃદ્ધિએ તેરશની ક્ષય-વૃદ્ધિ | Twાડડ ધ્ય. તણાં તો ધાબાડદિ તત્ત્વન
કરવાનHકકી કરેલ. તે માત્ર આપવાદિક જ આચરણા | વીધિજ્યમUTચાત્તા આપ ત વિજ્ઞાનમ |'' Iી હતી.
અર્થ : પૂનમમાં ચૌદશના ભોગની ગંધ માત્ર ન હોવા પતુ તેનો જે હેતુ હતો તે બર નહિ આવવાથી
છતાં તમો કલ્પનાથી પુનમમાં ચૌદશનો આરોપ કરે છો પણ સં. ૨૦માં તે પટ્ટક રદ કરવામાં આવ્યો હતો. અર્થાતુ
આરોપ' તો ‘મિથ્યાજ્ઞાન” છે. પૂનમ-અમાસની ક્ષય-વૃદ્ધિ યથાર્થ માન્ય રાખીને તે જ રીતના ચારાધના કરવાનો નિર્ણય કરવામાં આવેલ છે.
ચૌદશના ક્ષય પ્રસંગે પૂનમે ચૌદશનું કાર્ય કરવાની
હિમાયત કરનારા ખરતરગચ્છવાળાનું ઉપરના પાઠોથી તિથિમાં ક્ષય-વૃદ્ધિનાં પ્રસંગે કઈ તિથિ ગ્રાહચ કરવી તે
મહામહોપાધ્યાય શ્રી ધર્મસાગરજી મહારાજાએ ખંડન કર્યું છે અંગે ‘ી તત્ત્વતરંગિણી' ગ્રન્થમાં મહામહોપાધ્યાય શ્રી
અને પૂનમે ચૌદશનો ભોગ ન હોવાથી તેને ચૌદશ કહેવી તે ધર્મસાગજી મહારાજા ફરમાવે છે કે
મૃષાભાષણ છે એમ સમજાવે છે. તો આના પ થી સુજ્ઞ તઢિવાણ [āતિદી, હિગાઈ કરા1 | વાચકો સારી રીતના સમજી શકે છે કે પૂનમ-અમાસની છે गहियव्वा xx वृत्तिः- “तिहिवाए' तिथिपाते-तिथिक्षये पूर्वैव |
ક્ષય-વૃદ્ધિએ તેરશની ક્ષય-વૃદ્ધિ માનવી-મનાવવી તે तिथिाहा, अधिकायां च वृद्धौ चोत्तरैव ग्राहया ।" ।
| અશાસ્ત્રીય માર્ગ છે, આત્મઘાતક રસ્તો છે. જો કે
પૂનમ-અમાસની ક્ષય-વૃદ્ધિને યથાર્થ માનવાથી તેરશ, ચૌદશ | અર્થ : “ “તિથિપાતમાં એટલે તિથિક્ષયમાં પૂર્વતિથિ
અને પૂનમ કે અમાસ તિથિની સાચી આરાધના થાય છે અને *
T w
: *
થ: પૂનમમાં
/ છતાં
સો હતો. એ