Book Title: Gnatadharmkathanga Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalalji Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनगारधर्मामृतवर्षिणीटीका. सू. २ सुधर्मस्वामिनःचम्पानगर्या समवसरणम् १७ वरिष्टत्वात्सर्वथा श्रेष्ठः । घारे' घोरः दुष्करतपश्चरणशीलत्वात् । 'घोरबए' घोरवतः घोराणिकठिनानि अल्पसत्त्वैर्दुरनुष्ठेयानि व्रतानि=सर्वप्राणातिपातादि विरतिलक्षणानि महाव्रतानि यस्य स तथोक्तः। 'घोरतबस्सी' घोरतपस्वी दुष्कर तपश्चरणशीलः, पारणादौ नानाविधाभिग्रहधारकत्वात् । 'घोरबंभचेरवासी' घोर ब्रह्मचर्यवासी-ब्रह्म कामपरिषेवणत्यागस्तत्र चरणं ब्रह्मचर्य, घोरं च तद् ब्रह्मचर्य च घोरब्रह्मचर्य तत्र वस्तुं शीलमस्येति तथोक्तः नववाटिकायुक्तब्रह्मचर्यपालक इत्यर्थः । 'उच्छृढसरीरे' उत्क्षिप्तशरीरः-उत्क्षिप्तमिव-परित्यक्तमिव, उरिक्षप्तं संस्का. रपरित्यागाच्छरीरं येन स तथोक्तः-सर्वथा शरीरसंस्कार वर्जित इत्यर्थः । 'संखित्तविउलतेउलेस्से' सङ्गितःविपुलः तेजोलेश्यः-संक्षिप्ता=सङ्कोचिता विपुला-विशाला अनेकयोजनगतवस्तुसमूह भस्मीकरणसमर्थाऽपि तेजोलेश्या तेजः शरीरपरिणतिरूपा प्रखरतपःप्रभावन नितलब्धिविशेषपभवा महाज्वालासदृशा आत्मतेजोलक्षणा देते थे। क्रोध आदि कषायों के उदय का निरोध करना ये आर्जवादि भाव हैं ।
अथवा यह बात भी इससे लक्षित होती है कि जिस कारण ये जितक्रोध थे इसलिये आर्जवादिभावों से प्रधान थे। इस तरह कार्य कारण भाव की अपेक्षा से इनमें अन्तर आजाता है। इसी तरह "ज्ञान संपन्न और ज्ञानप्रधान" इन दो विशेषणों में भी अन्तर समझ लेना चाहिये कारण ज्ञान प्रधान शब्द केवल ज्ञान युक्तता का वहाँ बोध करता है तब कि ज्ञानप्रधान शब्द ज्ञानादिगुण वालों में इन की प्रधानता कहता है। ओराल शब्द का अर्थ उदार होता है। जो इस बात को कहता है ये सुधर्मास्वामी जित क्रोध आदि विशेषणों से विशिष्ट होने के कारण सर्वथा श्रेष्ठ थे। (घोरे घोरव्वए घोरतवस्सी घोरबं. भचेरवासी-उच्छृढ़सरीरे संखिनविउलतेयलेस्से चोहसपुव्वी चउणाणो ઉદયને નિરોધ કરે એ આર્જવ વગેરે ભાવે છે. અથવા આ વાત એનાથી પણ સૂચિત થાય છે કે જે કારણથી એ જિતકેધ હતા, એટલા માટે આર્જવ વગેરે ભાવે વડે એ પ્રધાન હતા. આ પ્રમાણે કાર્ય-કારણ ભાવની અપેક્ષાએ એમનામાં તફાવત આવી જાય છે. એ રીતે જ્ઞાનસંપન્ન અને જ્ઞાનપ્રધાન’ આ બે વિશેષણને તફાવત પણ જાણવો જોઈએ. કારણકે જ્ઞાન સંપન્ન શબ્દથી ફકત જ્ઞાન યુક્તતાને બંધ થાય છે, ત્યારે જ્ઞાનપ્રધાન શબ્દ જ્ઞાનાદિ ગુણવામાં એમની પ્રધાનતા કહે છે. એરલિ શબ્દને અર્થ ઉદાર થાય છે. જે આ વાત કહે છે. એ સુધર્માસ્વામી જિતકોધ वगैरे विशेषथी युक्त डावाने सीधे संपूर्ण शत श्रेष्ठ ता. (घोरे घोरवए घोरत वस्ती घोरबंभचेरवासी उच्छूढ-सरीरे संखित्त विउलतेयले स्से चोदस पुन्वी
For Private and Personal Use Only
