Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 15 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
४४
भगवती सूत्रे
भवादेशेन जघन्येन संवेधः सर्वगमेषु द्वे भवग्रहणे भवग्रहणद्वयरूपः प्रसिद्धः, उस्कर्षेण तृतीयादिषु सूत्रोक्तेषु पञ्चसु गमेषु संवेध: अष्ट भवग्रहणानि, पूर्वपदर्शिताया अष्ट भवग्रहणनि बन्धनभूतायास्तृतीयपष्ठसप्तमाष्टमेष्वेकपक्षे, नवमे तु गमे उभयत्रापि उत्कृष्ट स्थितेः सद्भावात् इति । एतेषु गमेषु जघन्योPagरूपं काय संवेधं दशति - ' जहन्नेणं दो भवग्गहणाई' जघन्येन द्वे एव मवणे उक्को सेणं अहमवरगहणाई' उत्कर्षेणाऽष्टभवग्रहणानि 'सेसेसु चउसु नमपसु' शेषेषु चतुर्षु प्रथमद्वितीयचतुर्थ पञ्चमलक्षणेषु ' जहन्नेणं दो भवग्गहजाई' उत्कर्षेण असंख्येयानि भवग्रहणानि एकत्रापि पक्षे उत्कृष्टस्थितेरभावादिति । उक्तस्तृतीय-षष्ठ- सप्तमाष्टम- नत्रमगमानां भवादेशेन काय संवेधः, जघन्येन द्वे भवग्रहणे, उत्कर्षेणाऽष्टभवग्रहगानीति, अथैषामेव गमानां कालादेशेन काय संवेधं दर्शयति- 'तइयगमए' तृतीयगमके 'कालादेसेन' कालादेशेनकालापेक्षया कालमकारेण इत्यर्थः 'जहन्नेणं बावीसं वाससहस्साई अंतोमुहुत्तमन्महियाई' जघन्येन द्वाविंशतिर्वर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्त्ताभ्यधिकानि अन्तर्मुहूर्ता
,
रूप और उत्कृष्ट से आठ भवों को ग्रहण करने रूप होता है, इनके अतिरिक्त प्रथम, द्वितीय, चतुर्थ और पंचम इन चार गमों में वह संवेध जघन्य से दो भव ग्रहण रूप और उत्कृष्ट से असंख्यात भवग्रहण रूप होता है, क्योंकि एक भी पक्षमें उत्कृष्ट स्थिति का अभाव है, तथा तृतीय, षष्ठ, सप्तम और अष्टम इन गमों में एक पक्ष में और नौवें गम में दोनों पक्षों में उत्कृष्ट स्थिति का सद्भाव है जघन्य से काय संवेध सर्वत्र गमों में दो भव ग्रहण रूप है, इस प्रकार भव की अपेक्षा काय संवेध प्रकट कर अब सूत्रकार काल की अपेक्षा से कायसंवेध प्रकट करते हैं - 'तइयगमए कालादेसेणं जहन्नेणं बावीसं बास सहस्साइं अतोमुत्तममहियाई ०' तृतीय गम में काल की अपेक्षा
કરવા રૂપ અને ઉત્કૃષ્ટથી આઠ ભવેને ગ્રહણ કરવા રૂપ હાય છે. આ કથન શિવાય પહેલા, ખીજા, ચેથા અને પાંચમાં આ ચાર ગમેામાં તે સંવેધ જઘ ન્યથી એ ભવ ગ્રહણ રૂપ છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી અસ`ખ્યાત ભવ ગ્રહણુ રૂપ હોય छे, डेमो पक्षमां उत्सृष्टथी स्थितिना अभाव हे तथा त्रील, छठ्ठा, સાતમા અને આઠમા આ ગમામાં એક પક્ષમાં અને નવમાં ગમમાં મને પક્ષમાં ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિના સદ્ભાવ છે. જઘન્યથી કાયસ'વેધ બધાજ ગમે!માં એ ભવ ગ્રહણ રૂપ છે. આ રીતે ભવની અપેક્ષાએ કાયસ વેધ બતાવીને હવે सूत्रार अजनी अपेक्षा मे अयस वैध प्रगट पुरे छे - 'तइयगमए कालादेसेणं नहनेणं बावीसं वास सहरसाई अंतोमुहुत्तमन्महियाई' श्री गमभां अणनी
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫