Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ PS43SVIRNYA Eii . 25 | vAva nA jI S S SS NE -Iclk Pake UK les 31 11. aMga > za>i 11:5n lee naMdasUtra 12 upAMga. XII BRUK Tdhya) hu chesUtra JAN ET -prakAzaka:zrI AgamaoNdhAraka graMthamALA. 1 kapaDavaMja, 7 (kheDA)
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ // zrI vardhamAnasvAmine namaH // parama pUjya gacchAdhipati pU. A. zrI mANijyasAgarasUrIzvarajI bhagavaMtanI maMgaLapreraNAthI dhyAnastha sva. pU. Agama ddhAraka AcAryadevazrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI bhagavaMtanA tAvika vyAkhyAnAdi sAhitya pIrasatuM zrI AgamoddhAraka graMthamALAnuM prANavAna prakAzana. kattha amhArisA pANI, duusmaadosdRsiyaa|| hA! aNAhA ! kahaM huMtA, jaI Na hu~to jinnaagmo|| prakAzitaM jinAnAM yai-maitaM sarvanayAzritam / citte pariNataM cedaM, yeSAM tebhyo namonamaH // gItArthAya jagajjantu-paramAnaMdadAyine / gurave bhamabaddharma-dezakAya namonamaH // praat-guraatii-bh2|4ii-sNskRt-ddisii-gredd bhASAmA ka pU zrI AgaddhAraka AcAryadevazrInI stuti ka siddhaddau bhANudaMge varasuyabhavaNA zekhatAbhAgabhAnA sthApyA jainAgamAcA niravadhi prasarAsAThI kele suyanA / pakSaM panaM zritA ye hitatanumamatA AkharIkAlameMbhI, aise zrIsAgarAnaMda munipati jinheM MOST GAIN ACCLOMATION samyak tattvopadeSTAraM, zAstredamparyavodhakam / kAntaM dAntaM sadA zAntaM gacchezaM praNamAmyaham // Wan jinAjJA paramo dharmaH //
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ S2S2STARSZE / / zrI varddhamAnasvAmine namaH // AgamajJa-dhuraMdhara proDha-tAvika vyAkhyAtA pravacanika mUrdhanya pU Agama ddhAraka AcAryadevazrInA tAvika-vyAkhyAnanA saMgrahasvarUpa BEGGGGGRE zrI. (UTGEEEEEE AS22SSE A & Agama-jyota & 1 rana, kI E]EGE RHIR (bAramuM varSa) AgamadarpaNe'vabhAsate jagatsamamnaM mA.zrI. kelA nAgara dhari jJAna madira Mii najaramAM vizvanA ja, paNa suvihita AgamadharanI nizrA, kiriyA phaLa nipajAve che ! guramukhe zuddha kriyA karaMtA bhava-bhava bhramaNa jAve che | R mUlya thA.... rUpiyA (sthAyI grAhake na hoya temanA mATe) (Agamika padArthonI sUkSma vivecanAvALA A che vyAkhyAnasaMgrahanI AzAtanAthI bacavA vinaMti che) che 8
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : ramaNalAla jecaMdabhAI kAryavAhaka : che zrIAgama dvArakagraMthamALA kApaDabajAra mu kapaDavaMja (ji. kheDA) pustaka-prAptisthAna : paM. haragovanadAsa esa.zAha mI, gu. jaina upAzraya dalAlavADe mu. kapaDavaMja ( ji. kheDA) . namra nivedana * Agamata prativarSa Aso suda pUrNimAe (cAra aMka bhegA) pustakarUpe pragaTa thAya che. * vArSika lavAjamanI yojanA baMdha karI pU. sAdhu-sAdhvIjI mahArAjAo, jJAnabhaMDAro tathA tatvaciM-gRhasthAne bheTa apAya che. * sthAyI-SanI yejanA cAluM che, jemAM ochAmAM ochA rU. 10 levAya che. * chuTaka bheTa jinAmAM pAMca rUpiyA ke tethI vadhu game te rakama svIkArAya che. mudraka : zrI zakti prinTarI Thakkara popaTalAla gokaLadAsa ghIkAMTA roDa, amadAvAda TAITala prinTIMga : dIpaka prinTarI rAyapura daravAjA bahAra amadAvAda,
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22s jeoe 75 varSanI vRddhavace koIpaNa jAtanA TekA vinA rogagrasta dazAmAM paNa chellA 15 divasa ardhapavAsane kAusagga mudrAe rahI pUrvakAlIna anazana samAdhi maraNanI jhAMkhI karAvI A da tis nI -RF5 Sii kI mazIna RE draforgroot AgamasamrA Agamatirdhara bahuzruta sUripuraMdara gItArtha sArvabhauma dhyAnastha svargata pU. A. zrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI mahArAja SAOmedomameidokosumetoritomenzuhuzu
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ a cha vakhAravAmine prakAzakIya zA Iya praja namra nivedana mahAmaMgaLakArI zrI jinazAsananI paramakRpA ane tAraka zrI devagurunA pratApe vIsamI sadInA mahAna Agamatirdhara, bahukRta, AcArya--dhuraMdhara pU. Agama ddhAraka AcArya bhagavaMtazrInA tAttvika-Agamika-vyAkhyAnanA saMkalana rUpe vi. saM. 2022 thI 50 sva. gacchAdhipati AcAryadevazrInA maMgaLa AzIrvAdathI zarU thayela " zrI Agamota nuM vArSika prakAzana Aje bAramA varSamAM pagalAM mAMDe che, te amAre mana khUba - AnaMdanI vAta che. amArI zakti-sImA bahAranuM bhagIratha A kArya sva. pU. gacAdhipatizrInA AzIrvAda tathA sAgara samudAyanA pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavatanA upadeza, preraNA, temaja tatvacivALA jena zrI saMdhe temaja dharmapremI guNAnurAgI-gRhasthanA maMgaLa sahakArathI A kArya saphaLatApUrvaka cAlI rahyuM che. amArI graMthamALAnA vividha prakAzamAM A prakAzana gujarAtI bhASAmAM Agamika-padArthonI rajUAta adhikArI jIvo samakSa karanAruM surucikara zilithI saMpAdita thaI pragaTa thAya che. te sauthI vadhu mahatvanuM ame lekhIe chIe. prastuta prakAzanamAM pakSa ane aparokSa rIte sahAya ApanArA sahunI guNAnurAgabharI anumodana karavA sAthe vizeSamAM jaNAvavAnuM ke A prakAzananA Arthika kSetrane susamRddha banAvavA khaMtabharyo zrama uThAvanAra pU. paM. zrI sUryodaya sAgarajI ma. zrInA dharmapremanI bahumAnabharI anamedana.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaLI prastuta prakAzanA saMpAdananI javAbadArI svIkArI sarvAgasuMdara banAvavA prayatnazIla 50 50 parama tapasvI zAsana saMrakSaka upAdhyAya bhagavaMta zrI dharmasAgarajI ma.zrInA ziSyaratna pU. paM. zrI abhaya. sAgarajI ma., zrIne atyaMta bhAvabharI vaMdanAMjali. A sivAya prakAzanane pagabhara banAvavA mATe upadeza- preraNA ApanAra 50 sAdhu-sAdhvIjI bhagavata tathA zrI jaina saMgha ane sadagRhastha AditI bhUta-bhaktinI hArdika sadabhAvanAbharI anumodanA, temAM khAsa karIne pU0 A.devazrI hemasAgarasUrIzvarajI ma. pU. A. devazrI devenda-sAgara surIzvarajI ma. pU. 5, zrI kaMcanasAgarajI ma, 50 5, zrI delatasAgarajI ma. pU. paM. zrI yazebhara, sAgarajI ma. pU. paM. zrI saubhAgyasAgarajI ma. pU. munizrI guNasAgarajI ma.pU. munizrI abhyayasAgarajI ma. Adi muni bhagavata tathA sAgara samudAyanA sarva sAdhIgaNa tathA chApavA mATenI aneka sAmagrI udArabhAve ApanAra zrI caMdrasAgara sUrIzvarajI jJAnamaMdira, ujajainanA kAryavAhakaka zrI kuMdanalAlajI mArU Adi aneka puNyavAna-gRhastha Adi caturvidha zrI saMghanA dharmapremabharyA sahAganI kRtajJatA-bhAve sAdara noMdha laIe chIe. vadhumAM A prakAzana ane vyavasthA taMtramAM niHsvArtha bhAve sevA ApanAra dhArmika zikSaka zrI haragovanadAsabhAI (pradhAnAdhyApaka zrI abhayadevasUri jJAnamaMdira-kapaDavaMja) tathA bAbulAla kezavalAla zAha cANasmavALA (11. nagarazeTha mArkeTa, ratanapoLa, amadAvAda ) temaja saMpAdana prakAzana aMgenI jhINavaTabharI khaMtapUrvaka tapAsa ane prapharIDiMga AdinI mUkasevA ApanAra zrI ratIlAla cI. dozI (adhyApaka zrI hemacaMdrAcArya jaina pAThazALA, amadAvAda) mupha meTara vagere saMbaMdhI hArdika sevA ApanAra AziSakumAra mANekalAla zAha tathA rAjezabhAI jayaMtilAla zAha (sAtabhAInI havelI jhaverIvADa, amadAvAda) tathA presa kApI vagerenI khetabharI sevA ApanAra zrI azvinakumAra esa, dive tathA (pAlitANA) popaTalAla gokaLadAsa Thakara (zakti prInTarInA mAlika) TAITala peja AdinuM suMdara svaccha kAma karI ApanAra dIpaka
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ prinTarInA kAryavAhaka Adi saghaLA sahayogI-mahAnubhAvonI kRtajJatApUrvaka smaraNAMjali. chelle A prakAzanamAM chadmasthatAnA kAraNe je kaI kSatio rahevA pAmI hoya te mATe kSamAyAcanA sAthe pustaka-prakAzanane sadupayoga karI puNyavAna-vivekI AtmAo jIvanane tavadaSTi saMpanna banAve e ja maMgala kAmanA. nivedaka vIra. ni. saM. 2503 ramaNalAla jecaMdabhAI zAha vi. saM. 2033 mukhya kAryavAhaka dhi. zrA. va. 0)) maMgala zrI AgadvA2ka graMthamALA 13-9-77 kapaDavaMja (jI. kheDA) vicAra kaNikA ApaNe dharma kArya karatAM pahelAM mane zuM maLaze? kevI rIte maLaze ? kayAre maLaze? keTaluM maLaze? A badho vicAra karIe chIe, paNa A vicAronI gaDamathalamAM ApaNI pharaja tarIke karavA lAyaka pravRttirUpa samyapha kAraNone sevavAthI ja A kArya thaze e vAtane bhUlI jaIe chIe. S eTale koI paNa kriyA karIe tyAre te rUpa je ja kAraNa che te vidhipUrvaka samyaka prakAre sevana karI zakIe te rItane pravRttimAM Agraha rAkhI kriyA karIe te evI zaMkAnuM sthAna hadayamAM rahI zake nahi.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' che nA virAranA saMpAdakIya kahevA jeguM!!! che zrI vItarAga-paramAtmAnA zAsanane oLakhavA mATe vivekyakSanI nirmaLatA Agamika-padArthonA gurUgamanI dhAraNA pramANe meLavela rahasthaya aMjanathI vadhu pramANamAM meLavAya che. te rIte kalikALamAM Agamika padArthonI jANakArI dharAvanArA bahuzruta-gItArtha bhagavata mazAlarUpa banI rahe che. te rIte AgamanI mazAla vadhu ne vadhu prajavalita rahI bhavya jIvane Atmahitakara mArga suvyavasthitapaNe batAvI zake, te mATe te te kALanA Agamadhara mahApuruSe bALajIvonA kalyANa mATe viziSTa AgavI zailIthI Agamika gahana padArthone paNa chaNAvaTabharI rIte samajAvatA hoya che. AvA Agama-mazAlanA pratIkarUpa aneka bAbatone bALasulabha AgamazailIthI samajAvanAra catuvidha zrI saMghane hitakArI "Agamata jevA utkRSTa svAdhyAya graMthanuM saMpAdana karavAnuM saubhAgya devaguru kRpAe A sevakane 5. sva. gacchAdhipatizrInA anugrahapUrNa AziSabaLe prApta thayela che, je badala mArI jAtane dhanya-kRtArtha lekhavuM chuM! sthata buddhinA TUMkA kSetramAM doDAdoDa karatI-vicaranArI vyAvahArika prajJAne kadAca AmAMthI kaI saMtoSa na maLe, paNa gabhIrabhAve-tatvagrAhI prajJAne vikasAvanArA pUNyavAnane A prakAzanamAM pU-AgamoddhAraka-AcArya devazrIe chUTe hAthe vividha rIte pIrasela Agamika amRta-bhojananA vividha namUnAonA rasAsvAda e adbhuta maLaze ke jenA dvArA teone pitAnI prajJAne A kSetra sivAya bIjAmAM laI javI ja anarthakArI lAgaze !!!
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvA paramezya-svAdhyAya kakSAnA A graMthanuM saMpAdana eTale be bAhunA baLe dariye taravAnI jema mArA mATe azakya kAma chatAM mArA ArAdhaka-jIvananA ghaDavaiyA, karuNanidhAna vAtsalya siMdhu pU. sva. gacchAdhipatizrInI niSkAraNa karuNAne ja e varada pratApa anubhavAya che ke-Agamika kSetramAM varNamALAnA caudamA akSara jevA mArA hastaka "Agamata" jevA gaMbhIra-Agamika padArthothI bharapUra AgAmika udbhuTa svAdhyAya graMthanuM bAramuM saMkalana devaguru kRpAe thavA pAmela che. jo ke, A saMpAdanamAM vaDIlenI kRpA, sahayogIone pavitra sahakAra ane vividha maLI AvatA gya sahakArI nimitta kAraNee paNa mahatvane bhAga bhajavyo che. tema chatAM pU. sva. gacchAdhipatizrInI varakRpA bharyA AzIrvAda te mukhya che ja ! e niHzaMka bInA che ! A uparAMta mArA jIvanane zA thI ti sudhI ghaDavAmAM ajaba phALo ApanAra mArA tArakavarya, 5. paramArAdhya paramapakArI, gurudevazrI upAdhyAya bhagavaMtanI karuNAno viziSTa smaraNIya phALe che ke jenA pratApe yatkiMcita paNa sarvatomukhI jIvana-zaktionI saphaLatAnI kakSAe jAtane laI jaI zakyo chuM. A uparAMta prastuta saMpAdananI saphaLatAmAM nIcenA mahAnubhAnA karuNAbharyA dharma-sahayoganI noMdha namrAtinamra bhAve kRtajJatApUrvaka lauM chuM. parama pUjya zAsana prabhAvaka pu-A. zrI hemasAgara surIzvarajI ma. jeoe nircAja-dharmasneha ane aMtaranI lAgaNuM sAthe pu. AgamedvArakazrInI zrI tatvArtha sUtranI vAcanAnI AkhI presakepI sAdara mane ApI, te uparAMta bIjI paNa ghaNI mahatvanI sUcanAo dvArA yogya sahakAra Ape che. pU. AgamahAraka AcAryadevazrInA upasarapada prApta ziSyaratna virya pa-pa-5 zrI kaMcanasAgarajI ma. 5. AgamoddhAraka AcArya devazrInA laghuziSyaratna kama graMthAdi-vicAra -catura-sahRdayI pu. paM. zrI sUryodayasAgarajI ma. parama pUjya guNagaripada dharmasnehI muniratna zrI guNasAgarajI ma.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ A uparAMta A saMpAdanamAM AjJA thatAMnI sAthe nAnI-moTI dareka jAtanI kAmagIrI karI vinItabhAva darzAvanAra dharma snehI munizrI nirUpama sAgarajI, munizrI nayazekhara sAgarama, bAlamunizrI puNyazekhara sAgarajI ma, Adi aneka mahAnubhAvonA sahayoganA phaLarUpe A saMpAdana vyavasthita thaI zakayuM che. yathAzaya jAgRti rAkhI 5. AgamohAraka AcAryadevazrInA Azaya viruddha kaMI na thAya tenI takedArI rAkhavA chatAM chadmasthatAnA kAraNe jinAjJA ke paraMparA viruddha kaMI saMpAdana thavA pAmyuM hoya, te te badala caturvidhA zrIsaMgha samakSa hArdika mithyA duSkata devA sAthe puNyavAna tatvacivALA jijJAsu-mahAnubhAve A prakAzanane jJAnI-gItArtha-guru bhagavaMtanI nizrAe" vAMcI-vicArI aMtaraMgatatvadaSTinI saphaLa keLavaNI karI saMpAdakanA anubhavanI jema pote paNa jinazAsananI rasAsvAdapUrvaka saphaLa-ArAdhanAno lAbha " levA bhAgyazALI bane, eja maMgaLa abhilASA. nivedaka vIra sa. 2503, vi. saM. 2033 nA . vi 10 | di. zrA va. 11 zukra aThThAIdhara dina, 9-9-77 zeThazrI nemubhAInI vADI jUnI adAlata, gopIpurA surata-2 zrI zramaNa saMya sevaka pU. upAdhyAya tapasvI gurudeva zrI dharmasAgara gaNivara caraNasevaka abhayasAgara
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI che ..ta A....... ma... - varSa-12 - pustaka 1-2-3-4 vi... Sa...ya...... 8 .....na prakAzakIya...........3 saMpAdakIya...6 anukramaNikA. .. pustaka-1............1 thI 36 pustaka-2.......1 thI 40 pustaka-3...............1 thI 44 pustaka- 1 thI 28 pustaka-1 pRSTa 1 thI 3ra dhamanuM adabhuta rahasya dhamane lakSyArthabhAvArtha che ke... ... dharma-zabdane lakSyArthI ane vAcyArtha ... ... 1thI 10 ... ... 1 thI 2 .. ... 3 thI 10
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthayAtrA-saMgyAtrA zIrSaka-paricaya ... ...11 viziSTa-paricaya - 12 | tIrthayAtrA-saMghayAtrA A mahAnibaMdha paNa 13 thI 31 8. viSaya 0 tIrtha -caityane mahimA sarvottama kema? 0 tIrthabhUmi samyakatvanI majabUtInuM kAraNa 0 sva ane paranA lAbha mATe yAtrIgaNane netA zuM kare? .. 0 charI pALate saMgha anamedanIya hoI zake? 0 dhanazeDanA adhikAramAM zuM jaNAve che? 0 prAsaMgika sUcana 0 zrI tIrthakara bhagavatene prabhAva kevo? 0 AgamanI atyutkRSTatA zAmAM? . 0 pravRtti AgamAnusAre hevI joIe . 0 -kapita pravRtti saMsAra-vRddhinuM kAraNa bane che 0 jinezvara mahArAjane atyuttama upakAra che? 0 upakArInuM upakArakapaNuM ekasarakhuM ja hoya ? 0 devatAo paNa pustaka-ratnanI ArAdhanA kare 0 sAta-kSetromAM trIje naMbare AgamakSetra ArAdhya bane ... 0 madiranuM pramANa keTaluM? " 0 devenI vipula saMkhyAe paNa cityanuM pramANa moTuM hevuM joIe . 0 manuSyamAM paNa temaja hoya che. .. 0 sapratirAjA AdinA samayanAM citya zuM jaNAve che . 0 devalokanA suvarNamaya daherAne ulalekha zAstromAM paNa che ... jinacaitya mATe je kaMI kare te 0 zAsananI mahattA 0 jaina sAdhuo uttama kema?
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka-2 pRSTha 1 thI 4 kalyANaka divasonI ArAthanAne daSTikoNa ... zrI tavAthadhigamasUtranuM hRdayagrAhI vivecana jIvananI saphaLatA zAmAM? . sAdhuonuM saMghamAM sthAna * 1 thI 5 6 * ja pustaka-3 pRSTha 1 thI 44 jenazAsanamAM jJAnanuM svarUpa .. . pRSTha 1 thI 6 che dIvAdAMDInAM ajavALAM che pRSTha 7 thI 38 vibhAga paricaya-7 zratajJAnanuM mahatva ane tenI viziSTa-pariNati... sAdhya-sAdhana zUnya devane upadeza niSphala che? 0 Atma-hitakara deva-gurunuM svarUpa * 0 zrotAne prathama upadeza ko Apo? . 0 kitAbanI mAnyatAmAM mokSanI aTakAyata nathI 0 cAritranI mahattA 0 tapasyAnI mahattA *
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ C pustaka-4 puNa 1 thI 28 0 dharmanA svarUpanuM phaLamukhI vivecana ... .. 1 thI 8 0 0 haiyAne jhaMkAra pRSTha 10 thI 16. 0 zrI tAraMgA tIrthAdhipa stuti 0 zrI pisInA pAnAtha stuti 0 zrI vItarAga-paramAtma-stuti 0 zrI siddhAcalajI stavana 0 zrI ,, , . - zrI ajitanAtha ,, . 0 mI AdIzvarabhagavAna stavana 0 zrI supArzvanAtha stavana 0 sarasImaMDana zrI candraprabha stavana ... che guru caraNamAMthI maLeluM che | pRSTha 17 thI 28 * vibhAga paricaya .. . . 17 * mahatvanA praznottarI .. 18 thI 22 tAtvika praznottarANi' graMthane saMkSipta gurjaranuvAda prazna 93 thI 97 che zrI "Agamata' sthAyI nidhimAM lAbhalenAra bhAgyazALIonI nAmAvali . 23 thI /
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ | zrI vardhamAna svAmine nama: IE 2N vIra ni. sa. & @ rapa03 che dunikapata kanyAvi. saM. 8 8 nuM adUbhuta rahasya che pustaka 2033 dharmane lakSyArthabhAvArtha che? dharma zabdanI vyutpatti-artha pramANe A leka saMbaMdhI vividha-pIDAothI bacAvIne svastha-sthitimAM jIvane rAkhave, temaja anya bhAvI-ApattiothI paNa bacAvIne jIvane sArI avasthAmAM rAkhavo e dharmanuM tatva che. A pramANe vyutpatti-artha chatAM bahulatAe dharmanuM sAdhya parabhavanA duHkhathI bacavAnuM gaNavAmAM Ave che, ane tethI durgatiprapatagjaMtudhAraNAd dharma ucyate / ema athavA te durgatiprasRtAn jaMtUn, yasmAd dhArayate tataH; dhatte caitAn zubhe sthAne, tasmAd dharma iti smRtaH / / evA evA vAkayathI zAstrakAra-mahArAjAo paNa dharmanuM
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAgamata prayeAjana, durgatinuM nivAraNa ane zubhagatinI prApti che ema jaNAvI dhamanuM mukhya tatva anya jiMdagIne ageja jaNAve che. enuM kAraNa ema jaNAya che ke A bhavane dukhanA nivAraNamAM je ke pUrva-bhave karelAM puNya mukhya bhAga bhajave che, ane tethI A bhavanA duHkhanuM paNa nivAraNa pUrvabhavamAM karelA dharmathI thaelA puNyadvArA thAya che, te paNa sAmAnya daSTivALe manuSya A bhavanA duHkhanA nivAraNamAM udyamane pratyakSa dekhate hovAthI ane puNyaprakRti sukSama heI arUpI jevI hevAne lIdhe tene nahi dekhate hovAthI udyamajanya mAnI levAnI bhUla kare e svAbhAvika che. jagatamAM khetaranI mATI ane varasAdanuM pANI ekasarakhuM hevA chatAM jema judI judI jAtanAM vRkSe utpanna thAya che, tethI judAM judAM bIje vAvyAnuM anumAna saheje karI zakAya che, tema eka kulamAM eka mAtAnI kukhe janmelA, eka-sarakhA saMjogone dhAraNa karanArA putramAM, strI, putra, dhana, dhAnya vagere sukhanA sAdhanenI prAptinI vicitratAne jenAre sAmAnya daSTivALe manuSya paNa puNyanI vicitratAnuM anumAna karI zake che. Ama chatAM jeonI tevI kAraNu-gaveSaNAnI daSTi pahoMcatI nathI, teo A lekanA sarva sukhasAdhanene mAtra udyamajanya mAnavA taiyAra thAya che. jema keI na kalpI zakAya te gamAra manuSya kSetramAM pAkanI vividhatAnA mULa kAraNarUpa vAvavAnA bIjenuM judApaNuM nahi samajatAM mAtra kSetra ane pANIne ja prabhAva jANe, mAne ane kahe, tevA rIte keTalAka ajJAna che paNa buddhi ane prayatnane ja mAtra dekhatAM A bhavamAM thatI sukhanA sAdhananI vicitratAne te buddhi ane prayatnanA ja phaLarUpa mAne che, paNa bIjanI vicitratAnI mAphaka parabhavanA karmonI vicitratAne mAnavA na kalpI zakAya tevA gamAra mANasanI mAphaka taiyAra thatA nathI.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM dharma-zabdane lakSyArthI ane vAcyArtha keTalAka AvartamAM janma pAmyA chatAM paNa anAryanA jaDavAdanI jamAvaTa karavAvALA manuSya dharma zabdane vAcyArtha ane lakSyArtharUpe arthabheda nahi chatAM athavA ekAWpaNuM chatAM lakSyArtha ane vArthane chUTA pADe che, ane spaSTapaNe teo jAhera kare che ke "anya-jiMdagImAM dukhathI bacAvanAra ane sukhane meLavI ApanAra dharma zivAya bIjo koI padArtha cheja nahi evuM je kahevAmAM Ave che te mAtra vArtha tarIke eTale zabdArtha tarIke ja che, paNa dharma-zabdane lakSyAthe te eja che ke te dharmanA nAme manuSya A jiMdagImAM hiMsA, jUTha vagere julamanA ane anyAyanA kAryothI bace ane tevI rIte julama ane anyAyothI bacavAvALe manuSya sArI nIti ane sArI cAlacalagatavALe thaI sarva prakAre yogya-udyama karavAvALe thAya ane tethI maraNapayata sukhanA sAdhanene meLavI zake." AvI rIte lakSyArthI dvArA dharma samajAvavAnuM teo eTalA mATe jarUrI mAne che ke je AvatI jiMdagInA dukhethI bacavA ane sukhane meLavavAnI kAraNatArUpa vAcyArthatAdvArA dharmane na samajAvatAM upara jaNAvelA lakSyArthadvArA dharma jaNAvavAmAM Ave te sattA AgaLa zANapaNa cAle nahi? e lekti mujaba sattAdhIza manuSya potAnI sattAne anupaga ke durUpayega karatAM koI paNa aMze saMkocAya nahi. kAraNa ke tevA sattAdhIzene kaI paNa bIjI sattAne Dara hete nathI, kyAreka sajajana gaNAtA manuSyo paNa sattAdhIzenI slAvAnI saritA vahevaDAvavA sarvadA AtmAnuM samarpaNa karavA taiyAra hoya che, tethI teone pitAnA sattAdhIzapaNanA prabhAvathI apakatipaNAne aze paNa Dara hotuM nathI, eTaluM ja nahi paNa sattAdhIzoe anyAyathI lIdhelAM rAje, agya rItie karelA zatrusainyanA saMhAre,
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata vigere jagatamAM mahApuruSa tarIke gaNAtA prakhara kavioe kAvyadvArA yazagAnanI gItAmAM goThavI dIdhelAM hoya che, mATe tevA sattAdhIzene sanmArganI saDaka upara saphara karAvavAnuM kaI paNa je sAdhana hoya te te upara jaNAvela dharmazabdane vAcyArtharUpe artha kare teja che, AvI rIte dharmazabdanA vAcyArthIne alaga rAkhI mAtra lakSyArthIne nAme lekene deravavA e dharmane nAme nAstikatAnuM narakadvAra khelavA jevuM che, kemake prathama te "lakSyAtha tyAMja jude heya ke jayAM mukhyAthane bAdha hoya che. ahIM dharmazabdanA vAcyArtha tarIke anya, jiMdagImAM AvanArA dukhethI bacavuM ane sukhanI prApti karavI e je mukhyArtha jaNAve che, temAM koI paNa prakAre bAdha thatuM nathI, mATe te vAcyArtharUpI mukhyArthathI bhinna e lakSyAtha levAnI Astikane kaI paNa prakAre jarUra nathI. lakSaNAnA jahabrakSaNa vigere vibhAgo karI pUrva-mahaSioe anya-jiMdagImAM AvanArA karmo-dukhe dUra karanAra tathA sukhane prApta karAvanAra tarIke jaNAvela vAcyArtha nahi choDatAM jAmyo dhi tAm e vAkayamAM jema dahIne khAI janAra kAgaDAthI dahIMnuM rakSaNa karavAnuM che, ane bIjA paNa kutarA, bilADA vigere je dahIMne khAI janArA che, temAMthI paNa dahIMnuM rakSaNa karavAnuM che evuM tatva hevAthI ajahakSaNA nAmanI lakSaNo jaNAvI lakSyArtha jaNAvAya che, tevI rIte ahIM anya jiMdagImAM AvanArA duHkhathI bacAva ane sukhanI prAptirUpa dharmazabdane mukhyAtha sAbIta rAkhI je A jiMdagInA duHkhanA bacAva ane sukhanA sAdhanene paNa dharmazabdanA arthamAM goThavI jema vacco vALA vAkyamAM dadhine nAza karanArA mAtrane artha levAmAM Ave che, tevI rIte dharmazabdanA arthamAM paNa anya jiMdagInA dukhene dUra karavAnA ane sukhane meLavavAnuM sAdhana dharma che ema mAnavA sAthe A jiMdagInA duHkhene dUra karavAnuM
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM ane sukhane prApta karavAnuM sAdhana dharma che, ema a--jahalakSaNAthI mAnavAmAM Ave te keIpaNa jAtanI aDacaNa nathI, paNa A rIte a-jahabrakSaNAthI lakSyArthIne mAnanAre manuSya kevaLa sattAdhIzenI sattAnA durUpayega ane anupaganA nivAraNane mATe ja dharmane vAcyArtha choDI daI mAtra lakSyArthI mATe upayoga thaele che, ema mAnavA taiyAra nahi. arthAt A jiMdagI ane anya jiMdagImAM rAjA ke raMka, paMDita ke mUrkha, zrImAna ke daridra, regI ke nIrogI, manuSya ke jAnavara darekane duHkhathI bacAvanAra ane sukha prApta karAvanAra je kaI cIja hoya te te mAtra dharma ja che, ema a-jahalakSaNa dvArA kahI zakAya, paNa--simartha zAmata zAhamavat mavati e nyAye A bhavamAM dukhene dUra karavAnA ane sukhane prApta karavAnA sAdhanabhUta dharma e siddha thaelI vastu che, ene keIpaNa prakAre sAdhya-dazAmAM melI zakIe tema nathI, paNa anya jiMdagImAM duHkhene dUra karavA ane sukhene prApta karavAnA sAdhanarUpa dharma e bahulatAe sAdhyadazAmAMja che, ane tevA sAdhyarUpa rahelA dharmane a-siddha gaNI tene mATe zAstrakAre upadeza Ape ane AvatI jiMdagInA duHkhane nivAraNa karavA ane sukhane prApta karavAnA arthane dharmazabdanA artha tarIke jaNAve che te sarva prakAre gya che. A hakIkta vicAranArA manuSyane dharmanA vyutpatti-arthamAM anya-jiMdagInA duone dUra karavA ane sukhane prApta karavA eTale durgati karI ane sadagati meLavavI eja artha dharmazabdano artha tarIke lIdhe, te vidheyanI apekSAe che ane dharma svAkhyAtatA nAmanI chellI bAramI bhAvanAmAM A * jiMdagInA khene nivAravA ane sukhane prApta karavAnA sAdhane meLavI ApanAra tathA sAdhane thanAra vastuo meLavI ApanAra dharmaja
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAmata che evuM kareluM nirUpaNa anuvAdanI apekSAo che ema saheje samajI zake tema che. AvI rIte sAmAnya rIte A leka ane paraleka=ubhayamAM duHkhane dUra karI sukha prApta karAvanAre dhama" vidheyanI apekSAe- "duHkhane dUra karI sukhane prApta karAvanAra dhama" tathA anuvAdanI apekSAe- A lekamAM duHkhane dUra karAvanAra tathA sukhane prApta karAvanAra tathA tene anukULa sAdhane meLavI ApanAra dharma. ema vyutpatti artha, vidheyaartha ane anuvAdaarthanI apekSAe mAnavAmAM koIpaNa vicakSaNa-manuSyane aDacaNa raheze nahi. e vAta jarUra dhyAnamAM rAkhavAnI che ke jyAM jyAM anuva ane vidheya e baMne arthane prasaMga hoya tyAM tyAM sAmAnya niyamathI abUdha-artha karatAM vidheya-arthanuM balavattarapaNuM hoya che, ane tethI mahApuruSe dharmanA vyutpatti-arthane jaNAvatAM anya jiMdagI saMbaMdhI dukhaparihAra ane sukhaprAptirUpa phaLa jaNAve che te atyaMta gyaja che. jo ke dharmazabdane mukhya artha pUrva-mahaSioe jaNAvyuM che tema ane upara kahyA pramANe AvatI-jiMdagInA duone dura karavA ane sukhane prApta karavAM e ja che, chatAM tenA AnuSaMgika-arthane vicArIe te dharmanA arthane aMge pahelA bhavamAM karelA dharmanA pratApe vartamAna-bhavamAM durgati thaI nathI ane sArA manuSyapaNArUpI sagati maLI che, tethI durgatinivAraNa ane sadagatiprAsirUpa dharmazabdane artha vartamAna manuSyajanmamAM paNa anubhavAya che ane te apekSAe pUrvamahaSionI vyutpatti je dharmazabdane aMge jaNAvavAmAM
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM AvI che, te vyApakaja Thare che, ane A bhavamAM paNa dhamAdanA mukhya arthanI caritArthatA che ja, je ke trilekanAtha tIrthakara-mahArAjAoe dharmatatvanuM nirUpaNa mAtra paudgalika-dukhanA nivAraNa ane paugalika-sukhanI prApti mATe ke narakAdika durgationuM nivAraNa karI manuSyatvAdika sadgatienI prApti mATe kareluM nathI, kemake kevaLa mokSaprAptine mATeja udyama karavA kaTibaddha thaelA khuda tIrthaMkara-mahArAja vigere te zuM ? paNa mAtra samyagdarzanane dhAraNa karavAvALA jIne paNa manuSyapaNuM, devapaNuM ke cakravatI paNuM e sarva duniyAdArInI daSTie sukhamaya haI sadgatirUpe gaNAya che, chatAM te badhuM karmathIja thavAvALuM hAI AtmAnI siddhadazAne bAdha karanAra hovAthI temaja AtmAthI para evA pudgalathI utpanna thatA sukhanAja sAmrAjyavALuM hevAthI duHkharUpa ane chAMDavArUpaja jaNAveluM che. A kAraNathI sthAna-sthAna para zAstrakAre spaSTa zabdomAM jaNAve che ke - samyagdaSTi jIva je tAttvika samyagdarzanane pAmele hoya te keIpaNa kALe mokSa sivAya anya padArthanI eTale devatvAdikanI paNa IcchA karanAre heya nahi.' A sthAne caturvidha-saMdharUpI samyagdarzananA dhArI puruSane pitAnA samyagdarzanane nirmaLa rAkhavA tathA daDha rAkhavA e khAsa jarUrI che, ke keIpaNa kALe ane keIpaNa prakAre paramapadarUpa je mokSa te zivAyanA narendrava, cakravattitva, devatva ke IMdratva Adi parabhavamAM maLatAM paudUgalika-phaLe ke A bhavamAM maLatA ISTa-viSayanI prApti aniSTa-viSayenuM nivAraNa, regAdikane nAza, dvi-samRddhinI prApti ke yaza-kItine phelAve koI divasa paNa dharmanA phaLa tarIke te zuM? paNa sAdhya tarIke koI divasa paNa dhAravuM joIe nahi.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata ' yAda rAkhavuM ke te kamyunivii ka ghA e sUtra laukika-mALavALAne jema mAnya che, tema lakattara mArgavALAne paNa mAnya ja che paNa laukika-matavALA abhyadaya eTale sAMsArika sarva prakAranA sukha AdinI prApti dharmanA sAdhyaphaLa tarIke gaNe che, ane tethI ja teo rAtri guyAta vagere zrutinA sUtrathI devaka, Rddhi-samRddhi, yazakIti ke putra-pautrAdikane mATe dharmarUpa manAelA yajJanuM vidhAna kare che, paNa-kottara-daSTinI apekSAe paugalika phaLarUpa ane saMsAranA cAvArUpa Rddhi-samRddhi Adine sAdhya-phaLarUpe gaNavAmAM AvatuM nathI, kema ke bhagavAna tIrthakara vigere AraMbha ane parigrahanA tathA viSaya ane kaSAyanA vividha trividha prakAre tyAgI hoI je te AraMbhAhimaya evA narendratva ane devatvAdine sAdhya tarIke gaNAvI tenA kAraNa tarIke te prApta karavA mATe dharmanuM nirUpaNa kare te jainazAsananA muddA pramANe teo potAnI pratijJAne teDanArA thAya ane teone vadate vyAghAtavALI dazA prApta thAya, mATe kettara daSTie abhyadaya eTale paudgalika-samRddhi sAdhyaphaLa hoI zake nahi ane tene mATe dharmanuM nirUpaNa paNa hoya nahi, paraMtu karSaka jema khetI karatI vakhate dhAnyaneja mukhya phaLa hevAthI sAdhya tarIke gaNe che, chatAM te dhArelA dhAnyanI niSpatti pahelAM vAvelA dhAnyanI jAti pramANe tareha tarehanA ghAsane pAme che, tethI te khetInI kriyAnuM mukhya eTale sAdhyaphaLa dhAnya eTale anAja ja kahI zakAya, paNa anAja vAvavAthI thayelA ghAsanI prApti e mukhya phaLa eTale sAdhyaphaLa na gaNatA AnuSaMgika eTale prApya phaLa tarIke gaNI zakAya che, tevI ja rIte dharmAnuSThAnanA pratApe mekSarUpI sAdhyaphaLa meLavI
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustakana-luM vAnuM chatAM paNa paudgalika-samRddhirUpI abhyadayanI je vacamAM prApti thAya che, te AnuSaMgika eTale prApya phaLa tarIke gaNI zakAya. upara kahelI vAta barAbara samajavAmAM Avaze te vAcake spaSTa rIte samajI zakaze ke jema je anAja vAvavAthI kiMmatI evA dhAnyarUpI mukhya eTale sAdhya phaLanI prApti thaI zakatI hoya tevA anAjane je kaIka paNa ghAsa Adikane mATe vAve te te karvakanI lAInamAM paNa aNusamaju ke mUrkha ja gaNAya che. tevI rIte dharmAnuSThAne paNa mukhya eTale sAdhya evA mokSarUpa phaLane devAvALA chatAM te dharmanuSThAnethI abhyadaya eTale paudgalika phaLa ke je dhamanuSThAnanA gauNa eTale ke mAtra prApyaphaLa che, tenI je dhamanuSThAnathI sAdhyatA rAkhI bese che te manuSya dhamAMnuSThAna vizuddhapaNe ane bhAvollAsathI karate hoya te paNa tene dravya-anuSThAna karavAvALeja zAsakAre jaNAve che, ' arthAt "mokSatatvanI zraddhA karI tenI ja sAdhyatA che ema manamAM nizcita karI tene mATe ja huM dharmAnuSThAna karUM chuM evI dhAraNA jyAM sudhI thAya nahi tyAM sudhI jIva bhAva-anuSThAnavALo thaye che ema kahI zakAya ja nahi. A dravyAnuSThAna ane bhAvAnuSThAnanuM nirUpaNa dareka AtmAnuM svarUpa oLakhavA mATe jarUrI che, paNa je keTalAka ajJAnI che pite bhAvAnuSThAnane mATe taiyAra na thatAM mAtra bIjA jIvaDe karAtAM dhamanuSThAnene dravyAnuSThAna tarIke oLakhAvI ke te dharmanuSThAne ne bhAvAnuSThAnanI zUnyatAnA nAme cheDAvI de che agara cheDAvavA prayatna kare che tevA jInI anukuLatA thavA mATe ke karavA mATe A dravyAnuSThAna-bhAvAnuSThAnanuM svarUpa kahevAmAM AvyuM ja nathI. kema ke prathama te anya jIva mekSitatvane jANa nathI, mAna nathI, tene paramasAdhya tarIke gaNatA nathI ke te dharmAnuSThAna mokSanI
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajyota prApti karavA mATe karate nathI e jANavAnuM te ajJAnI jene mATe azakaya ja che. je ke bhagavAna haribhadrasUrie te mokSanuM svarUpa jANavuM, mAnavuM ke tenI sAthatA rAkhI dhamanuSThAna karavuM e bhAvAnuSThAna heI karavA lAyaka che ema jaNAvavA sAthe teTaluM badhuM jJAna vigere na heya ane mAtra jinezvara mahArAje A karavAnuM kahevuM che, mATe karavuM joIe evI dhAraNA rAkhavAvALAnA dravyAnuSThAnane paNa bhAvAnuSThAnanA kAraNarUpa jaNAvI karavAlAyaka jaNAvyuM che. eTalejinezvara-mahArAjanA zAstromAM pratipAdana karelA anuSThAne ekSaprApti mATe karavAM Avazyaka che, chatAM kadAca tevI vizALabuddhi na hoya ane mekSitatvanuM jJAna vigere na meLavI zake che, te paNa rilekanAtha tIrthakara bhagavAne A anuSThAna karavAnAM kahAM che mATe karavAM joIe evI mAtra dhAraNA rAkhI, dharmAnuSThAna karanAra manuSya akhalita te zuM paNa kadAcita alita evA dhamanuSThAne kare te paNa bhagavAna haribhadrasUrijI mahArAja spaSTa pharamAve che ke te bhaviSyamAM bhAva-anuSThAnane jarUra pAmaze, ane tenA phaLarUpa mokSane paNa anukrame pAmaze." arthAt jinezvara mahArAjanA zAsanamAM je je dhamanuSThAne nirUpaNa karyA che te sarva mokSa ke jinezvara bhoMsAnI buddhithI karavAmAM Ave te te parvate bhAvAnukAnanA mokSarUpa phaLane Apa-: nArA thAya che, tethI jeo pite dhamanuSThAnethI vimukha thaI bIjA bhadrika-jIvenA jinezvara-mahArAjanA: vacananA bharose paNa karAtAM anuSThAnane rokavA dravyAnuSThAnanA nAme prayatna kare che, teo svayaM naSTa thaelA heI bIjAone nAza karanArA che ema samajavuM, eTale tavadaSTivALe keIpaNa manuSya jinezvara mahArAjanA dharmanA anuSThAnane niSedha karanAre heya nahi, kemake te anuSThAne pUrve jaNAvyA pramANe jinezvara bhagavAnee mekSanI prApti mATe ja jaNAvelAM che.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrtha yAmAM ta ' bhava-samudrathI tAravAvALA tIrthone juhAravA mATe thatI maMgaLakArI-bhavabhayahAriNI tIrthayAtrA-saMghayAtrA . saMghayAtrA li Oki ::
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ tattvapremI-jijJAsuo mATe 0 rasathALa 0 AganA taLaspazI vyAkhyAtA pU. Agama dvArakazrIche e siddhacaka (varSa 6 aMka 4thI) mAM "tIrthayAtrA ane 2 che. saMghayAtrA" nAmathI ghaNI moTI lekhamALA lakhela. jemAM tIrthanI mahattA, ArAdhaka-jIne tenI upayogitA che tathA te aMgenA mahatvanA zAstrIya-daSTikeNe jaNAvavA sAthe che. tIrthanI yAtrA karanArAnA kartavya, charI pALatA saMghane laI javAnI Adarza vidhi vagerenuM adbhuta varNana suMdara rIte kareluM. meM "Agamata nA prathama-pustakamAM saLaMga lekhanache mALA ApavAnuM dhArAdheraNa che. te mujaba ATha varSa sudhI "Agama rahasya" lekhamALA cAlI, te purI thayethI navamA varSathI "tIrthayAtrAche saMghayAtrA nAmanI lekhamALA zarU karela che. tene trIjo hapta che A pustakamAM apAya che. jijJAsu-vAMcako gurUgamathI Alekhene vAMce !! vicAre!!! che
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamavAcanAdAtA, jenAgamamaMdira saMsthApaka dhyAnastha-svata pU. A AgAhArakazrIe tIrthadhArikenA AtmahitArthe lakhela ka tIrthayAtrAne lagatI-mArmika-aneka mahatvapUrNa bAbatene sUcavate mahAnibaMdha tIrthayAtrA-saMghayAtrA [5. Agama ddhAraka AcAryadevazrIe "tIrthayAtrA" saMbaMdhI zAstrIya-maryAdAo ane mahatvanI bAbatene jaNAvate mahAnibaMdha vi. saM. 193mAM lakhela. te vakhate jAmanagarathI zeTha pipaTabhAIne zrI siddhagirine charI pALate saMgha nikaLela, te nimitte lekhamALA rUpe A nibaMdha "siddhacaka" pAkSikamAM vi. saM. 193mAM ghaNuM aMke sudhI cAlela. atyaMta upayogI jANI navamA-varSanA prathama-pustakathI A nibaMdha Apo zarU karyo che. gata varSanA prathama pustaka (pA-40) thI have AgaLa cAle che. saM.] tIrtha-caityane mahimA sarvottama kema? upara jaNAvyA pramANe gRhatya karatAM grAmacaityanI viziSTatA A. 1-2
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 Agamata che, e samajAze tyAre grAmacaitya karatAM paNa tIrthacaityanI viziSTatA hadabahAranI che, ema samajAyA sivAya raheze nahiM, kAraNa ke grAmacetyamAM je sAdhumahAtmAnA darzana thAya tenA karatAM tIrthomAM ghaNuM ghaNuM kSetrethI AvelA ane mahAprabhAvazAlI zAsanadhuraMdharanA darzanAdi thavAne raheje saMbhava rahe. vaLI dezabharanA bhAvika zrAvaka-sAdhamikene samAgama paNa tIrthamAM ghaNuM ghaNuM bane temAM paNa kAMI navAI nathI, tathA gRhatya ane grAmacaityanI sevA vakhate sAMsArika upAdhio hadayamAM vAsa karelI hoya ane te upAdhio nahi nIkaLavAthI prabhunA darzanapUjanAdithI ane mahAtmAonA darzana ane sAdharmika-saMsarga AdithI je sthiratApUrvaka bhAva-ullAsathI phAyadAo meLavavAnA hoya te na meLavAya, tethI tIrthasthAnamAM AvanAra manuSya phIkaranA keTamAMthI nikaLela hoI nirUpAdhika thaI sthiratAvALe thAya ane tIrthamAM bhagavAna jinezvara mahArAjanI darzana-pUjAdithI tathA sAdhu-mahAtmA ane sAdharmikonA saMsargathI anahada lAbha meLavI zake, e svAbhAvika che. tIrthabhUmi samyaktvanI majabUtInuM kAraNa zAstrakAra-mahArAjAo paNa trikanAtha tIrthakaranI janmabhUmi Adi tIrthonAM darzana vigerethI samyakatvanI majabUtI jaNAve che, e vAta paryuSaNanA vyAkhyAna sAMbhaLanAra bhavya jInI jANa bahAra nathI. A badhI hakIkta vicAratAM zrI zatruMjayaAdi tIrthonA caitya keTalA badhA mahA-upakArane karanArA che? ane tenA darzana-pUjana vigere AtmAne kevI rIte mekSa-mArganI najIka najIka laI jAya che? te samajamAM AvyA sivAya raheze nahiM. AvI rIte tIrtha ane tIrthanA cityanI adhikatA jyAre vAstavika rIte samajAya tyAre tevA tIrtho ane tevA tIrthanA jaina darzana, pUjana Adi karavA mATe bhAvika AtmA taiyAra thAya ane
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM te lAbha potAnA taraphathI anya bhavya-jIne nirvidhanapaNe maLe evI dhAraNA karanAre bhAgyazALI purUSa yAtrika-gaNane netA bane ane tevA apUrva--tIrtha ane tIrthacenA lAbhane mATe sakaLa-saMghanA samudAyane sAthe laI dharma-parAyaNatAmAM AtmAne otapreta kare temAM Azcarya zuM? sva ane paranA lAbha mATe yAtrIgaNane netA zuM kare? yAda rAkhavuM ke jina-darzana Adi kAryamAM pravartavAvALA mahAnubhAve kaI paNa divasa samudAyathI kaMTALavAvALA hotA nathI. zuM aMsakhyAta devatAo merU parvata upara Ave tethI bhagavAna jinezvara-mahArAjanA janmAbhiSekane mahimA Indra-mahArAjAo e che gaNe kharA? zuM lAge manuSya bhagavAna jinezvara-mahArAjanI dezanA vigeremAM Ave tethI yogI-mahAtmAo dezanAnA lAbhathI vaMcita rahe kharA! kharI rIte te je vastu sva ane pArane lAbhadAyI che. temAM pitAnA AtmAnuM pravartana thAya te jema zreyaskara mAnavAnuM che. tema anya AtmAo paNa te te pavitra kAryo tarapha joDAya te kharekhara lAbhadAyI che, ema vivekI-purUSae te mAnavuM ja joIe. A kAraNathI vivekI puNyAtmA anya-jInA ane pitAnA AtmAnA uddhAra mATe yAtrika-gaNane netA banI saMghane lAbha lenAre thAya temAM kaI jAtanuM Azcarya nathI!!! tIrthasevA samyakatvanuM bhUSaNa che. vAMcakoe yAna rAkhavAnI jarUra che ke pUrvAcAryoe zrAvakanA kRtyone jaNAvatAM rathayAtrAnI sAthe vizakattA ca ema kahIne tIrtha yAtrAnI paNa zrAvaka-janmanI saphaLatAne mATe AvazyakatA jaNAvelI che. vaLI dharmanA mULarUpa evA samyaktvanA bhUSaNamAM paNa tIrthasevAne maharSioe jaNAvela che.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata tIrthasevA e samyaktvanuM chellAmAM chelluM bhUSaNa che, ema paNa spaSTa kareluM che tIrthayAtrAne mATe nikaLanAra manuSya gRhasthapaNane anubaMdha eTale duHkhanI paraMparAne denArI AraMbhanI paraMparA jenAthI thAya evA anubaMdharUpI asadAraMbhathI nivRtti pAme che, ane te paNa nivRtti sAmAyika-pauSadhAdikane aMge jyAre ghaNuM TuMka mudatanI ja hoya che, tyAre A tIrthayAtrAne aMge thatI asadAraMbhanI nivRtti ghaNI lAMbI mudatanI hoya che. A vAtane nahi samajanArA ane dhyAnamAM nahi lenArA manudhvaja mAtra tIrthayAtrA karavA mATe rela vigerenA vAhananI thayelI sagavaDane abhinaMdana ApI zake, paraMtu jeo anubaMdha-hiMsAnA kaTu-phane samaje che, tathA kRSi-pazupAlakapaNuM-vepAra ane rojagAra vigeremAM thatA AraMbhe AtmAne atyaMta-kaTuka phalane devAvALA=pApane baMdhAvanArA che, e vastu je samyagdaSTi sujJa-manuSyanA hRdayamAM AvelI hoya che te manuSya svapna paNa relve vigere sAdhanathI thatI TuMkI mudatanI yAtrAne anude ke prazaMse nahi ja. charI pALate saMgha anumodanIya heI zake yAda rAkhavuM ke cakravatI bharata mahArAjA pAse carmaratnanuM sAdhana hatuM, ane temAM besADavA dvArA AkhA saMghane te jaladIthI tIrthayAtrA karAvI zakata, vaLI cakavatIonA tAbAmAM hajAre devatAo hovAthI te devatAo dvArA vimAnanI vidurvaNu karAvIne yAtrA karAvI zakta, paNa cakravartI e carmaratnadvArA kedevatAdvArA vimAna karIne saMghane yAtrA karAvI nathI, paraMtu mukhyatAe charI pALavAnI sAthe yAtrAe karAvI che, te vicAranAre manuSya vartamAnakALamAM nikaLatA relavenA saMghane kaI paNa prakAre abhinaMdana ApI zake tema nathI. bIjI vAta ahIM vicAravA jevI che ke Aje saMghayAtrAmAM kayAreka saMjogavaza vyAkhyAnAdine lAbha yAtrike na laI zake
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-kuM 17 teTalA mAtrathI keTalAka sthaLabuddhivALA gokIro karI muke che ke "zuM A sagha! vyAkhyAna vinAnA A sadhanu' zuM mahattva ?" Adi. paNa ahiM vAta e che ke--sa`ghayAtrAmAM cha'rIpALavAnI mahattA, AraMbha samArabhanA tyAga, saMsArI sAvagha-pravRttinA tyAga ane nirAra'bhIpaNAnA abhyAsa vagere khAkhAnuM mahattva che. temAM vyAkhyAna preraka che, e vAta sAcI! paNa kAraNa--sa Mjogavaza vyAkhyAnAdi kayAreka na thavA pAme te teTalA mAtrathI te saMghayAtrA nakAmI ke atha vagaranI kema kahevAya ! teo relagADI ke khasa-mATarAdvArA nikaLatA saMghanI anupAdeyatA khelatA paNa nathI, vaLI tevAone paNa naMdInI kriyA karAvI mALAropaNa kare che--e zI rIte zAstrIya ? mATe abhiniveza ke Aveza e tA tattvavicAraNAmAM sAva anupayogI hoI tene cheDI vivekabuddhithI sApekSarIte vicAravuM jarUrI che. hakIkatamAM AvuM khelanArA gurucaraNe esI paramArthane pAmI zakayA nathI ! saMghayAtrA--tItha yAtrAnA Azaya gRhasthAne AraMbha-samAralathI bacAvI prabhuzAsananA=viratidhama'nA paMthe AgaLa vadhavAravAnA che. mATe upalakIyA jJAna ke Aveza-abhiniveza maLe vyAkhyAnAdi na heAvA mAtrathI saMghayAtrA-tI yAtrAnI a-sAratA kahenArAonI bhAvadayA ci MtavavI. A kathananI matalakha e nathI ke yAtrikagaNunA samudAya vyAkhyAnanA lAbha na le, yAtrikagaNune samudAya jyAM jyAM jyAre jyAre vyAkhyAnanA sayeAga meLavI zakayA athavA teone vyAkhyAnanA ceAga maLe tyAre tyAM tyAM vyAkhyAnanuM jarUra zravaNu kare,
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata kemake sAmAnyarIte zrAvakapaNuMja jinezvaramahArAjanI vANInA zravaNamAM raheluM che, paraMtu vyAkhyAna-zravaNanI bhAvanA chatAM vyAkhyAna zravaNane jega na maLe; agara kathaMcit AlasyAdithI vyAkhyAnanuM zravaNa na paNa thAya te teTalA mAtrathI zrAvakapaNane kalaMka lAge che ema kahI zakAya nahiM, te pachI saMghayAtrAmAM paNa vyAkhyAna-zravaNanI rUci chatAM kadAca vakhata nahi malavAne lIdhe agara bIjAM keTalAMka kAraNene laIne vyAkhyAna na thAya agara tenuM zravaNa na thAya teTalA mAtrathI yAtrikagaNane netA agara yAtrikane samudAya laMchanavALe bane che agara saMghane laMchana lAge che ema kahevuM te mArgane anusaranArane te zebhe nahi ane je evI mAnyatA koI dharAve tene samyagdarzana paNa muzkelIbharyuM thaI paDe. dhanazeThanA adhikAramAM zuM jaNAve che. zrIsaMghAcArabhASyamAM dhananAmanA zeThe zrIsiddhAcalajI ane giranArajInA kADhelA saMghane adhikAra jeoe je haze teo jANI zakaze ke - te saMghayAtrAmAM prathama te sAdhumahAtmAone sahacAra nathI, te pachI vyAkhyAnanuM niyamita prAvaNa thavAnI kalpanA karavI te te AkAzane kusuma ugADavA jevuM thAya che, jo ke cAlu prayANamAM uttama muni-mahArAjAonA saMge bahu maLyA che, ane je je jage para uttama muni-mahArAjAonA saMyoge maLyA che, tyAM tyAM vaMdanAdikane mATe yAtrikagaNane netA vigere gayA che, paraMtu tyAM paNa vyAkhyAna-zravaNane adhikAra levA nathI, chatAM jeo vyAkhyAnanI a-sattAne lIdhe saMghane kalaMka gaNatA hoya teoe zAstrone vAMcavAnI-vicAravAnI bahu jarUra che, ane ema thAya te zAstravirUddha bolavAnuM thatuM aTake ? tIrthayAtrAmAM mukhya dhyeya zuM? prAsaMgika vAta jaNAvI mULa muddA upara AvatAM jaNAvavuM joIe ke tIrthatyane juhAravA AvanArAonI mukhya abhilASA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM trilokanAtha tIrthaMkara-bhagavAnanI sevA-pUjAmAM vadhAre hoya che ane tIrthayAtrAmAM mukhya dhyeya paNa bhagavAna jinezvara-mahArAjanI pUjA -cAtrAnI dina-pratidina pravRtti vadhAre thAya te hoya che. prAsaMgika sUcana vAcaka-mahAzaye dhyAna rAkhavuM ke ATaluM lakhANa lakhavAnI eTalI ja jarUra paDI che ke bhavya saMghayAtrA jevA ane tIrtha yAtrA jevA kAryanI anumodanAmAM zithila na bane agara tenAthI bahiSkRta na thAya, mATe tevAone bacAva karavAnuM anivArya gaNyuM che. A sthAne vyAkhyAnanI hakIkta eTalAja mATe lakhavI jarUrI gaNI che ke bhagavAna jinezvaramahArAjanI pratimArUpI ane teozrInA mandirarUpI be kSetranA nirUpaNa pachI jinezvaramahArAjanA AgamarUpI trIjA kSetranuM nirUpaNa karatAM je kaMI AgamanI mahattAne mATe ane tenA zravaNanI parama uttamatAne mATe jaNAvavAmAM Ave tene upayoga yAtrikagaNa ane tenA netAone dUSita karavAmAM keIna karI le. jo ke zAstromAM nizrAkRta, a-nizrAkRta, bhakticitya, maMgalatya ane sAdharmikacaitya evI rIte pAMca prakAranAM caitya jaNAvelAM che, paraMtu zAstrakAroe grAmamAM ja nizrAkRta ane a-nizrAkRta evA bheda rAkhI zrI aSTApadajI Adi tIrtha sthAnamAM mAtra bhakticitya ane a-nizrAkRtacinuM sthAna jaNAvela che. eTale grAmanA caityamAM kadAca maThavAsI ane pAsatyAdinI nizrAvALAM evAM nizrAkRta caitye hoya, jethI bhavya-AtmAone grAmacaitye tevA lAbhadAyaka na paNa lAge, ane grAmacaityamAM nizrA karanAra pAsasthAdikane ucitatAnI khAtara namaskAra karavo paDe, tethI te dvArA zuddha AtmAone saMkeca rahe. yAda rAkhavuM ke zrIdevendrasurijI mahArAja sarakhA zAsanadhuraMdhare nizrAkRtacaityamAM pAsasthAdikene ucitapaNe namaskArAdi karavAnuM spaSTapaNe jaNAve che,
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata vaLI tIrthace, a-nizrAkRta ane bhakticaitye nizaMkapaNe grAmacaitya karatAM sthira ArAdhanAnuM kAraNa bane che, ane tethI potAnI lakSmIne sadupayega karavAnI IcchAvALe dharmaparAyaNa purUSa yAtrikagaNune netA banI te ane pitAnI sAthe AvanAra sarva yAtrikasamudAyane tIrthacenA darzanAdi dvArAe nizaMkapaNe moTA lAbhane levAvALe thavA sAthe levaDAvavA bhAgyazALI thAya. dhyAna rAkhavuM ke IdrAdi devagaNe bhagavAna jinezvaramahArAjanA janmAdi-kalyANakone mahimA mee karIne tarata sIdhA devalokamAM jatA nathI ane te devalekanA pitAnI sattAmAM rahelA maMdiramAM aThAI-mahecchava karatA nathI, paraMtu zrInandIzvaradvIpa jevA tIrtha sthAnamAM jaIne tIrthacaityomAM aThThAImahecchava kare che. eTale bhavyAtmAoe cityanI viziSTatA mAnyA chatAM paNa tIrthacetyenI adhiktA avazya mAnavI joIe, ane je tevI mAnyatA zAstrane anusaranArI thAya, te dareka bhavyAtmA cityakSetranI ane vizeSa karIne tIthI caityenI ArAdhanA karavA kaTibaddha thAya ane tethI saMghayAtrAnI atyaMta upayogitA gaNe e svAbhAvika che. zrItIrthaMkarabhagavaMtene prabhAva ke? bhagavAna jinezvaramahArAjanI mUrti ane tenAM ca zAstranI rItine yathAsthita rIte samajavAvALAone mukhyatAe yathAsthita upakAra karI zake che, temAM te be mata che nahi, paraMtu jeo bhadrika-sthitinA ane a5-buddhivALA hoya ane tethI teone bhagavAna jinezvaramahArAjanI yathAsthita-papakAripaNanI dazA, mekSane mArga vahevaDAvanAra, mahApurUSonA-AdhAra,i-narendra vigerene atizayAdidvArAe paNa pUjya, evA tIrthakara bhagavAna dareka hitanI kAmanA vALA manuSyane sarvathA prakAre darzana karavA lAyaka-sevA lAyaka-pUjAlAyaka ane dhyAna karavA lAyaka che, e vigere hakIkata dhyAnamAM na Ave temAM Azcarya nathI.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM paraMtu teo bhagavAna jinezvara-mahArAjanI mUrti uparathI vItarAgapaNanI dazA, viSaya, kaSAya ane AraMbha-parigrahAdithI rahita strI, hathiyAra vigerethI rahitapaNuM, mukha-kamaLanI prasannatA, kAye sarga tathA pathaMka Asana ane dRSTinuM nAsikA upara niyamitapaNuM dekhIne sAmAnya rIte bhagavAna jinezvara-mahArAjanA zAsananI tyAga mudrAne anusare temAM Azcarya nathI, chatAM e vAta te vAcakee dhyAna bahAra rAkhavAnI nathI ke jema saMsArarUpI aTavI elaMghavAnA be mArgomAM zrAvakadharmane mAge ke sukhALe che, zAntithI te raste cAlI zakAya che, paraMtu zAzvata-AnaMdamaya ekSapuranI prApti te sAdhudharmarUpI kaThina ane duHkhamaya saMyamamArgamAM AvyA sivAya thatI ja nathI, evI rIte ahiM paNa sAmAnya bhadrika manuSyone bhagavAna jinezvaramahArAjanI mUtithI vItarAgatyAdi je jinezvaramahArAjanA guNe che, tenuM bhAna thAya, te paNa paryantamAM bhagavAna jinezvaramahArAjanA mArgopadezakapaNA Adi guNonuM bhAna thayA zivAya ane te bhagavAna jinezvaramahAjArAe mekSanI prApti mATe jaNAvela abAdhitamArganuM AcaraNa karyA vinA paramaphala prApta thavuM muzkela che. AgamanI atyutkRSTatA zAmAM? A hakIkata je bhavyajIvanA dhyAnamAM Avaze te bhavya-jIva bhagavAna jinezvara-mahArAjanI mUrti ane mandiranI atyaMta upayogitA samajavA sAthe bhagavAnanA mArga-praNayanarUpI AgamanI paramamahattA samajyA zivAya raheze ja nahi, A vastune dhyAnamAM rakhanAra manuSya zAstrakAre kahelA nIcenA vAkyane barAbara samajI zakaze. zAsakAra mahArAja jaNAve che ke - " AgamaM AyaraMteNaM attaNo hiakaviNA / titthaNAho gurU dhammA, savve te aNumaNiyA "
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamaLeTa arthI-AtmAnuM hita karavAnI jene IcchA hoya te purUSa je Agamane Adara karyo eTale Agamavacanane pramANabhUta mAnyA ane AgamavacanamAM kahyA pramANe vartavAmAMja AtmAnuM kalyANa che tathA AgamathI virUddha vartanArAonAM dAna-zIla-tapa-ane bhAva, vairAgya-cAritra tapasyA-vinaya-vaiyAvacca-dhyAna-samAdhi vigere dharma kAryo AtmAnI unnatinA aMze paNa sAdhana banI zakatAM nathI, eTaluM ja nahi, paraMtu te AgamanI virAdhanA karanArAone anAdi-anaMta saMsAra-kaMtAramAM bhaTakavuM paDe che, ema dhArI AgamanA mArge javAnI abhilASA rAkhIne AgamanA mArgane AdaravAvALA mahApurUSane atyaMta satkAra-sanmAna-bhakti-vinaya-vaiyAvacca, Adi karavA dvArA Agamane jeNe Adara karyo te purUSe tIrthaMkara mahArAja ke jeo zAsananA mAlika ane mokSamArganA zarUthI upadezaka che teone. Adara karela samAja, A rIte gurUmahArAja ke jeo bhagavAna jinezvaramahArAjAonA vacanane AdhAre mahAvratAdidharma dvArA mekSa prApta karavA kaTibaddha thayelA che ane bhavyajIne saMsArasamudrathI tAravA mATe aharniza zramaNadharmAdine upadeza karI bhavaaTavIthI pAra pamADavA taiyAra thayA che, tevA gurUmahArAjAone paNa tevA Agamane AdaranA aMgIkAra karela che. vaLI durgatithI bacAvavAvALe ane mokSasudhInI sadgatinI prApti karAvavAvALe je bhagavAna jinezvara mahArAje durlabha eve dharma akalaMkapaNe nirUpaNa kare che, tevA dharmane Adara paNa te. Agamane AdaravAvALAe eTale AgamanI ArAdhanAmAM macchalA banelAe kareluM che ema samajavuM. pravRtti AgamAnusAra hevI joIe. A hakIkata jANanAre manuSya bhagavAna jinezvaranI mUrti ane temanA caityanI sevA karatAM AgamanA AdaranI aze paNa nyUnatA.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM na samajatAM parama-karaNIyatA samajaze. emAM kAMI paNa navAI nathI, evI rIte AgamanI sarvotkRSTatA jANavAvALe manuSya mUti ane mandiranI mAphaka AgamanI tarapha paNa mITa mAMDIne daSTi rAkhyA ja karaze te svAbhAvika che. vaLI bhagavAna jinezvara mahArAjanI mUti ane temanA maMdirane aMge bhavyajIe je paNa AtmAnA kalyANane mATe pravRtti karavAnI che, te badhI bhagavAn jinezvara mahArAjanA Agamane anusarIne ja je karavAnI hoya te te AtmAnuM yathArtha kalyANa karI zake, paraMtu je bhagavAna jinezvaramahArAjanI mUrti ane temanA maMdirane aMge hovAthI bhagavAna jinezvaramahArAjane uddezIne hoya, paraMtu je te AgamanA vacanethI virUddha ke bAdhita hoya te te pravRtti mumukSujIe kaI paNa prakAre AdaravAnI nathI, eTaluM ja nahi, paraMtu te calAvI levA jevI paNa nathI. sva-kalipata pravRtti saMsAra-vRddhinuM kAraNa bane che. ATalA ja mATe bhagavAna zrI haribhadrasUrijI pharamAve che kesamarUAvittI lavA, kALAtti mavajhA jevA nitthayaruddeseNavi Na tattao sA taduddemA // arthA-siddhAMtanA vacanethI nirapekSapaNe mAtra potAnI buddhithI je kaI pravRtti karavAmAM Ave te pravRttio bhagavAna jinezvara mahArAjanI AjJAthI virUddha ane bAhya che, mATe te pravRttionuM phala saMsAranI vRddhimAM ja Ave che. kadAca kahevAmAM Ave ke ame je A pitAnI buddhithI paNa pravRtti karIe chIe te viSaya-kaSAya-kuTuMbakabIlA ane dhanadhAnyanI prApti mATe ke tenA TakAva mATe agara tenI vRddhi mATe nathI karatA, paraMtu trilekanAtha tIrthakara bhagavAnanI bhakti mATe karIe chIe, eTale bhagavAna jinezvaramahArAjane uddesIne A svamatithI paNa
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata pravRtti hovAthI te AjJAbAhya nahiM thAya, ane tethI saMsAranI vRddhirUpI phalane denArI paNa nahiM thAya, evuM kahevAmAM Ave te tene aMge bhagavAna zrI haribhadrasUrijI mahArAja spaSTa zabdomAM jaNAve che ke je ke bhakti ane pravRttine karanAre manuSya te bhakti ane pravRttimAM kuTumba-kabIlAdine uddeza rAkhatuM nathI, paraMtu trilekanAthatIrthakara bhagavAnane ja udeza rAkhe che, paraMtu te pravRtti bhagavAna jinezvara mahArAjanI AjJAvirUddha ane sva-matikalpita hovAthI bhagavAna tIrthakarane uddezIne thayelI gaNAya nahi." A hakIkata dhyAnamAM rAkhanAre manuSya saheje samajI zakaze ke deva, gurU ane dharmane Adara te bhagavAna jinezvara mahArAjanA vacanarUpI Agamane Adara, te sivAya bhagavAna jinezvara mahArAjane yAvat gurUmahArAja ke dharmane paNa Adara gaNe te paNa te AtmAnI kalyANadazA sAdhanAre thatuM nathI, mATe bhagavAna jinezvara mahArAjanI ArAdhanA karavA mATe teozrInI mUrti ane teozrInA maMdiranI ArAdhanA karavA tatpara thanAra manuSya AgamaAdinuM anivAryapaNuM samajavuM joIe. ane e vAta jyAre samajAze tyAre trIjA kSetra tarIke kahelA jJAnanAmanA kSetranI ArAdhyatA barobara samajamAM Avaze. jinezvara mahArAjane atyuttama upakAra che? bhagavAna jinezvara mahArAjane jaganA jIvamAtranI upara manahada upakAra che, paraMtu jema vRkSa nIce beThelA musApharane mAtra te vRkSa chAyAthI e upakAra kare che, paraMtu phaLa ane puSpAdikadvArA thate vizeSa upakAra vRkSanA mAlikane thAya che, tevI rIte jagatanA sAmAnyajaMtuone te bhagavAna jinezvara mahArAje nirUpaNa karelA yathAsthita jIvarakSA AdikanA vacane dvArA thAya che, paraMtu mokSamArganI prApti prabhuzAsananA viziSTa-ArAdhaka bhavya jIne thAya che ke je zAsananA AdhAre samyagadarzana, jJAna ane cAritranI prApti thaI che,
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25: pustaka 1-luM naraka ane tiryaMcanI gatirUpa durgatiothI bacavAnuM thayuM che, svarganI sIDI paga AgaLa khaDI thayelI che, mekSanI mahelAta najara AgaLa camakI rahelI che, mekSa prApta karavAnAM sAdhane hastagata thaI zakyAM. che, AtmAne AraMbha-parigraha AdithI nivRtti thavA pAmI che. viSaya kaSAyathI nivRtti karAvI te nivRttimAM daDha rAkhI dina-pratidina mekSanI prAptinI najIka laI janAra e zramaNa saMgha ane tene saMsarga anantAkALe durlabharIte je prApta thayA che, te badhA upakAranA kAraNa tarIke jyAre jinezvara-mahArAjane dhyAnamAM laIe tyAre bhagavAna jinezvara mahArAjathI kevAM uttama phale A AtmAne prApta thayAM che? te khyAlamAM Ave. keTalAka bhavyajIvone mATe bhagavAna jinezvara mahArAjAo jyAre dIpaka samAna upakArI thAya che, tyAre keTalAka bhavyajIne AzrayI te te trilekanAtha tIrthakara bhagavAna sUrya samAna prakAza karanArA thAya che, eTale jagatamAM je pramANe prakAzane grahaNa karanArI daSTi hoya te pramANe prakAza karanAranI uttamatA prakAzane levAvALe samaje, tevI rIte ahiM trilekanAtha tIrthaMkarabhagavAnanI sarvoramatA teja manuSya samajI zake ke je manuSya bhagavAn jinezvaramahArAjanA AgamarUpI tejane avelekana karavAne mATe zaktimAna hoya, upakArInuM upakAripaNuM ekasarakhuM ja heya? yAda rAkhavuM ke bhagavAna jinezvaramahArAja traNe lekanA upakArane mATe eka sarakhI rIte pravelA che, chatAM paNa te trilekanAtha taraphathI upakAranI nyUnAdhikatA pAtranI nyUnAdhitA uparathI thAya che jagatamAM varasAdanuM thavuM eka sarakhI rIte thAya che, chatAM paNa metInI utpatti te zukti (chIpa)mAM paDelA jalabinduethI thAya che, tevI rIte. bhagavAna jinezvaramahArAjane sAce ane ghaNe upakAra apramattapaNe jIvana vyatIta-karanAra mahApurUSomAM ja thAya che. je ke jaladharanI dhArAthI vanaspatiomAM jevI rIte paNa pitapitAne lAyaka phala-phUla vigere thAya che, tevI rIte pramatta Adi
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata -bhavyajImAM paNa bhagavAna jinezvaramahArAjanA vacanarUpI jaladhArAthI yathAyogya samyakatva-dezavirati-saMyatatA vigere upakAre thAyaja che, paraMtu jema jaladharanA eka jalabiMduthI chIpamAM utpanna thayelA mitInI kiMmata AgaLa te phaLa-phUlanA samudAyanI kaMIpaNa kiMmata gaNa zakAya nahiM, tevI rIte bhagavAna jinezvaramahArAjanA vacanethI buddhinidhAna evA gaNadharAdi mahApurUSane je upakAra thAya te upakAranI apekSAe bIjA ne je samyagdarzana prApti Adi upakAra thAya che te kiMmatI na gaNAya te svAbhAvika che, paraMtu jema vAdaLane meghane) je upakAra che te jaLadvArA che. je jaladhArAnI vivakSA karavAmAM na Ave te megha jevI kaI vastu rahetI nathI, tevI rIte bhagavAna jinezvara-mahArAjane je atyaMta upakAra che, te badhe teozrIe kahelA AgamarUpI mArga dvArA che, je AgamarUpI mArganI vivakSA karavAmAM na Ave te kahevuM joIe ke arihaMtapaNA jevI kaI cIja nathI. - A hakIkta bhavya jyAre dhyAnamAM leze tyAre teone samajavAmAM Avaze ke devakamAM paNa jevI rIte bhagavAna jinezvara mahArAjAonI pratimAo Adara ane ArAdhanAne pAtra gaNavAmAM AvI che, tevI rIte tyAM devalekamAM pustakane paNa Adara ane ArAdhanAne pAtra gaNavAmAM AvyAM che, te kharekhara vAstavika che. devatAo paNa pustakaratnanI ArAdhanA kare. * devalekamAM mAtra sAmAnya uttama pustako che ane tethI te pustakone pustakaratna kahevAya che ema nathI, paraMtu te develekanAM pustakamAM sphaTikaranAM ja pAnAM che ane te sphaTika ratnanA pAnAM upara rijharatna ke je kALuM hoya che tenA akSare che, pustakanAM pAnAM ane tenA akSare AvI rIte ratnanAM che ema nahiM; parantu te pustakaratna lakhAya evAM agara lakhAyelAM nahi chatAM paNa pustaka lakhavAnI paddhatine pramANabhUta gaNavAnI heya tenI peThe tyAM mazIna
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM 27 bhAjana-mazI ane kalama vigerenA paNa sAdhane ekasarakhI rIte ratnamaya jaNAvavAmAM AvelAM che, arthAt zAstromAM devatAone paNa bhagavAna jinezvara mahArAjanI mUrtine Adara ane ArAdhyatA jevI rIte jaNAvavAmAM AvyAM che, tevI ja rIte pustakaratnanI ArAdhyatA ane tenA sAdhanonI jarUrIyAta paNa spaSTa-zabdomAM jaNAvavAmAM AvI che. sAta kSetramAM trIje naMbare AgamakSetra ArAdhya bane A vAta jyAre bhavya samajaze, tyAre mahArAjA kumArapALe kareDo senaiyA kharacI karelA aneka AgamabhaMDAre ane maMtrI vastupAla ane tejapAle karoDo rUpIyA kharacI karelA aneka bhaMDArenI vAstavikatA ane enI uttamatA samajAyA sivAya raheze nahi. upara jaNAvyA pramANe bhagavAna jinezvara mahArAjanI mUrti ane maMdiranI mAphaka jyAre pustakaranI uttamatA jANavAmAM ane mAnavAmAM Avaze tyAre te dareka jIva bhagavAnanI mUrti ane maMdiranI mAphaka jJAna eTale AgamakSetrane anantara naMbara mAnavA taiyAra thayA sivAya raheze nahiM. mandiranuM pramANa keTaluM? sujJamanuSya jyAre bhagavAna jinezvara mahArAje arthathI prarUpelA ane sUtrathI gaNadhara mahArAje guMthelA AgamanuM bahumAna karanArA thaze, tyAre bhagavAna jinezvara mahArAjAonI mUrtionI pAMcase pAMcase dhanuSya jevI mahattA ane jinezvara mahArAjanA mandiranI pAMcase pAMcase lejana jevI mahattA mAnavAne taiyAra thaze! zraddhAlujane zAstranI apekSAo jevI rIte mUtti ane mandiranI mahattA mAne tevI ja rIte takanusArIne paNa te mUrti ane mandiranI mahattA jarUra mAnavI paDaze.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 Agamata devenI vipula saMkhyAe paNa caityanuM pramANa moTuM hovuM joIe. takanusArIoe dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra che ke saudharmadevalokanA IndrAvatuMsakane bAda karIe te saudharmadevalokanA AvalikAviSTa eka vimAnanI laMbAI asaMkhyAtA jojananI che. have e takanusArIe samajavAnI jarUra che ke AvA asaMkhyAtA jojana lAMbA pahelA vimAnanI sthitinI apekSAe nhAnAmAM nehAnuM mandira heya, te paNa te pAMcase lejanathI te vAnuM hoI zake nahi ane je te mandira pAMcase lejanathI nhAnuM hoya te prathama te vimAnanA pramANanI apekSAe zebhe nahi. ane te vimAnamAM rahevAvALA devatAone samAveza paNa thaI zake nahi, eTale vimAnanA pramANanI apekSAe jema daherAnI mahattAnI jarUra che, tevI rIte te te vimAnanA devatAonI saMkhyAne aMge paNa caityanI mahattAnI jarUra rahe emAM navAI nahi. vaLI takanusArIe dhyAnamAM levAnuM che ke jyAre jayAre vimAnanA mAlika vigere devatAo pUjA karavAne Ave che, tyAre te vimAnamAM rahenAra devatAone maheTo bhAga te mukhya devatAnI joDe. pUjAmAM sAmela hoya che, eTaluM nahiM paraMtu te sAthe AvelA devatAomAM moTo bhAga pUjAnI sAmagrIo hAthamAM laIne te. mukhya devatAnI sAthe sAthe pharanAre hoya che, have vicAra kare ke te mukhya devatA ane tenI sAthe parivAramAM rahele moTe bhAga pharI. zake evuM je caitya na hoya te devatAne anukULa na Ave te. svAbhAvika che. vaLI manuSyamAM jema saraghasa vigeremAM badhA eka sAthe sAjananI lAInamAM cAlavAvALA detA nathI, paraMtu keTalAka kUdavAvALA, nAcavAvALA ane aneka prakAranA tamAsA karavAvALA hoya che, te caityanI tevI pAMcase lejana jevI mahattA na hoya te te sAthe
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM AvelA sAmAnya devatAone tevI ceSTA karavAnuM sthAna rahe ja nahi, mATe A saghaLI vAta vicArAya te tarkanusArIne devakanA ane bIjA paNa zAzvatanI mahattA na mAnavAmAM mithyAtva sivAya bIjuM kaMI naDe tema nathI. manuSyamAM paNa tema ja hoya che - vartamAnakALamAM paNa zaheramAM je pramANamAM vastI hoya che te pramANe ghaNe ghaNe aMze lekene bhaktibhAva hoya che, ane bhaktivALA lokonI apekSAe cityanI mahattA rAkhavI ja paDe che, te vAta nirmaLa-cakSue dekhanArAne te saheje jaNAya tema che, ane e rItie jyAM jyAM vimAnanA devatAo bheLA thatA hoya agara aneka devakanA devatAo ekaThA thatA hoya, tyAM tyAM caityenI mahattA hoya, temAM Azcarya ja nathI? saMprati rAjA AdinA samayanAM caitya zuM jaNAve che. e vAtane bIjI bAjue tapAsIe, te e vAta mAnavAne paNa kAraNa maLe che ke-mahArAjA kumArapALa ane mahArAjA saMpratinI vakhate banelAM daherAM atyaMta moTA kema hatAM? tene khulAse thaze ane tenI sAthe te vakhatanA jenene keTale badhe jinezvara bhagavAnanI pUjAne aMge daDharAga haze? te paNa jaNAze, A dharaNe zrI rANakapurajInuM daherU, golavADanAM jUnAM daherAM, AbujInAM daherAM vigerenI mahattAnuM prajana Ape Apa jaNAI Avaze. bIju develekanAM daherAMo kaMcananAM hoya, temAM keTalAka zraddhAnI ochAzavALA agara zuSkatane anusaravAvALA azraddhA rAkhe, paraMtu teoe samajavuM joIe ke devatAonAM pitAnAM vimAne jyAre ratnanAM hoya te pachI te jinezvara bhagavAnanAM daherAM kaMcananAM rAkhe ane hoya temAM navAI zuM? jema saudharmAdika vimAnenI uMcAI sattAvIsase jananI che ane tenI apekSAe bhagavAna jinezvara mahArAjAnA mandiranI uMcAI aDhIseM je jananI hoya temAM Azcarya A. 1-3
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 AgamanyAta nathI, tevI rIte ratnanA vimAnAmAM kaMcananAM caitya ane ratnanI mUrti hoya temAM Azcaya zuM ? devalAkanA suvaNa maya daherAMnA ullekha zAstromAM paNa che ? A badhI vastu zraddhAnusArI AgamanI zraddhAne AdhAre mAne ane tarkAnusArI buddhAhitapaNu' cheDIne je vicAra kare te tene paNa mAnavu paDe. jyAre devalAkanI aMdara seAnAnAM daherAMonI hayAtI che tyAre zAstrakArane paNa te sAnAnAM daherAMnI ghaTanA aneka sthAne karavI paDI che. zAstrone sAMbhaLanArA ane samajanArAe sArI rIte samaje che ke, sonAnuM bhavana (caitya) karanArane jeTalu phaLa thAya tenA karatAM niyamita eka sAmAyika karanArane zAstrakAreA ghaNu phaLa batAve che. arthAt devalAkamAM sonAnAM bhavanA che, tenI apekSAe A sAnAnAM bhavanAnI ghaTanA karavI e asa'bhavita nathI. vaLI zrI mahAnizIthasUtramAM paNa hajAro senAnA thAMbhalAvALu ane seAnAthI jenAM taLIyAM maDhelAM che, eTale cAre bAjI je mandirane suvaNu lagADavAmAM Avyu che, tevAM mandira karAvanArane je phaLanI prApti thAya, tenA karatAM pUrNa brahmacarya ne dhAraNa karanAra, agara sa-sayamane dhAraNa karanArane adhika phaLa khatAvyuM che, te paNa devalokanA senAnA ane sutra maya caityAne anulakSIne hAI zake. jinacaitya mATe je kaI karo te thADu', ' vaLI zAstrakAro e paNa spaSTa zabdomAM jaNAve che ke " bhagavAna jinezvaramahArAjanA mandira mATe je jJAnanA upayAga thAya, je kArIgarInA upayAga thAya, je baLanA upayAga thAya, je purUSAtananA upayAga thAya, je RddhinA upayAga thAya, teja saphaLa ane mahAphaLane denArA che." ema dharmiSTha-manuSya mAne. e apekSAe vicAra karavAmAM Ave te dareka zrAvakanI tema kja rahe ke jJAna
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-luM vijJAna yAvat addhi-samRddhine upaga UMcAmAM UMcA prakAre bhagavAna jinezvara mahArAjanA caitya vigeremAM kare. je jene sAmAnya rIte Avazyaka sUtrane samajI zake che, teo kabula karaze ke, bhagavAna jinezvaramahArAjanI bhaktimAM keIpaNa divasa zrAvakane saMtoSa hoya ja nahi ane eTalA ja mATe zrAvaka sAmAyika, pauSadha zivAyanI avasthAmAM bhagavAna jinezvaramahArAjanA vandana-pUjana-satkAra-sanmAna sarva kare che, chatAM te karAtA vandanAdithI kaI divasa paNa zrAvaka-janatAne saMtoSa thAya ja nahi. ane tethIja teo sAdhupaNAnA jevI sAmAyikanI avasthAmAM hoya te paNa vAvattimago vigere pATha bolI te vandana-pUjanAdithI thatA lAbhane sthAna Ape che, A uparathI spaSTa mAlama paDaze ke-zrAvakavarga keI divasa paNa bhagavAna jinezvaramahArAjanA pUjanaAdikamAM skAya eTale draSyane vyaya thAya te paNa saMteSane mAnanAra te heya nahi, A vAta jyAre samajavAmAM Avaze tyAre bhagavAna jinezvaramahArAjAo koIpaNa divase, koIpaNa jIvathI sarvottama prakAre pUjAtA nathI, e vAtane nizcaya thaze, ane jyAre tene nizcaya thaze tyAreja mahArAjA dazArNabhadrajIe "bhagavAna jinezvaramahArAjanI vandanAmAM koI e paNa na vaghA hoya tevI rIte huM vAMdu" e rIte kareluM abhimAna a-gya gaNAyuM te samajAze, ane te dazANubhadrajInA abhimAnane TALavA mATe Indrane kema AvavuM paDyuM ? te paNa samajAze. WiEETG]EIGHIGHER zAsananI mahattA H bhAvazuddhi, kriyAzuddhi vinA na thAya, kriyAzuddhi jJAnInI nizrA vinA na thAya, jJAnInI nizrA zAsananI mahattAnA jJAnathI meLavI zakAya che, tethI vivekI ArAdhakee zAsananuM mahatva sugya rIte dhyAnamAM levuM ghaTe.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajyota E jaina sAdhuo uttama kema? jagatabharamAM sarva Astikavarga duniyAdArInI mAyA-jaMjALa cheDIne kevaLa mekSa meLavavAnI musApharI karanArane ja vAstavika 3 gurU tarIke mAne che. emAM be mata che nahi. paNa dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke jema mane ratha mAtrathI kAryanI siddhi thaI zakatI nathI, tevI ja rIte anya sAdhana ke che a-sAdhanamAM pravRtti karavAthI kAryasiddhi thaI zakatI nathI. mekSa sAdhavAvALAone mekSanI musApharI karavA pahelAM anya droha ane svamamatva e bene sarvathA parihAra kare ja paDe, evI mAnyatAmAM koIpaNa vicAravaMta Astika virodha karI zake nahIM. vaLI dareka Astika zAstrakAroe ekavacane e vAta huM kabUla karelI ja che. ane kabUla karavI paDe tema che ke droha ane mamattava e javAlAmAMthI bahAra khasyA sivAya che mokSanI musApharI banatI ja nathI. che evI rIte sarva leke, sarva Astiko ane sarva darzanaA kArene droha ane mahattva cheDavAmAM ekamata chatAM paNa anyadarzanakAronA vartana tarapha dhyAna daIe te teo parigrahanI pIThika upara padmAsana jamAvIne beThelA che. parigrahathI sarvathA para rahevA mAge jaNAvyuM hoya ane tene amala barAbara calAvyuM hoya te te jaina dharmanA sAdhuoe ja che e vAta sarvakAlanA ItihAsakArone paNa kabUla karyA sivAya cAlatI nathI. te (Agama sAhitya-saMgraha pu. naM. 15 mAMthI)
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vardhamAna svAmine nama: vIra ni ca ha # 2 % varSa 1ra 2503 2 kalyANaka-divasonI vi. saM6 ArAdhanAne dRSTikoNa | pustaka 2033 . tavAvahANAdiyAdhi Niyasamae / aNuruvaM kAyavvA jiNANa kallANadiyahesu // jaina-janatAmAM dAna, zIla, tapa ane bhAvanI pravRtti karIne dhamanI ArAdhanA hamezAM karavAnI hoya che, arthAt jainazAsananA niyama pramANe koI paNa divasa e gaNavAmAM Avela nathI ke je divase dAna, zIla, tapa ane bhAvarUpI dharmanI pravRtti karavAnI na hoya, agara karavAno niSedha hoya ! paraMtu e vAta te cokakasa che ke dAna, zIla, tapa ane bhAvarUpI dharmanI pravRtti satata karavA lAyaka hovA chatAM bAre mAsa niyamita na bane ane koIka vakhata bane te te keTalAkane mATe asaMbhavita nathI, ghaNaja ochA evA bhAgyazALI purUSa haze ke jeo bAre mAsa dAna, zIla, tapa ane bhAvamAM satatapaNe ane ekasarakhA-bhAvathI pravRtti karI zake. jainajanatAne moTo bhAga te eja hoya che ane hoya ke je dAna, zIla, tapa ane bhAvanI pravRtti kaIka-kaIka vakhata karavAvALo hoya che tevA jainajanatAnA
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata moTAbhAge upara jaNAveluM bhagavAna haribhadrasUrijInuM vAkya kharekhara dhyAnamAM rAkhavuM joIe. uparanA vAkayamAM bhagavAna haribhadrasUrIjI jaNAve che ke jaina-janatAe tapasyA vigere jinezvara-mahArAjanA kalyANakanA divasamAM ucitatA pramANe jarUra karavA joIe. A kAraNathI bhagavAna jinezvara-mahArAjanA kalyANakanA divasenI ArAdhanA karavA mATe kalyANakane aMge tapa karavAne pU. ma. zrI haribhadrasUrIjI ogaNIsamA tapanAmanA pacAzakamAM jaNAve che, te tapapaMcAzakamAM bhagavAnanI dIkSAnuM tapa ane bhagavAnanA kevalajJAnanuM tapa jaNAvavA sAthe bhagavAnanA melanuM tapa karavA mATe paNa jaNAve che. jeo anukaraNanI pavitra-vAsanAne anucita mAne che, teoe A tIrthaMkarabhagavAnanA dIkSA, jJAna ane mekSanA tapanA anukaraNane jalAMjali ApavI paDaze. vAcakapurUSoe dhyAna rAkhavAnI jarUra che ke-keTalAka AcAryo bhagavAna jinezvaramahArAjAonA dIkSAdikanA tapane aniyamitapaNe eTale ke te te mahinA ke divasanA lakSya rAkhyA vagara karavAnuM jaNAve che, jyAre keTalAka pU. A. zrI haribhadrasUrijI karatAM pahelAnA kAlanA AcAryo te dIkSA AdikanA tapane dIkSA AdinA mahinA ane divasane uddezIneja karavAnuM jaNAve che. ' arthAt bhagavAna rASabhadevajInA dIkSAne tapa caitra (phAgaNa) vadi AThame chaTha karIne kare ane yAvat bhagavAna mahAvIramahArAjane dIkSAne chaTha mAgazara (kArtika) vadi dazame dIkSAne tapa kare. eTale covIse bhagavAnanA dIkSAnI tapasyAnuM anukaraNa te te bhagavAnanA te te dIkSAnA mahine te te divase karavuM. ema spaSTa jaNAvavAmAM AvyuM che, ekalI tapasyAnuM anukaraNa karavAnuM jaNAvyuM ema nahiM, paraMtu pAraNe paNa je je bhagavAnane je je vastu zelaDInA rasa vigerenI maLelI che, te teja vAparavAnuM vidhAna paNa jaNAve che.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ temanA pAragIsamAvitrapuranA pustaka raju eTale bhagavAna tIrthaMkaranI dIkSAnA tapanuM ja anukaraNa karavuM ema nahi, paraMtu temanA pAraNAnuM anukaraNa paNa kartavya che, ema pU. A. zrI haribhadrasUrijI tapanAmanA ogaNIsamA paMcAzakamAM jaNAve che. bhagavAna jinezvara mahArAja jevA pavitra purUSonA vartananA anukaraNane anucita mAnanArA vartamAnakAlamAM bhagavAnanA varSItapane anusarIne vaSatapa karavAnuM kayA AdhAre rAkhatA haze ? vaLI varSItapanA pAraNe rasa vAparavAnI pravRtti te kharekhara atyaMta muMjhavanArIja thaI paDaze. jo ke zakti rahita kAryanuM anukaraNa karavuM agara AcaraNa uDAvIne anukaraNa karavuM e zAstranI zraddhAvALAne mATe ISTa hetuM ja nathI ane hoya paNa nahiM, paraMtu jeoe sarvathA anukaraNaneja niSedha kare che, teonA mate vaSItapa karavAnuM tathA vaSItapanuM pAraNuM niyamita divase (vaizAkha sudI trIje) karavAnuM ane te paNa IzkarasathIja karavAnuM te anukaraNa nahiM mAnavAne lIdhe bane ja nahi. vaLI teonA mate caitravadi AThamathI varSItapanI zarUAta ane vaizAkha suda trIje vaSItapanI pUrNAhuti e benuM sarvathA agyapaNuM gaNAya te pachI vaizAkha sudi trIjanA vaSItapanuM pAraNuM karatAM zelaDIne rasa vApare e te svapna paNa gya hoyaja zAne? paraMtu zrIpaMcAzakacchanA tapapaMcAzakamAM tIrthaMkarabhagavAnanI dIkSAnA tapane jaNAvatAM caitara vada AThame prAraMbha kare ema paNa jaNAve che, (caitara vada AThamanA chaThanI apekSAe caitara vada sAtame prathama upavAsa AvI zake.) tathA vaizAkha suda trIje pAraNuM karavAmAM paNa zelaDIno rasa laIne pAraNuM karavuM ema paNa jaNAve che. eTale bhagavAna haribhadrasUrijInA pahelAnA kALathI paNa bhagavAnanI dIkSAnA tapa ane pAraNanuM anukaraNa thatuM hatuM e spaSTapaNe nakakI thAya che, paraMtu zAstronA pATho oLavavA, pheravavA, na mAnavA ane viparIta prarUpaNa karavA tarapha valaNavALA abhinivezavALAo te zAstrokta vastuo na mAne te temAM Azcarya nathI ?
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata jevI rIte bhagavAnanA dIkSA AdikanA tapanuM anukaraNa karavAnuM zAstrakAra pharamAve che, tevI ja rIte bhagavAna jinezvaramahArAjanA cavanAdika pAMce kalyANakAmAM tapa AcaravuM jarUrI gaNAvavAnI sAthe zarIranA satkAra vigerene paNa zAstrakAre jarUrI gaNAve che. eTale bhagavAna jinezvaramahArAjAnA kalyANaka mahotsave jevI rIte tapathI ArAdhavAnA jaNAve che, tevI ja rIte zarIrasatkAra, amArI paDakhe, viziSTa dAna, rathayAtrA vigere karIne paNa sarva kalyANakonA divaso ArAdhavAnI jarUra zAsakAramahArAjA pharamAve che. eka vAta vAcakavarge jarUra khyAlamAM rAkhavAnI che ke bhagavAna jinezvarenAM vanAdika sarva-kalyANaka sAmAnyathI tapa karIne ArAdhavAnAM hoya che ane tethI ja zAstrakAra vacALaThArAgho phri prAcattAHAro mata ema jaNAve che ane ema jaNAvI kalyANakane aMge parvatithi mAnavApaNuM chatAM bIjI ArAdhanAnuM gauNapaNuM rAkhI sAmAnya ane vizeSa tarIke parvatithionA bhede jaNAve che, ane A kAraNathI je zAstrakAroe parvatithinA kSaye pUrvanI aparvatithino kahele kSaya uDAvI devA je kalyANakatithione AgaLa kare che te teonA kutarka sivAya bIjuM kAMI karatA nathI. sAmAnya rIte sarva kalyANa ke tapa ane dAnAdidvArA ArAdhavAnAM hoya che, paraMtu vana ane janmakalyANakamAM bhagavAnanI tapasyA na hovAthI mAtra sAmAnya tapa ane occhavarUpa ArAdhanA hoya che, jyAre dIkSA, kevalajJAna ane mekSa e traNa kalyANakamAM tapasyA ane anazana hevAthI temanuM anukaraNa karavAnuM tapasyAdvArA bane che, mATe dIkSAdika-kalyANake ujavavAne sAcI rIte taiyAra hoya teone te te kalyANakane divase tapasyA, zarIra-satkAra, dAna, rathayAtrA vagere zAstrakAree jaNAvelAM kAryomAM jarUra udyama kare joIe. ekalI jayaMtI ke ujavaNInA nAme lekeno samudAya ekaTha karIne ke zAstravirUddha vAtanuM piSaNa karavA mATe bakhALA kADhIne ke
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 1-jI' te prasarIyAM ke pustako vheMcIne je ArAdhanA karAya te zAstrane anusaratI kema gaNI zakAya? ekalA janmakalyANakane AgaLa karI dIkSA ane kevalajJAnanA kalyANako bhagavAn mahAvIramahArAjanAM ma'darIte ujavAya agara muddala na ujavAya te cAgya nathIja ! e vastu zAsanane anusaranArAee vicAravA jevI che. Agamane AdhAre je pravRtti thAya che. thaI che ane thaze te ja pravRtti mAtra nirA ane saMvara karanArI che. anya pravRtti nahi' A rIte sUtra ane sUtranA racanArAone A zAsane sarvAMpari-zAsananA AdhArastaMbha jevA gaNyA che, A rIte sUtra ane sUtra-kAMne AdhAra rUpa gaNyA tenuM kAraNa e che ke zAsana rUpI ratha je gheADA kheMce che, te gheADAone bhagavAnanI sUtra racanA rUpI lagAma akuzamAM rAkhe che. jo e aMkuza na heAya teA zAsananA ratha game tyAM jaIne udhA ja paDayo hAta ! ramyagdarzana, sabhyajJAna ane samyakUcAritra TakI rahe che, vadhe che, zuddha thAya che. e saghaLu Agamane AdhAre bane che. zrI siddhacakra mAhAtmya pU. AgamA0 zrI--pR. 127
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ | zrI svArthIthigama-sUtranuM kahadayagrAhI vivecana che. vivecanakAra che pUra-Agama dvAraka AcAryazrI zrI devasUra-tapAgaccha-sAmAcArI saMrakSaka, ajoDa sUkSmavyAkhyAtA-pravara prAcanika, Amika-epayarthajJAtA, dhyAnastha sva. pU. Agama ddhAraka AcAryadevazrIe apUrva pratibhAbhaya viziSTa kSapazama baLe gahanatAtvika padArthone paNa hRdayabhagya zelithI chaNAvaTa sAthe ghaNIvAra vyAkhyAna-vAcanA-praznottarI AdirUpe carcela che. vi. saM. 1998mAM pannAlAla bAbUnI dharmazALA-pAlItANAnA cAturmAsa daramyAna sujJa vivekIone lAbhArthe zrI tatvArthAdhigamasUtra upara jhINavaTabharI tAttvika vivecanA baporanA samaye pharamAvela. jenI ne te vakhate pU. A. zrI vijayadharmasUrIzvarajI ma. zrIe sva-parabadhAthe TUMkamAM paNa muddAsaranI karela, jenA uparathI pU. A. zrI hemasAgarasUrIzvarajI ma. zrIe pitAnI dhanA AdhAre suvyavasthitapaNe taiyAra karI zuddha suMdara mudraNa gyA vyavasthita nakala taiyAra karela. teozrI pAsethI jijJAsuonA hitArthe te utArAnI AkhI phAIla meLavI "Agama ta" mAM virSa-9 pu. 2] ApavAnI zarUAta karela. traNa haptA AnA chapAI gayA. jemAM gayA varSe trIjA haptAnA prAraMbhe sakheda neMdha levI paDela ke-game te ajJAta kAraNe varSa 10 (pu. 2 pR. 40)mAM bIjA sUtranuM vivecana pUrNa thayA pachI trIjA sUtranuM vivecana nedhamAM maLyuM
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 2-juM ja nahIM, tethI trIjA haptAmAM gayA varSe (pu. 11 pR. 2 pR. thI) cothA-sUtranuM vivecana Apela. paNa parama-harSanI vAta che ke deva-gurukRpAe presa kepInAM baMDalemAMthI khUTatA trIjA-sUtranA vivecananAM pAnAM ADA-avaLAM thayela, te jaDI AvyAM, jethI rahI javA pAmela vacaluM (trIjA sUtranuM) vivecana gya sudhArA-vadhArA sAthe susaMpAdita karI tatvapremI vAcakonA hitArthe A varSe raju karavAmAM Ave che. vivekI sujJa-vAcakoe arthagabhIra-nayasApekSa A vivecananA paramArthane samajavA gya jJAnI gurubhagavaMtanA caraNomAM besI yegyatA-mumukSatAne vikAsa kare. .] jagatamAM jema sAcI vastune saMgraha karanAra manuSya che nakalI vastunA saMgrahathI haMmezAM sAvaceta rahe tevI rIte zAsana sevAnA mahAtmANanI majAne levAvALA manuSya svasevAnA nAme jagatamAM prasarele vizvane meLe na vaLagI paDe te bAbata & pUrepUrI sAvacetI rAkhavAnI jarUra che, kemake eTale zAsana, mAre bhakta eTale zAsana, samAja, mArI ane bhaktonI sevA eTale zAsana ke samAjanI sevA, mAruM ane mArA bhaktonuM bahumAna eja zAsananI unnati, huM ane mAro parivAra eja zAsananAM aMge. AvI AvI sarvathA bIbhatsa ane galIca bhAvanAo che zAsana sevAne nAme saDI gayelA magajavALAo dhAraNa karI bese. paraMtu zAsananI sAcI zikSA ane zraddhAne pAmelA che sahurUSe tevA saDelA saMskAra kSaNabhara paNa pitAnA hRdayamAM dhAre nahi. vacanathI uccAre paNa nahi ane tevAM kathana karanArAja enI chAyAe paNa chavAya nahi. chepU. zrI AgaddhArakanI tAtvikavaNI pA. naM. 60-61 2
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ GEET|HEB FEEEEEEEEEEEEEEEE [ pU. AgoddhAraka AcArya devazrIe TI vAcanArUpe pharamAvela zrI tasvArthAdhigama sUtranuM tAttvika vivecana (varSa 11. pu. 2, pA. 41thI cAlu) avataraNa jenuM yatkiMcit svarUpa jaNAveluM che, te samyagdarzana je kAraNathI jeTalA prakAranuM kahevAya che, te jaNAvavA mATe trIjuM sUtra kahe che, sUtra-taniSiAmAn vA (3-2) sUtrArtha- te samyagdarzana nisarga aparipadezathI athavA adhigama (popadezAdi nimitta) thI thAya che. mANa-taretatu kaai gviSe mati, nipAnadhigmsmygdrshnN ca, nisargAdadhigamAvotpadyate iti-dihetukaM-dvividhaM, nisarga: pariNAmaH svabhAvaH a-paropadeza ityanarthAntaram / bhASyA te A samyagdarzana be prakAre, nisarga samyagadarzana ane adhigamasamyagdarzana. nisargathI ke adhigamathI utpanna thAya che, tethI be hetuvALuM samyagdarzana be prakAre kahevAya che. nisarga, pariNAma, svabhAva, bIjAnA upadeza vinA e badhA paryAyavAcI che.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ staka 2 vivecana cAlu prakaraNathI ja samyaga darzana nisarga athavA adhigamathI thAya che, ema spaSTa jaNAI zake tema hovA chatAM sUtrakAra mahArAjAe sUtramAM "tat" evuM sarvanAmasaMjJaka pada ApyuM che, te atyaMta sUkSmasaMkSipta vyAkhyA temaja atyaMta bAdara-vistRta vyAkhyA na karatAM sarve zinA hitArthe madhyama vyAkhyA jaNAvavA mATenuM che. ' arthAt atyaMta-saMkSipta vyAkhyA karavAmAM Ave ane prathama AvI gayelI vastu mATe sar vigere sarvanAma-saMjJaka pada na vAparavAmAM Ave te sarva-ziSyane baMdha na thaI zake, te pramANe atyaMta lAMbI lAMbI vyAkhyA karavAmAM Ave ane sarvanAmasaMjJaka pado na vAparatAM vAraMvAra te te prasaMge samyaga darzanAdi pade ApavAmAM Ave te paNa kaMTALAdinA kAraNe sarva ziSyone bedha na thaI zake, mATe madhyamapaNe vyAkhyA thAya. te madhyamapaNe vyAkhyA-karatAM agAu ApelI bAbato mATe sarvanAma saMjJakAdi pada ApavAmAM Ave to sarva zinuM hita thaI zake che. A vastu jaNAvavA mATe sUtrakAra mahaSie tat e sarvanAma-saMjJaka-padane prayeAga karyo che, ema TIkAkAranuM kathana che. AkhA sUtrane aMrtha A pramANe che ke mUla hetu (arthAt kAraNanuM kAraNa) be prakAranuM hevAthI samyapha darzana be prakAranuM kahevAya che. ahiM eTale khyAla rAkhavAne che ke AgaLa jaNAvavA mujaba utpattinA kAraNe nisarga tthA adhigama be prakAranuM samyaga darzana che, paraMtu te banne nimittothI utpanna thatuM samyagadarzana rUpa kArya eka ja prakAranuM che. A. 2-2
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 Agamajyota A vastu bhASyakAra mahArAjA satranA avayane artha karavA pUrvaka spaSTa kare che pheti , sUtramAM Apele tad zabda pata6 zabdanA arthamAM che. eTale gayA sUtramAM je samyagadarzananI vAta karI hatI, te samyagadarzana nimitta be prakAranuM hovAthI be prakAranuM che. nisarga samyaga darzana tthA adhigama samyagadarzana temAM paranA upadeza sivAya ja tathAbhavyatva--dazAne paripAka thavAthI thayelA karmane upazamathI utpanna thatuM je samyaga darzana te nisarga samyam dazana kahevAya, ahiM nisargane artha sAmAnya rItie je svabhAva thAya che, te athavA jene duniyA kudarata kahe che te levAnuM nathI, paraMtu upara jaNAvyA mujaba tathAbhavyatvadazAne paripAka, bhavitavyatAne ga je ke amuka avasare jJAnInI daSTie je kaI paNa bAdAnimitta vinA thavAne che- te artha levAne che. je te pramANe na levAmAM Ave ane svabhAva athavA kudaratane nisarga padathI gaNavAmAM Ave te AtmAne anAdi zuddha mAnavAne prasaMga AvI jAya, je vastu bArIkAIthI vicAratAM samajI zakAya tevI che. AvuM nisarga samyaga darzana marUdevA athavA atIrtha siddha vigere koIkoI AtmAmAM malI Ave. paranA upadezathI (athavA jAtismaraNAdi) bAhya-nimittanI apekSA dvArA thatA karmanA upazamAdi vaDe je samyagra darzana thAya te adhigama samyagU dazana kahevAya. AthI tattva e thayuM ke nisarga-samyagU darzanamAM jema tathA bhavyatvane paripAka vigere aMtaraMga kAraNa sivAya bIjA koI paNa bAhya kAraNanI apekSA nathI. te pramANe AmAM nathI, A adhigama
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju samyagdarzanamAM popadeza, jAtismaraNa, pratimA didarzana vagere bAhya kAraNanI khAsa apekSA rahe che. yadyapi banne prakAramAM tathAbhavyatvanA paripAka sivAya kamane upazama thavAne nathI, e karmanA upazamAdi thayA sivAya samya darzana thavAnuM nathI. te paNa bhavitavyatAnA ge nisargasamyaga darzanavALAne koI paNa bAhya kAraNa sivAya ja duSkRta-ga sukRtAnamedanAdi aMtaraMga nimittothIja tathAbhavyatvadazAne paripAka thAya che ane adhigama-samyaktvavALAne paropadezAdi bAdA-nimittothI tathA bhavyatvadazAne paripAka thAya che. bhASyamAM "a" pada nimittane bheda batAvavA mATe che, eTale ke eka ja samyagudarzananA nisarga ane adhigama evA banne kAraNe nathI, arthAt koI koI e artha karI nAkhe ke nisargopalakSita adhigama hoya te samyagadarzana thAya, ema artha karavAne nathI. nidhi nAkhyAM ema samAsa na karatAM vidra dhAmA ema a-samasta bane pado rAkhyAM che, tenuM kAraNa paNa teja che eTale ke nisargathI samyagdarzana thAya athavA adhigamathI samyagnadarzana thAya, samyagadarzana rUpa kArya eka, paraMtu samyagadarzananA nimitta kAraNa be, nisarga athavA adhigama, je A pramANe artha na karAya te "vA pada nakAmuM paDe che. have kadAca ema zaMkA thAya ke- jyAre judA judA kAraNe chatAM samyagdarzana rUpa kArya eka ja thAya che, tyAre te samyagadarzanane nisarga samya darzana athavA adhigama samyagadarzana evA nAmathI kema kahevAmAM Ave che? te te zaMkAnA nirAsa mATe bhASyakAra svayaM jaNAve che ke- nidhityAddhi, niSiAnA pravata ruti, A vAkyamAM je Iti pada tasmA- te kAraNathI e arthamAM samajavAnuM che. jyAre "rUti , padane "tamA , e ardha karavAmAM
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamana Ave te rataniMsthAmaNaqvAta, yaduM ane tene nitya saMbaMdha hevAthI arthAt jyAM cat Ave tyAM tyAM tat AvavuM ja joIe ane jyAM tene pravega Ave tyAM cata padane prayoga heja joIe. A kAraNathI have AkhA bhASya vAkyano e artha thaye ke je kAraNathI AgaLa jenuM svarUpa kahevAmAM Avaze evA nisarga athavA adhigamathI samyagadarzana utpanna thAya che, te kAraNathI te te nisarga-samyagadarzana athavA adhigama samyagadarzana kahevAya che. A vastu chAMtathI samajAve che ke-jema DAMgara, yava-ghauM vigerinA aMkurAomAM aMkurapaNuM samAna hovA chatAM asAdhAraNa kAraNabhUta yavathI utpanna thayelA aMkurane cAra kahevAya che, te ja pramANe asAdhAraNa kAraNa tarIke rahelA nisarga athavA adhigamathI utpanna thatA samyagadarzanane nisarga-samyaggadarzana athavA adhigama samyagadarzana kahevAmAM Ave che. tAtparya e che ke- nisarga adhigama e bane hetuo bhinna che. abhinna hetuothI samyaggadarzana rUpa eka kAryanI utpatti chatAM hetunI bhinnatAne aMge nisarga samyagdarzana tthA adhigama samyagdarzana evA nAmethI saMbedhavAmAM Ave che. zaMkA - atyAra sudhInA vivaraNa uparathI e spaSTa thAya che ke A sUtra dvArA tame hetunuM pratipAdana karatA ho te bhASyakAra mahArAjAe A sUtranA bhASyanI AdimAM "tatatva sa rzana divivaM mavati' "A anantarAdhikRta samyaga darzana be prakAranuM che, evuM je vivaraNa karyuM che te agya che, bhASyakAre A pramANe kathana karavAnI jarUra hatI ke- sarA pappAnA do tU, samyagadarzana nanA nisarga tthA adhigama evA be hetuo che, kAraNa ke sUtra dvArA hetunuM dvividhapaNuM ISTa gaNavAmAM AvyuM che
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka rajU [ tAtparya e che ke- A sUtramAM vidhAnanuM pratipAdana nathI paraMtu jyAre hetunA bhedanuM ja pratipAdana karavuM ISTa che te pachI tanisat sAmAcr eTaluM sUtra kahevA karatAM "taya nidhirau hetu e pramANe sUtra karavAnI jarUra hatI, ATale drAviDI prANayAma karavAnI zI jarUra hatI? samAdhAna - tavetara tharzana ddhivindha mavati e vAkyamAM je trividha pada . te padathI samyaga darzana be prakAranuM che. ema na samajAya ane uparanI zaMkAne sthAna na rahe te mATe bhAgyakAra poteja giviSa padane artha kare che ke "dita vighamiti, ahiM dvividha eTale dvihetuka be hetuvALuM samyagU darzana che. ema artha karavAne che. dvihetu padane vigraha kare che, te niSiAmAM prasthAna samAja-jJAvittI hai cahya tat hetu nisarga ane adhigamanA judA judA samAsa nahiM karavA dvArA jaNAvelA be hetuo enA che te dideva gaNAya A pramANe dvividha padane artha dvihetuka kahevAne che, paraMtu samyagU-darzananA mukhya bhedo jaNAvanArUM nathI. tame kahe che ke-dvividha padane dvihetuka artha karI dvividha hetunI dvividhatA jaNAvanAra che, te ene mATe pramANe zuM? tenA samAdhAnamAM TIkAkAra bhASyakAranA pakSakAra thaIne sApha kahe che ke, samyaga darzananA prakAra jaNAvavA mATe nirverAvAmiravadhanAvikarAsthitividhAna: e sUtra AgaLa AvavAnuM hovAthI A sUtra hetunuM ja daividhya jaNAvanAruM che, e siddha thAya che. zaMkA- uparanI vAta javA do paraMtu samyagna-darzananI utpa ttimAM tame nisargane kAraNe mAne che te "nisarga, eTale zuM?
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - Agamata ane tenuM svarUpa zuM? athata nisarga zabdane zuM artha ? tenuM kevA prakAranuM svarUpa che? samAdhAna - nisarga-pariNAma-svabhAva-a-papadeza e anarthAntara che arthAt je nisarga zabda AgaLa karavAnA chIe te arthavALe jANave paraMtu tethI bIjA arthamAM levAnuM nathI, ni -riNAma-zvamAd-- pherA-runarthAtaram e pramANe je lakhyuM che paraMtu ti pUrvArA athavA narcAttaerLa lakhyuM nathI, tenuM kAraNa upara jaNAveluM te che. eTale ke paryAyavAcaka zabda mAnavAthI vyavahAramAM pANI bharavAne ghaDe, lagnanI cerIne ghaDe, madirA bharavAne ghaDe ema judA judA prakAranA ghaDAne yadyapi ghaTa kahevAya che, paraMtu teno upaga jema judA judA kAryamAM thAya che, te pramANe ahiM paNa vyavahAra-daSTie nisarga, pariNAma vigere zabdo paryAyavAcaka gaNavAnA che, paraMtu nizvayathI te dareka padane artha judo che. je TIkAkAra mahArAjAe spaSTa karyo che. ane ApaNe paNa ahiM spaSTa karIzuM, ema chatAM nisarga padanA ekaMdara arthathI te dareka padone artha juda paDavAne nathI, te khAsa khyAlamAM rAkhavAnuM che. bhASyakAra mahArAjAe nisarga-pariNAma, svabhAva ane a- papadeza evA je anarthAntara pada kahyAM che. tene artha A pramANe apUrva karaNa pachI thavAvAluM je anivRtti karaNa te nisarga jo ke samyagdarzana vAlAne te yathApravRtta tathA apUrvakaraNa bane a-paropadeza=nisargathI ja thavAnA che. te paNa samyakRtva puraskRtapaNuM eTale ke tavasvarUpa samyagradarzananuM anansara-kAraNa anivRtti-karaNa che. anivRtti karaNa pUrNa thatAM turtaja samyaga
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ - pustaka - zuM darzana thAya che, mATe ahiM nisarga padathI apUrvakaraNanattara thavAvALuM anivRtti karaNanuM grahaNa karavAmAM AvyuM che. kAraNa ke anivRtti karaNa pachI tatva-rUci thAya che. A pramANe nisarganuM kayuM sthAna hoya? te jaNAvyA bAda 'nisarga, padanI vyutpatti dvArA uparanA arthane vadhu puSTi ApavAmAM Ave che. 'nisRjyate-tyajyate tattvarucyArakhyakAryanirvRttau satyAmiti niptargaH tatva rUci nAmanuM kArya thaye jene tyAga karAya che, tenuM nAma nisarga, samyagradarzana utpanna thaye anivRtti karaNane tyAga thAya che! ' arthAta jyAM sudhI jIva anivRtti-karaNamAM hoya che, tyAM sudhI eTale anivRttinA chellA samaya sudhI mithyAtva-mehanIne udaya che, paraMtu te anivRtti-karaNane tyAga thAya=anivRttikaraNa kAla pUrNa thAya, eTale turtaja tatvarUci svarUpa samya darzananI utpatti thAya che, kAraNa ke have anivRtti karaNanI jarUra nathI, kAraNanuM ja kAryarUpe pariNamAntara thatAM kAraNane anivRttikaraNarUpa samya darzananA kAraNane tyAga thAya che, arthAt nisagavasthAmAM AtmA je anivRtti karaNa karate hatuM, te ja AtmA have tattvacirUpa samyagudarzanamaya bane che, eTale kAraNanuM kAryarUpe pariNAmantara thayuM, tema nathI e ja bAbata jaNAvavA mATe nisarga padane anarthAntara pariNAma jaNAve che. pariNamavuM e avasthAmAMthI bIjI avasthAmAM javuM te pariNAma! anivRtti karaNavALa jIva kAMIka anivRttinA tyAga karavA rUpa tatvacirUpa samyag darzananA pariNAmavALe thAya che, mATe te pariNuma kahevAya che. have pariNAmamAM praga-pariNAma ane vizrasA-pariNAma evA be prakAra che, ghaTa paTAdi-padArtho praga pariNAmavALA che ane vAdaLAM, Indra dhanuSyAdi visasA-pariNAmavALA che.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16, Agamata ema ahiM je nisarga rUpa anivRtti karaNamAMthI tasvarUci rUpa AtmA ne pariNAma thAya che, te visasA pariNAma che ke prAga pariNAma che? te tenA uttaramAM samajavuM ke te visA pariNAma che. ahIM zaMkA kadAca thaze ke je pariNAmamAM yatkiMcit paNa jIvane prayatna hoya te praga pariNAma gaNAya. ahIM tatvarUci thavAmAM svAbhAvika thayelA adhyavasAya rUpa Atma prayatna te che? te tene vizrA pariNAma kema kahevAya? e bAbatathI ema samajavuM ucita che ke-sAmAnyataH anya vyaktinA arthAt je vastumAM pariNAma mAne che te vastu sivAya anyanA mAnasika, vAcika ke kAyika prayatna dvArA te pariNAma te vyaktimAM athavA vastumAM utpanna thaye te te pravega pariNAma kahevAya. paraMtu anya prayatnanI je pariNAmamAM apekSA rahetI nathI te vizrA pariNAma che. A bAbatanI puSTi mATe nisaga padane anantara pariNAma ApyA bAda have svabhAva e trIjo anarthAntara Ape che. . svena Atmanai tathAmavyatvAditA janito'yamanivRttirUpabhAnaH tti rAmAvaH pitAnA AtmA vaDe tathA bhavyatvAdithI A anivRtti rU5 bhAva utpanna thayelA che. emAM bIjA keInI paNa apekSA nathI tathAbhavyatvadazAne paripAka thavAthI parane upadeza vigere koIpaNa nimitta sivAya ja je AtmAmAM anivRttirUpa bhAva pedA thAya che mATe nisargane anarthAntara "svabhAva" Apela che. - nisarga-samyagadarzanavALe tathA adhigama-samyagadarzanavALe e baMnene tathAbhavyatvadazAne paripAka eja samyagadarzananI prAptinuM kAraNa che, paraMtu nisargavALAne te paripAka paropadezAdi vagere kaI paNa bAhya sAmagrInI apekSA sivAya thAya che, jyAre adhigamavALAne paropadezAdi bAhya sAmagrInI apekSAe te paripAka che. ' ,
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju AMbA upara pAkelI kerI jema ghAsa vigerenI sAmagrI sivAya ja paripakava thayelI che, jyAre ghAsamAM nAkhelI kerI ghAsanI madadathI paripakava thaelI che. A udAharaNathI ema paNa samajavAnuM nathI ke je ghAsanI sAmagrI na maLe te kerIne paripAka jema meDa thAya, tema popadezAdi sAmagrI na maLe te adhigamavALAne tathAbhavyatvane paripAka moDo thAya. jJAnI-bhagavaMtanI daSTie je vakhate je sAmagrIthI tathA bhavyatvane paripAka thavAne jevAela hoya ane tene aMge te vyakti taraphathI je je purUSArtha sevana paNa jovAela hoya, te badhuM te pramANe ja thAya che. jJAnInI daSTie jovAela hoya temAM phAraphera thatuM ja nathI, ApaNane e bhAvInuM ajANapaNuM hovAthI purUSArtha mATe prayatna karavAnuM hovuM ja joIe. nisarga-pariNAma-svabhAva, e traNe anantarenA artha jaNAvyA Ada have upasaMhAra karatAM bhASyakAra jaNAve che ke - verA je anivartikaraNarUpa bhAva prAptimAM anyane upadeza nathI, te "apapadeza" kahevAya. e pramANe vyavahArathI vicArIe te nisarga, pariNAma, svabhAva, ane apapadeza e cAre anantara che, e nisargAdi zabdonuM judA judA arthamAM rahevApaNuM nathI, paraMtu vyavahArathI lagabhaga ekAIpaNuM ja che, vyutpattinI apekSAe judA judA artho paNa che. - have A nisarga samyagadarzana jene je pramANe prApta thAya che te jaNAvavA mATe bhAgyakAra mahArAjA jJAnane thI laIne 2-1thAgujarAta nA namupate tyAM sudhInI paMktio jaNAve che.. | koI jJAnanuM darzana e tapurUSa samAsa ne kare te mATe TIkAkAra spaSTa kahe che ke jJane 2 rInaM jJAna-ne ema hRddha samAsa kare arthAta jJAna ane darzana ema artha kare temAM jJAna eTale vivA
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 Agamata thavA jJAna ane darzana eTale sAmAvADavA Dharzana e TIkAkAra maharSie karyo che. lagabhaga dareka ThekANe sAmAnya vAmaja rana ane viziSTavepArama jJAna evI athavA evAja bhAvArthavALI vyAkhyAo jJAna-darzananA svarUpa mATe Ave che, paraMtu upara jaNAvyA pramANe adhyavasAya padayukta vyAkhyA prAyaH kayAM jovAmAM AvI nathI, A vizeSyavasAyo naM tathA "mAmADayavasAyo " e vyAkhyA karavAmAM TIkAkAra maharSinI ghaNIja buddhimattA jovAya che. bhagavAna jinabhadragaNuM, kSamAzramaNajI, pU. A. zrI mallavAdIjI tathA pU. A. zrI siddhasena divAkarane jJAnepayega tathA darzane paga saMbaMdhI kamika upaga, yuga5dupaga ane eka upaga e bAbatamAM jabbara vAdasthaLa upasthita thayuM che. te samagra vAdasthaLane uparanA vyAkhyAnathI nirAsa thaI jAya che. jaMgalamAM cAlI jatI be vyaktine parvatamAM dhUmanuM darzana thatAM ekane "vamAna urvata:" evuM parvatanI mukhyatAvALuM ane agninI gauNatAvALuM jJAna thAya che jyAre bIjAne "varvate vahi evI agninI mukhyatAvALuM ane parvatanI gauNatAvALu jJAna jema utpanna thAya che, te pramANe ghaTane dekhatAM paNa ghaTayavAna ghara.' ItyAkAraka koIka vyaktine jJAna thAya che jyAre bIjAne ghaTaghaTava evuM paNuM jJAna thAya che. A baMne prakAranA jJAnamAM ghaTAvavAna vaTa ItyAkAraka ghaTatvanI gauNatAvALe ane ghaTanI mukhyatAvALe je adhyavasAya te jJAna kahevAya. ane ghaTe ghaTaa ItyAkAraka ghaTanI gauNatA ane ghaTatvanI mukhyatAvALe je pariNAma-adhyavasAya, te dAna kahevAya. jo ke jJAne pagamAM sAmAnya dharma tathA vizeSa dharma bannenuM jANapaNuM che, paraMtu sAmAnya dharmane gauNa rAkhI vizeSa dharmanuM mukhya jANa paNuM thayela che, mATe te jJAnepaga-jJAna kahevAya. teja
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju 19 pramANe darzane pagamAM paNa jo ke sAmAnya-vizeSa bane dharmanuM jANapaNuM che, paraMtu vizeSa dharmane gauNa rAkhI sAmAnya dharmanuM mukhya tathA jANapaNuM thayuM che mATe te darzanepaga-darzana kahevAya che. teja pramANe kevaLI bhagavaMtane paNa je samaye kevala-jJAne paganA baLavaDe lekAlekavartI sarva dravya-payanuM vizeSapaNe jANapaNuM thAya, te samaye gauNapaNe te sarva dravya-paryAnuM sAmAnya jJAna te aMtargata che ja, ane jyAre kevala-darzanane upaga heya che ane kAleka vattI sarva dravya-paryAnuM sAmAnya jANapaNuM mukhyatve hoya che, te samaye gauNapaNe te padArthone viziSTa bedha aMtargata te che ja! - A uparathI kevaLajJAna kevaLa darzananuM AvaraNa ane kevaLadarzana kevaLajJAnanuM AvaraNa bane che, ItyAdi zaMkAne sthAna rahetuM nathI. vizeSAdhyavasAye te jJAna ane sAmAnya vyavasAya darzana te vastu upara jaNAvI gayA, te jJAna ane darzana e be je upayoga arthAta vizeSAdhyavasAya svarUpa jJAnapayoga ane sAmAnyAdhyavasAya svarUpa darzanapaga e baMne prakAranA upage e jenuM lakSaNa che e je jIva te ahIM levAne che paraMtu tA: gaMgAyana vuddhidAniti cAra " ItyAdi sAMkhya darzananuM je mahadAdhirUpe maMtavya che, te grahaNa karavAnuM nathI. ahIM eka vastu vicAravAnI rahe che te e ke jyAre jJAne paga ane darzane paga e saMsArI jIvanuM lakSaNa che, te apAMtarAlagatimAM tathA suptamattamUrzitAdine kaye upayoga mAnave kAraNake apAtarAla gatimAM dravyediyenI niSpatti thayelI nathI ane suptAdi-avasthAmAM dravye dviye zUnya che. dravyendriye sivAya sAmAnya rIte chadmastha-AtmAone jJAne paga ke darzanopayoga A bemAMthI
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ hao Agamata keIpaNa upayoga have zakya che, mATe apAMtarAla-gatimAM je upayoga mAnave? ' e zaMkAnA samAdhAnamAM samajavAnI jarUra che ke sUtra-bhAgyakAra pite ja AgaLa e ghajJAna nAmanuM jJAna kahevAnA che, te ghajJAna rUpa upaga mAna, athavA labdhirUpe darzana tathA jJAna baMne apAMtarAlagatimAM tathA sukhAdyavasthAmAM hovAthI sAmAnya darzane paga mAnavAmAM paNa viredha Ave tema nathI, A bAbatanI carcA AgaLa savizeSapaNe Avaze, eTale ahIM vistAra karyo nathI. upara kahyA pramANe jJAna-darzane paga lakSaNavALe temaja anAdi saMsAramAM paribhramaNa karanAra e AtmA AgaLa jaNAvAtA krama pramANe nisarga samyaga darzana prApta karanAra che, te vastune mulatavI rAkhIne bhAgyakAra maharSie ApelAM "anAdi pada upara TIkAkAra mahArAjA carcA calAve che. jenI Adi nathI tenuM nAma anAdi, jagata ke jene jaina paribhASAnI apekSAe paMcAstikAyamaya mAnavAmAM Ave che, anya darzanIe jene carAcara-svarUpa mAne che te jagatamAM koIpaNa padArtha dvivyApekSA na utpanna thatuM ja nathI. sarva padArtho dravyApekSayA Adi vinAnA anAdi che, je amuka padArthane sarvathA abhAva mAnavAnI sAthe dravyApekSA paNa te padArthanI utpatti mAnavAmAM Ave te asa-padArthane sadbhAva mAnavAne prasaMga Avaze ane te te kaI rIte banI zake nahiM. tema mAnavA jatAM aneka sthamAM ativyAptinA prasaMge Avaze. vaLI je padArtha dravyApekSA nahiM chatAM je utpanna thayelA heya te pachI pitAnI meLe ja tene kSaya thavAne prasaMga AvI jaze eTale ke asaddane paNa sadbhAva mAna, aneka sthaLamAM ativyApti AvavI ane pitAnI meLe ja kSaya thave, jagatanI Adi mAnavAmAM
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 2-ju Ave, A badhA doSe AvatA hovAthI jagatane anAdi mAnavuM eja zAstra temaja yuktithI yegya che. e anAdi saMsAra-jagata ahiM levAnuM che "saMsAra" eTale narakAdi gatiomAM javuM e artha karo ! ahIM narakAdi gatimAM javuM phakta teTalI avasthAne ja saMsAra kahe nathI, paraMtu upalakSaNathI narakAdimAM javA sAthe tyAM rahevuM e paNa saMsAra ja samajavAnuM che. ethI ekaMdara tatva e thayuM ke narakAdi gatiomAM javuM ane tyAM rahevuM tadurUpa saMsAra che, anAvai saMvAre evuM je bhASyakAre pada ApyuM che, tethI anya dArzanike je jagatanuM AdipaNuM ane jagatane Izvara kartA che evuM je mAne che tene nirAsa thAya che. e dArzanikanuM e kathana che ke sAmAnya rIte eka kuMbhane. banAvanAra paNa jyAre kuMbhakAra hoya che, te pachI A jagatane koIpaNa saTTA he ja joIe. saTTA sivAya jaganI utpatti saMbhavI zake nahiM. have te anyamatavALAnI apekSAe jagatanA stra tarIke koIne mAnI laIe te te saTTAne keNe banAve! te bhraSTAne banAvanAra bIje kaI mAnavAmAM Ave te te bIjAne utpanna karanAra trIjI keI vyakti mAnavI paDaze ane trIjI mATe jethI ema paraMparA cAlavAthI anavasthA deSa Avaze. je jagatanA utpAdaka mATe anya saTTAnI jarUra na mAnavI hoya te jagatanI utpatti mATe saTTA. mAnavAnI zI jarUra ! ane jagatane utpAdaka anAdi sRSTi vinAnA che, te pramANe jagat paNa anAdi sRSTi vinAnuM mAnavAmAM zuM badha! eka vakhata tamArA saMteSane khAtara mAnI laIe ke Izvare jagatane utpanna karyuM che. paraMtu Izvara tame kene kahe che! vItarAga rUpe Izvara mAnyA sivAya tamAre paNa cAle tema nathI.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata je Izvarane vItarAga rUpe mAnatA he te rAgAdi rahita jagata utpanna karavAnuM prayojana zuM! "e te IzvaranI kIDA che, ema kahe te krIDAvALA IzvaramAM bALaka vagerenI mAphaka rAgAdipaNuM AvI jaze tuLatu-kurjara" nyAyena rAgAdima chatAM IzvarapaNuM mAnI laIe ane evA Izvare jagatane banAvyuM. ema mAnIe te sukhI-duHkhI e be vibhAganA deva, nAraka, manuSya, tiyAne zA mATe banAvyA! A te kAraNa vagarane nirarthaka pakSapAta gaNAze. "e te e emane svabhAva che" evuM kahevAmAM Ave te temAM kAMI pramANa nathI. evI rIte svabhAvathI ja sukhI-duHkhI evA be vibhAganI utpatti thaI zake nahi. have tame ema mAne ke che je sukhI-duHkhI evA be vibhAgamAM utpanna thAya che, temAM te jIvanuM karma Izvarane preraNA kare che ane tethI jIvene be prakAravALA banAve che. Izvara svayaM te pakSapAta vagaranA che, jyAre karmanI preraNA te mAnavI che, pachI jIe karelA karmanI preraNA Izvarane thAya ane tethI Izvara jagata utpanna karatI vakhate jene sukhI-duHkhI banAve evuM mAnIne vacce aMtargarUpe Izvara na nakhAya! karmanA prAgathI cha ja sukhI duHkhI thAya che. ema kathana karavAmAM harataka zuM che ? A te tamane Izvara upara eka bhakti, eTale dareka bAbatamAM vacce Izvara te khare ja. je dareka bAbatamAM Izvara hAjara hoya te ja je vakhate kukarma kare che te avasare hAjara rahelA Izvara te kukarmathI kema te AtmAone aTakAvatA nathI? A carcA ghaNI lAMbI che ane te ghaNuM ja vistArathI zAstravArtA samuccayAdi graMthamAM carcA karavA pUrvaka nirNita karelI hovAthI ahiM te vAtane saMkelI levAmAM Ave che. tatva e che ke jagata anAdi che ane temAM svakarmAnusAre eka gatithI gatyaMtaramAM paribhramaNa karyA kare che, manAtI kare
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 2-juM 27 ghaTataH e traNa paikI janAra ane paMre e padanI vyAkhyA karyA bAda temaja e be padathI jagatanA anAditvanI temaja akartutvanI siddhi karyA bAda have paryaTana : e jIvana vizeSaNanI vyAkhyA kare che. paryaTataH eTale paribhramaNa kare evA jIvanuM, e saMbaMdha AgaLa joDavAnA che, arthAta anAdi evA saMsAramAM paribhramaNa (karanAra jIvane, te jJAna-rIno coravAmAzA nisarga samyakatva utpana thAya che. ItyAdi saMbaMdha AgaLa joDavAnuM che. "anAdi ane "saMsAra" e be padathI jema anAditvanI ane akartutvanI siddhi thaI te pramANe "ghaTata: ' e padathI AtmA sakriya che ane asarvagata che e baMne bAbate siddha thAya che. anya-matavALAonA maMtavya mAphaka AtmA ja niSkriya hatA ane sarvagata heta, te A AtmAne gatithI gatyaMtaramAM paribhramaNa karavAne prasaMge upasthita na thAta, mATe AtmA sakriya temaja asarvagata che ane tethI ja svakarmAnusAre gatithI gatyaMtaramAM paribhramaNa have je nimitte AtmAnuM saMsAramAM paribhramaNa thAya che, te te bAbata temaja A nisarga sabhya darzananI utpatti saMbaMdhI cAlu prakaraNane upayegI bAbata jaNAvavA mATe bhASyakAra kahe che. ta: gva zarmaLaH kRtasya tyAMthI puva Tra manumavataH tyAM sudhI prakRti jJAnAvaraNa karmanA udayathI prApta thayelA nimitta vaDe AtmAe pite ja bAMdhelA anya je jJAnAvaraNIyAdi karmo (te karmonA judA judA prakAranAM phaLane anubhava karatAM e saMbaMdha paNa AgaLa jeDavAne che) varmata: gva maLaH svastha tyAMthI "puSya-pApamanumavata' tyAM sudhI prakRti jJAnAvaraNIya karmanA udayathI prApta thayela nimitta vaDe AtmAe pite ja bAMdhelA anya je jJAnAvaraNIyAdi karmo, te karmonA judA prakAranA phaLane anubhava karatAM e saMbaMdha paNa AgaLa joDavAne che, varmataH varmaLa: svastha A padethI e bAbata siddha
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata thAya che ke AtmA anya karmodayanA nimittathI apekSA vaDe anya karmone kare che, paraMtu anyadarzanakAre Aphi ja vamavata : Adi karma te svabhAvathI thAya che ane tyArabAda anya karma saMtati pitAnI karelI hoya che, evuM je mAne che te nirAsa thAya che. kAraNa ke je Adi karmane svabhAvathI thavAvALuM mAnavAmAM Ave te kamarahita siddhone paNa Adi karma thavAne svabhAvathI prasaMga Avaze. mATe jamata: ga e pada ApIne karmathI ja eTale karmanA udayathI ja kamane baMdha thAya che, evuM je avadhAraNa ApyuM che te barAbara ane saphaLa che. karmanuM anAdipaNuM hovAthI Adi karma che ja nahi. zaMkA - niyate phrAMta zarma karAya tenuM nAma karma, A butpattinI apekSAe koIpaNa karma karAyeluM ja che ane je te pramANe sarva karma karAeluM ja hoya te karAeluM chatAM kema anAdi hAI zake? samAdhAna - bhUtakALanA daSTAMtanI mAphaka pravAharUpe karma anAdi che, te pramANe jeTale kALa vyatIta thaye te badheya kALa eka vakhata vartamAnapaNamAM hite, vartamAnapaNA sivAya atItapaNuM saMbhavI zake nahiM je mATe kahyuM che ke bhavati sa nAmAtItaH, prApyo vartamAnasva' / eSya'zva nAma sa bhavati, yaH prApsyati vartamAnattvam / / 1 / / - je vartamAnapaNane prApta thaele che te ja bhUtakALa thAya che ane je vartamAnapaNAne prApta karaze te ja bhaviSyakALa thaze e zabdathI kahevAya che. Ama chatAM eTale ke eka vakhata je vartamAna hatuM te ja bhUtakALa thaye che, ema chatAM te bhUtakALa jema anAdi kahevAya che
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka rajuM ra5 te ja pramANe sarva karma amuka vakhate karAeluM hovA chatAM paNa te pravAhanI apekSAe anAdi ja che. kRtakapaNAnuM vartamAnapaNanI sAthe sAdazya hovAthI daSTAMta ane dArjInika baMnenI yejanA barAbara baMdhabesatI che. A karmanA anAdipaNuM mATe haju ghaNI carcA thaI zake tema che, paraMtu graMtha-vistarAdi bhayane aMge e saMkSepI levAya che. svataraMa e pada vaDe karma sahita AtmA hoya te ja karmane karanAra che e jaNAve che. kadAca ema zaMkA thAya ke A AtmA svataMtra havA chatAM kema pitAnA ahitamAM ja pravRtti kare che? te te mATe e samAdhAna che ke vyAdhithI muMjhAele mANasa ahitakArI apathya che, ema jANavA chatAM apathyamAM pravRtti kare che, te ja pramANe karmathI muMjhAele AtmA a-hita karanAra karmanA baMdhamAM pravRtta thAya che. ekAnta svataMtra chatAM te karmathI kema muMjhAya? e prazna paNa karavAnI jarUra nathI. kAraNa ke ekAMta-svAtaMtrya ke ekale AtmA karmane kartA che, evuM ame svIkAratA ja nathI. karma sahita hoya te ja karma- ne katAM che, je ame prathama paNa jaNAvI gayA chIe, paraMtu ekAMta svataMtra evA siddhane karmanA kartA tarIke mAnatA ja nathI. A pramANe karmanA udayathI ja pote karelA karmonA phaLane anubhavanAra AtmAne AgaLa kahevAtI rItie samyaga darzana utpanna thAya che. svakRta-karmonA phaLa jenI apekSA rAkhavA sAthe bhegavavA yogya thAya che, te vastu jaNAve che. arthAt karmonA phaLa emane ema anubhavamAM nathI AvatAM, paraMtu badha, nikAcanA, vedanA ane nirjarAnI apekSA rAkhIne udayamAM Ave che. eTale ke baMdha thaye heya te ja tene udaya thAya, nikAcanA thaI hoya te ja te karmanuM avazya vedanA heya, baMdha hoya, nikAcanA thaI haya, paNa udaya-kALa Ave tyAre ja phaLane anubhava thAya, e pramANe samajavAnuM che. A. 2-3
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata evuM nathI samajavAnuM ke Atma pradezanI sAthe (baMdha sivAya) sparza paNe saMbaMdha pAmelA kArmaNapudgale sukha-duHkhAdi phaLa ApI zake, athavA baMdha thayela hoya te paNa baMdha thayA bAda turtaja phaLa Ape. paraMtu AgaLa kahevAtI rItie ja te te karmonA phaLa AtmAne gavavA paDe che. temAM baMdha eTale kamane AtmAnI sAthe ekAkAra saMbaMdha, te baMdha prakRtibaMdha, sthitibaMdha, rasabaMdha, pradezabaMdha ema AgaLa kahevAtA cAra prakAra che. nikAcana eTale AtmapradezanI sAthe karma pradezanuM eka piMDapaNuM arthAt bandhamAM eka piMDapaNuM=ekAkArapaNuM hatuM paraMtu nikAcana avasthAmAM te agnithI tapAvela sonA samUhane khUba TIpavAmAM Ave eTale judA-judA paNuM jarA paNa na rahe tevuM ekAkArapaNuM levAnuM che. udaya eTale vipAka athata udayAvalikAmAM dAkhala thaelA karmone bhegavaTe tenuM nAma udaya, ane udaya dvArA thatA anubhavabAda turtaja te AtmapradezathI karma pradezone je parizATa-khasavApaNuM tenuM nAma nirja. A baMdha, nikAcana, udaya ane nirjarA e cArene samAsa karIne karmamAM mata pratyaya karIne vava-niphrAnnA -ni e pramANe pada banAvavAnuM che. svakRta-karmanuM phaLa baMdha, nikAcanA, udaya ane nirjarAnI apekSAvALuM che, ema zAthI kahevAmAM Ave che. e prazna thAya te tenA uttaramAM samajavuM joIe ke baMdha vigere je na hoya te te karmanA phaLane saMbhava ja nathI. have ahIM vicAra jarUra thAya ke sva-kRta karmanA phaLane baMdha, nikAcanA ane udayanI apekSA te jarUra rahe, paraMtu nirjarAnI apekSA karmanA phaLamAM zA mATe gaNavAmAM AvI! haju vadhu e ThIka
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 pustaka 2-juM hatuM ke nirjarAnA sthAne udIraNA rAkhavAnI jarUra hatI, kAraNake udayane aprApta-kALavALA dalike udIraNAthI paNa udayamAM AvI zake che. Ama chatAM nirjarane kema karma-phaLanI apekSAmAM dAkhala karI! te te bAbata samajavuM ke keIpaNa kArya-siddhimAM pratibaMdhakAbhAva paNa kAraNa che. nirjarA e karmanA phaLamAM pratibaMdhaka che. kAraNake nirjarA thaI eTale phaLa samApta thayuM ane jyAM sudhI nirjarA na thaI hoya tyAM sudhI phaLane saMbhava rahe che. A apekSAe pratibaMdhakAbhAvarUpe nirjarA paNa karmanA phaLamAM apekSita che. pite karelA karmonA phaLane baMdha, nikAcanA, udaya ane nirjarAnI apekSAe bhagavatA evA jIvane AgaLa kahevAtA krama pramANe samyam darzana thAya. have te karmonA phaLane kyAM anubhave! te mATe ApelA bhASyakAranA ra - tini -manuSya-mamavapraphaLapu e padanI vyAkhyA kare che. naraka ane tiryAnuM je utpatti sthAna je bIjA adhyAyamAM kahevAze, te temaja manuSya ane deve jyAM utpanna thAya che, grahaNa eTale zarIra vigerenuM banAvavuM, arthAt je nAraka tiryaca, manuSya ane devenA bhAmAM zarIrAdinuM grahaNa vigere thAya che te anAdi saMsAra svarUpa judA judA bhavamAM svakRta karmanA phaLane bhegavanAre e A jIva ahIM levAne che have phaLane kevI rIte bhegave? zuM eka sarakhuM bhegave? ke bhinna-bhinna prakAre bhagave? te te mATe ja bhASyakAre vividha go - vAghajImanumavata: e pada ApyuM che, eTale sAtavedanIya, samyakatvAdi aneka prakAre raheluM je puNya karma ane jJAnAvaraNIyAdi bhinna bhinna prakAranuM je pApa karma, te vividha prakAranA puNya tathA pApa karmanA sva-rasa vikArarUpa phaLane bhegavanAre jIva ahiM grahaNa karavAne che. puNya eTale AtmAne upakAraka sAtavedanIya vigere, ane pApa eTale AtmAnA jJAnAdi guNanuM ghAtakaahiM samyakatva, purUSa
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata veda, hAsya, patine paNa puNyamAM gaNavelA che, AgaLa paNa sUtra42 pote . sadvedhasabhyakva hAsya-ti puruSaveda-zubhAyurnAmagotrANi puNyam e sUtrathI e ja vAta kahevAnA che, jyAre karmagraMthAdi siddhAMtamAM mehanIyAdi cAre ghAtI karmonI sarva prakRtiene pApa tarIke ja kahevAmAM Avela che, temAM A pramANe samAdhAna karavuM ucita lAge che. zubhaLe je baMdhAya ane jenuM phaLa zubhapaNe anubhavAya te puNya e tatvArthakAranuM maMtavya che ane zubhaLe baMdhAya ke zubhapaNe bhagavAya, paraMtu Atma-guNanuM je ghAtaka che te puNya nahi, paraMtu pApa che. samyakatvAdi-prakRtinuM vedana bhale zubhapaNe thatuM hoya paraMtu AtmAnA yathArtharUcitAdi guNa mATe svaccha paNa AvaraNe che. anumavataH e bhAgyakAranA padamAM nuM pacA arthanI aMdara vaparAele che, athata prathama vivaNita-karmanuM grahaNa, tyArabAda te karmane bhagavaTo hoya che. te mATe mujhAhya eTaluM na ApatAM anubhavataH e pramANe bhAgyakAre pada ApyuM che. - have ahIM zaMkA thAya ke e kArmaNa-kane AtmAnI sAthe jema saMbaMdha che, tema AkAza, dharmAstikAya e dareka sAthe saMbaMdha che, chatAM AtmAne ja phaLane anubhava thAya che. ane bIjAne na thAya, tenuM zuM kAraNa? e praznanA uttara mATe ja bhASyakAra bolyA che ke jJAna-rIno ghAravAmAgyAta vizeSAdhyavasAya rUpa jJAna ane sAmAnya nyAdhyavasAyarUpa darzana ema be jJAna-darzananI vyAkhyA thaI gaI che, te jJAna ane darzana e AtmAnA guNa che ane darzana-jJAnanA upayoganA svabhAvapaNAne aMge AtmAne ja karmanA phaLane anubhava thAya che. tAtparya e che jyAre jyAre AtmA karmanA phaLa bhegave che, tyAre tyAre huM sukhI chuM dukhI chuM vigere sAkAre paga ane nirAkAre paga e baMnethI AtmA yukta hevAthI ava
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka raju zya pite karmanA phaLa bhegave che, te samaje che, AkAzAdimAM kamane spardhAtmaka saMbaMdha chatAM ajIvatvane aMge jJAna-darzane paga svabhAvane abhAva hovAthI tene karmanuM grahaNa nathI ane karmanA phaLepaga paNa nathI, duniyAmAM paNa jovAya che ke jene je bAbatane khyAla heya tene te bAbatane anubhava karavAne prasaMga Ave te te anubhava samajI zakAya, paraMtu te bAbatane khyAla na hoya te te bAbatanA anubhavanA prasaMgamAM A zuM? kaMIka haze! e sAmAnya-anubhava thAyaparaMtu spaSTa-nirdezarUpa anubhava thatuM nathI. karmanA phaLapabhegamAM jJAna-darzananuM hetutva jaNAvavA jJAnapA-svAmAzcAt e padane bhASyakAre ApyuM, te padane tAni tAni pariNAmAvyavasAya-sthAnA-naraLi chata: e vAkyanI sAthe paNa saMbadha karavAne che, arthAt karmanA phaLepabhegamAM jema jJAna-darzane paga hetu che, te pramANe bhinna-bhinna pariNAma vaDe adhyavasAyenA parAva namAM jJAna-darzane paganuM svabhAvapaNuM e ja hetu che. jJAnadarzane paganA svabhAvapaNAthI pariNAma vaDe jenuM svarUpa cakkasa nathI, tevA judA judA adhyavasAyane A AtmA prApta kare che, ane e pramANe adhyavasAyane prApta karanAra AtmA samyagadarzana pAme che. A saMbaMdha AgaLa AvavAne che. have ahiM e dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra che ke-pariNAma tathA adhyavasAya e baMne zabdo lagabhaga paryAyavAcaka jevA chatAM beu zabdo zA mATe rAkhyA! beumAMthI eka rAkhata te paNa cAlata. te tene mATe ema samajavuM joIe ke jinezvara mahArAjanA zAsanamAM AtmAne upalakSaNathI pudgalAdi-dravyone paNa pariNAmI mAnela che. vartamAnamAM AtmA keI adhyavasAyamAM hoya ane kSaNavAramAM AtmA anya adhyavasAyavALe thAya te anya-darzanakArenA maMtavyanI mAphaka AtmA badalAtuM nathI, paraMtu AtmA pariNAmI hovAthI tene pariNAma badalAya che.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata A vastu jaNAvavA mATe bhAgyakAra mahAjAe pariNAmadhyavasAya-thAnAtALa ema pada ApyuM che. ane TIkAkAra je pariNAmena athavAya-sthAnattarAzi e spaSTa artha karyo che. arthAt adhyavasAyanuM je sthAnAntara thAya che, te pariNAma vaDe thAya che. paraMtu nimlaniranvaya thavA dvArA adhyavasAyanuM sthAnAMtara (parivartana) thatuM nathI. AtmAmAM prathama je adhyavasAya hate, te adhyavasAyanA saMskAravALe AtmA anya-adhyavasAyamAM dAkhala thAya che, ema mAnavAnuM che. paraMtu e prathamanA adhyavasAyane sadaMtara nAza mAnavAne nathI. niranvaya-nirdUla vicchedamAM paNa je kAryane sadbhAva hoya agara mAnavAmAM Ave te tatvathI asa6 vastu paNa sat thaI jaze. vaLI sarvathA asat vastumAM vastunA ja asapaNAne aMge amuka zaktine niyama paNa nahi rAkhI zakAya, daSTAMta tarIke yavamAM sarvathA je vAMkuranI zakti vinaSTa thaI hoya te pachI te yavamAMthI vAMkura ja thavo joIe evo niyama nahIM rahe. dhUmAMkura thaI zakaze. kAraNake asat vastumAMthI anya kArya thavA sAthe kAryane abhAva paNa mAnavAne prasaMge upasthita thaze. eTale yavamAMthI sarvathA yavanI zakti vinaSTa thaI gayA bAda jema temAMthI gadhumAMkurarUpa anya kArya thavAno saMbhava che, te pramANe vAMkura na thavAne paNa teTale ja saMbhava che. mATe ahIM niranvaya-vicacheda mAnavAne nathI, paraMtu pariNAma dvArA viccheda mAnavAne che arthAt sarvathA viccheda thatuM nathI, paraMtu pUrva adhyavasAyanA saMskArothI yukta adyatana adhyavasAyamAM dAkhala thAya che. ItyAdi buddhipUrvaka vicAravuM. anya anya adhyavasAye jIva prApta kare che, te adhyavasAyamAM ahiM siddhAMtamAM kahelA anukaMpA, bAlatapa, akAmanirjarA Adigarbhita levAnA che. paNa manda, madhyama ane tIvra ema traNa prakAranA hevA sAthe paraMparAe sampalanA kAraNabhUta bodhasvarUpa levAnA che. AvA
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 2-ju adhyavasAyane prApta karanAra paNa kevuM hoya tene samyagadarzana thAya? te kahe che ke anAri-mithyASTi. mithyASTi be prakAranA che, eka sAdi mithyAdaSTi, bIje anAdi mithyAdaSTi. samyakatvathI paDIne mithyAtve gayela hoya te sAdi mithyAdaSTi ane jene keIpaNa vakhata samyakatva prApta thayuM ja nathI, te anAdi-mithyAdaSTi kahevAya. ahiM anAdi mithyANi levAne che. ane A paDhathI sAdi-mithyASTinuM paNa grahaNa samajavAnuM che. vaLI ta: e padathI sadvartanavALe jIva levAnuM che. eTale saMkilaSTa purUSae AcarelA bhAve tethI atikrAnta eTale tevA duSTa bhAmAM nahi vartanAra paraMtu saddavicAramAM rahenAra AtmAne samyagdarzana prApta thAya che. sadvartanavALA anAdi-mithyAdaSTi tathA sAdi-mithyASTine paNa pariNAma vizeSathI evA prakAranuM apUrvakaraNa prApta thAya che. ke jene upadezAdi koIpaNa bAhya kAraNa sivAya paNa samyaga darzana utpanna thAya che. ema bhASyakAranuM kathana che. have temAM pariNAma-vizeSa eTale zuM? tene mATe TIkAkAra spaSTa artha kare che, pariNAma eTale adhyavasAya athavA citta. ahiM ayavasAyathI AtmA levAnuM che. have pariNAmane artha AtmA na thaI zake, paraMtu pariNAmavALe e AtmA banI zake, te te kema thAya? tene mATe vyAkaraNane niyama che ke "sanavyacamitio mAvo draSyavata jAgate avyayavALA kRdaMta pratye sivAya bIjA kRdaMtapratyathI kahevAyele bhAva dravyanI mAphaka prakAze che. A niyamathI pariNAma e bhAva chatAM AtmArUpI dravya e pariNAma padathI laI zakAya che. athavA kSaNe-kSaNa parAvartana pAmavAvALA pariNAmathI adhyavasAya arthAt AtmAnuM grahaNa na karavuM hoya te mane vagaNanA AdhAre cintana pariNAma rUpa je bhAva mana thAya che, te mana ahIM levuM. te pariNAmanI arthAt adhyavasAyanI vizeSatA
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 Agamata eTale, pUrva-pUrvanA jaghanya pariNAmanI apekSAe AgaLa-AgaLane vizeSa pariNAma kahevAya. ane pariNAmane artha cintana varUpa bhAvamana levAnuM che kAraNake temAM ja badhA jaghanya, madhyama, utkRSTa pariNAme AvavAnA che. A pariNAma vizeSa padathI ahiM yathApravRttakaraNa levAnuM che. tyAra bAda apUrvakaraNa Ave che. rAga-dveSanI granthine bheda karatA AtmAne te adhyavasAyAntara je bIjo adhyavasAya prApta thaye ja nathI-mATe apUrvakaraNa kahevAya che. ane tyArabAda graMthi-bhedanA uttara-kALamAM thavAvALuM anivRttikaraNa AtmA prApta kare che. jyAM sudhI samyakatva na pAme tyAM sudhI A avasthAmAMthI pAchA pharate nathI mATe anivRtti karaNa kahevAya che. jo ke apUrvakaraNa paNa evuM ja che, apUrvakaraNamAM dAkhala thaye ane graMthine bheda karyo eTale AtmAne samyakatvanI prApti paryata pAchA pharavApaNuM che ja nahiM, chatAM samyakatvanuM anaMtara-kAraNuM anivRttikaraNa hovAthI pUrvokta artha anivRttikaraNamAM zAstrakAre e sthaLe sthaLe ghaTA hoya tema saMbhave che. bhASyamAM te ekaluM apUrvakaraNa pUrvakALa tadan bhavati e vAkyathI jaNAvyuM che, te anukta chatAM anivRttikaraNa kyAMthI AvyuM? e prazna thaze, paraMtu enA uttaramAM samajavuM joIe ke anya graMthamAM anivRttikaraNa prasiddha hovAthI ahiM bhASyakAre tenuM grahaNa karyuM nathI. e samAdhAnamAM punaH zaMkA thAya che e pramANe te apUrvakaraNa paNa graMthAntaramAM prasiddha che. te pachI apUrvakaraNa paNa zA mATe grahaNa karyuM. mATe TIkAkAra bIjuM samAdhAna Ape che. samyagna darzana prApta karanAra bhavyAtmA jema apUrvakaraNa avazya prApta kare che. te pramANe anivRttikaraNa paNa avazya prApta kare che. tethI apUrvakaraNathI anivRttikaraNanuM grahaNa paNa sAthe AvI gayeluM samajavuM, tenA sivAya eTale anivRttikaraNa sivAya samyagadarzana prApta thaI zakatuM nathI, eTalA mATe bhASyakAra mahArAjAe lakhyuM ke pUjALa tAdaLa mavati tevA prakAranuM apUrvakaraNa thAya che ke je yathA
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 2-ju 33 pravRttakaraNanuM kArya che ane anivRttikaraNanuM kAraNa che ane je vaDe AtmAne upadeza sivAya samyaga darzana utpanna thAya che. bhASyakAra mahArAjAe jAnuvAta evuM je pada ApyuM che, tene artha upadeza sivAya ema karIne samajavAnuM e che ke keIpaNa viziSTa bAhya-nimittanI apekSA sivAya ja samyagadarzana utpanna thAya tene nisarga samyaga darzana kahevuM che. arthAt tathAbhavyatvadazAne paripAka vigere AMtara kAraNa-sAmagrIthI AtyaMtara deSane upazama thaye che. kahevAno Azaya e che ke-AgaLa je adhigama samyagudarzananuM svarUpa kahevuM che ane hamaNa je nisarga samyagadarzananuM svarUpa kahyuM, te baMnemAM AtyaMtara doSane upazama he joIe. ane tathAbhavyatvadazAnA paripAkane aMge aMtaHkaDAkoDI sAgaropama jeTalI sthitine lAyaka adhyavasAya-pariNati paNa AvavI joIe, paraMtu e pariNati AvavAmAM kaIka svAbhAvika rIte dhAtuonA praguNyathI jema davA vigere vinA paNa koI vyaktine reganI upazAMti thAya che. te pramANe keIka vyaktine upadezAdi bAhya keIpaNa nimitta sivAya tevA prakAranI pariNati thAya che. jyAre bIjA keIkane davA vigerenA nimittathI jema regAdinuM zamana thAya che te pramANe upade. zAdi kAraNa-sAmagrIthI aMtaHkoDAkaDI jeTalI sthitimAM AvavA sAthe samyaggadarzanane lAyaka pariNAma thAya che. upara jenuM savistara svarUpa jaNAvela che te nisarga samyaga darzana che. - have adhigama samyagadarzananuM svarUpa kahevAya che. temAM prathama adhigamanA arthAntara kahevAmAM Ave che adhigama, abhigama, Agama nimitta, zravaNa, zikSA ane upadeza e badhAya arthAntara che. temAM gama-jJAna adhika jJAna te adhigama ahI jJAnanuM adhikapaNuM te sAmAnya jJAnanI apekSAe paropadezajanya levAnuM che. mokSa e ja sAra che! bAkI samagra saMsAra asAra che! e pramANe je anvaye vicAraNA thAya te abhigama, saMsAra asAra che. jagatamAM kaMI paNa sAra nathI ItyAdi vyatireka vicAraNA te Agama, pratimA
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 Agamata vigere je upadezanuM nimitta gaNAya, arthAt pratimAjI mahArAjanA darzana karavA jatAM tyAM bAhya maMDapamAM gurUmahArAjanA upadeza zravaNanuM kArya thaI jAya athavA te pratimAjInA darzanathI utpanna thate je bedha te paNa nimitta kAryamAM kAraNanA Arepane ane jema gAyupUrva dhI e AyuSya che. ema kahevAya che te pramANe bedhamAM kAraNabhUta pratimAjI paNa samyagadarzananuM nimitta che. prabhujInA AbhUSaNadi utAravAnA prasaMge utpanna thate je zabda tenA zravaNathI thate je cAle, pUjAne samaya thaI gaye che ItyAkAraka bedha te "zravaNa pitAnI meLeja Asa-praNIta Agamane je abhyAsa te zikSA ane gurUnA lakSaNothI yukta evA gurUmahArAjanI je dharma dezanA te upadeza upadezane artha TIkAkAra mahArAje karyo ke munnAyunAt gurdharmapherAnA kAra A arthamAM eka zaMkA jarUra thaze ke abhavya athavA mithyAdaSTi gurUnA upadezathI samyakatva thavAne prasaMga na ja Ava joIe, kAraNa ke te gurUmAM gurUnA lakSaNa nathI. A zaMkAnA samAdhAna mATe ema vicAraNA thavI joIe ke gurU abhatra athavA mithyAdaSTi hoya chatAM paNa te gurUmAM jinezvara mahArAjanA zAsanamAM gurU-gya je anuSThAnAdi kahyA che, ane vastu-tAvanuM yathArtha pratipAdana je pharamAveluM che, te guNe hoya ane tene aMge gurU-buddhinuM anusaMdhAna ziSyAdi vargane thatuM hoya te avazya abhavya mathyASTi gurUethI paNa aMgAramaEkAcAryanA ziSyanI jema ziSyavargane samyaktvAdi guNanI utpatti thAya che. ahIM e zaMkA karavAnI jarUra nathI ke-upara mujaba je abhavyAdi gurUothI paNa samyakatvAdi guNanI prApti thavAne saMbhava hoya te pachI anyadarzanIe paNa potAnA gurUne gurU tarIke ane devane deva tarIke mAne che te temane paNa tevA deva-gurUthI samyagU darzanAdi utpanna thaI jaze. paNa tema banatuM nathI kAraNa ke te devagurU bAho cile za, strI vigerethI evI rIte saMbaMdhavALA che
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ pusataka 2-ju 35 ke tyAM devatva-gurUtvanI anusaMdhAna buddhi thatI ja nathI ane tevI anusaMdhAna buddhinA abhAve samyaga darzanAdi guNanI utpattine paNa avakAza nathI. zaMkA-uparanA kathana mujaba jyAM jyAM deva-gurnAdinI anusaMdhAna buddhi thatI hoya ane tene aMge samyagdarzanAdi guNetpattine saMbhava mAnavAmAM jyAre Ave che te ArAdhya paNa gaNAya. ane apekSAe pASANanI pratimAjInA darzanathI devatvanI anusaMdhAna buddhine aMge te ArAdhya gaNAya che. te pramANe pratimAjInA darzanathI devatvanI anusaMdhAna buddhi dvArA samyakatvAdi guNene utpAda zAstramAM kahele heI te patthara paNa ArAdhya gaNavAmAM Avaze. samAdhAna-pratimAnA AkAravALA masyadarzanathI yadyapi devatvanI buddhinuM anusaMdhAna ane samyakatvAdi guNene AvirbhAva thAya che te barAbara che, paraMtu te maDhyamAM hiMsAdi anya-doSa pratyakSapaNe rahelA che ane jovAmAM AvatA hovAthI te ArAdhya nathI, jyAre pratimAjImAM devatvanI anusaMdhAna-buddhi thAya che ane anya keI paNa hiMsAdi doSa daSTigocara thatA nathI, mATe te ArAdhya che. A pramANe adhigama, abhigama, Agama, nimitta, zravaNa, zikSA ane upadeza e badhAya anarthAntara che, eTale vyutpattinI apekSAe yadyapi darekamAM arthabheda che te paNa dareka padanA arthamAM jJAna, AlecanA, bodha ItyAdi paryAyavAcaka padonuM sAmAnyapaNuM hovAthI te anarthAntara kahevAya che. arthAt te darekane artha eka bIjAnA arthathI ekaMdara rIte judo thatuM nathI. e pramANe anantara (paryAva) vAcakapadenuM nirUpaNa karIne have kevI rIte samyam darzana pAme che? te vastu jaNAvavA eka ja padathI adhigamAdi sarva padone jamAveza thaI jAya tevuM sUcana kare che. bhAgyakAre vare rAtta ItyAdi paMkti kahI che temAM deva padane atha kahelA prakAre ema karIne e sUcave che, ke nisarga samyaga darzanA nirUpaNa prasaMge tasya nA saMtare tyAMthI zarU karIne
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata pariNAna-vizeSAjUvAra tAda mati tyAM sudhI badhe vAkyartha ahIM levAne che, arthAt jIvanuM anAdi saMsAramAM paribhramaNa svakRta karmanA udayathI kamane baMdha, baMdha nikAcanA-udaya-nirjarAnI apekSAe nArakI, tiryaca, manuSya, devagatimAM vividha puNya-pApanA phaLane anubhava jJAna-darzana-upaganA svabhAvapaNAthI te te adhyavasAyane pariNAmavaDe prApta karavuM. anAdi mithyAdaSTi chatAM sadvartanavALA thavuM ItyAdi sarva rIti A adhigama samyagU darzanamAM paNa samajavAnI che. e rItie AgaLa vadhelA jIvane tathAbhavyatvadazAnA pari pAkathI anya paNa bAhya-pratimAdi nimittane AzrIne apUrvakaraNadi krama vaDe vadhe batAvelA kriyAnuSThAnAdithI roganI zAMtinI mAphaka tatvArtha zraddhAnAtmaka samyaga darzana guNa utpanna thAya che. ahIM e khyAla rAkhavAne che ke adhigama samyaga darzanavALAne samyaga-darzananI prAptimAM tathAbhavyatvadazAne paripAka te avazya hoya che, paraMtu te paripAka e gauNa kAraNa che. jyAre pratimAdi bAhya nimitta e prabaLa pradhAnakAraNa che. AMbAnA jhADa uparane upara je kerIne pAka thAya temAM kALa e ja mukhya kAraNa che. ane ghAsamAM nAkhela karIne paripAkamAM kALanI sAthe palAla-ghAsa e mukhya kAraNa che. te ja pramANe ahIM nisarga tathA adhigama samyagra darzana mATe samajI levuM. zaMkA-nisarga-samyagadarzana kAdAcika che, jyAre ghaNA kharA jIne adhigama samyagadarzana ja vadhu pramANamAM thAya che, arthAta nimitta-sAmagrI pAmIne samyagdarzananI utpatti thavAvALA jIve ghaNuM che. jyAre nimittanI apekSA rAkhyA sivAya samyaga darzananI utpattivALA te marUdevA mAtAnI jema koI javalleja hoya che chatAM nisarga prathama rAkhI adhigamane pachI kema rAkhavAmAM AvyuM? tAdhinA nidhi e pramANe rAkhavAnI jarUra hatI.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 2-juM 37 samAdhAna-ahiM paranI apekSApaNuM nahIM hovAthI keIkane upara rItie (svAbhAvika jaNAvI gayA te pramANe) nisarga sabhya darzana thaI jAya, chatAM tene punaH adhigama prApta thaI zake che. kahevAne Azaya e che ke nisarga samyam darzanavALAne adhigama samyaga darzanane saMbhava che, paraMtu adhigama samyakatva jene prApta thayuM hoya tene nisarga samyakatva saMbhavatuM nathI. A bhAva jaNAvavA mATe prathama nisargane rAkhI tyAra bAda. adhigamane rAkhavAmAM Avela che, je ema na hoya te jInI apekSAe vadhAre viSayavALA adhigama samyagadarzanane zA mATe nisarga samyagdarzana pachI rAkhavAmAM Ave ? zaMkA-sarva prANIone karmasaMga te anAdine tame mAne che, jyAre jyAre anAdi karma-saMyoganI apekSAe sarva prANIo sarakhA che, te amuka vyaktine amuka vakhate, amukane amuka vakhate. samyakatvane lAbha thAya che ema judA judA kALe samyakatre lAbha kema manAya che? vaLI keTalAka siddhanA nI apekSAe samyakatvane lAbha temane anAdi che. keTalAkane Aje thAya che ke keTalAkane bhaviSyamAM anaMta kALe lAbha thaze. karmasaMga anAdi chatAM A pramANe bhinna. bhinnakALe samyakatva thavAnuM kAraNa? samAdhAna-samyagadarzanane lAbha viziSTa kALa-svabhAva niyati-karma ane purUSakAra (udyama) e pAMca kAraNa sAmagrIjanya che. ahiM viziSTa kALa levAne e Azaya che ke sAmAnya kALAdi pAMca kAraNe te AtmAnI sAthe saMbaMdhavALA che ja. paraMtu temAM tathAbhavyatva dazAnA paripAkarUpa vizeSa kALane AtmAne saMbaMdha thAya che ane te ja pramANe svabhAva, niyati. karma ane purUSakAramAM tevuM viziSTapaNuM Ave che tyAre ja AtmAne samyagadarzanAdi lAbha.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 Agamata prApta thAya che. e jaNAvavA mATe che ane e viziSTa kALa, svabhAvAdi pratyeka prANIne AzrayI bhinna bhinna che. tethI tathAbhavyatvarUpa svabhAva, niyati, karma, kALa ane purUSakAra-udyamae pAMcenI apekSAvALe je prANane vipAkakALa = paripAkakALa jyAre hoya tyAre ja te prANIne samyagadarzanAdi prApta thAya che, tethI keIpaNa prakAre te karelI zaMkA bAbatane doSa Ave tema nathI, kAraNa ke sava kAryo sarva sAmagrI maLe te ja banI zake che. je mATe yathAvasthita arihaMta prabhunA matane jANanAra pU.A.zrI. siddhasena divAkarajIe kahyuM che ke - kAla sahAvA aI, puvAya' pugmikAraDo'tA! tti te ya ra ma Na ta Hd | kALa, svabhAva, niyati, pUrvakRta karma ane purUSakAra anekAMtathI e sarva mAnavA lAgyA che. kALa ja che athavA svabhAva ja che ema evakAra sAthe je te kAlAdi mAnavAmAM Ave te te mithyAtva che ane ekabIjAnI apekSA rAkhavA pUrvaka sarvane sAthe mAnavAmAM Ave, te samyakatva che.. A viSayane aMge ghaNI carcA che. paraMtu ahIM te sUtrabhASyakAranA akSarone artha jANavA purate ja prayAsa hovAthI te vadhu carcAmAM utaravuM yogya gaNatA nathI. upadezapadAdimAM A bAbatamAM khUba carcA pU. A. zrI hari bhadrasUrijI mahArAjAe karela che. upadezapadamAM purUSakArane paMcavastumAM svabhAvane ane SoDazamAM kALane pU. A. zrI haribhadrasUrijIe je anya kAraNene gauNa rAkhavA sAthe mukhyatA ApelI che, temAM prakSakAronA te te Azaye dhyAnamAM rAkhIne ja apAyela che.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 2-ju che jIvananI saphaLatA zAmAM? huM umAsvAtijI vAcaka kahe che ke manuSyapaNAno sadupayega che tyAre ja kahevAya ke (1) prApta karavA lAyaka cIjane nizcaya che 8 kare. (2) prApta karavA lAyaka cIjane siddha karavAnAM sAdhane meLavavA ane (3) maLela sAghanenI saphaLatA karavI. A traNa cIja karI zake te manuSyabhavanI saphaLatA. che te zabdo pracalita lAvIe te samya darzana, jJAna che. che ne cAritra te ja prApta karavA lAyaka cIjane nizcaya. te ja che. 5 meLavavuM che te sivAya bIjuM nahi. sarva karmane kSaya karI, 8 8 zuddha svarUpa dazA pragaTa karavI te sivAya bIjuM nahi. A che sthiti Ave te ja samyagna dazana. Azrava choDa, saMvara che nirjarA AdaravI, ema je jANamAM Ave te samyagajJAna che ane te AdarAya te cAritra, A samyagU darzanAdi rUDhithI bolAya che. te A ja nizcaya, te sAdhana ane tenI saphaLatA. A traNa vastu meLavavA mATe manuSya 8 bhavane upayoga karI zakIe te manuSyabhava saphaLa karI zakIe. zrI A ddhAraka dezanA saMgraha bhA. 1 dezanA 34. 5, 327-328
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ che sAdhuonuM saMghamAM sthAna che jaina janatAmAM zrIsaMgha zabda eTale badhe prasiddha che . ke te zabdane nahi jANanAra sUryane nahi jANanAra je gaNAya, paraMtu saMgha zabdanA arthane samajavAmAM ghaNuM leke che aNasamaja dharAve che. zrI saMghane bhagavAna jinezvara mahArAjAo namaskAra kare che. e vAta sakala jaina-samUhamAM prasiddha che. paNa sue samajavuM joIe ke bhagavAna jinezvara mahArAjA ne vaMghama evuM ke che 5 divasa bolatA nathI, bhagavAna te dareka samavasaraNamAM che birAjatA dharmadezanAnI AdimAM name thamsa ema kahe che, eTale teo tIrthane namaskAra kare che. ane tIrtha zabdano artha 2 prathama naMbare prathama gaNadhara mahArAjA che. ane bIje naMbare zrI caturvidha saMgha che. temAM prathama gaNadhara mahArAjA te svataMtratIrtha tarIke che, paNa zrI caturvidha saMgha svayaM tIrthanA artha tarI ra nathI. paraMtu tIrtha zabdane sIdhe artha pravacana che. ane pravacanane artha dvAdazAMgI che. te dvAdazAMgI sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpa zrI caturvidha saMghane AdhAre che. mATe Adheya je dvAdazAMgI che tene namaskArathI AdhAra je zrI caturvidha saMgha te namaskAra karavA lAyaka gaNAya che. 8 ratnane dhAraNa karanAra senuM ke harakaI dhAtu hoya tyAM ratnanI kismata thAya ja che, tema dvAdazAMgInA mahimAne lIdhe zrI saMghane mahimA thAya che ane dvAdazAMgInA mukhya adhikArI kuvAjharakijhamALe evA zrI upAsakadazAMga AdinA vacanathI 8 A sAdhuo ja che. mATe zrI saMghamAM sAdhuo agrapade che ne sAdhu che bhagavaMte hoya tyAre zrI saMgha kahevAya.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vardhamAna svAmine nama: zikAga tho varSa 12 vIra ni. saM. jJAnaM svaparAvabhAsa 2503 jena-zAsanamAM vi. saM. jJAnanuM svarUpa chepustaka 733 bhagavAna jinezvara mahArAjanA zAsanamAM AtmAne jJAnasvarUpa eTale jJAnamaya mAnavAmAM AveluM che, paNa jenetara darzanemAM AtmAne jJAnasvarUpa ke jJAnamaya mAnya nathI. paraMtu jJAnanA AdhAra bhUta mAnya che. AvI rIte AtmAnA svarUpane aMge ja bhinnatA hovAne lIdhe jainadarzanakAra jyAre AtmAnI mukta-dazA thAya che, tyAre paNa AtmAmAM kevaLajJAna rUpI guNanI hayAtI mAne che. anya-darzanemAM jJAnane AtmAnuM svarUpa ke svAbhAvika guNa na mAnele hovAthI teone AtmAnI muktadazAmAM jJAna mAnavAne avakAza rahetA nathI, athAt anya-darzanakArenA mudA pramANe muktine prApta thatA AtmAmAM jJAna hotuM nathI, rahetuM nathI, ane rahe paNa nahiM. anya darzanakAroe Indriya ane padArthanA saMgathI jJAnanI utpatti thAya che. ane te AtmAmAM samavAya-sambandhathI rahe che,
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata ema mAnyuM che, tethI AtmAnI muktadazAmAM paNa teone jJAna mAnavAne avakAza rahetuM nathI. vastutaH anya-darzanakAranI mukti evI ja che ke saMsArabharamAM je yatkiMcit tIvratA-maMdatAe jJAna che, paNa muktadazA thatAM tene nAza thAya che. eTale sIdhA zabdamAM ema kahIe te huM nathI ke anya darzanakAranI apekSAe saMsAramAM rahelA sarva AtmAo cetanavALA che, paraMtu muktine pAmelA AtmAo te jJAna-rahita hevAne lIdhe cetanA-rahita che. eTaluM kahevuM joIe ke anya-darzanenA maMtavya pramANe te te darzanane anusaranArAo mokSane nAme ke mokSane mATe je je udhama kare che, te kevala AtmAnA jJAnanA nAzane mATe eTale ke jaDapaNAne mATe ja kare che. jyAre anya-darzananI mekSane mATe AvI sthiti che, tyAre jena-darzanakAre AtmAne jJAnamaya agara jJAnasvarUpa mAne che, eTaluM ja nahiM, paraMtu te svarUpe raheluM jJAna ke tanmaya raheluM jJAna indriya ke mananA saMyogathI thavAvALuM che. ema mAnavAnuM rahetuM nathI. jaina-darzanakAre AtmAnA svarUpe ke tanmayarUpe je jJAna mAne che, te saMpUrNa evA kevalajJAnane mAne che. arthAt sUryanA vimAnane jema prakAza-svabhAva che ane te prakAze che, tevI ja rIte jaina-darzanakAranI apekSAe AtmA paNa kevalajJAna-rUpa hoIne sarvataH jJAnarUpa prakAzavALe che. ane tethI jaina-darzananA hisAbe muktadazAne pAmavAvALA AtmAmAM paNa kevalajJAna rahe che, sarvApaNuM rahe che, ane tethI jena-darzananA prArthanA-sUtromAM bhavasthapaNAnI apekSAe bhagavAna jinezvara mahArAjanI adhvahiya-vALAna-vaMtaLavA -ema kahIne kevalajJAna ane kevala darzanane dhAraNa karavAnuM jaNAvyA chatAM siddhadazAnI apekSAe kevalajJAna ane kevaladarzana jaNAvavA
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-juM mATe ja saMarLa saMgrahariNI ema kahIne bhagavAna jinezvara mahArAjane siddhadazAmAM paNa kevalajJAna ane kevala darzana jaNAvavAmAM AvyuM. vAcake e vAta khyAlamAM rAkhavI ke prArthanA-sUtramAM jinapaNuM ane jApakapaNuM, tIrNapaNuM ane tArakapaNuM, buddhapaNuM ane bedhakapaNuM, tathA muktapaNuM ane mecakapaNuM je bhavasthapaNAnA cheDA sudhIne jaNAvanAra hoI tyArapachI jaNAveluM sarva-sarvadarzI paNuM siddha avasthAne mATe che ane tethI sarvajJa-sarvazI padanI sAthe zivAdika vizeSaNavALA siddhapadane pAmyAnI stuti karavAmAM Ave che. ke e vAta sAcI che ke A prArthanA-sUtra bhAvatIrthakaranI tuti jaNAvanArUM che ane bhAva-tIrthaMkarapaNAmAM siddhapaNuM hetuM nathI. kemake cAra ghAtI karmo sahita hoya tyAM sudhI bhAva tIrthaMkarapaNuM hoya che, ane siddhapaNuM te prathama cAra ghAtakarma mukyA pachI paNa jyAre bAkInAM cAra aghAtI karmone sarvathA kSaya thAya tyAre thAya che, paraMtu jema tIrthaMkara mahArAjAonI apekSAe dravya-tIrthakaronI paNa stuti karAya che, tevI rIte siddha mahArAjanI apekSAe te bhagavAna jinezvara mahArAjanI siddhapaNAnI apekSAe dravya siddha tarIke bhagavAna jinezvara mahArAjane stavavAmAM koI jAtanI zAsabAdhA rahetI nathI. parantu eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke sUtranA padArthamAM bhAva tIrthakara-stutine adhikAra je gaNAya che ane kahevAya che te kathaMcit A dravyasiddhane namavAnA adhikArane levAthI bhaMga gaNI zakAya, paraMtu te kSamya eTalA ja mATe che ke bhagavAna jinezvara mahArAjAo keIpaNa kALe siddhigati sivAya bIjI kaIpaNa gatine pAme ja nahi. athata anya-darzanakAre te potAnA Izvarane mukti pAmyA pachI paNa arthAta pitAnA mukti pAmyA pachI paNa saMsAramAM
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata AvavAnuM mAne che, jyAre bhagavAna jinezvara mahArAjane je siddhadazA prApta thAya che, te siddhadazAmAMthI janmAdinA upadravarUpe siddhapaNAnA pratipAtane koIpaNa kAle thavAnuM mAnatA nathI. eTaluM ja nahi paraMtu te mokSa e mAnavAmAM Avela che ke muktidazA pAmatI vakhate je AtmAmAM guNa dhAraNa karelA che. agara je guNe AtmAmAM kSAyika bhAvapaNe thaIne rahelA che, temAMthI guNanA eka lezane kSaya paNa thavAnuM nathI ane te guNa saMpUrNa avyAbAdhapaNe rahevAnuM che, eTaluM ja nahi paraMtu IhalekAdi gaNatA sAta bhAmAM je maraNa nAmane bhaya jagatamAM vyApakapaNe rahe che. te maraNane bhaya paNa te siddhadazA pAmelA bhagavAna jinezvara mahArAjAone hete nathI. A vastu jaNAvavAne mATe siddhanuM svarUpa vagere jaNAvIne bhagavAna jinezvara mahArAjA dravyasiddha rUpe chatAM paNa temanI prArthanAsUtramAM stuti karavAmAM AvI che. upara jaNAvelI hakIkata vicAranAro manuSya saheje samajI zakaze ke jaina darzanakAra saMsAramAM rahelA ke siddhapaNuM pAmelA dareka AtmAne kevalajJAna svarUpa mAne che ane A kAraNathI chadmasthapaNAmAM vartatA sarva AtmAone kevalajJAnane rokanArA evA kevalajJAnAvaraNIya karmathI AvarelA mAnavAmAM Ave che, ane samyagdarzanAdi dvArA je AtmA te kevalajJAnAvaraNIyane nAza kare, te AtmA kevalajJAnane meLave che, ema mAne che. ane te svAbhAvika che. jagatamAM manuSyane jema dekhavAne mATe svataMtra cakSudvArA dekhavuM banI zake che, evI rIte jainadarzananI apekSAe AtmA kevalajJAna svarUpa chatAM paNa jyAre te kevalajJAnAvaraNathI Avarita hoya che. tyAre te AtmAne Indriya ane mana Adi dvArA jJAna karavuM paDe che. A kAraNathI jainazAstrakAroe jJAnanA matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, manaH paryAvajJAna ane kevalajJAna evA pAMca bheda pADelA che.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-ju arthAt Indriya ane mana dvArA jagatanA sparzAdika ane svapnAdika padArthone bedha je pragaTa thAya, tene matijJAna tarIke gaNavAmAM Ave che, jagatamAM prasaratA bhASAnA zabdone sAMbhaLIne te bhASA zabdathI je tenA vaccenI samajaNa pragaTa thAya tene zratajJAna kahevAmAM Ave che. Indriya ane mananI madada vagara paNa aMtamuhUrta jevA dIrghakALa dUra rahelI paNa bAhya vastune jaNAvanArUM je jJAna thAya tene avadhijJAna kahevAmAM Ave che, A jagatamAM vartatA vicAravaMta prANIonA vicArone ja mAtra jANI zakAya temAM Indriya ane mananI jarUra na paDe. paraMtu aMtamuhUrta jevA dIrghakALe ja vicAre jANI zakAya. evI sthitine mana paryavajJAna kahevAmAM Ave che, je jagatamAM rUpI ke arUpI, bhUta, bhaviSya ke vartamAna, dara ke nikaTa, dravyarUpa ke paryAyarUpa, koIpaNa padArthane bArIkamAM bArIka kALa je samaya nAmane che. tevA dareka samaye jANavA ane dekhavAnuM sAmarthya kevalajJAnamAM hoya che ane tethI te kevalajJAnane dhAraNa karanAre sarvadravya, sarvakSetra, sarvakALa ane sarvabhAvane jANanAro gaNAya che, evI rIte jJAnanA pAMca vibhAge jaina zAstrakAroe jaNAvelA che. vAcakoe dhyAna rAkhavuM ke kevalajJAna ke tenI sAthe utpattine niyamita saMbaMdha dharAvanAra evuM paramAvadhi ke vipulamati manaHparyAya tene cheDIne bAkInA keIpaNa jJAna sarvakALane mATe apratipAtI hoI zake nahIM ane paramAvadhi tathA vipulamati mana:paryava jJAna paNa kevalajJAnane utpanna karavAthI sva-svarUpa rahI zakatA nathI. eTale kahevuM joIe ke sarvajJAnamAM je anaMtapaNe akSayapaNe ane eka svarUpe sarvakALa TakI zakavAnI sthiti dharAvatuM hoya te
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata te mAtra kevalajJAna che. Indriya ane mana Adi dvArA thatAM jJAne kaI divasa kevalajJAnanA svarUpane dhAraNa karI zakatA nathI. upara jaNAvelA jJAnanA bhedone vAstavika rIte samajanAre manuSya kadI paNa ema kabula karyA sivAya raheze nahiM ke AtmAnI aMdara svAbhAvika rIte pAMca jJAne ja rahelAM che ane tethI te pAMca AvaraNe judAM judAM mAnavAnI jarUra paDe che, eTale matijJAnAvaraNIya Adi yAvat kevalajJAnAvaraNIya, evI rIte pAMca prakAranA jJAnane kinArA karmo jagatanA svabhAve che. A varatu sthitine bArIka draSTithI jonAra manuSya jaina darzanakArae jJAnarUpa mAnyA chatAM jJAnanA pratyakSa, anumAna, upamAna ane Agama evA evA bhedo ke pratyakSa anumAna Adi bheda na mAnatAM mati Adika bheda jJAnanA je mAnyA che te sahetuka hevA sAthe kalpita nathI paNa vAstavika che. sAcA DokaTara - jema daradI kAyAnA vikArothI parAdhIna banI jAya, koI upAya rahe nahi tyAre kAyA DokaTarane seMpI de, - tema viSayanI pAchaLa doDela, krodhamAM sapaDAyele, mithyAtvathI jhakaDAyele A jIva vikArethI parAdhIna banyuM che 0 AtmAnA sarva vikArone jANanAra ne vikArene ukheDI nAkhavAnA upAya jenA dhyAnamAM che evA jagatanA nAtha zrI che. tIrthaMkara deva ja AtmAnA anAdinA A rogane dUra karavA samartha che. 0 je AtmA temanI pAse ave, paricayamAM Ave, saMsargamAM Ave temanuM kalyANa teo kare ja kare.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ FLUIETSIE HIYO [pUbahuzrata-sUri puraMdara, AganA talasparzI vivecaka, Agemika-padArtha-rahasyaddaghATaka, AgamavAcana-dAtA, Agama ddhAraka : zrInA bahumUlya tAvika-vyAkhyAnanA vyavasthita saMkalanarUpe Agamika-rasathALa jevA Agama cetanuM prakAzana vi. saM. 2021 thI karUNAnidhi vAtsalya siMdhu, pU. sva. gacchAdhipati A. zrI mANekasAgara sUrIzvara bhagavaMtanA varada ArzIvAdathI niSi danapaNe cAlI rahela che - temAM trIjA pustakamAM pU. AgaddhAraka AcAryadevazrInA TUMkA-mArmika gaMbhIra arthapUrNa nibaMdha lekhe vyAkhyAne saMgraha A vibhAgamAM raju karAya che. te prativarSanA niyama pramANe A vakhate mahatvanA cAra lekhe tatvarUci janatAnA hitArthe vyavasthita saMkalana karI raju karyo che. - vivekI-vAcakane jJAnI-saddagurUnA caraNamAM besI egya rIte AnA rahasyane samajavA prayatna kara. .]
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ DEGREEGEEEHG8 IT IS utajJAnanuM mahatva LISTEE LI[LEGEE ane tenI viziSTa-pariNati bihumukha Agamika pratibhAzALI, 5. AgamAraka AcArya devazrIe Agamika aneka padArthone suMdara saraLa zailImAM vyAkhyAnA dvArA samajAvavA bhagIratha puruSArtha karela che, jemAMnA ghaNA lakhANa sthaLa samayanI anukULatA pramANe prakAzita paNa thayA che, temAMnuM mahatvanuM jJAna saMbaMdhI vikRta vicAradhArAne radIye ApanArUM lakhANa (ke je zrI siddhacaka varSa 9 aM. 5-6mAM prakaTa thayela, paNa avAntara lakhANurUpe tyAM heI temaja vyavasthitarUpe na hoI ahIM tenuM puna zAsakAra mahArAjA zrImAna haribhadra surIzvarajI mahArAjA bhavya jInA upakArane mATe zrI aSTakanI racanAmAM jJAnA zakamAM jaNAve che ke zAstromAM dareka sthaLe svarUpa bhede jJAnanA pAMca bhede jaNAvavAmAM AvyA che - 1 matijJAna 2 zrutajJAna 3 avadhijJAna ja mana 5ryavajJAna pa kevalajJAna Indri dvArA je jJAna thAya te matijJAna, zabdadvArA vAcanuM je jJAna thAya te kRtajJAna, dara rahelA rUpI padArthonuM jJAna indriyanI madada vagaranuM thAya te avadhijJAna, najIka heya ke dUra hoya, paNa anyanA cittamAMnI vastu, vicAra, bhAvanA jenAthI jANI zakAya te mana:paryavajJAna, kUra hoya ke najIka heya sarva rUpI-arUpI kAlekanA ane traNa kAlanA padArthone jenAthI jANa vAmAM Ave te kevalajJAna, svarUpabhede jJAnanA A mujaba pAMca bhede che.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 8-juM ahIM eka vAta samajavA jevI che ke caMdramA ratnanuM mAMDaluM dharAve che. paNa te zA kAmanuM? je cIja levaDa-devaDanA upayogamAM na Ave te zA kAmanI? te ratnathI te rUpIe sAre ke jhaTa kAma te lAge? je ke ratna karatAM rUpIe kiMmatI nathI, paraMtu levaDa- devaDamAM rUpIe jhaTa upagamAM Ave che. levaDa-devaDa rUpIAnI ja, che, mATe rUpIo mitI eTale ke matijJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna tathA kevalajJAna e koIne apAtuM nathI tema koInI pAsethI levAtuM nathI, vyApAramAM paNa te kAma lAgatuM nathI levA-devAmAM-vyApArAdi vyavahAramAM zrutajJAna upayogI che. zrutajJAna meLavavAnA ATha AcAra che. * vi Ts pvaLe. kAla, vinaya vagere AcArone vicAra thatajJAnane aMge che. mati Adi bIjA jJAna mATe te vicAra karavAmAM AvyuM nathI, ahIM khAsa mahattvanI vAta e ke bIjA jJAna meLavavA mATe kaMI viziSTa vidhi-vidhAna jarUrI nathI, paNa zrutajJAna mATe upadhAna ke gavahana jevI mahattvanI prakiyA che, arthAt zrutajJAna eTaluM mahatvanuM ke tene meLavavA viziSTa vidhividhAna jarUrI gaNAya che. vidhi-vinAnuM kArya vidhisaranuM na kahevAya. eka mANasanuM kaI kanyA sAthe sagapaNa thayuM, paNa ghera lAvavA mATe tenI sAthe vidhisara lagna karavuM paDe che. upADIne lAve che te vidhisara lagna kahevAya nahi tema navakArAdi vidhisara tyAre ja kahevAya ke jyAre upadhAnAdi vahIne zIkhAya! zrI svAmIjIne gheDIyAmAM sUtAM sUtAM, sAdhvIjI abhyAsa karatAM belatAM hatAM te sAMbhaLIne agIyAre aMga meDhe thayAM hatAM, gaMbhIra-Agamane ATha varSanI uMmaramAM taiyAra karyA hatA, chatAM upAzraye sthAvira pAse ekaDe ghuMTatA hatA ane bIjA bhaNatA heya tyAM dhyAna rAkhatA. zAthI? navA-jJAnanI IcchAthI!. eka divasa eve prasaMga bane che ke-sAdhuo gocarI gayA che. pachI AcAryajIne sthaDilanI zaMkA thaI tethI teo spaMDita A3-2
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata gayA che, bAlakanI mane vRtti ekAMtamAM khule che, vAsvAmIjI pitAnuM gurUnuM Asana tathA bIjAonA Asane gurU-ziSya beThA hoya te rUpamAM goThavI pachI prazna-paraMparA calAve che. ane uttara paNa pote ja Ape che. prazno paNa mAmUlI nahi! AcArAMgAdinA! pahelAM te AcAryajIe bahArathI te sAMbhaLyuM, navAI pAmyA ke "A vajI ! e he ! A te agiyAre aMga bhaNele che!" paNa te jaNAvavA AcAryajIe eka divasa bahAragAma javAnI IcchA pragaTa karI ane jatI vakhate ziSyone vega karavA tathA vAcanA zrI vajasvAmIjI pAse levA pharamAvyuM. ziSyae kabUla rAkhyuM, zrIvajIsvAmIe suMdara rIte vAcanA ApI, bhale! dekhAvamAM nAnA hatA paNa jJAnamAM te adhika ja meTA ja) hatA, vAcanA evI te sarasa ApI ke vAcanA lenAra ziSyanA manamAM e vicAra thaye ke gurUjI bahAragAma be divasa vadhAre rahe te ThIka ke jethI AmanI vAcanAne lAbha maLe. gurUjI (AcAryazrI) te tarata pAchA padhAryA, emane bahAra gAmamAM bIjuM kayuM kAma hatuM? mAtra vAsvAmIjInA jJAnane jAhera karavAnI taka javI hatI, gurUe ziSyane pUchayuM kema? vAcanA cAlI ziSyoe kahyuM-gurUdeva! zreSThatama cAlI ! have te amArA eja vAcanAcArya thAo !! AcArya zrI siMhagirijI nA kahetAM jaNAve che ke e te kAnacerIo che! juo! vajIsvAmIjI mATe karyo zabda vAparyo ? vidhi-sahita jJAna saMpAdana nathI karyuM, mATe tema kahyuM che, vAcanAcArya thavA mATe gAdi kalpanI jarUra paDe ane tethI zrI vajIsvAmIjIne kalpathI gavahana karAvyA ane temane vAcanAcArya tarIke sthApana kya. zrutajJAna mATe ja upadhAna che, matijJAna, avadhijJAna, manaH paryavajJAna tathA kevalajJAna mATe upadhAna nathI, kRtane aMge anivapaNuM eTale je gurU pAse jJAna lIdhuM hoya tene oLavavA
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-juM nahi, vyaMjana=akSara, artha ane tadubhayane bheda te sarva AcAra zratajJAnane aMge che. chatAM tame tene jJAnAcAra kema kahe che ? thatAcAra kema kahetA nathI? kAraNa ke "jJAna" zabdathI vyavahAramAM mukhyatAe zruta ja levAya che, svarUpathI jJAnanA matijJAnathI mAMDI kevalajJAna sudhI pAMca bheda jaNAvavAmAM AvyA che, paraMtu AcAranI prakriyAe tathA vidhinI apekSAe jJAnane ja kRtajJAna eTale zAstranuM jJAna e ja artha sarvatra samartha che. zAsazabda aneka prayogamAM vaparAya che, cerI, jugAra AdinA kAyadAonA graMthane zAstra kahevAmAM Ave che. matamatAMtaranA graMtha paNa zAstra kahevAya che. temAM paNa kAyadA eTale niyamana te hoya ja! jainadarzana paNa zAstra vagaranuM na hoya. jainazAsanamAM je je zAstra che, te te zAstronA jJAnane aMge vicAra karavAmAM Ave che. nAnI uMmarane cheka nAmuM vAMce, vaMcAve, kenA rUpIA jamA? konA udhAra? badhuM vAMcI zake, paNa kaI AsAmI sArI? kaI AsAmI narasI? lAbha? zuM teTo? te badhuM te samajI zako nathIH tevI rIte zIvAnIvA puvo e gAthAo bole che badhA, paNa bAlakanI jema belAya tyAM sudhI sArthaka nathI. jIva cetanavALe jANe, paNa zrIjinezvaradeve kahyA mujaba kevalajJAnavALe jANa joIe. jIvane svabhAva kevalajJAna che ema na jANe te kevalajJAnane prApta karavA prayatna karaze kayAMthI? ane prayatna vinA prApti thAyaja kayAMthI? kevalajJAna pitAne svabhAva che ema ja jANe te kayA kAraNe te prApta nathI thatuM? te vicAre, pachI kevalajJAnane rokavAvALA kameneja revA prayatna kare ane vaLagelAM kamene teDavA prayatna kare, te kevalajJAna meLavI zake. dIve che paNa dave gekhalAmAM mUkIne bAraNuM baMdha karavAmAM Ave te chate-dIve paNa ajuvALuM Ave kayAMthI?
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta " kevalajJAna e jIvanuM lakSaNa che kharuM, paNa tene ADAM bAraNuM rUpa. AvaraNe lAgelAM che, tethI te prakAzamAM AvatuM nathI. gharamAM nave nidhAna daTAyelAM che, sahu bhAjI lAvavAnI hAla khIsAmAM pAI paNa nathI, tenuM zuM? nava nidhAnanI khabara paDe te dene! * zabda sAMbhaLavuM hoya te kAnarUpI dalAla joIe; tema sparza, rasa, ghANa tathA rUpane mATe paNa te te spazadi idrirUpI dalAlenI sadA jarUriyAta rahe che. iMdriyenuM jJAna kevalajJAnanA ane tamAM bhAge che, chatAM jJAna meLavavAmAM indriyanI ezIyALa rAkhavI '! Azcarya te juo ! ke AtmA kevalajJAnane svAmI chatAM sAmAnya jJAna mATe paNa tene cakSu, kAma, masikA, jIbha, tvacAdi iddhinI garaja sevavI paDe che. ThAkurane cAkaranA cAkara banavuM paDe che. navavidhAna gharamAM daTAyelAM) majuda chatAM zAkabhAjI lAvavA pAI paise paNa bIjA pAse lAcArIthI mAga paDe che, gharamAMja nave nidhAna che, te tene kADhavAmAM keNa DhIla kare ? te rIte sAmAnyajJAna mATe indriyanI ATalI ATalI gulAmI karanAra AtmA jANe ke pate te kevalajJAnane svAmI che, iDhiye te pitAnA sevake che, te pachI te indriyasevakonI sevA kare? na ja kare! tarata ja kevalajJAna meLavavA kaTibaddha thAya. . kevalajJAna meLavanAra, tenA vinene TALanAra, jagatane kevalajJAna meLavavAnA upAya batAvanAra je kaI paNa heya te te mAtra trilekanAtha devAdhideva zrI tIrthakara bhagavAna che. jIvamAM jIvana lAvanAra eja devAdhideva che? - - iDhiye te puNya kare teTalAM kAma karI de, paNa jyAre puNyanI mUDI (AData) khalAsa thAya pachI kAma-javAba na Ape. kevalajJAna te vagara ADate kAma karI Ape che. kevalajJAnathI kAmanI
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ punika 3-ju patAvaTa svataMtrapaNe thAya che. kevalajJAnIne padArtha jevAmAM idrinI . sahAyanI jarUra nathI. kevalajJAnavALI dazAmAM be ja cIja! jevAnA padArtho tathA jenAra AtmAH trIjI cIjanI jarUra nathI. AvuM kevalajJAna prathama pote meLavanAra, pachI batAvanAra tathA meLavI ApanAra trilekanAtha devAdhideva zrI tIrtha kara deva che. samyagdaSTinuM AvuM jJAna te pariNatijJAna che. - jJAnAvaraNIyadi pAMca bheda bhaNIe, bhaNAvIe, gokhI jaIe, paNa AtmA svayaM kevalajJAnamaya che, chatAM A AvaraNae te jJAnane rekaryuM che, te AvaraNe dUra karavAne saDha upAya batAvanAra tIrthanA sthApaka, tIrthanAyaka zrI tIrthakara deva che. hRdayamAM A bhAvanA dUtI bhUta thAya eTale parama-tAraka devAdhidevanI nitya-pUjA karavAnI aharniza bhAvanA rahe. zrI bharata mahArAjAnI kacerIne dekhAva jeoe dhyAnapUrvaka avale karyo hoya teo vicArI zake che ke be vadhAmaNuM sAthe Ave, che, eka te cakraratna utpanna thayAnI tathA bIjI zrI SabhadevajI bhagavAnane kevalajJAna prApta thayAnI, cakaratna cha khaMDanuM Adhipatya siddha karanAra che. ApanAra che, bAkIne tera ratnane te lAvanAra che, batrIza mukuTabaddha rAjAone namAvanAra che, ane bhagavAna zrIkaSabhadevajIne kevalajJAnamAMthI te pitAne kaMI maLavAnuM nathI, caka te pitAne maLyuM-kevalajJAna te prabhujIne maLeluM sAMbhaLyuM, paNa vadhAmaNImAM kayA zravaNane bharata mahArAjAe mahattva ApyuM che vicAre ! cakra devAdhiSThita che, apamAna thAya te navAjunI paNa thAya chatAM tenI ane devatAnA utpAtanI paNa darakAra nahiM karatAM bhaga vAnanA kevalajJAnane utsava pahele kare che, bhagavAnane kevalajJAna.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ gamata utpanna thayuM hatuM te jatuM rahevAnuM na hatuM, kemake te AtmIya vastu, sva-sattAnI cIja che, jyAre cakaratna deva pAsethI AveluM havAthI cAlI javAno saMbhava che, chatAM paNa te cakane utsava pachI, paNa prabhujIne (pitAjIne) utpanna thayelA kevalajJAnane utsava pahele! subhaTa zatrune jItIne AvyAnuM sAMbhaLIne vaphAdArane AnaMda thAya, tema ahiM paNa maracA mAMDIne mehanI upara bhavyAtmAe saMpUrNa vijaya meLavyAnuM sAMbhaLI kene AnaMda na thAya? jyAM guNa dekhAya tyAM AnaMda thAya, tenuM nAma samyakatva Aje cothuM vrata kaI le, koI sAmAyika-pauSadha kare, kaI prati. kamaNadi Avazyaka kare, koI upadhAna kare, te paNa tene guNa jovAnuM muzkela thaI paDyuM che. sAdhupaNAne ke kevalajJAnane guNa paNa hRdayamAM jacatuM nathI. zAsakAra maharSie te pharamAve che ke guNAdhika pratye bahumAna upaje tyAre sAcuM samyaktra kahevAya! mAne ke koIe ApaNAthI ochI tapazcaryA karI te "eha! emAM zuM? ema karIne tene uDADI na devAya, paNa tenAmAM teTalI zakti che mATe teTale paNa tapa kare che tema vicAravuM. kAmadeva zrAvake devatAne upasarga sahana kare che, tenI prazaMsA kevalajJAnI-prabhu bhagavAna mahAvIradeve paNa karI che. bhagavAne sulasAnI paNa prazaMsA karI che, tathA aMbaDa parivrAjaka sAthe tene dharmalAbha kahevarAvyA che. kevalajJAnI cethA guNaThANuvALAnI paNa prazaMsA kare che. karI zake che. je samyakRtvanI jaDa jANe che te te dareka guNaThANe rahelA guNavALAnI prazaMsA kare che. tyAM UMcA darajajAnA guNaThANavALa nIcalA guNaThANAvALAnI prazaMsA na kare ema nathI.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-ju * 15 samyagdaSTi devatAo paNa dAnaguNane lIdhe mithyAdaSTinA dAnanI prazaMsA kare che. ahiM eka vAta dhyAnamAM rAkhavI ke prazaMsAne lIdhe pila na paDe. jema najIkanA gharamAM vezyA rahetI hoya tenI chokarI suvaDapaNathI rahetI hoya, ane pitAnI chokarI tema na rahetI hoya te pitAnI chokarIne samajAvavA pelI chokarInI prazaMsA thAya kharI, paNa kaI rIte? ema bolAya keH "je te kharI! A jAte vezyA che, chatAM keTalI sughaDa che!" sughaDapaNuM batAvatAM pahelAMja vezyApaNuM jaNAvI devAya che. marIcIne vaMdanA karatAM bharatamahArAjA paNa A rIte bolyA hatA ke: "marIci ! hArA hAlanA A veSane huM vaMdana nathI karate, bhaviSyamAM tuM tIrthakara thavAne che (A vIzImAM chellA tIrthaMkara thavAnA che, mATe te apekSAe tane vaMdana karuM chuM" arthAta guNanI prazaMsA paNa jarUrI ane sAvacetI paNa jarUrI che. pitAnA pitAzrI RSabhadevajI bhagavAne mehamalane sarvathA jItI AtmAnA svAbhAvika guNarUpa kevalajJAnane meLavyuM e sAMbhaLI bharata mahArAjAne parama AnaMda thAya temAM navAI zI? cakaratnanI pApti karatAM kevalajJAnarUpa ratnanI utpatti mahimAnI kiMmata bharatamahArAjAe vadhAre gaNIne? cha khaMDa, nava nidhAna, tathA bAkInAM tera ratna, (AthI vadhAre sAhyabI kaI kAlamAM haI zaktI nathI te) meLavI ApanAra cakraratna utpanna thayuM che chatAM paNa tenI vadhAmaNanA zravaNa tarapha lakSya nathI, durlakSya che. - have tamArI sthiti vicAre! zrIjinezvaradevanI pUjA karavA jatA he ane rastAmAM rUpIAnI ke be rUpIAnI kamANu thatI hoya te jatI kare che ke pAchA pharo che ? jyAre eTalAmAM pAchA
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 Agamata phare che te rAjasaddhine dhakko mAre teTalI zakti kyAre prApta karavAnA ? viSayapratibhAsajJAnathI gAthAomAM je padArtho jaNAya tenI kiMmata karatAM zIkhavAnuM pariNatijJAnathI che. bhAratamahArAjA cakraratna mATenA utsavane paDatuM mUkI bhagavAnanA kevalajJAnanA utsavane prathama sthAna Ape che tenuM kAraNa pariNatijJAna che. cakraratnanI prApti te upAdhirUpa che. ema pate samajatA hatA. ayaM aTThe ayaM paramaThe sese agaDhe A traNa pagathIyAM samyatvanAM che. jainazAsana tyAgamaya ja hoya che ane tyAga teja artha: AvI buddhi udbhave kayAre? saMsAra addhapudgalaparAvarta bAkI hoya tyAre A buddhi jAge nahi te A buddhi utpanna thaI zakatI nathI. ' dhana joIe, strI joIe, kuTuMba joIe ane deva, gurU, dharma paNa joIeH A rIte jenA hRdayamAM "paNa joIe" e bhAvanA che, tene saMsAra te eka pudgala parAvartane samaja, paNa deva, gurU, dharma ja joIe" A bhAvanA jenI hoya tene saMsAra addhapudgala-parAvarta jeTale samaje. devagurU-dharmanuM ja ArAdhana karavuM joIe, mokSaja sAdhya che, nigraMtha pravacana ja upAdeya che, A bhAvanA jAge tyAre mAnavuM ke saMsAra vadhAremAM vadhAre addhapudgalaparAvata bAkI che. ISTanI siddhi karanAra deva, gurU ane dharma je bIjo koI padArtha caudarAjakamAM nathI ke jemAM arthapaNuM ke paramArtha paNuM hoI zake. * cAragatirUpa saMsAramAM cayAzI lakSa chavAyenima, anAdi. kAlathI A jIve rakhaDapaTTI zAthI karI? AhAra, zarIra, indriya
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-juM ane zvAsozvAsa A cAra eraTAe anAdithI kAyama pAchaLa vaLagelA che ke je saMsArane pAra pAmavA detA nathI. kaMcana, kAminI, kuTuMba te bahAranA coraTAo che. te eraTAo upara vijaya meLavanAra, coraTAone oLakhAvanAra tathA tenA upara vijaya meLavavAne upAya batAvanAra devAdhideva zrI tIrthaMkaradevaja che. deva gurU ane dharma zivAyanI tamAma cIjo anartha karanArI che. AvI buddhi thAya tyAre uMcu samyakatva gaNAya ane tyAre ja uMcuM pariNatijJAna kahevAya. Azrava vakhate tathA baMdha vakhate duHkha thAya, saMvara tathA nirjarA vakhate AnaMda utpanna thAya tyAre samajavuM ke pariNatijJAna AvyuM, nahi ke AtmA pAraNutijJAnamAM Avyo. 8 sAdhya-sAdhanazUnya devane che 8. upadeza niSphala che! 6. [2] jevA deva hoya tevA gurU hoya ane te dharma hoya! zAstrakAra mahArAjA bhagavAna zrIharibhadrasUrIzvarajI mahArAja bhavyajInA upakArane mATe aSTaka prakaraNa racatA thakA pharamAve che ke dareka AstikamatavALA deva, gurU tathA dharma e traNa tane mAne che. A traNa ta mAnavAne InkAra kare arthAt deva, gurU tathA dharmatanI lejanA na hoya evuM kaIpaNa Astika darzana nathI. temAM gurUtatva tathA dharmatatvane AdhAra devatatva upara rahele che. jevA deva tevA gurU tathA teja dharma. je darzanamAM devatatva lIlApradhAna hoya te darzanamAM gurU tathA dharmanuM dhyeya lIlAnuM ja hoya che athavA te dharmanA AdhAre deva tathA gurU kayA dhyeya che? kayA svarUpanA che?
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ | Atmahitakara deva-gurUnuM svarUpa che saM.] [pU. AgamaidaMparyajJAtA, pravacanika-ziromaNi, pUjyapAda Agama ddhAraka AcAryadevazrIe pitAnI lAkSaNika zailIthI deva-gurUnuM adbhuta tAtvika svarUpa TUMkamAM A nibaMdhamAM samajAvela che, vivekI vAcakoe -samajaNa pUrvaka A nibaMdha vAMcI tatvadRSTi keLavavI jarUrI che. zAsakAra mahArAjA bhagavAna zrI haribhadra sUrIzvarajI mahArAja bhavyajInA upakArane mATe zrI aSTaka prakaraNa racatA thakA pharamAve che ke dareka AstikamatavALA deva, gurU tathA dharma e traNa tane mAne che. A traNa ta mAnavAne InkAra kare athata deva, gurU tathA dharmatanI yojanA na hoya evuM keIpaNa Astika darzana nathI, temAM gurUtatva tathA dharmatatvane AdhAra devatatva upara rahelo che. jevA deva tevA gurU, tathA teja dharma ! je darzanamAM devatatva lIlApradhAna heya te darzanamAM gurU tathA dharmanuM dhyeya lIlAnuM ja hoya che. athavA te dharmanA AdhAre deva tathA gurU kyA peyanA. che? kayA svarUpanA che? te jANI zakAya. dharmane oLaMgIne guNe phavicita ja hoI zake. jemAM mAMsa khAvAnI chUTa che, halAla karavAnI chUTa che, teomAM jevA khUnanA khanA bane che tevA banAve bIjA dharmavALAomAM nathI banatA. jemAM dArUbaMdhI nathI teomAM je chAkaTApaNuM dekhAya che, te bIjAmAM dekhAtuM nathI. je dharma manAte hoya te mujaba pavitra ke apavitra vartana hoya che. gunhAo paNa tevA tevA dharmone AbhArI che. gunhAomAM dharmonI chAyA AvI jAya che,
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-ju keTamAM "Izvarane hAjara jANIne bele," evI pratijJA eTalA ja mATe levarAvavAmAM Ave che ke gunhegAra thanAra manuSya kaI paNa dharmane mAnanAre heI tenAmAM tenI chAyA hoya che. nahiM te AvI pratijJA levarAvavAne vakhata rahe ja nahi, temaja tevI pratijJAne kaMI artha rahetuM nathI. AthI e siddha che ke jevA deva hoya tevA gurU ane dharma heya. deve je sAdhya batAvyuM hoya. te sAdhya deve siddha kareluM hovuM joIe, nahi te bhaktagaNanI prIti thaI zake nahi. gurU paNa te sAdhyanI siddhimAM prayatnazIla hoya te ja te pachI lekene tene upadeza ApI zake, pote je sAdhanane amala karyo hoya te sAdhana duniyAne samajAvI zakAya. khuda deva je sAdhyanA sAdhanathI zUnya heya te anyane upadeza kevI rIte Apaze? DAhI sAsare jAya nahiM ane gAMDIne sAsare javA zikhAmaNa che te te zikhAmaNane kaMI artha nathI, te pachI sAdhyane cUkelA tathA sAdhanathI bahAra gayelA evA devanA upadezane jagatamAM mAne keNu? TIpa bharavA koI pAse jAo te temAM sAme gRhastha paisA kayAre bharaze? e TIpamAM prathama tame bharyA haze te ja bharaze. eka TIpa jevI bAbatamAM paNa prathama pate bharyA pachI ja bIjAne kahI zakAya che, te pachI Atma-kalyANanA mArgamAM pite tene amalamAM mUkyA vinA bIjAne kahevA jAya te zI dazA thAya? masAlacI bIjAne ajavALuM kare, pitAne te aMdhArAmAM cAlavAnuM rAkhe, tema kalikAlanA kevido paNa masAlacInI mAphaka bIjAne mAtra ajavALuM karanAra che. pite aMdhArAmAM jAya che, arthAta pite karavuM karAvavuM kAMI nahiM, anyane upadeza ApavA? sabhAmAM vAte maTI meTI kare, lAMbAlaca lekha lakhe, paNa pitAne aMge vartanamAM levAdevA kAMI nahi! AvAone mAne ke kevala
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 Agamajyota : anyane je karavAne upadeza apAya tene amala karanAra prathama upadezaka te have joIe. jo jhaTavArtha thAvAraM ta kune jevI rIte prarUpaNA kare te pramANe je cAle nahi enAthI meTo mithyAdiSTa jagatamAM bIje kaI nathI. ene utkRSTa mithyAdaSTi gaNave. kharekhare mithyASTi e ja! Ama zAstrakAre paNa pharamAve che. karoDanI kiMmatanA hIrAnekeDInA mUlyamAM phagAvanAra jhaverI ja khare gamAra che. koI gamAra hoya te karoDanI kiMmatanA hIrAne keDImAM ApI de te tene te mUrkha ke gamAra na kahevAya, kema ke gamAra te e che jaH e te kadI e kiMmate na paNa Ape te gamAra ja che, paNa jhaverI je e rIte karoDanI kiMmatane hIro keDInA mUlyamAM phigAvI de te te utkRSTa gamAra che. | gamAramAM ane jhaverImAM pharaka kI gamArane kahevAnuM nahi kema ke e te bicAre che ja gamAra! eka rajapUta cAle ja hatuM, tene gadheDAe lAta mArI. rajapUte pAchaLa joIne kahyuM ke-lAta mAranAra je ghaDe heta te te ene gadheDe kaheta, paNa Ane vadhAre zuM kahevuM ? je kahevuM che te te pote ja che. lAta na mAre te paNa e te gadheDe ja che. tema hIre kaDImAM Ape ke na Ape te paNa gamAra te gamAra ja che, jyAre jhaverI gaNanAro gamAranI jema kiMmatI hIrAne keDInA mUlyane banAve tyAre te vadhAre mATe gamAra banI ThapakAne pAtra che. cAlatAM cAlatAM AMdhaLe mANasa khADAmAM paDe te tenI hAsI nathI thatI, ulaTI dayA Ave che. "bicAre paDI gaye" ema elavAmAM Ave che, ane dayALuo ene UbhuM karIne dore paNa che
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 : , , pustaka 3-ju paNa dekhate Thokara khAya, thAMbhale athaDAya ke khADAmAM paDe te tALI pITAya che leke ene bebhAna, behoza kahe che, dekhate nahote?" ema Thapake de che. tAtparya ke-e dekhate hate, tethI tene moTo AMdhaLe ke khare AMdhaLe ema gaNAya che. jeo mithyAdiSTi che, tatva jANatA nathI tathA bolatA nathI, teo te svAbhAvika AMdhaLA che, dayApAtra che, paNa jeo mArgane jANe che, samaje che, kahe che, prarUpaNa kare che, teo pote jyAre mArgathI vimukha cAle tyAre te upAlaMbhane megya. che. evAonI jagatu hAMsI kare temAM navAI zI ! jeo bicArA jainadarzanane pAmyA nathI, Azrava, baMdha, saMvara, nirjarA, mekSa vagere tanI jahemane gatAgama nathI, tevAo, avaLA cAle e dayApAtra che, paNa zrIjainadarzana pAmIne jeoe A ta sAMbhaLyA che, jANyA che, mAnyA che, ane nirUpaNa paNa. jee A tattvanuM karI rahyA che, teo prasaMga hoya te ane kAma paDe te Aja tattvanuM satyAnAza vALe, tevAo te kharekhara mithyASTinA saradAra gaNAya. je jevuM bele te tevuM kare nahiM te tenA karatAM bIjo adhika mithyAdaSTi kayAM ? eja utkRSTa mithyAdaSTi ! zrotAne prathama upadeza karyo Apo? * A mArga keNa batAve ! jeo mArgamAM cAlelA hoya te. tethI ja zAstrakAree kahyuM che ke, " f=ALAnatto dharmanA asala utpAdaka, prathama prarUpaka kevalajJAnI bhagavAna zrItIrtha karadeva ! . e devAdhideve prarUpele, jaganA ekAMta kalyANane mATe jAhera karela dharma kahe keNa? gItArtha sAdhuo! gItArtha tyAgI munimahAtmAo.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata zuM bIjAne dezanA detAM na AvaDe? bIjAone zabdonuM jJAna nathI ! te pachI niSedha kema! aviratine tathA agItArthane dezanAne niSedha zA mATe! tame samajI zakaze ke dharmanI dezanA detAM dezanA kaI devI! chakAyanI dayAnI ke trasakAyanI dayAnI ! sarvathA mRSAvAdaparihAranI ke sthUla mRSAvAdaparihAranI! sarvathA cerInA tyAganI ke maheTI corInA tyAganI ! sarvathA brahmacaryanI ke sthUlathI brahmacaryanI! sarvathA parigrahanA tyAganI ke IcchA bahAranA tyAganI ! tame kadAca kaheze ke je zrotA (sAMbhaLanAra) tevI dezanA devI: samyakatvane lAyaka hoya te samyaktvanI, ethI adhika dezaviratine lAyaka hoya te dezaviratinI, sarvaviratine lAyaka hoya te sarvaviratinI tathA samyaktvaneya yogya na lAge te yogyatAnusAra mArganusArIpaNAnA guNonI paNa dezanA devI. prathama muddo e che ke pahela-vahele zrotA kaI IcchA rAkhe ? e kAMI na samajate hoya te sAdhyabindu tarIke prathama kaI icchA nakakI karAvavI? prathama zuM karAvavuM? abhakSyAdi tyAga karAvavA ke samyakatva uccarAvavuM ke dezavirati uccarAvavI ke saMyamanuM svarUpa kahevuM? dharma sAMbhaLanAra mATe kalyANane raste ka gaNavo joIe? zrotAne uddeza sarvathA pApathI bacavAne have joIe ane upadezake paNa prathama sarvathA pApathI bacavAne upadeza devuM joie. dhyeya ubhayanuM tyAganuM ja hovuM jaIe. kema ke e vinA pApane sarvathA bacAva che ja nahi. pravRttimAM bhale pharaka heya, paNa dayeyamAM pharaka na joIe. dardInuM ATaluM darda rahe te ThIka evuM koI paNa vaidya, hakIma ke DokaTara Ie nahi, te pachI bhavya jInA vaidya, DAkaTara ke hakIma je kahe te A gurU che, e A jIvamAM ATaluM pApa rahe te ThIka, ema kema vicArI zake? dadI davA levAmAM kaMTALe,
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-juM theDI le ane te kAraNe rega rahI jAya temAM vaidya, DAkaTara ke hakImane upAya nathI. e ja rIte ahIM paNa zrI tIrthaMkaradeva, zrI gaNadharamahArAja, zrI AcArya bhagavaMte, upAdhyAyajI ke munimahArAja keIpaNa he, zrotAne prathama te sarvathA pApanA nAzane ja upadeza de. zrotA kAyara hoya ke kama-akakalavALe heya, ane thoDuM grahaNa kare te pelA kAyara regInI jema A paNa kamarUpI upAdhithI sarvathA mukta na thAya e dekhItuM che. keTalAka vakIle evA hoya che ke lavAdamAM paDe. tyAre evI gUMca nAkhe ke te vakhate te dekhAtuM samAdhAna thaI jAya, paNa bhavidhyamAM pitAne AMgaNe pelAone AMTA khAvA paDe. keTalAka vaida DAkaTara paNa evA hoya che ke je vyAdhine uparathI dabAve, paNa aMdarathI jaDamULathI kADhe nahi. e ja rIte je upadezake pApane sarvathA tyAga na karAve, mAtra meTA moTA pApanA tyAgane upadeza Ape te pelA AMTIghUMTI nAkhanAra vakIla jevA ke vyAdhine nimULa na karanAra vaida-DokaTara jevA samajavA, mATe zrI jinezvaradevanA pavitra zAsanane siddhAMta te e ja ke pahela vahelAM sarva pApane tyAga karAvavAne ja prayatna kara. athapattithI doSa kayAM ane kayAre lAge? tathA kyAre na lAge? jema vaidya DokaTara prathama sArAmAM sArUM auSadha batAve, gya parahejI tathA anupAnapUrvaka te levAnI salAha Ape, paNa regI kAyara thAya, vaidyanA kathanane anusAre auSadha pUrepUrUM laI zake nahi, parahejI pALavAmAM DhIla thAya ane tethI rega barAbara na maTe, temAM kAMI vaidya DokaTara javAbadAra nathI. tevI ja rIte tyAga upadezaka-gItArtha upadezaka prathama upadeza te sarvathA pApanA nAzane ja Ape, chatAM zrotAne paisA-TakAne,
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata mAla-mIktane, dhana-dhAnyane, bAyaDI-chokarAMne, kAyAne tathA mAyAne meha ADe Ave, tyAM upadezakane upAya nathI. - jemane sUtranAM batrIza dUSaNo dhyAnamAM haze te jANI zake ke arthapattie doSavALuM vAkaya sUtrakAranuM hoya nahiM. ene aMge daSTAMta che. "brAhmaNo na hRti ' brAhmaNane na mAre." ene artha the thaye? AmAM brAhvaNanI hatyAnuM nivAraNa karI paNa tethI arthapattie traNa varNane mAravAnI rajA ApI ema sAbIta thAya che tethI tevA vAkyane arthapatti-deSe duSTa gaNyuM che. - sanI dayA pAlo, mAtra ATalA upadezamAM bIjA badhAne chUTa maLI e arthapattidoSa che. trasajIvane na mAravA, meTuM jADuM na bolavuM, moTI corI na karavI, parastrIgamana na karavuM tathA aparimita parigraha na rAkhave, A upadeza je prathama ja devAmAM Ave te sthAvaranI hiMsAnI, sUkSama mRSAvAdanI, sUkSma cerInI, svastrIgamananI, tathA irachAnusAra parigraha rAkhavAnI chuTa apAtI hoI, e upadeza athapattidoSe duSTa gaNAya. zAstrakAre te batrIza doSa rahita sUtra kahenArA hoya che. pApa pratye arUcI aradhI hoya ane aradhI na hoya evuM emanuM vAkaya heya nahiM. sarvathA pApanA tyAganI vAta sAMbhaLavAnI keIne arUci heya, kadAca keIne sarvathA pApane tyAga rUca na hoya te temanAmAM sarvathA pApanA tyAganI rUci jagAvavI ja joIe. AvaDatuM na hoya te te zIkhavavAnuM kartavya che. dezathI pApane tyAga tame mAnya che eTale temAM samajAvavAnI jarUra nathI, sarvathA pApanA tyAganI vAta je samajavAmAM nathI AvatI ane samajAvavAnI, zIkha vavAnI ane ThasAvavAnI jarUra che. - - sAdhu sarvapApathI nivRttine upadeza prathama Ape-have chetAnI eTalI zakti na hoya te pachI tene trasakAyanI dayA pALavAnuM
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-jI 25 vagere kahI utaratA kramanI vAta karavAmAM Ave te pachI apatti DhASa lAgatA nathI. kadAgrahanA pariNAme te digambara banavu' paDayuM ! prazna-pagathIye caDhatAM caDhAyane ? abhyAsamAM paNa dheAraNasara caDhAya che. samAdhAna-ahiM dhAraNanA krama che? jo tevA krama hAya te pachI dezavirati sivAya saOvirati kAi pAme ja nahi. dezaviratidhama savirati pAlananA asamarthAM mATe che. upadeza tA saMpUrNa pApane tyAga samajAvavA mATe che. sa pApane pApa mAne, sarva pApa tyAganI jarUriyAta svIkAre tyAMja samyaktva che. zuM mAtra aSTapravacanamAtAnA jJAnavALAne kevalajJAna nahi thAya ? zuM caudapUrvI thAya, avadhi-mana:paryaM vavAlA thAya pachI ja kevala hAya ema che ? ahiM kamanA kSayApathama kramika nathI. jo davAya. na kuLarU e dezanA kevalI bhagavAn ke sarva pApathI niyatelA sAdhuoja de. dezanA denAra pote AcareluM kathana kare che mATe temanI dezanAnA zrotAne te kadAca karavA jeTalI asara nahi paNa kare, teAye zraddhA tA jarUra karaze. peAte mhAmAM pAna cAvI rahyo hAya ane khIjAne lIdheAtarInA tyAganA upadeza Ape tenI zI asara thAya? upadezakoe prathama pApanI nivRtti karavIja joI e. pApathI nivRtta thayA vinA upadeza denAra jevA mithyArdaSTi koI nathI. pahelavahelA jeNe dhama kahyo haze tene dharmanA uMcAmAM uMcA mALe rahe vuja paDayu. haze, nahi te kI paNa bIjAne upadeza karI zake nahI. ame te hajI macAva karI zakIe ke va tame paNa musAphra che ane ame paNa musAphara chIe.' phakta eka Dagalu AgaLa chIe 241. 3-3
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra6 'Agamata eTale ja pharaka che. ame kSINamAhI nathI. kSINamehI zrI tIrthaMkaradeve che, temaNe kaheja dharma ame te kahIe chIe. amArI meLe ame dharma kahetA nathI. ame paNa sAdhaka chIe. ATaluM paNa amAre mATe te bacAvanuM bAruM che. paNa de pite amArI mAphaka kahI de ke-"huM paNa sAdhaka chuM te?" te te pachI badhA akhatarAmAM rahyAne! ekakeya siddhaprayogavALe khare? deve te siddhapagavALA thaIneja upadeza devAya. zvetAMbaranI mAnyatAmAM mekSanI aTakAyata nathI, Aje te sAdhu thoDAka jJAna mAtrathI pATe caDhI bese che. zrItIya karadeva prathamathI (mAtAnA garbhamAMthI) traNa jJAnavALA hatA, dIkSAthI (dIkSA lIdhA bAda cheDAja samayathI) cAra jJAnavALA hatA, chatAM upadeza ApatA nahetA, enuM kAraNa? emane kevalajJAna thayA vagara upadeza devAne nathI. digambaro kahe che bhagavAne karyuM tema karIe. azakta hoya te zaktivALAnI mAphaka karavA jAya te zI dazA thAya? nirogI davA na le te joI regI paNa davA na le te kaheke rIbAyA kare. zrItIrthakare vastra na rAkhyuM mATe ame paNa nahiM rAkhIe evA kadAgrahamAM digambarane Akhe mata sthApa paDyo. pariNAme sAdhvI na manAyAM. tIrthakarane AhAra na mAnya mATe pAtra tathA gocarI paNa uDADavAM paDyAM. anyaliMga, gRhIliMge siddha paNa na manAyA. rasIne ane vastranA saMbaMdhavALAne kevalajJAna, mekSa na mAnyAM. tethI ene lagatAM tamAma sAdhya sAdhane rada karavAM paDayAM. bhagavAnanA aMge paNa chabaraDe vALe. jagatamAM manuSya ke janAvara koIpaNa AMkhavALI jAta juo te tenuM zarIra karatAM AMkhane raMga jude ja hoya che. je putaLAM tarIke na hoya te AMkhane raMga te judo ja hoya. bhagavAnanI mUrti
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-ju hoya paNa putaLAnuM anukaraNa na hoya te AMkhajudA raMganI hevI ja joIe. ahiM tatva mAtra AMkhane raMga judo ja huM joIe, eTaluM che. kaMI lAgavuM na joIe evA kadAgrahane lIdhe bhagavAnanI mUrtinI AMkha paNa uDADI. sAdhvIpaNuM, strIne kevalajJAna, tIrthakarane AhAra ane temanAM cakSuo A badhuM mAtra gata vastrapaNAnA (digaMbarapaNAnA) kadAgraha mATe choDavuM paDe che. vetAMbaree evI mAnyatA rAkhI ja nathI ke vastra vagara kSe na javAya. baMne emanI te mAnyatA che. zaktivALa va na rAkhe te mekSa aTakatuM nathI, tathA zakti vagarane jIva vasa rAkhe te paNa mekSa aTakatuM nathI. digaMbaree kadAgrahanA kAraNe ja te baMdha karyo che. jinakalpInI sthiti kaI? Aje gocarI gayA, zuddha AhAra na maLe te pAchA Ave, te cha mAsa sudhI ethe paherI bese tyAre paga jyAM hoya tyAM ja rAkhe, kAMTAmAM te kAMTAmAM, bIje divase bAra vAgyA (madhyAnha) sudhI e sthiti. samaya paNa samaraNazaktithI avalakavAne che. kAryotsarga bIjA divase bIje pahere pAre. jaMgala gayA hoya, zuddha jagyA na maLe, te pharI, ema karatAM zuddha jagyA maLe tyAre cha mAse jAya. cha mAsa sudhI te dastane paNa teo rokI zake. e sAmarthya dharAvanAraja jinakalpI thaI zake che. jinakalpIpaNanI vAta karanArAe e dazA, e sAmarthya, samajavAM joIe. apramAdIpaNuM ane apramatta guNasthAnaka e be vastu judI che. vaLI jinakalpI ke chaghastha evA tIrthaMkara nathI te upadeza detA ane nathI te dIkSA vagere ApatA, mATe jinakalpapaNuM ane
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 Agamata zrIjinezvaranuM anukaraNa dharanAra digaMbaroe upadeza devAnuM ane dIkSA devAnuM baMdha karavuM joIe. koIne zaMkA thAya ke jyAre zrItIrthaMkaradeva kevalajJAna pAmyA pahelAM upadeza detA nathI, ziSya karatA nathI, te bIjA sAdhuo upadeza de che tathA ziSya kare che enuM zuM kAraNa? zuM sAdhuone phAvatuM karavuM che? zAsanane uthalAvavuM che? nA! A zaMkA beTI che. zrItIrthaMkaradeva sAdhakapaNAmAM rahI siddhapaNuM meLave tyAreja upadeza Ape, pahela vahelA sAdhaka ane siddha bananAra zrItIrthakara bhagavAna ja che. prathama sAdhaka bane, prathama siddha bane, pachI sAdhakapaNe siddha paNe anyane lAvavA prayatna kare te devAdhideva kevala zrItIrthakara bhagavAnaja! jana zAsanamAM prathama sAdhaka siddha heya te devAdhi devaja che. gurUnI tathA dharmanI sthiti devanI pachInI che. huM cAritranI mahattA che [ vi. saM. 1984 mAM zrI navapada ArAdhaka samAja haste amadAvAdamAM thayela citrI eLInI sAmudAyika ArAdhanA prasaMge pUjyapAda AgamaprajJa AgamavAcanA dAtA bahuzruta sUri puraMdara AgamedvAraka AcArya devazrIe vidyAzALA (amadAvAda)mAM ArAdhanA bhAllAsa vardhaka hRdayaMgama nave pada upara TUMkA paNa mArmika dainika pravacane eLImAM Apela, temane utAro asta-vyasta dazAmAM junA vyAkhyAna saMgrahamAMthI maLI Avela, te vyavasthita karI ahIM jijJAsuone lAbhArthe rajU karyo che saM.]
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-juM 29siddhacakra mahArAjanA vivecanane aMge navapadamAM prathamanA pAMca pado guNane jaNAvanArA che. guNInI mAnyatA jo ke guNa dvArA ja che. chatAM guNa svataMtra rahevAvALI cIja nathI, mATe guNanI ArAdhanAnI IcchAvALA jIvee guNInuM ArAdhana karavuM ja joIe, darzanAdi cIja kaI jagatamAM mUrti rUpe nathI. vaLI te cIja guNa sivAya hoya paNa nahIM, jagatamAM paNa dhoLa, kALe ItyAdi guNe dravyavinA hotA nathI. tethI dravya vinA guNe ahIM paNa nathI tema samajavuM. A Atmika guNe mAnelA che. paugalika guNa jema dravya vinA na hoya tema Atmika guNe paNa AtmA sivAya na saMbhave, AtmAne uddhAra paNa samyagra darzanAdi guNothI ja thAya che. koI kALe kaIpaNa jIva A cAranA AlaMbana vinA AtmAne uddhAra karI zakatuM nathI mATe e cArane ArAdhya gaNavA joIe. jema metImAM teja ne pANInI kiMmata gaNAya che. paNa tethI te teja ne pANI hIrA-tathA metIthI judA hoya ja nahiM evI ja rIte darzanAdi cAra vastuo guNathI judI hotI nathI. mATe tenuM ArAdhana-guNI dvArA thAya arihaMta padanI ArAdhanA karanArane vItarAganI bhakti dvArAe tIrthakara zetra tathA kevaLajJAna thavAnA ! jema-teja ne pANI batAvatAM prathama hara tathA matI hAthamAM le te te teja ne pANI batAvI zakAya. tema paMca parameSThI sivAya koI guNI ja nathI mATe ahIM paMcaparameSThI lIdhA che. ne tenuM ArAdhana karavA batAvyuM che. paMcaparameSTi sivAya bIjA koI guNanuM sthAna nathI, te A uparathI spaSTa samajavuM. prazna-navakAramAM A navapada te rAkhyA nahIM.. uttara-navapada te che ja ne,
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 Agamata - - prazna-temAM ArAdhya navapada nathI zuM? uttara-temAM ArAdhya pAMca ja pada . ne siddhacakra yaMtramAM nave pada ArAdhyApada che. vaLI navakAramAM puNo vALamutrAze-e zabdane artha "e pAMca namaskAra sarvapApane nAza karanAra che." ema artha karAya che. paNa vastutaH tene artha A pramANe levAnuM che. ke- jenI aMdara A pAMca namaskAra kahevAmAM AvyA che. e A zrataskaMdha evA prabhAvavALe che ke sarva pApano nAza karanAra che." Ama artha levuM joIe, vaLI tene sthAne javAnuwa? ema kIdhuM hota, te zuM bAdha Avata? tene mATe samajavuM ke-guNI dvArA guNane samAveza thaI jAya te pachI tene pRthaga kahevAnI jarUra rahetI nathI. te ArAdhanAmAM te nave pada judA kahevA joIe mATe navapada ArAdhyapada tarIke rAkhyAM che. prathama pAMce pado pAchaLanA cAra guNavALA hoya te ja ArAdhana karavA lAyaka gaNAya te sivAya nahIM. kema te ke vicAre kevaLajJAna na hoya te arihaMta bhagavAnanuM ArAdhana zuM kAmanuM? kahe ke nakAmuM ja?" mATe kevaLajJAna levuM ja paDe, ne te levAthI vItarAgapaNuM paNa ghaTe. vItarAgapaNuM laIzuM eTale cAritra prathama levuM ja paDaze. te vagara vItarAgapaNuM ja nathI, mATe kaSAya rahita AtmAne svabhAva dazA dUra na hoya te azubha pravRttinuM nivartana ja heya-tethI cAritra guNa tenAmAM ghaTI zake che. jema jAnavara potAnA rakhaDatA baccAne juve eTale TharI jAya che. tema ApaNe. anAdi kALathI ApaNA guNene bhulyA chIe te jyAre prApta thaze tyAre A AtmA pitAne khare svabhAva prApta
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-ju karI zakaze. haju A AtmA jaDa jIvana jIvI rahyo che. jIvanuM jIvana-jIvatAM zIkhyo nathI je kharI rIte bhAva prANarUpe jIvatAM zIkhe te ja kharuM jIvana che ema kahI zakAya. siddhane jene paNa bhAva prANane aMgeja jIvapaNuM kahevAya che teone je zAstramAM prANa nathI ema kIdhuM che. tethI dravyaprANa teone nathI letA ema samajavuM. - A uparathI dareka jIve pitAnuM jIvana darzanAdi dvArA jIvatAM zIkhavuM joIe tevuM kharuM jIvana siddhanA jIvanuM ja mAneluM che. prazna-siddhanA jIvane tapa karyo? uttara-teone aNAhArIpaNuM che. mATe tapa che ja. * A jIva anAdi kALathI pitAnuM svarUpa beI beTho che pArakA vAchaDA pAchaLa gAya deDI vaLe. te zele, paNa pArakA chokarA pAchaLa mANasa deDIvaLe, te zobhe nahi, ekendriyathI mAMDIne dareka jIvenuM AjanuM jIvana tapAsIe te jIDa jIvanane ja te badhA jIvI rahyA che. jaDa rUpa dravya prANenI pAchaLa A cha doDayA che. - nA bALaka bhaNate hoya tethI tenI paDI jema jhuMTavI levAmAM Ave che tema ApaNane samyagadarzana prApta thayA chatAM ArAdhana karavAvALA gaNAyA chatAM tenI kiMmata nathI, vAte tenA te samyagdarzanAdi prApta thayA chatAM na prApta thayA jevA che, jaDajIvana ne jIva jIvanamAMthI ApaNane jaDatuM ja jIvana vadhyuM che. svapnamAM paNa jIvanuM jIvana ApaNane vadhyuM nathI, pUrva saMskArane lIdhe ja pANImAM DUbatAM paNa e bApa re! evuM tarata ja A jIvane yAda AvI jAya che. te vakhate bane arihaMtANe keTalAne AvyuM te kaheze ?
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata * pUrva kALamAM paNa bAyaDIne mArI nAkhe. tevA prasaMge prApta thatA, zrImatIne kaSTamAM nAkhavA tenA dhaNIe aMdhArAmAMthI phUlanI mALA lAvavA pharamAvyuM, te vakhate paNa niDaratAthI te kArya strIo karatI, atyAranI ApaNI sthiti tapAsa, arasaparasa eka bIjA bhAIonI strIonA chokarAne kAma bhaLAvavAmAM Ave tyAM caDabhaDa thAya che. ne gussAnuM sAmrAjya phelAya che, - zrImatIne te aMdhArAmAM kulanI mALA levA mokalI tyAM ja arihaMtAnuM pada saMbhAyuM keTalI dharmaniSThatA? ne dharmanA saMskAra? te vicArajo! daherAmAM karAtI yiAo ke sAmAyikAdi sarva dharmakaraNI AtmAmAM dharmanA saMskAre etapreta thAya te mATe ja karavAnI kahI che te bhUlavuM na joIe. kaNabInI mahenata saphaLa kyAre gaNAya ke badhuM anAja kArataka mahIne gADA bharIne bheguM kare tyAre! tema sarvadharmakaraNI saphaLa kyAre gaNAya ke jyAre AtmAmAM tevA zubha saMskAre daDha thAya tyAre. chokarAne bAramAsa ApeluM jJAna te parIkSA mATe hoya che. tema caitra tathA Asa vagerenI oLInI karaNI parIkSAmAM lAvavA rUpe batAvelI che. zrImatIe je imo riphretALa aMdhArAmAM phulamALA levA jatAM kIdhuM te kema? vicAre! ke te bhAvanuM jIvana samajI hatIke A kArya karatAM dravyajIvana jAya te bhale! jAo, paNa mArUM bhAva jIvana na jAo ! evuM vicArI te vakhate namo arihaMtA eja pada tene sAMbharyuM. AnuM kAraNa mAtra eTaluM ja ke te zrImatI bhAvajIvana etapreta thaeluM hatuM. dharmanA saMskAra pUrNapaNe jAmelA hatA, AvI deDha bhAvanA hatI tethIja no rihaMtAnuM pada yAda AvyuM je jaDa jIvanane saMskAra haze te prathama te sthaLe dIpaka saMbhArata.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-juM vaLI oLImAM zrIpAlarAjAne rAsa badhA sAMbhaLe che, temAM vahANamAM ATha mukhavALa magara cha jovAne bahAne dhavalazeThe zrIpAla mahArAjAne lAvyA che, te samaye dhavala zeThanA mala- tIyAoe dera kApyA ne pite samudramAM paDyA te vakhate paNa jo satAnuM pada yAda AvyuM. A zuM sUcave che ke- bhAva jIvana tenAmAM otaprota hatuM. oLI karavA sAthe temaNe je A pada yAda karyuM, tenI kiMmata kharI rIte vadhu gaNI, AvA saMskAro dRDha karavAnI jarUra che! oLI te jIvanA jIvanamAM nAkhavAnA saMskAre dAkhala kare che. paNa A sthaLe je pada belANuM, tenAmAM te saMskAre dAkhala thayA ke nahi? tenI parIkSA rUpe che. mATe zreSTha che. jaDa jIvana AtmAne bhaTakAvanArUM che te ApaNane nizcaya thAya tyAre ja samyakava thayuM tema samajavuM. mehanIyanI 70 kaDAkoDI sAgare pamanI sthiti che, temAMthI da9 kaDAcheDI jeTalI sthiti bAkI rahe tyAre graMthibheda karavAnuM hoya che. prazna -jaDa-cetanane vibhAga te mithyAtvIo paNa kare che te graMthi kaI levI? ke jene bheda karavAnuM ahIM kIdhuM. uttara -rAga-dveSa rU5 graMthine bheda te samakitIne karavAnuM hoya che. jaDa-jIvananuM heyapaNuMne Atmika-jIvananuM upAdeyapaNuM te rUpeja vibhAga graMthibheda karavAnuM hoya che, ne te thaeja samakti kahevAya. jaDa jIvananA dara dekhAtA sAdhananI paNa ApaNe IcchA rAkhIe tyAre kahe samakita keTaluM dUra che. ? jIvanA jIvanamAM praveza paNa kayAM che? jema chekarAnA hAthamAM AvelI copaDI te tene phADavAnA ja kAmanI hoya che. tema ApaNane maLela A bhAva-jIvana ApaNe atyAre te kevaLa ragadoLavAmAM ja lIdhuM che. ne jo tema na hoya te svapna paNa te aMge vicAra karyo hoya tevuM batAvaze?
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 Agamata sAcA metIne badale phaTakIyA metIne vadhAre kIMmatI gaNanAranI peThe ja ApaNe bhAva-prANu karatAM dravya-prANanI kiMmata vadhAre gaNI che. e samakita je durlabha kahyuM che, ne anaMtA pudgala-parAvartana kAle paNa maLavuM muzkela che. tema ja kIdhuM che tenuM kharuM tattva e ja che ke jaDajIvana cheDI jIva-jIvananI kiMmata thavI A jIvane bahu muzkela che. je manuSyane dhana-mAla-milakata, bAyaDI chekarAM e badhuM mane phasAvanAra che evuM mAluma paDyuM nathI te manuSyane samakita thavuM e kAMI rastAmAM paDyuM nathI, jema nAnA chokarAne baraphI ApI kallI kADhanAra luccAe duniyAmAM heya che, tema A jIvane sparza -rasAdi pAce Idrine viSa baraphIrUpa prApta thAya che, ne te dvArA AtmAnuM kharuM dhana (kallI) teo harI jAya che. kutarAe paNa jheravALA padArthathI bIjAne marelA joIne tene aDatA nathI, tema A jIva rUpa kutare viSaya-viSa padArthathI anaMtA jIvane maratA dekhe che, chatAM tenI ja smRDA karyA kare che, mATe pelA kutarA karatAM paNa A jIva rUpa kutara halake che tema samajavuM paDe. jyAre AvI sthiti che. pachI samakita-kyAMthI thAya? te vicArajo! ISTa vastune rAga ne aniSTa viSayane dveSa jyAM sudhI A jIvane che, tyAM sudhI graMthibheda dUra che tema samajajo! te dUra raghe samakti paNa cheTuM che. te kharUM jANapaNuM (jJAna) paNa vadhAre dUra ja che ema samajavuM. je strIne zIyalanI kiMmata che tene ja svachaMdatA gamaze nahiM, bAkI zIyalanI kiMmata vinAnI strIne te svachaMdatA ja game. zIyalane kIMmatI gaNe te ja kuTuMbane ujALe ! zIyalane keDI samAna gaNe te kuTuMbane khedAnamedAna kare! tema jaDajIvananI kiMmatavALa manuSya AtmAnA guNene khedAnamedAna karI nAkhe che. ane jIva-jIvananI kiMmatavALe manuSya ja A AtmAnA guNene ujavaLa karI zake che
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-juM game teTaluM bhaNatara paNa AcAramAM upayogI na thayuM hoya te nakAmuM samajavuM, ukhara-bhUmimAM varasAda jema nakAmA ja thAya che.. tema bhaNyA chatAM vartanamAM sudhAro na thaye te badhuM jIvana nakAmuM samajavuM, teTalA mATe ja cAritrane aMge kIdhuM che ke tIrthakara bhagavAne paNa cAritrane uttama mAnyuM ke te pote laIne ja duniyAne tenI uttamatA batAvI, veSa che te dravya cAritra che ne te bhAvacAritranuM kAraNa che mATe te avazya joIe, je manuSya veza paheravAthI zuM ? Ama kahenArA che, teone te bAyaDIne veza. paherAve te paNa kAMI na thavuM joIe, e vezamAM ja kiMmata che. mATe ja purUSa tathA strIne veza jude rAkhavAmAM AvyuM che. koraTamAM jema paTTo hoya che. tema A veSa te jinezvara bhagavAnane paTTo che. je manuSya bAyaDI dhana-mAla-mIlakata cheDe tene ja paTTo apAya che. bhagavAnanA paTTAne aMge tamAre tephAna karavuM che, cugalIo karavI che. niMdA karavI che. Ane artha zuM ? navatatvamAM je pAchu sAmiA ema kIdhuM che. tethI sAdhune pitAnA (bhagavAnanA) liMge. siddha thayelA hoya teja svaliMga-siddha kahevAya; A vAta dhyAnamAM levAthI veSa e paTTo che te barAbara samajAze ane huM bhAra mUkIne kahuM chuM ke veSa eja cAritra che. naMdIvardhanabhAInA AgrahathI bhagavaMta be varSa saMsAramAM rahyA hatA, ane bhAvacaritravaMta hatA chatAM paNa te vakhate mana:paryava thayuM nahatuM, paNa jyAre dikSA lIdhI ne veSa paheryo tyAre ja mana:paryava jJAna thayuM, mATe veSa eja caritra che. te vizeSa A vAtathI daddha samajAI zakaze. vaLI AgaLa cAle- abhavya-jIve nava naiveyake jAya te kone AdhAre? bhAva5rizuti te tene che nahI! mAtra dravyatyAga ne dravyaveSa hevAthI tenA baLe ja tyAM sudhI jAya che, mATe tyAM paNa dravya veSamAM sAdhupaNuM gaNeluM che
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 Agamata' keI bhavya jIve abhavyanA upadezathI ke kriyAthI ne veSathI bodha pAme che, te paNa dravyaveSamAM sAdhupaNuM mAnyuM tene ja pratApa samaja. mATe veSathI zuM?te kahevAvALA kevaLa vAcAla ja samajavA. zreNika mahArAjA bhagavaMtane vAMdavA jAya che. vacamAM prasannacaMdra rAjarSi jeyA, temane aMge vicAre te bAhya veSa ja che. aMdara te krodha dhamadhamI rahyo che ne AgaLa bhagavAnanI pAse jyAre zreNikarAja pahoMcyA tyAre bhagavaMte kAMI tene Thapako te A nahIM, tyAM veSanI kiMmata vicAra! vaLI AgaLa zreNika rAjAe prazna karyo tyAM paNa prasannacaMdra rAjarSine aMge sAtamI narake jAya, te javAba Ape, zreNika rAjAe tene vaMdana karyuM hatuM chatAM tene bhagavaMte tema na kIdhuM ke tuM sAtamI narake jaIza! kAraNa ke veSa paNa cAritranuM aMga che. mATe kharUM sAdhupaNuM te kahevAya, AgaLa prazna karyo che ke sAdhupaNuM keTalI vakhata Ave ne jAya. prazna: te pachI tene sAdhu mAnanAranI dazA zI? uttaraH sAdhu mAnanAranI dazA te sArI ja thAya. kAraNa ke vyavahArathI bAhya-tyAgane-AhyaveSane ja sAdhupaNuM mAneluM che, mATe veSathI zuM? e kahevAvALAe kevaLa bakavAdI, niMdara ne pApane bhAgI ja samajavA. cAritra te AtmAnI tyAgamaya pravRttirUpa che. ne A veSa te bhagavaMtane paTTo che. guNa e nakAme nathI. guNane guNa e baMne mAnavA lAyaka che. bharata mahArAjAne kevaLa thayuM hatuM chatAM veSa paheryA sivAya I ke vaMdana na karyuM, veSa pahe-pachI ja vaMdana karyuM tethI veSanI mahattA sUcavI che. sarakAre berisTarane jema jhabbe kIdhuM che. tema bhagavaMte A veSA sAdhunA jhabhbhA tarIke kIdhe che.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-ju jhabhyA vinAne baeNrIsTara nA zobhe tema veSa vinA cAritra paNa na zebhe. cAritrane aMgeja darzana ne jJAna kAma Ave te sivAyakAma na Ave, chaThThAthI AgaLanA badhA guNaThANuM cAritramAM ja batAvyAM che. mATe cAritra e tIrthakarane paNa AdaravA lAyaka padArtha che. mATe sarvotkRSTa che. cAritra e puSTa che. guNane paNa puSTa kare che. tethI cAritra ja uttama kIdhuM che. ne tethI ja paMcaparameSThImAM paNa bane kIdhuM. namo raMgIluM, gamo tAvaLe ItyAdi pade. kIdhAM nathI mATe cAritranI pariNati Ave te ja namaskAra karavA lAyaka gaNAya, te sivAya samakti, tapa Adi guNe game teTalA vadhAre hoya te paNa namaskAra karavA lAyaka kIdhela nathI. cAritra le te ja paMcaparameSThImAM gaNAya ne vaMdanIya gaNAya, te jJAna-darzanane tapasyAmAM game teTale AgaLa vadheluM hoya te paNa vaMdanIya na gaNAya. samavasaraNamAM bAra parvadA bese che, temAM e darzanAdi guNane niyama nathI rAkhele. eTale ke cethA-pAMcamA guNaThANAmAM uMcAnIcApaNuM na rAkhyuM ne chaThThA gugaDANAvALA mATe judI ja parSadA. rAkhI te cAritrane mATe ja rAkhI, teja divasane dikSita sAdhupaNa te parSadAmAM besI zake che. A badhuM cAritra padanuM adhyapadapaNuM jaNAvavA mATe zAstra kAree kIdhuM che. mATe te tarapha durlakSya rahevuM e vivekIne lAyaka ja nathI. cAritra kriyArUpa che. zuddhamuni Acarita che. te sivAya badhuM nakAmuM che, mATe kama khapAvavA te padane Adara kare ja joIe ke jeo temAM Adara karaze te A--bhava parabhava kalyANa. mAMgalika-mALA pAmI mekSa sukhanA bhAgI thaze.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ che tapasyAnI mahattA ja [ vi. sa. 1988 mAM zrI navapada ArAdhaka samAjanI doravaNI taLe zeTha zrI mANekalAla manasukhabhAI taraphathI sAmudAyika zrI navapadanajInI ArAdhanA prasaMge vidyAzALA jaina upAzrayamAM pU. Agama dvAraka ahathata AcAryadevazrIe Apela navapadajInI mahattAnA dainika pravacanamAMthI maLI Avela vyAkhyAnanA jUnA utArAne vyavasthita karI tatvarUci vAcakenA hitArthe rajU karela che. 4. ] - siddhacakranA mahimAne aMge mukhya be vibhAga pADayA. guNIne vibhAga ne guNavibhAga-temAM paNa arihaMta siddha-devamAM gaNAya ne AcArya, upAdhyAya, sAdhu gurUmAM gaNAya. A pAMce pUjya zA mATe ke mokSa mArgarUpa samyagadarzanAdi A guNenI prarUpaNa. pAlana vagere che mATe? pUjatA teja heI zake ke e paNa samyakatva hovuM joIe. sAcI mAnyatAvALe haju palekane ArAdhaka thaI zake che. jaMdagI sudhI be cIja rAkhanAre paNa niHspRha gaNAya che. paraMtu te paNa paralekane ArAdhakaja bane te niyama nahIM, eka sAcI mAnyatA je hRdaya daDha thaI hoya te ja te paralekane ArAdhaka thaI zake. samyakdarzana vinAnuM tapa paNa manAya nahIM, samyaggadarzana vinA kharUM jJAna paNa na hoya, samyagdarzanI-ajJAnI hoya tema kahevAya nahI. te pachI tatvArthakAre tenA lAbhamAM bhajana kema jaNAvI? ke samyagadarzana male jJAna-cAritranI bhajanA paNa heya! Ama tatvArthakAre kahyuM che, tenuM kAraNa zuM?
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-ju vattA-ame niyataH pUrvagrAma eTale pachInI vastunA lAbhamAM pUrvane lAbha jarUra hoya te pachI sahacarIpaNuM kema ghaTe? ' e vAta jarA uMDA utarIne vicAravAthI mAluma paDaze, kI ne ajavALuM jema mahemAhe hoya ja che. chatAM prathama kSaNe dIve te pachI ajavALuM ema te kahevuM ja paDaze. jo ke te banne sAthe ja thAya che. chatAM pahelAM pachInI apekSAe vicArIe te dIve prathamane pachI ajavALuM hoya! tema ahIM paNa samyagadarzana kAraNa che. ne samyagAna kArya che, mATe te sAthe ja rahe che. kAraNa-kArya rUpe (kAraNa heya tyAM kArya hoya te rUpe) te manAya che. - ajavALA vagarane dI kadI paNa mAnavAmAM Avaze nahIM, tethI jyAM samyagadarzana tyAMja samyaguM jJAna kahevAmAM vAMdhA jevuM nathI, dIpaka ane udyotane kAraNe kArya mAnIe tyAre pUrva pachI rUpe dIne udyota laI zakAya. mATe samyagajJAna te samyagadarzana hoya tyAM ja hoya che. tevuM samyaggadarzanavALuM jJAna ja ArAdhya gaNAya prazna-kacarAmAM ugeluM kamala jayAM hoya tyAM sugaMdha Ape che, tema bhagavAnanuM vacana pavitra che. te jyAM hoya tyAM sugaMdha na upajAve ? uttara-kamalane svabhAva sugaMdha ApavAne che chatAM caMDAlanA hAthamAM rahela kamalane ucca mANasa nahI le. vaLI vikAnI aMdara paDelA kamalane paNa kaI laI zakatuM nathI. tema bhagavAnanA kahelA zAstro kamala jevA uttama che chatAM tenI uttamatA karatAM mithyAtvInuM adhamapaNuM eTaluM halakuM che ke temAM te hoya te paNa levA lAyaka nathI. kAraNa ke bhagavAnanA vacanane upayoga teo vairAgyamArgathI | pratikUla mArgamAM ja karaze.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 Agamata zAstro je karavAmAM AvyA che te. viSayakaSAyanA tyAga mATe ja! nahiM ke dunIyAdArI mATe ! je tema hoya te te RSabha devajI bhagavAnanA vakhatamAM 18 kaDAkoDI jeTale kALa adharmapaNe gaNe te na jAya. mAtra teeAe tIrtha sthApyuM tyArathI ja dharma pratye e vAta saMgata na thAya teTalA mATe ja hemacaMdrAcArya mahArAje paNa kIdhuM che ke zravA thA , sapAtha laMvara . itIyamArhatI muSTi-ranyadasyAH prapaMcanam // jaina zAstrane AdhAra Aja muThI upara che. ke "Azrava sarvathA prakAre tyAjya che ne saMvara upAdeya che.' AvI vastu jyAM nathI AvI tyAM pachI jaina zAstra mithyAtvanA hAthamAM nakAme ja thAya che. tethI zAstranI ke bhagavAnanA vacananI kiMmata ochI thatI nathI. Aja-kAlanuM jJAna te alpa che. paNa cauda pUrva jeTaluM jJAna agAu hatuM. te mahAvidehanA eka hAthI yAvat bamaNu-bamaNA hAthI jeTalI zAhIthI lakhAya tevA che chatAM Azrava-saMvara je na hoya te. teTaluM paNa jJAna nakAmuM thAya! kaDAI kharAba hoya tethI temAM nAkhele dudhapAka kharAba gaNAya, mAtra kAmanA guNe kheTA, tethI te nAkhI devA je thAya che tethI dudhapAka kharAba kahevAya nahIM, tema samajavuM. AkhA jagatamAM bhagavAnanA vacanathI ja vyavahAra pratye che. zrISabhadevajI bhagavAnanI apekSAe vicAravAthI mAluma paDaze-jyAM AzravanuM zoSaNa hoya ane saMvaranuM piSaNa hoya te buddhie bhagavAnanuM vAkya durlabha che. tema samajavuM siddhasena divAkara sUrijI kahe che ke "duniyAmAM jeTalAM sArAM vAkya
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ pusataka 3-juM che te badhAM ApanA ja che. dvAdazAMgImAMthI te teone prApta thayelA samajavA," chatAM aNIthI talavAra pakaDanAra yuddha karI zake nahIM tema bhagavAnanA vacane AzravanA poSaNa ane saMvaranA zeSaNa rUpe anukrame prApta thavAthI te jIvene te nakAmAM rUpe thAya che. A badhAnuM tatva e ke-samyagadarzana sahita je jJAna te jJAna ja zreSTha samajavuM. A vAta paNa dazapUrvanI nIce sudhInA jJAna mATe jANavI, daza ke tethI uparanuM jJAna samakitIne ja hoya che kema ke, dazapUrva-apUrNanuM jJAna samakitIne ja hoya che, mATe te pahelAM samyaga darzanavALe hoya te ja samyaga jJAnavALo kahevAya. nahIMtara pachI ratalAmanA rANInA sALA jevuM thAya. keI paradezI Ave, tyAM rAjAe kIdhuM ke khAlI sthAna hoya tyAM utara! AkhA gAmamAM koI sthAna na maLavAthI samazAne gaye, te vAre koI bALavA Avyo ke zaba utarAvyuM ne kIdhuM ke rANInA sALAnI cUkI che, mATe mUka! eka Ane ! eTale tyArathI dareka jaNa tene te kara ApavA lAgyA. kAlakrame rAjyamAM koI maraNa thayuM. tenI pAsethI paNa cekI mAMgavA lAge, rAjAnA mANase vicAravA lAgyA ke A cakI kaI divasa sthApI nathI. tene belA ne kIdhuM ke kema? te ke"rANInA sALAnI cukI che." tyAre tene kIdhuM ke-are! bevakUpha! rAjAnA sALAnI cAkI haju kahe te vyAjabI. mATe vicArIne bela, pachI paNa te ja kIdhuM. tyAre rAjAne kIdhuM. ke tame ja kIdhuM hatuM ke pila dekhe tyAM pesI jaje." tethI huM ahIM peTho chuM, mATe rANInA sALAnI cekI jema na hoya tema 10 pUrva hoya-mATe dazapUrvathI nIcenA mATe uparane niyama jANave. Azrava heyane saMvara upAdeya sivAyanuM badhuM jJAna-ne tene ja vistAra samaja, ema kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrAcArya A. 3-4
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamaLeta mahArAje kIdhuM che. Azravane heya na gaNe ane saMvarane upAdeya na gaNe te ja mithyAdaSTi jANo tevA mithyAtvIne saMsarga- chAyA Adi-trividha trividha tyAga karavA lAyaka che. kesaramAM theDuM paNa kapUra mizra karyuM hoya te paNa te grahaNa karavA lAyaka hoya che ne kamala viSTAmAM paDeluM hoya te te pakaDavA lAyaka hotuM nathI. eTalA mATe ja bano saMsaLasara pada paheluM kIdhuM ne pachI jo bALarasa kIdhuM. atIndriya-jJAna ke jemAM indriyanI jarUra ja na paDe. tevA jJAnane paNa je te mithyAtva sahita deya hoya te (vibhaMga jJAnane) zAstrakAra sarAvavA lAyaka ja kahe che. A jyAre samajAze tyAre ja sarva ajJAnane huM TANuM evuM paccakhANa je karAya che. tene hetu samajAI Avaze. abhavyanuM abhavyapaNAnuM nakkI thAya te zAstrakAra kahe che ke tene veSa khUMcavI le, kAraNa ke paTTAvALAmAM ekapaNa cAra nIkaLe te zAsanane AgaLa upara lajavanAre thAya che. tene veSa khuMcavI levA lAyaka che. tema sApha cekhuM zAstrakAre batAvyuM che, aMgAramardaka AcAryane veSa paNa abhAvI nIkaLavAthI laIlevAmAM Avela hatuM. mATe samyajJAna ke samyakacAritra te samyagadarzananA muddAthI ja manAya che rahasya jANavuM, tapasyA paNa samyagadarzanapUrvaka ja joIe te sivAya tAmali tApasanI tapasyA paNa sArthaka na banI, te ApaNe zAstramAM sAMbhaLIe chIe. senAne jyAre tapAve tyAre ja mela dUra thAya che. tema A AtmA suvarNa je nirmala che. paNa karmarUpI mela lAgelA che te melane tapAvavA tapasyAnI jarUra che.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 3-ju 43 kama-melane lIdhe AtmAne saMbaMdha agnithI garama lAlacoLa thayela leDhAnA goLA je ekameka thaI gayela che. tema jANavuM. AtmAmAM karma vadhAre Ave te paNa bhAra vadhAre thAya tevuM nathI. mATe kSIra nIranuM dRSTAMta na letAM vAra lIdhuM che. AtmAnA dareka pradeza sAthe karma vaLageluM che. tene tapasyAthI ja juduM pADI zakAya che. navA karmane rekavA mATe te cAritra basa che. paNa junA karmane mATe te tapa joIe ja 2SabhadevajI bhagavAna ne mahAvIrabhagavAna sarakhA. teo cAra jJAnI hatA chatAM tapasyA karatA hatA te ATalA mATe ja, bAMdhelA karmane rokavA (khapAvavA) tapasyA eja samartha che. ne te samyagradarzana jJAna ne cAritravALAne heya. svAdhyAya rUpa jJAnane tapa kahyo che. te dhyAnarUpa agninA kAraNe kahyo che. tethI jJAnanA kAraNe tapa teDe agara na kare e artha thatuM nathI. tethI zAsanane aMge je AThama-caudaza, eALI, paryuSaNa mAsI Adi parvane aMge tapasyA kahI che. te avazya karavI joIe, te vakhate jJAna na bhaNAya te temAM bAdha gaNAtuM nathI. bhaNyAnuM phala paNa virati che ne virati te saMvara-nirjarA rUpa che. tene mATeja bhaNavAnuM che. te upara lakSya na hoya te bhaNavAnuM paNa nakAmuM che. te samajavuM. pAMca kamAIne pAMca paisA paNa kADhavAnI Teva vALe pacAsa kamAe pacIsa kADhI zakaze te sivAya game teTaluM kamAze te paNa kADhI zakaze nahIM mATe bhaNavAne bahAne mULa vastu na uDI javI joIe. AthI tapasyA ja karyA karavI evuM huM kahevA mAMgate nathI. tethI amasthA paNa bhaNavAnuM choDI devuM tevuM te bIlakula na thavuM joIe, tapasyA TANe tapasyA ! jJAna TANe bhaNavAnuM, e badhuM e
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamajyota thavuM joIe. sAthe e paNa samajavuM ke ajJAnapaNuM na ja rahevuM joI e mATe jJAnane prayAsa paNa cAlu ja rAkha-have tapasyA karavI zA mATe? bIjI badhI vastu mATe samyagajJAna ne darzana hoya te ja phala denAra thAya che. paNa tapasyA te te vinA paNa phala denAra thAya che. teTalI vizeSatA che. thalapANiyakSa gADAmAM pIlAvAthI herAna thavA mAMDe, temAM paNa devakanuM phaLa meLavyuM, tethI ajJAnapaNAmAM paNa karelI tapasyA phaLadAyI thAya che. vaLI ApaNe nigadamAMthI paceMdriya sudhI pahoMcyA te paNa akAma-nirjarAthI ja ne! te paNa tapa phaLa ja che. ekendriyapaNAmAM je duHkha veThyAM te paNa ajJAna rUpe ja veThayAM che. raghuvaM mAruM je zAstramAM kIdhuM che te paNa A apekSAe ja samajavuM. mehanIyanI 70 keDAcheDInI sthitimAM paNa 69 kaDAkoDI te akAma nirjarA ja teDAve che mATe IcchA vagaranI ke IcchA sahitanI paNa tapasyA AtmAnA karma khapAvavAnuM kAma karI Ape che. IcchA sahita tapasyA te senAne vepAra karI senuM meLavavA jevI che ne IcchA rahita tapasyA te leDhAne vepAra karatAM tenuM meLavavA jevI che. mATe tapasyA kalyANa karanArI cIja che. te vinA kalyANa nathI, te AdarIe teja navapada pUrAM thAya te vinA ATha pada ja thAya. mATe tapasyA padanI khAsa ArAdhanA karavI joIe A samajIne napadanI ArAdhanA karaze te A bhava parabhavanA sukha pAmI mekSa sukhamAM birAjamAna thaze.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vardhamAna svAmine nama: 'kamI vIra ni. saM. dharmaH sarvakAminapradaH varSa 12 504 dharmanA svarUpanuM vi. saM. pustaka phaLamukhI vivecana 2034 che kalikAla sarvajJa AcArya mahArAjazrI hemacaMdrasUrIzvarajIe takevalI samAna zrImAna dharmaSasUrijI dvArA dharmanuM bAla, madhyama ane budha ane lAyakanuM svarUpa batAvI janma ApI, piSaNa karI bAlakane ucheranAra mAtA vigere sagA-saMbaMdhIonA laukika-rUpakathI dharmanI zreSThatA jaNAvI, lekamAM gaNAtI rAjA, mahArAjA ane deva-devendra AdinI padavIrUpa phaLanA kAraNapaNe dharmane varNavI dharmanI mahattA jaNAvelI che. A dharmanA varNanamAM dharma zabdanI vyutpatti jaNAvela nahI hovAthI have dharma zabdanI vyutpattinuM varNana vicArAya che. dharma zabda dhru dhAtu uparathI uNadine ma pratyaya lAvIne banAvavAmAM Avela che. ane chU dhAtunA artho-dhAraNa karavuM ane piSaNa karavuM-ema be prakAre thAya che. A dhama zabdanI aMdara dhAtunI apekSAe dhAraNa ane piSaNa e baMne hakIkata lAgu paDI joIe, A. 4-1
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ . Agamata jo ke keTalAka sUrya, caMdra, pRthvI AdikanA dhAraNa dvArA IzvaranI sattA sAbIta karavA prayatna kare che, paNa teoe samajavuM joIe ke je sUrya, caMdra ane pRthvI vigeremAM vasavAvALA ja heya te te jIvenA AyuSyAdi puNyanI apekSAe ja Izvara paNa te te sUrya, caMdra pRthvI Adine dhAraNa kare. ane je nachUTake paNa Izvara kartavavAdIone tema mAnavuM ja paDe, te pachI ema kahevuM keIpaNa prakAre cheTuM nathI ke sUrya--caMdrAdikane mukhyatAe dhAraNa karanAra dharma ja che, ane katRtva mAnavAvALAone Izvara te dharmarUpI IjInane Dabda ja gaNAya. vastutatAe te kartutvavAdIomAM jIvAjIvAdika atIndriya padArthone nirUpaNa karanAra sarvajJanI sAbitI karI zake tevA Agama ke zAstronuM samarthana nathI, tethI Izvara ane tenA sarvajJapaNAnI sAbitI mATe kartava-AyeAjana ane dhAraNa AdikanAM phAMphAM mAravAM paDe che. A sthaLe A vAtane vadhAre nahi carcatAM TUMkANamAM eTaluM ja samajAvavAnuM ke jIvanane dhAraNa karanArA jIvanI jIvanarakSA mATe sUrya-caMdrAdine dhAravuM te zuM ? paNa vartamAna jiMdagInA dareka prasaMgomAM jIvanarakSAnA sAdhana bhUta padArtho dhAraNa karanAra te dharmaja che. ane tethI kalikAlasarvajJa bhagavAna hemacaMdrasUrijI vigere dharmane mahimA jaNAvatAM nIcenI hakIkata spaSTa kare che. kalpavRkSa, ciMtAmaNi, kAmadhenu vigere padArtho je pApapUrNa chanA daSTipathamAM paNa AvatA nathI, tevA kalpavRkSAdika padArtho dharmiSTha-purUSane dharmanA prabhAvathIja ISTa siddhine karanArA thAya che. saMsArI jInI jIvanadazA sarva prakAranA duHkhada prasaMgethI gherAelI hoya che. chatAM tevI dazAmAM vartanArA saMsArI-jIvane apAra evA duHkhanA dariyAmAM paDatAM bacAvI lenAra je koIpaNa hoya te te mAtra pUrvabhavamAM saMcita karelA puNyarUpI atyaMta hitaiSI ane advitIya baMdhu ane sarvathA sAthe rahele dharma ja che.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 4 AvA hitaiSI ane advitIya dharmabaMdhunI madada jeone nathI 'hatI, teo ja apAra duHkha-dariyAmAM DUbI jAya che. jagatanA vicitra-saMjogomAM ekI-sAthe rahelA vividha prANIomAM thatA sukha-duHkhAdi phaLanI vicitratA dekhanArA koIpaNa manuSyathI A mahimA svIkAryA sivAya chUTakoja nathI. * sarakhA saMjogomAM vicitra-phaLane prAdurbhAva mAnave te vicitra kAraNane lIdhe ja che e akalamaMdathI ajANyuM nathI. havA, pANI, pRthvI Adika bIjA bIjA hetuone kalpavA chatAM paNa te havAdikanA tevA saMjogomAM aMtataH dharma (puNya)ne kAraNe mAnyA zivAya cAle tema nathI. pRthvInI cAre bAju samudra viMTAele che, ane te samudranuM pANI pRthvInI sapATI karatAM anukrame hajAre je jana uMcuM thaI jAya che. chatAM te pANI je dvIpane DubADatuM nathI. te dvIpamAM rahelA jIvanadhArI jInA puNyane ja prabhAva che, vartamAna kenI mAnyatA pramANe paNa pRthvI daLanA bhAga karatAM pANInA daLane bhAga traNa gaNe che. ane te mATe pANIne bhAga koI paNa vyaktithI niyamita karAyela nathI, chatAM te traNa guNe pANIne bhAga pRthvIne bhedI nAkhatuM nathI, temaja pRthvI para pharI vaLate paNa nathI, temAM je kaMIpaNa mukhya kAraNa hoya te te pRthvI upara jIvana dhAraNa karanAra ane puNyaprabhAva ja che. jagatabharanA che-ke jeo vekiya zarIrane dhAraNa karanArAnI jema AkAzamAMthI svataMtra vaikriya pugala levAvALA nathI-te sarvane sthULa zarIra dhAraNa karavAmAM kherAka Adi mATe varasAdanI jarUra rahe te svAbhAvika che. ane te varasAda keIpaNa vyakti ke samudAyanA kAbumAM nathI, paNa phakta te varasAdanI upara AdhAra rAkhanArA prANIonA puNyaprabhAvanA ja kAbumAM che. varasAdanA judA judA pravAho judA judA deza upara judI
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata judI rIte gamana karavAvALA mAnavAmAM AvelA chatAM paNa sarva kSetramAM sarva varSomAM sarakhI rIte te te kSetrane aMge AvatA te te pravAhanuM niyamita gamana nathI hotuM, te hakIkta vicakSaNanI najara bahAra nathI, paNa pUrvabhavamAM jeoe puNya upArjana kareluM hoya te jIvonA pramANamAM ja varasAdanuM varasavuM thAya che. ane tethI varasAda te pRthvIne te pramANamAM ja navapallavita kare che. ke jemAM jeTalA puNyavALA jeTalA prANIo rahetA hoya. sarvakALe, sarva kSetramAM eka sarakhe samudrane pravAha ane vRSTine pravAha rahyuM nathI ane rahete nathI e vAta bhaugolika vidvAnI dhyAna bahAra nathI. jude jude kALe, judA judA kSetramAM, prakarSa, madhyama ane jaghanya puNyavALA prANIo vase, janma, temaja prakarSa, madhyama ane jaghanya pApavALA paNa vase ane janma ane tethI vRSTi-pravAhanuM aniyamita paNuM thAya-e hakIkta vicAratAM puNya (dharma) ne varasAdanA mukhya kAraNa tarIke mAne te svAbhAvika che. jo ke keTalAke pRthvI para vasavAvALA jInA jIvananI rakSA mATe varasAdanI jarUrIAta mAne che, paNa te varasAdanI sthitine yajJa ane sUrya dvArA avalabelI rAkhI yajJanI siddhi karavAnA durAgrahane piSavA mathe che, paNa AryAvarta ke jyAM sarakhI rIte yajJane saMbhava hoya che, tyAM paNa dareka varSomAM sarakhI rIte varasAdane sabhAva hotuM nathI ane anArya kSetre ane dariyA vigere jalanA sthAnamAM koIpaNa yajJa vigere karatuM nathI, chatAM te anArya kSetra ane jasthAnamAM varasAda nathI varasate ema nathI. mATe varasAdanA kAraNa tarIke durAgraha tarIke yajJakiyAne na goThavatAM te te jInA pUrvabhavanA pune sarvavyApaka hevAthI mAnavAM vyAjabI che.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 4-thuM dhyAnamAM rAkhavuM ke vanaspati Adi sthAvara che ane trAsajAnavara kIDI-makoDI vagere yajJanuM nAmamAtra paNa sAMbhaLavAne benasIba che, chatAM teone paNa varasAda dvArA piSaNa maLe che, mATe AkhA jagatane varasAda je piSaNa de che temAM jagatanA jInA pUrvasaMcita puNe ja kAraNa che. jagatamAM manuSyavargamAM ghaNe bhAga agnithI ja AhAra-pAkAdikane lAbha meLavI jIvana-nirvAha karanArA hoya che. e agni manuSyanA jIvana-nivahine mATe keTale badhe jarUrI che! tenI jijJAsAvALAoe bhagavAna zrI AdinAthajInA caritramAM AhAra-pAkanuM AkhuM prakaraNa vicArI jovAnI jarUra che. Ave jarUrI gaNAyele agni je UrvazikhAvALe na heta te agni padArthanI hayAtI chatAM paNa tenAthI koIpaNa prakAranI kAryasiddhi thAta kharI? paNa te UrdhvazikhAvALe che tethI AhArapAkAdikanI sarva kriyA thaI zake che. ane te Urdhvajavalana svabhAva pratyakSasiddha che, ane teja svabhAva puNyazALI-prANIoneAhArapAkAdikamAM madada karanArA keI agninuM Urdhvajavalana puNya (dharma) nA prabhAve thAya che ema mAnavAmAM koIpaNa prakAranI harakata nathI. padArthanA guNane jANanArA manuSya pitAne keIpaNa padArthathI thayelA guNane ja dhyAnamAM rAkhanArA hoya che, jo ke te padArtho guNane guNa karavA mATe ja tema karyuM hoya, paNa guNamanuSya te buddhipUrvaka ke ItarathA paNa pitAnA thayelA guNanA kAraNene jarUra upakAra mAne che ane jo ema na gaNe te lokottara-daSTie deva ke gurune ane laukika dRSTie mA-bApa ke kalAcArya vigerene upakAra mAnavAne vakhata rahe nahIM. ! A vAta te jagatamAM prasiddha che ke vAyarAnuM vAvuM e ghaNuM bhAge tIja bane che. ane tethIja vAyunA bheda pUrvavAta, pazcimavAta. uttaravAta, dakSiNavAta vigerenA nAme zAstrakAre jaNAve che te vAyunuM tirachuM vAvuM te siddhaja che. ane je te vAyunuM tiSNu
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata vAvuM na thatuM hoya te eka AMkhane palakAre mAra ke zvAsa le te paNa jagatane muzkela paData. vanaspati vigerene te ticha bhAgamAM vAtA vAyarAthI keTaluM badhuM poSaNa maLe che? te vAta vanaspati vidyAne jANanArAothI ajANa nathI. AvI rIte jagatanA jIvanA jIvananirvAhamAM upakArI vastuene vyavasthita karanAra vAyunuM tichuM vAvuM te jInA puNyane ja AbhArI che. jagatamAM puNyane baMdha karatI vakhate aneka prakAranA zubha adhyavasAyavALA hoya che. ane pavitra adhyavasAyathI karelA pavitra kAryothI lokone aneka prakAranA upakAra thAya che. mATe eka ja dharma (puNya)thI aneka prakAranA aneka vastu dvArA judAM judAM kArya thAya temAM Azcarya nathI. samudra vigerenI sthitine dharma dvArA goThavAtI joI keTalAka manuSyane atizayokti lAgavAne saMbhava che, paNa te samudra vigerenI virUddha vartaNuMka thatAM je je kAramAM banAva bane che. te banAve tarapha bArIkAIthI jovAmAM Ave te kAramAM banAvathI eTale kALa je je prANIo baccA temAM te te prANIone teTale kALa dharma prabhAva mAnyA sivAya chUTake ja nathI. dhyAnamAM rAkhavuM ke samudrAdinuM maryAdAsara rahevuM te virUddha vartananA abhAvarUpa nathI, ke jethI vyavasthAsaranuM thatuM vartana te pApanA abhAvathI thayeluM mAnI zakAya, arthAt kAramA kera vartAvanArU virUddha vartana jema jagatanA te te jIvenA pApanA udayathI thAya tevI ja rIte te samudrAdinuM vyavasthAsara vartana jagatane te te jInA puNyanA udaye mAnavuM te ja yuktisaMgata che. jagatanA manuSya jAnavara vigere sarva ne A pratyakSa dekhAtI pRthvI AdhArabhUta che. e pRthvI jema uparathI AdhAra vagaranI che. tevI ja rIte nIce paNa AdhAra vagaranI che.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 8-thuM je ke pRthvIne mATe keTalAkanI mAnyatA che ke te zeSanAganA mAthA upara rahelI che, paNa te mAnyatA mAtra bhaktinI pradhAnatAe udbhavI jaNAya che, kemake zeSanAga ke tenA sthAnabhUta jalane samudAya je anya AdhAre rahele mAnIe te te anya AdhArane svayaM rahele mAnave paDaze. kAraNa ke zeSanAganI nIce rahelI pRthvInA AdhArane mATe navA zeSane kaI mAnavA taiyAra nathI ane tema mAne te paNa temAM anavasthA ja Ave. ane zeSanAganuM pramANa paNa pRthvI jevI meTI, vastu dhAraNa karavAne aMge kevaDu mAnavuM paDe? vaLI tenuM Ayya kevaDuM mAnavuM paDe? vaLI tenI jAti kevI mAnavI paDe ? e badhuM vicAravA besIe te ghaTI zake tema nathI. zAstradaSTie je jaNAvavAmAM AvyuM che ke AkAza e ekaja mAtra sva-pratiSThita che. kemake te arUpI che. ane te AkAzamAM pAtaLI havAnuM paDa, tenI upara jADI havAnuM paDa ane tenI upara jAmeluM pANI jene anukrame tanuvAta, ghanavAta, ane ghanedadhi kahevAmAM Ave che. te anukrame rahelA che. ane tenI upara A pratyakSa jatI ratnaprabhA pRthvI ke tenA jevI bIjI paNa zakarA prabhAdi pRthvIo rahelI che. vartamAnamAM balunanI sthitine tapAsanArA ke chokarAe pheMkanA vAyuthI beranA ThaLIyA vigerene addhara rAkhe che. te kIDAne jenArA manuSya zAstranI uparanI vAtane yukitasaMgata mAnavAmAM koIpaNa buddhizALI AnAkAnI kare nahI. keTalAka padArthone je ke nIcethI AdhAra hete nathI te paNa zIkuM baMdhAya che. tevI rIte uparanI bAjunA AlaMbanathI paNa vastunuM TakavuM thAya che. paNa A pRthvIne tevuM kaIpaNa AlaMbana nathI chatAM A pRthvI sthira rahelI che. keTalAka A pRthvIne sUryanA AkarSaNathI kheMcAyelI mAnIne
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata eka jage upara sthira rahelI mAne che. paNa temanI e mAnyatA Agama, yukti ke te baMnethI vicAra karanArA keIpaNa prakAre satya mAnI zake tema nathI. kAraNa ke koIpaNa pavitra Agama, sUryanA kiraNathI pRthvInuM kheMcAvuM jaNAvatuM nathI, ane pRthvI uparathI uMcA uchALelA keIpaNa patthara, ITa ke lugaDA jevA sAmAnya padArthane paNa sUrya AkapIne addhara rAkhI zakatA nathI. navInenI mAnyatA pramANe sUrya, pRthvI karatAM ghaNuM moTo hoya te paNa te ITa ane patthara vigere jevA padArtho karatAM nAne ema te kahI zakAya ja nahi, arthAt maTI vastu nAnI vastune pitAnA tarapha kheMce che. e vastu je sAcI mAne te pRthvI uparathI uDelI dhULa te badhI sUrya uparaja bharAI javI joIe je sUryanuM AkarSaNa pRthvI karatAM jabaradasta manAya che. te sUryanA AkarSaNa AgaLa pRthvInA madhyabiMdunA AkarSaNane bacAva yukti saMgata thaI zake temaja nathI. - je ke sUrya dvArA pRthvInA AkarSaNanuM satyapaNuM mAnanArAone paNa tevI rIte paNa raheluM pRthvInuM sthirapaNuM jagatane jIne upakArI hevAthI dharmajanya te mAnavuM ja paDaze, paNa vAstavika rIte pRthvInuM pUrve jaNAvyA pramANe ghane dadhi AdimAM pratiSThitapaNuM hevAthI dharmaprabhAva-sUcakapaNuM che, ane ghane dadhi AdinA jagatanA saDApaDananA niyama pramANe calAyamAnapaNuM thatuM anubhava siddha che. ane te pRthvIne calAyamAnapaNAne lIdhe. vartanamAM thayelA bihAraprAMtanI dazA vicAranArAne pRthvInA sthirapaNamAM dharmane prabhAva mAne emAM kaIpaNa prakAre atiza. yekti lAgaze nahi. Aja puNyanA prabhAve sthira rahelI pRthvI, jagatanA sarva prANIone AdhArabhUta che. ane aneka prakAranA khanija padArtho ke je jagatanA jIvane jIvana-nivAhamAM ghaNA ja upayogI nivaDe che.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 4-thuM A zALAmAM sUrya ane caMdranA uparI arjava zAha thAya che. ane te sUrya-caMdranA uda je niyamita mAya che te kAraNa jene bhAgyadaya ja che. sUrya ane caMdranuM vAve paNa paryaTana thavasathI temanA udayAsta thAya che. paNa tethI prANIone upakAra thate hevAthI pUrve jaNAvyA pramANe tene umArI mAta jarUrI che.. vartamAna kALanI sUrya-caMdranI saMyukta sthitivAe kSetre vicAra karatAM paNa bhAgyazALI punA sthAnabhUta e ja te sUryacaMdranA samAna calanathI sama-zItaSNapaNuM hoya che, ane te apekSAe paNa sUrya-caMdranA sarakhA calanathI thatuM samazItoSNapaNuM anubhavavAvALA leke, Itara leke karatAM te bAbatamAM bhAgyazALI hoya temAM Azcarya ja nathI. je jIvane keIpaNa kuTuMbI nathI hote tevA anAtha ane paNa sarakhI rIte AdhAra ApI bacAvanAra je koIpaNa hoya te te dharma (puNya) ja che. keIpaNa prakAranA mitrane na dhAraNa karanAra evA purUSane amitra pAsethI paNa mitranuM kAma bajAvI ApI sahAre ApanAra keIpaNa hoya te te dharma ja che. - ISTa padArthone saMga na tha hoya te tene meLavI ApanAra ane je saMga thayeluM hoya te tene TakAvI rAkhanAra e nAtha keIpaNa hoya te te dharma ja che. A pUrve jaNAvyA pramANe kevaLa A jIvananA nirvAhamAM ja dharmanuM upayogIpaNuM che. ema nahI, paNa parabhavamAM thatI narakagatithI A jIvane bacAvI denAra koIpaNa hoya te te dharma ja che. upara jaNAvyA pramANe puNyadharma jema apUrva kAryo kare che. tevI ja rIte nirja nAmane dharma te A jIvane niratizaya evA sarvajJapaNanA vaibhavane ApI, avyAbAdha padane prApta karAvI Ape che. A. 4-2
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ // zrI vardhamAnasvAmine namaH // Anjali WHI 1 [bhAgama-mamana, mazruta-zizamA, tAtvi-dezanA, suukssmpadArtha-nirUpaka, AgamasamrATuM pUcha AgameddhAraka AcAryadevazrIe nAnAvidha zAsanahitakara-pravRttionA bhAraNa-taLe paNa aneka prakAranI saMskRta-prAkRta nAnI-meTI seMkaDe racanAonuM sarjana karyuM che. temAM bALajane upayogI bhaktipradhAna sAhitya paNa khUba rahyuM che, temAMnI theDika sAmagrI vyavasthita rIte ahIM rajU karAya che. zrI tAraMgAtIrthI dhipa-stutiH AnandodadhicaMdramAH bhavimanaHpaMkeruhAko jinaH tAraMgAdhipa AtmarUparamaNo jJAnAmRtAMbhonidhiH / zreyaskandavitAnavAgdinibho mokSAlayaikasthitiH, deyAcchIajito jitAntararipurbhadrANi vaH sarvadA // 1 // pApAMdhakAradamanaH zamanaH krudhAdeH tAraMgapAnuzikharasthita AptapUjyaH / yaH pApakAladalanaH kalanaH kruzAdeH, nAraMbhasAdvizikharo'jita uttapUjyaH // 2 //
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ysta 4-thu zrIposInapArzvanAtha-stutiH kalyANAMbudhivardhane zazadharaM sadbodhavallayaMbudaM, zuddhajJAnapayojabhedanavidhau vairocanaM nirvyathaM / saccAritramaNipradAnadalitonmohAdizatrUtkara; posIne jinapArzvamAptamahitaM stomyanvahaM bhaktibhAk // 3 // yo jImUtajalena nAbhibhavituM daityena zakto'bhavat , nAsAgrapamitena vidhududayairnirdhAtivRndaiH saha / yuktaH pratyahamAtmasAmyajaladheH sthairyAmi mAlAlinA; taM pratyUhanivAraNaikanipuNaM posInapArzva namaH // 1 // namata pAzcajinaM gatadUSaNaM, nagaraposinacaityavibhUSaNaH / natasurAsurakinnaranAyakaM, bhavahitAmRtasindhuvidhAyakaM // 2 // zrI vItarAgaparamAtma-stutiH adha me saphalaM janma, adya me saphalA tanuH / adya me saphalA vAco, jinendra ! tava saMstuteH // 1 // labdhau bhavAmbudhau pAdau, brUDatA potasannibhau / sukhadAridyasaMpUrNo, labdhavAMste vaconidhi // 2 // karmarogasamAkIrNa-svAM dhanvantarimAzraye / doSadaityavidhAtAya, devendradhi mupA'zraye // 3 // guNaratnasamApatya, guNaratnAkaraM vibhuM / sAmyAmRtaramAsindhuM ha prApnavaM zubhodayAt // 3 //
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ agamatA krodhavahnimahAmbhodhi, garvabhUmRcchide'zani / mAyAhinAgadamanI, lobharoSogiri nuve // 4 // ajJAnAndhe tamasyarka, hAsyArkabAdaloccayaM / kAmavAdalavAtyAbha, ratibAtyAgiri zraye // 5 // premasAnupavi varya, pavibhRttatisevitaM / tvAM seve sarvadA lubdha-stavoktisaurabhoccaye // 6 // sadA'haM dhAraye citte, jinendra ! tava zAsanaM / pApagIM sukRtazlAghAM, catuHzaraNasaMzrayaM ||nnaa NATO
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. AgAdhAraka AgamamA AcArya devazrIe bhaktipradhAna saraLa zalimAM racela gUrjara-kRtio. [ pU. AgAme ddhAraka, bahuzrata, AcArya bhagavaMte, vividha bhaktipradhAna hadami vyakta karavA baheLA pramANamAM gujarAtI-hiMdIsaMskRta ane prAkRta bhASAmAM vividha stavane, caityavaMdane, AdinI racanA karI che. prakAMDa agAdha Agamika-vidvAna zratadhara pUjyazrInI bhASA sAhitya para kevI pakaDa hatI? tenA paricaya mATe zeDIka "kRtio ahIM rajU karI che. 4.] zrI siddhAcalajI stavana (rAga-gajhala) tIratha jaga sahu sAce; samakita ziva phaLa jAge e Teka. jagadIzvara vacane jAmyA, puMDarika gaNadhara ziva pAmyA, meha nRpane daI tamAce tIratha0 1 saMjama ne nANane hetu, ziva kamaLA gharane setu, samakita bhAvanAmAM sAce ! tIratha2 In pAvana purUSa ziratAjA vikhyAta thayA girirAjA | tIratha pAvana nahi keya ! tIratha0 3. jima kSetra baLe jina vicare, savikAla videhA vicare che abhavya mana navI rAce ! tIratha0 4n thAnaka dUje je karIe, khiNamAM agha teha vikhariye | AnaMda yugala dharI jA ! tIratha0 5 |
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamanyAta zrI siddhAcalajI stavana ( rAga-tuM hI deva sAco mIliyo). dhanya janma girivara nirakhe joI rema roma mana harakhyAre dhanya. satayugase A kaliyuga sAro, darzana darzana kare che bhavajaladhi pAra utAre, tIratha nahi. je parakhe re dhanya. 1 / saMgha saha mahAvadI AThame nIkaLI AvyuM tuja darabAre sUripada gaNipada dhAre; munivara gaNadhara sarakhe re dhanya. 2 | tyAgI sacittane brahmavratadhArI, Avazyaka dugakArI ! bhUmIsaMthArI ekAsaNu sahapadacArI, tujadarzana zuddha mana rAkhe re dhanya. 3 saha darazana paTarI pAle, zuddha bhAlana sahu cAle giri dhyAna dhare savikAle navI manamAM upAdhi ne re dhanya. 4 . bharI thAla motIDe vadhAvuM; nava navI AMgI racAvuM che zAsananI zobha caDhAvuM; pAmya janma kRtArtha harakhe re dhanya. pan ogaNIse oNtera varase caitra sudI tRtIyA divase dekhe girirAja aMtarase navalasuta jIvaNa harakhe re dhanya. 6 laghukamI tuja padakaja pUje bhava saMcita agha praje nija Atama rUpa vibuje Aje AnaMda dIlabhara parakhe re dhanya chA zrI ajitanAtha stavana (rAga-amIrasa bhIne re). bheTayo bhAva zudha tArage; dekhe ajitajinaMda mana raMge, maMdira jagameM sabahI dekhe, jeDa nahi kaI IsakI . gaganatale jaI bAta karata e; mAnuM Idharase casakI-bheTo. 1 maMdira pAsa khaDA hai dekhe zikhara dhvajA daMDa sAthe vAta vinA zira pAgha paDatI tyau sAhI (pakaDI) nijahAthe-bheTyo. 2
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ -pustaka -thuM mUrata ajita jinaMdakI dekhata mAnata suragiri zobhe. nizadina nija dedAra nihAle prathama amRta rasa lebhe-bheTo. 3 In amIrasakI vRSTi jina daSTi, muja nayanAM bIca Ave . kAma krodha sabhI tApa nivArataka Apata ziva nija bhAve-bheTayo. 4 saMvata ogaNIsa corAzI varSe mAdha vadi bIjA divase bheTe vibhuSaNa jagaka pAye, AnaMda-amRta dila ulase-bheTayo. 5 4 zrI AdIzvara bhagavAna stavana (rAga-prathama jinezvara praNamIe) AdIzvara jina sevIye, marudevA urahaMsa | nAbhinaresara vaMza nabhatala haMsa je, bhavikamalAkara haMsa / je rayaNI arihaMtajI, Ave jananI kUkha cauda supana leha nimala teja divAkara, mAtA dekhe mataduHkha ArA svapna pAThaka nahiM te same, je kahe svapnane lAbha nAbhi kahe marudevAne svapna phale tadA, thAya jina eha lAbha iaa mAya pAse AvI IndrajI kahe jina janama udAra ! phAgaNa vada AThama dine janma lahe prabhu, bhuvanamAM ya jya kAra ajA Indra vyApe jinavaMzane, se zilpa karma cesaTha janahite zataputrane rAjya bhaLAvIne, dhana varase uphikaTha pA rAjya karI zubha mAgane rAha karI jinacaMda | uDADa aDhAra sAgaranuM TALatA, aMtara Anada caMda dA 5 zrI supArzvanAtha stavana samare sadA bhavika eka citta kAma kali karavAla same, e deva na dUje che. prabhu zubha pArzva supArtha birAjebhavi hRdayAbuja nityA mAnuM vara-virodha saMbhArI, mada mehAdi anitya. samare. 1
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata viSama vipAka viSaya mahIrahane, chedana tIrNa kuThAra | ghAtI karma ca annapaTalane bhedana vAta visAra sumare rA tuja vacane mAnuM deSa aDhAra mAnuM rahita te deva ! je have vata niyamane dharatA; gurU tasa karazuM seva samare. 3 naya nikSepa pramANe suMdara zama dama guNa bhaMDAra ! tuja sarakhe nahi jagame je dharama yaNa guNasAra sama. kA. vyavahAre e tattvatrayI je darzana jJAna caritra | nizcayathI lahI tuja mahimAthI; dharUM Ananda pavitra samaje. pA 6 sarasI maMDana zrI caMdraprabha svatana (rAga-samyagdarzana pada tume praNo) caMdraprabha jina ! bhava bhamatAM re mune maLI apUrava seva re. seva apUrava pAye puNya nahi tasa sama jaga koya 2-mune. 1 mudrA tuja navI pAya dUje sUra tasa karyo karUM seva re munerA nita rAmA utsaga dharatA karayugamAM hathiyAra re mune. phA krodha kRzAnu vadana jalata he ! karata mAlAse jApa re mune. kA lebhI laMpaTa deva dekhanase | A tuja paya pAsa re-mune. pA nahi udhare yadi karUNa nAyaka | 1 kima kahevAze nAtha re mune, dA ga ne kSema e dugane dhAre | - te tAre mahArAja re-mune. chA sarasI meM zubha maMdira nIrakhI | tuja mUrata manuhAra re-mune. 8 aMtarameM ghI duza je Ave ! pAmuM Ananda apAra re mune lA
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vardhamAna-svAmine nama: ' '. TA MA? [ prAtaHsmaraNIya, punita nAmadheya, Agamika ArSa daSTA, Agamika vyAkhyAdhuraMdhara, pravacanikamUrdhanya, pU. zrI AgamedAraka AcArya devazrIe pUrvabhavamAM viziSTa rIte ArAdhela zrutajJAnanA baLe meLavela viziSTa kRtAnusAriNa-pratibhA vaDe aneka Agamika durUhapadArthone paNa talasparzI rIte spaSTa karyA che, vadhumAM samaye samaye caturvidha zrI saMgha taraphathI jijJAsApUrvaka pUchAyela aneka zaMkAonA Agama ane janakalpa-paraMparAne anusaratA vyavasthita sacoTa khulAsAo Apela che. jenA vyavasthita saMgraharUpe "sAgara-samAdhAna" bhA.12 pragaTa thayela che. A uparAMta pU. mahArAjazrIe aneka jAtanA praznottare chUTaka paNa pharamAvyA che, tenA prakIrNa saMgrahamAMthI maLI Avela mahatvanA praznottare ahIM raju karAya che. 4.]
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ che pU. AgaddhAraka AcArya devazrI . prasAdI....ta pAMca mahAvratane lagatA mahatvanA praznottara [ A praznottare zrI sthAnAMgasUtranA vyAkhyAnamAMthI upayogI samajIne tAravelA ahIM raju karAya che. pra. 1 mahAvatemAM prANavadha, hiMsA, jIvavadha kema na vAparyA ! u. gaNadhara mokSanA bAraNuM ughADavA beThela che. tethI deravAnI nItine aMge prANAtipAta viramaNa mUkyuM che. pra, 2 brahmacaryane the naMbare rAkhe, e te enI kiMmata gaI ne? u. pahelAmAM AtmAnI nukazAnI, bIjAmAM AtmAnA guNanI nukazAnI; trIjAmAM pADozInI nukazAnI, cethAmAM zAsanane, dharmadhvajane, svarganI sIDIne ane AtmAne paNa nukazAnI, tathA pAMcamA mAM mamatvabhAva e duniyAmAM DubADanAra che, tethI A krama che. pra. 3 ceAthuM pApasthAnaka e cAre pApasthAnakone bApa che, te pachI enI virati prathama kema na lIdhI? cethuM amukanA bacAva mATe, jyAre paheluM sarvanA bacAva mATe eTale ke mithuna e saMga rUpa prAsaMgika cIja che. mRSAvAdane prasaMga vIsa kalAkane, hAlatAM cAlatAM. cethA vratanA viSayanI alpatA hovAne lIdhe ane mRSAvAdamAM viSayanuM bahapaNuM hovAne lIdhe bIje naMbare mRSAvAda virati rAkhavAnI jarUra che. adattAdAnanI aMdara meTa viSaya che. teTale mathunaviratimAM nathI.
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ pusataka 4-thuM prANAtipAtanI virati sarvaprANIne nAza aTakAve tethI pahele naMbare! AtmAnA eka bhAganA eka guNane amuka aMze lepanAra mRSAvAda te bIje naMbare mRSAvAda sarva dravya paryAya viSayaka, jyAre adattAdAnA levA- melavAnI cIja viSayaka...tethI bIje naMbare na rAkhatAM trIje naMbare mUkayuM. maithuna rUpa ane rUpasahagatane mATe, tethI ethe naMbare. pra. 4 eka manuSya sAdhune nadI utaratAM dITho, tyAM kahI dIdhuM ke tamArUM mahAvrata gayuM, sarvaprANAtipAtanA pacakkhANa karyA che ke nahi ane ahIM hiMsA thAya che ke nahi? u. sarvathA prANAtipAtathI viramavuM e nayavAkya che. mATe apavAde utaravI paDatI nadIne choDIne A pratijJA jANavI. pra. 5 dayA. satya, adattAdAna e traNamAM jALI-bArI mUkI, thAmAM bArI kema na mUkI? A traNa mahAvratamAM pariNati ane pravRttine judI rAkhI. zakAya che. mATe svAvAda kara ucita che. paNa cethAmAM pravRttinI sAthe pariNati bagaDe che. eTale ucita nathI. pra. 6 pahelA mahAvratane aMge, bIjAne aMge, trIjAne aMge jALI, bArI, khALa, nahera, paNa cethA vratane aMge jALI bArI, vagere nahi, AvA cothA mahAvratane pahele naMbare na mukayuM ne cothA naMbare kema mUkayuM! u, hiMsA mokSanA AcArane AcaratAM vacamAM Ave che, paNa maithuna evI cIja nathI ke tamArA AcAranI vacamAM Ave. pra. 7 jabaradasta nirapavAda mahAvratane ethe naMbare mukayuM jene pahele naMbare mukavuM joItuM hatuM tene paNa satyathAthI kahIne cothe sthAne ja melavAnuM kAraNa?
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajAta pahelAmAM cha e javanikAyanI dayA che. cethAmAM rUpa ane rUpagata AkRti ane te AkRtivALA dravya ja viSaya che, tethI ethe sthAne tene naMbara che. pra. 8 navatatvamAM saMvara karatAM nirjarane AgaLa sthAna kema nahi? u. saMvara e ja kharekhara nirjarAnuM kArya karanAra saMvarane prabhAva jabaradasta che. te apekSAe pAMca mahAvrata e saMvara rUpa che, pra. 9 AraMbha ane parigraha, temAM parigraha e jaDa che. e parigrahane chellA naMbare kyAMthI nAkhe? u. cAra mahAvratanuM baLa na malyuM te jIva mamatA bhAvamAM ghUsI jAya, mATe parigraha virati jarUrI heI pAMcame sthAnake mUkI che. . 10 vicAranI suMdaratA e zAstrakAranuM dhyeya che. te pahelAM zAstrakAre sUyagaDAMga kema na karyuM? AcArane sajajaDa pakaDe te ja vicAramAM sajajaDa thaze AthI paheluM AcArAMga karyuM. vicAramAM otapreta thAya tyAre tenA vicArane sudhAro karavAnI jarUra tethI AcArAMga pachI sUyaDAMga, pra. 11 pUjA-prabhAvanAnuM nirUpaNa karatAM pAMca mahAvratanuM nirUpaNa kema! u, deva, gurUne dharmanI jaDa mahAvratane aMge che. mATe pahelAM mahAvrata jaNAvyAM. pra. 12 parigraha viramaNa pAMcame naMbara kema? u. mUcha cheDavAne vakhata lAvavA mATe bahAranI vastu choDa vAnI jarUra alpa, bahu cheDavA tethI pAMcame naMbare te rAkhyuM. hiMsA vagere cAramAM baMnenuM bagaDe, paNa parigrahamAM lenAranuM ja bagaDe mUracha karanAranuM bagaDe.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ parataka -yuM - 21 pra. 13 mahAne artha "sarvathI" virati, pAMca pApanI sarvathIe virati thaI paNa aDhAranI karavI joIe ne ! aDhAra choDavAnA, temAM pAMca cheDaDyA, tethI sarvavirati kyAMthI AvI gaI! uttara aDhAra maracA kamarAjAe mAMDelA che, paNa te badhAnuM mukhya sthAna A pAMca, pra. 14 parigraha viramaNa nAma zA mATe rAkhyuM? pari upasarga zA mATe che? uttara upasargathI viziSTa ema jaNAvI saMyama upakaraNa sivAya ema jaNAvyuM, pAMcamAnI aMdara saMyamanA sAdhana sivAyanI cIja levAnI baMdha, tethI "parigraha" nAma rAkhyuM. pra. 15 mUccha eTale zuM ? mahAvatenI jarUra kyAM sudhI? uttara jenI pAse je vakhate je hoya temAM je jhakaDAya te mUccha jhakaDAI javAne saMbhava agiyAramA sudhI, te agi yAramAM bAramA sudhI pAMca mahAvrate jANavAM, pra. 16 kaI jagyA para zrAvakanA ekavIza guNa kahyA, kaI jagyA para mAganusArInA pAMtrIsa guNa kahyA. te mAnavA kayA! uttara kuTuMbane taiyAra karavA mATe mAganusArInA pAMtrIsa guNe ane pitAnA AtmAne taiyAra karavA mATe ekavIsa guNe, vyakti tarIke ekavIsa guNe, kauTumbika tarIke pAMtrIsa guNanI jarUra pra. 17 dravya hiMsAthI viramAve che ne nAma ApavAnuM mahAvata? prANAtipAta" zabda lIdhe eTale baMdobasta karyo khALane, eTale daravAje kaI nahi, khALe cekIdAra ke bIjuM kaMI?
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 Agamajyota uttara prayoga e cAremAM raheluM che, mATe sAdhAraNa kAraNa pramattaga kAraNa hovAthI tenAthI vyapadeza karyo nahi. prANanuM vyapara paNa e asAdhAraNa kAraNa che, pahelAM mahAvratamAM sarvathA prANAtipAtathI viramavAnuM kahyuM. asAdhAraNathI vyapadeza thAya, mahAvrata tarIkene vyapadeza asAdhAraNa kAraNane kare tethI te vyapadeza karyo, pra. 18 prANAtipAta viramaNa e nAma kema rAkhyuM? hiMsA (viramaNa) kema na rAkhyuM? u. A cArane aMge sUtra racAyeluM che, tethI 'hiMsA" zabda nA letAM prANAtipAta zabda lIdhe. pra. 19 nIvAraMvAyAgo kema kahetA nathI ne prANAtipAta kema kahe che? u. utsarga ane apavAda prANAtipAta zabda rAkhe te nikaLe, jIvAtipAta" zabda rAkhe te na nIkaLe. jIvAtipAta rAkhe te paDilehaNa, pramArjanane dezapalaTo deve paDe che, utsarga, apavAdane aMge vicAra karIe, jIvane hisAbe trasane sthAvara sarakhA che. prANane hisAba sarakhe nathI, ahIM jIvane hisAba nathI tethI prANAtipAta viramaNa rAkhyuM, dravya prANumAM nahi rahetAM bhAvaprANamAM Avaze tyAre prANAtipAta viramaNa kema rAkhyuM? te khyAlamAM Avaze, pra. ra0 prANAtipAta viramaNa kema kahyuM? jIvahiMsA (viramaNa kema kahyuM nahI? jIvane nAza banyuM nathI. banaze nahi ane bane nahi jIvathI viramaNa na kahyuM tethI prANAtipAta viramaNa kahyuM, pra. 21 "hiMsA ne badale "vadha zabda rAkhe heta te? vadhI zabda hiMsAnI vAMse laTake che. hiMsAnI siddhi pramANe vadhanI siddhi che.
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAtvika praznottarANi graMthane saMkSipta gurjarAnuvAda 0 [ AgamasamrATu, Agamika-pratibhAsaMpanna sUkSma tatvaciMtaka pU. Agama dvAraka-AcAryadevazrIe AjIvana ciMtana-manana dvArA AtmasAt karela Agamika-padArthone rahasyane TUMkA praznottare rUpe adhikArI-janA hitArthe saMskRtamAM "tAriva4 praznottAna' graMtha banAvela che, te graMthanA praznottara "Agamata" (varSa-9 pu. 4 pR. 25 thI 30)mAM prazna naM. 88 thI 92 sudhI Apela che-be varSathI kAraNavaza praznottare ApI nahIM zakela, tenI sakheda nedha sAthe A varSe pR. naM. 97 thI 97 prazno artha sAthe ApavAmAM Ave che. 4.] ma. 93 nanu nivRtyupakaraNe dravyendriyaM labdhyupayogI bhAvendriyamiti paraM kimindriyaM kA dazAM yAvad bhavatIti / zaroratayA pariNatapudgalebhya indriyogyAstAnAdAyendriyasthAneSu yAvat sthApanaM bhavati tAvanirvRttIndriyaM, sthApiteSu ca teSu yadyatsva-svaviSayagrahaNasAmarthya tadupakaraNendriya, pUrvabhavAtta-ttadAvaraNakSayopazamo ya AnItaH yena labdhIndriyeNAntaragato sendriyAH sarve bhavanti, sa kSayopazamo labdhIndriyaM, yadA cAtmA tattadviSayagrahaNe sAvadhAno bhavati upayogendriyaM, anena sarve'pi jIvA ekendriyAstatrApi yatraiva viSaye, manasastu zarIravyApitvaM ca na tadekaviSayaniyAmakam // pra. 93 nivRtti ane upakaraNa e be dravyendriya kahevAya, ane labdhi ane upayoga e be bhAvendriya kahevAya. paNa jJAnanI bhUmikAe kayI cekasAIthI kayI Indriya kayAre pravarte? tenI samajutI zI?
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24. Agamata uttara zarIrapaNe pariNamela pudgalemAMthI Indriyane egya audArika pagale IndriyanA sthAnamAM sthApita thayela hoya te nivRttIndriya kahevAya. te sthApana thayela pudgalemAM pitAnA viSayane jANavAnuM je sAmarthya te upakaraNa indriya. vaLI jJAnAvaraNIyane je pazama ke je pUrvabhavathI sAthe lAvela che, tathA je labdhirUpa kahevAya che, jenAthI apAntarola-gatimAM che IndriyavALA kahevAya che, te labdhiIndriya. tathA jayAre te te viSayanA jJAna mATe AtmA sAvadha thAya che, tenuM nAma upaga indriya A upagathI badhA ja ekendriya kahevAya. mana AkhA zarIramAM vyApaka che. te eka viSaya sAthe niyamita nathI. ma. 94 nanu 'mArgAcyavananirjarArthaM pariSoDhavyAH pariSahA' iti siddhAnte satyapi ke'pyadarzanameva darzana-mohe'vatArya tamevaikaM maargaacyvnaarthmAvate, neviMzi ira nirartha, je prajJAgiphari thi NUNaM pare loe' tyAdikamadarzanapariSahaM cAvatArayanti tatkathamiti // viradvargami virotyAdigAthoktaM svaviSaye cintayato jJAnAvaraNodayaH kriyAyA naiSphalyaM cintayato'darzanapariSahaH, sa ca mArgAcyavanArthameva soDhavya iti, jJApayati cAnena yadanye'pi kSudAdayaH pariSahA adarzabhAvirbhAvakAzcad bhaveyustadA te'pi tatra gaNanIyA iti prajJA'jJAnayorbhAvAbhAvatayA vyAkhyAnAd dvayoH samAvezo'pi 3mayati. pra. 94 mArgamAMthI khasI na javAya; ane karmanI nirjarA mATe pariSaha sahana karavA" e jAtane siddhAMta hovA chatAM darzana pariSahane darzana mehanIyamAM ghaTAvI mArgamAMthI
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 pustaka 4-thuM khasI na javAya. te hetune darzana-pariSahamAM ghaTAve che. ane bAkInA ekavIza pariSahane kamanI nirjarA mATe keTalAka jaNAve che. vaLI bIjA AcAryo-prajJA pariSahane paNa maLI re roNa" ItyAdirUpe darzana pariSahamAM ghaTAve che. te AmAM sAcuM zuM? "girasUri viro. e gAthAmAM kahyA pramANe pote glAni anubhave te tejJAnAvaraNIyane udaya gaNAya. kriyAnI niSkalatA citave te darzanapariSaha gaNAya. te mArgamAMthI na khasI javAya te mATe jarUra sahana kare. A uparathI ema jaNAvAya che ke bIjA kSudhA Adi pariSaha paNa je mithyAtvane prakaTAvanAra banatA hoya te te pariSaha paNa temAM darzananI zuddhimAM gaNAya, A pramANe prajJA ane ajJAna baMne bhAva-abhAva svarUpa hoI bannene banemAM samAveza thaI zake. pra. 95 nanu rAgadveSA dInAmakizcitkaratvApAdanena nAmanaM ApAtamayAbhAvAcca jayaH sarvairapi zramaNairvizeSatazca sarvairapi vItarAgaiH kriyate eva, tatkathamahallakSaNe tanniveza iti / satyaM, zakAdikRtAmasAdhAraNAmazokAdhaSTa-prAtihAryapUjAmanyayogavyavacchedamArgeNa yo jayaH! rAgadvaSa-jayAdInitvayogavyavacchedamArgeNeti na kopyAzaGkodbhavaH, ajJAnAdInAmabhAvo'pyanena mArgeNa cothA pra. 95 rAga-dveSAdi aMtaraMga zatruone akicikara banAvavA ' rUpe namAvavAnuM kAma ane pharI kadI mAthuM na UMcake te rIte teone jya badhA sAdhuo ane vizeSa karIne vItarAga e. 4-3
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata avasthAe pahoMcela badhA puNyavAne kare ja che. te arihaMta paramAtmAnA lakSaNamAM rAgAdi-zatruone jeoe jItyA che. tevI vAta zA mATe raju karI? vAta tamArI sAcI! paNa arihaMta paramAtmAomAM je rAgAdi-zatruone jaya che te cesaTha Indoe karela asAdhAraNa aSTa-mahAprAtihAryAdi pUjAnA anyaga-vyavacchedanA garbhita sUcanathI viziSTa keTine che. jyAre bIjA vItarAga zramaNa bhagavaMtoe karelA rAgAdine ya te agavyavacheTa rUpe mAtra te duSaNanA abhAva rUpe jANe. A rIte vicAravAthI koI zaMkA ubhI thAya tema nathI, ajJAnAdine abhAva paNa A rIte ghaTAvo. - ma. 96 nanu pariSahANAmupasargANAM kaH prativizeSaH ? sahakriyA cobhayatrApi yataH samA dRzyate iti / pariSahANAM vyApakatvAttattvato na kazcit , sAmAnyatastu pariSaheSu kriyAyAH prAdhAnyaM, kartuzcopasargeSu, pariSahANAM yatanayA pratipakSasevayA'pi saMyamabAdho na; upasargeSu tu sahanameva saMyama iti / tata upasRjyate'neneti karaNe'pi karaNamiti, pariSahANAmudIraNenApi sahana nirjarAkAraNam upasargANAM tvAgatAnAM, na hata pasargakArakAstathApravartanIyAstathAkaraNe sAdhubhiH,kSudAdipariSahAstu abhyuSeyAstattatprAsukAyAhArAdityAgAdibhirapi, pariShA indriyaviSayANAM prAtikUlye eva, prAya upasargAstu dviSApi, strIsatkAraprajJA anukUlAbhAsAH bhabrahmAhaMkArayorvarjanArthatvAna te'nukUlAstasvataH, jinapatInAM sati kaivalye Azcaryamupasargasyodbhave, na pariSahANAM, kiJca upasargeSu tatkArakapariNAmA hetavaH, pariSahAstu saMyamarakSAbhiprAyabhavA iti //
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka 4-thuM pra. 86 pariSaha ane upasargomAM zo taphAvata? sahana-kiyA banemAM eka sarakhI dekhAya che. pariSonI vyAkhyA vyApaka hovAthI kharekhara kaMI bheda nathI! tema chatAM sAmAnyathI pariSahamAM kriyAnI pradhAnatA che. upasamAM kartAnI pradhAnatA che. vaLI pariSahamAM jyaNAthI pratipakSa-bhAvanA karavAthI paNa saMyama rahI zake che. paNa upasargomAM te sahana karavAthI ja saMyama rahe che. tethI ja upasargomAM karaNa arthamAM pratyaya dha hevAthI jenA vaDe AtmA upasajita thAya= sahanakriyAthI saMyamamAM Take= e artha ghaTI zake. pariSaha udIraNuM karIne paNa sahana karavAthI nirjarAnuM kAraNa bane, tyAre upasargomAM te AvelAja sahana karavAnA, upasargomAM udIraNa na hoya ke upasarga karanArAone preraNA na karAya! sudhA Adi pariSaha te tevA prAsuka AhAradinA Agraha ke tevA aneSaNIya AhAradinA tyAgathI svecchApUrvaka sAme AvIne paNa sahana karI zakAya che. tathA pariSade indriyanA viSayanI pratikUlatAe hoya che. jyAre upasargo te anukUla-pratikUla banne jAtanA hoya, joke sthUla buddhithI strI pariSaha, satkAra pariSaha ane prajJApariSaha anukUla pariSaha gaNAya che. paNa hakIkatamAM AmAM abrahma-kAmavAsanAne tathA ahaMkArane tyAga karavAne hAI chevaTe te A pariSaho pratikUla ja nivaDe che. tathA zrI tIrthaMkara paramAtmAne kevalajJAna pachI upasarga thavAthI AzcaryamAM gaNanA che. jyAre pariSahene saMbhava chatAM te AzcaryamAM gaNAtuM nathI. vaLI upasargomAM upasarga karavAnA pariNAma kAraNa che. pariSahamAM te saMyamanI rakSAnA abhiprAya mukhya che.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Agamata ma. 97 nanu' rAgadveSayorjayoktyA kaSAyendriyapariSahANAM jayo gatArtha eva, talkimartha pRthak tajjayaH stUyate / iti / bhayoga-vyavacchedaparA gAthaiSA / manye ca dhRtadevAhavAnA api rAgAdibhirvyastaiH samastaizca parAjitAH, sa caikatamo'pyatra rAgAdiparAjayo nAtrAhatIti nAtrAMzato'pi devatvasyAyoga ityayoga vyavacchede sarveSAM sArthakatA jayAnAmiti / / pra. 7 rAgadveSane jaya ko eTale kaSA ane Indriye ane pariSahane jaya AvI ja gaye. te zA mATe arihaMta paramAtmAnA svarUpamAM rAga-dveSanA jaya uparAMta kaSAyAdine paNa jaya smRtirUpe jaNAvyuM che? A gAthAmAM agavyavacchedane dRSTikoNa mukhya che. tethI laukika hari-harAdimAM devanuM nAma dharAvavA chatAM upara jaNavela rAgAdi samasta ke temAMnA chUTaka doSathI teo parAbhUta che. te A rAgAdine parAjya ahIM ISTa nathI e tatva che. che . che zrI Agamata sthAyI nidhimAM 8 che. lAbha lenAra bhAgyazALIonI nAmAvali 1000) pU. paM. zrI abhayasAgarajI ma.nA upadezathI mahesANuM jaina sudhArA khAtAnI peDhI taraphathI 25) pU. paM. zrI suryodayasAgarajI ma.nA upadezathI zeTha DosAbhAI abhecaMdanI peDhI taraphathI 101 pU. paM. zrI saubhAgyasAgarajI ma.nA upadezathI je. bI. parIkha vaDodarAvALA taraphathI
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ SB namra vijJapti UR A prakAzana caturvidha zrI saMghanA hitArthe tAttvika daSTinA lakSyathI karavAmAM AvyuM che, je puNyAtmAne saMjogavaza AnI upayogitA na jaNAya te Agamika vastuthI bharapura A prakAzananI AzAtanAthI bacavA mATe yogya adhikArI sAdhu-sAdhvI ke vivekI gRhasthane athavA yogya jinAlaya, upAzraya, jJAnamaMdira ke pustakAlayane A prakAzana bheTa ApI surakSitapaNe jaLavAI rahe tevo prabaMdha karavo. koI saMjogomAM A pustaka kacarApaTTI ke raddI tarIke paDI rahI avahelanA na pAme tenuM puratuM dhyAna rAkhavA namra vijJapti che. AnuM prakAzana dara varSanI Aso suda pUrNimAe thAya che. caturvidha zrI saMghanA hitArthe AnuM prakAzana pU. sAdhu, sAdavajI, jJAnabhaMDAro tathA tatvarUci guhastha Adine vinA mUlya mekalAya che. dharmapremIone sthAI kezamAM 101 lakhAvI sthAyI grAhaka thavA bhalAmaNa che. - 00 Arthika lAbha levAnuM saranAmuM zrI Agame. graMthamALA ramaNalAla jecaMdabhAI zAha kApaDa bajAra, Po. kapaDavaMja (jI. kheDA) prAptisthAna : "Agama jata kAryAlaya mAstara haragovanabhAI mIThAbhAI gulAbacaMda jaina upAzraya dalAlavADA, kapaDavaMja 009000000000000000000
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAgaranI * ApaNA jIvanane DALI nAkhanAra rAga-dveSa ane mahine vadhAranArA jagatanA bhautika-padArthone sukhazAnti ApanArA mAnavA te kharekhara vicAraka-buddhinI khAmI jaNAya che. aMka azubha karmone bAje duHkha ane azAnti bhogavavA dvArA ghaTe che, to temAM gabharAvAnI jarUra zI ? * sukhazAntinAM sAdhanone umaMgapUrvaka bhAgavavAthI bAMdhIne lAvela zubhakarmanI muMDI khalAsa thAya che, te gabharAmaNa thavAne badale harSa-AnaMda kema ? A hakIkata khUba ja vicAraNIya che. muka vicArone amalamAM mUkatAM pahelAM vivekabuddhithI pariNAmane vicAra karavo jarUrI chatAM saMkArAnA dhakkAthI vicArazakti vikRta banI javAthI viparIta mArge A paNI doDadhAma cAlu rahe che. eka guNAnurAga ane svadoSadarzana ArAdhaka-bhAvane vadhAravA TakAvavA upacAgI bAbata che. - eka DAhyA ane samaju gaNAtA mAnave paNa vikArI-bhAvanA udayamAM vivekahIna banI jAya che, tethI AMtaranI jAgRtithI udayamAM AvatA vikArI bhAvone phaLazUnya banAvavA prayatna karavA jarUrI che. bhAganI vAsanA manane bahekAvI de che, tethI saddavicAra viveka ke samajaNane vyavahArU banavA mATenI bhUmikA khalAsathaI jAya che. ## jJAnIonA caraNe vinayathI besI dRSTinI keLavaNI karyA vinA vastunuM sAcuM svarUpa samajAtuM nathI. AvaraNa * dIpaka prinTarI * amadAvAda-380001