________________
ખાનદાનની, ખાનદાનીને, વિદ્યાર્થીના વિદ્યાર્થી જીવનને આ બંને તીવ્રાનુરાગ અને અનંગકડા નામના પાપો શકિતહીન બનાવી પુરુષને કે સ્ત્રીને તેવી અવસ્થામાં લાવી મૂકશે જેથી કેન્સરના દર્દીની જેમ રીબાઈ રીબાઈને મરવાના વાંકે જીવન પૂર્ણ કરશે. (૧) તીવ્રાનુરાગઃ
ભવપરંપરાઓથી સેવિત પુરુષવેદ (મૈથુનેચ્છ) જીવમાત્રને સત્તામાં પડેલો હોવાથી, જ્ઞાન અને વૈરાગ્યપૂર્ણ, મુનિરાજે તપ-જપ-ધ્યાન, ગુરુકુળવાસ અને સ્વાધ્યાય બળે દાઢ વિનાના સર્પની જેમ કામદેવ (પુરુષવેદ) ને વશમાં કરી શકવા સમર્થ બને છે, તેવી રીતે વ્રતધારી શ્રાવક, પોતાની સ્ત્રી સાથે પણ અત્યન્ત આસકિતપૂર્વક કામક્રીડા કે પાપચેષ્ટા કરતો નથી. કેમકે - તેમના જીવનમાં પાપભીરુતા પ્રાપ્ત થયેલી હોય છે. જ્યારે વ્રત નિયમ વિનાના યુવાનો અને યુવતિઓનું જીવન સંયમની મર્યાદાથી સર્વથા બહાર નીકળી ગયું હોવાથી શરાબપાન કરાવેલા વાંદરાની જેમ પ્રતિદિન સેવાતી કામલીલામાં શરીર અને ઈન્દ્રિયોનું તંત્ર , રતિક્રિડામાં શકિત અને સંખ્યા વધારવામાં જ કેન્દ્રિત થઇ ગયેલું હોય છે અને તેમ થતાં સંતાનોની સંખ્યા વધવા ન પામે, સ્ત્રીની જુવાની સમાપ્ત થવા ન પામે તે માટે નિરોધ” આદિ સંતાન નિરોધક સાધનોને ઉપયોગમાં લેશે. આ રીતે પૂર્ણરૂપે કામાન્ય બનેલા સ્ત્રીપુરુષની જ્ઞાનસંજ્ઞા લગભગ ખતમ થઇ જ્વાથી, વિચારી પણ શકવાના નથી કે - નિરોધાદિ બનાવટી સાધનો મારા શરીરમાં કે મારી સ્ત્રીના શરીરમાં કેવા કેવા ભયંકર અસાધ્ય રોગો ઉત્પન્ન કરશે અને વૃદ્ધાવસ્થાના ભૂંડા હાલ કરી દેશે, તેમની ખબર સુધ્ધા પણ તેમને હોતી નથી, તેવી રીતે મૈથુનકર્મમાં જ્યારે તીવ્રાનુરાગ તીવ્રતમ બને છે, ત્યારે ગર્ભવતી સ્ત્રી સાથે પણ કામચેષ્ટા એટલે ભોગવિલાસો માણવામાં અબ્ધ બનેલા સ્ત્રીપુરુષોને ખ્યાલ પણ નથી હોતો કે, તે સમયની કામલીલા કુક્ષિમાં રહેલા સંતાનની કેવી ભયંકર દુર્દશા કરવામાં કારણ બનશે?
દ્વાદશાંગીમાં સર્વશ્રેષ્ઠ ભગવતી સૂત્રના એક પ્રશ્નના જવાબમાં દેવાધિદેવ મહાવીર સ્વામી ફરમાવે છે કે, હે ગૌતમ! કુક્ષિગત સંતાન નરક્શતિમાં અને દેવલોકમાં પણ જઈ શકે છે. કારણ આપતાં ભગવંતે કહયું કે, ગર્ભવતી સ્ત્રી ક્રોધમાં હોય, ચીડીયા સ્વભાવમાં હોય, કુટુમ્બીઓ સાથે લડાઈ ઝઘડામાં હોય અથવા કુટુમ્બીઓના અભિશાપે ગર્ભિણી સ્ત્રી આર્તધ્યાનમાં હોય ત્યારે તેની અસર કુક્ષિગત જીવ પર પડે છે અને તે સંતાન પણ તેવા જ સ્વભાવમાં પરિવર્તિત થતાં તે સમયે
૬૫