________________
કરતાં પણ જેમણા કાવ્યોથી, સ્મૃતિઓથી, પુરાણોથી, કથાનકોથી સંસારને માંસ મદિરા, વેશ્યા, પરસ્ત્રીગમન, શિકાર, જુગાર આદિની બક્ષીસ મળી છે. તેઓ ભયંકરતમ ગુખ, અતિગુમ, નાસ્તિક શિરોમણી છે. ત્યારે શ્રેષ્ઠતમ કવિ કોણ?
ભકતામર સ્તોત્રમાં માનતુંગસૂરિ પુંગવે, દેવાધિદેવ, ભગવાન આદીશ્વરની સ્તુતિ કરતાં કહયું કે, હે પ્રભો ! અનન્ત સુખ સ્વરૂપ શિવમાર્ગની વિધિનું નિર્માણ કરવાના કારણે આપશ્રી જ સત્યાર્થમાં ધાતા છે, વિધાતા છે, બ્રહ્મા છે. કેમકે - પોતાના ઉત્કૃષ્ટતમ વૈરાગ્યમાં પૂર્ણ સંસારને પણ વૈરાગ્ય સમ્યબુદ્ધિ, સમતા, ઉદારતા અને પવિત્રતાના માર્ગે લઈ ગયા છે. જે માર્ગ ભવ્યપુરુષોને માટે આશીર્વાદ સમાન બનવા પામ્યો છે. સૂર્યનારાયણ પર અલ્પાંશે પણ રહેલા વાદળાઓના કારણે પ્રકાશમાં પણ ફરક પડ્યા વિના રહેતો નથી, તેવી રીતે આત્માના પ્રદેશોમાં સત્તા જમાવીને રહેલા જ્ઞાનાવરણીય દર્શનાવરણીય, મોહનીય અને અન્તરાય નામના ઘાતિકર્મોના થોડા ઘણા પણ પરમાણુઓ રહી ગયા હોય ત્યાં સુધી કોઇ પણ જીવાત્માને કેવળજ્ઞાનની જ્યોત પ્રાપ્ત થતી નથી. તથા જ્યાં સુધી કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થતી નથી ત્યાં સુધી તે આત્મા હ્મસ્વરૂપે હોવાથી સંસારના પ્રાણીમાત્રના, કર્મો તેની ગતિ આગતિઓને યથાર્થ ભાવે જોઇ શકતો નથી. માટે તેવા અધુરા જ્ઞાનના માલિકો ચાહે ગમે તેવા પંડિત, મહાપંડિત, તપસ્વી, ઊધે મસ્તકે રહેનાર માહ મહિનાની ઠંડી રાતમાં પણ પાણીમાં રહેનાર હોય તો પણ યથાર્થ જ્ઞાનના માલિક બની શકતા નથી. જ્યારે ત્રષભદેવ પરમાત્માએ ઘોરાતિઘોર તપશ્ચર્યારૂપ અગ્નિમાં કર્મોને સમૂળ બાળી નાખ્યા હોવાથી તેમને થયેલું જ્ઞાન પૂર્ણ પરિપૂર્ણ કહેવાય છે. માટે તેઓ સર્વથા ઉત્કૃષ્ટ કવિ છે, પોતાની કાવ્યમયી દેશનાથી, પોતાના સર્વોત્કૃષ્ટ પુણ્યથી જીવો બોધ પામ્યા છે. આજે પણ તે તીર્થંકર પરમાત્માનું જ્ઞાન આગમાંથીયોમાં સુરક્ષિત છે. મતલબ કે યથાર્થ જ્ઞાની પરમાત્માના આગમ ગ્રન્થ આજે પણ વિદ્યમાન છે.
જ્યારે તેમનાથી ઉતરતા એટલે કે કેવળજ્ઞાન વિનાના આચાર્ય ભગવંતો જેઓ ઉત્કૃષ્ટતમ વૈરાગ્યથી દક્ષીત થયા છે અને ગુસેવાના માધ્યમથી લખેલા ગ્રંથો, સંસારની અસારતા, મહરાજની વિડંબના અને કામદેવની શેતાની ધંધાના ખ્યાલો આપે છે. ફળસ્વરૂપે, આજે પણ વૈરાગી આત્માઓ ભરજુવાની અવસ્થામાં સંસારને લાત મારી સંયમી જીવન જીવી રહયાં છે. તેમના લખેગા ગ્રન્થો, ભાષ્યો, ચણિયો,
૧૯૬