________________
હૃદયના ખુણામાં ગમે તે બાબતની મૂર્ચ્છ ભરાઇ ગયેલી હોય ત્યારે અવસર આવ્યું તે તે વિષયોને મેળવવામાં, વધારવામાં, સુરક્ષિત રાખવામાં માનવનું મન લાલચું બને છે અને પોતાની સમ્પૂર્ણ શકિત લગાવીને પણ અથવાં ગમે તેવા ખોટાખરા કાવા દાવા દ્વારા પણ પરિગ્રહ વધારવા માટે કમર કસીને તૈયાર થાય છે, અને અન્ને મધના વાટકામાં પડેલી માખીની જેમ પોતાની ઉભી કરેલી પરિગૃહની માયામાં એટલો બધો ફસાઇ જાય છે કે, તેમાંથી બહાર નીકળવું લગભગ અશકય છે. કેમકે - અરિહંતોના શાસનની સંયમ ઘેરડીથી, તેમના આત્માનો એક પણ પ્રદેશ સંયમિત હોતો નથી. ફળસ્વરૂપે વધારે માલ ભરેલા જહાજ (સ્ટીમર)ની જેમ દશા થાય, તેના કરતાં પણ ભૂંડામાં ભૂંડી દશા પરિગ્રહધારીની થયા વિના રહેતી નથી. કેમકે - તેવા ઓને માટે ૧૮, પાપસ્થાનકોના દ્વાર ઉઘાડા જ હોય છે.
અનુભવીઓ તો ત્યાં સુધા કહે છે કે - લોભ, પાપ તો છે જ પણ પાપનો બાપ પણ લોભ જ છે, મતલબ કે સસાર ભરના જે પાપો છે તેમાં મૌલિક કારણ લોભ છે, જેમકે,
(૧) પૂર્વભવના કરેલા પુણ્યકર્મોના કારણે ધન-ધાન્યના કોઠારો અને તિજોરીઓ ભરેલી હોય તે પણ તેની નાપાક નજર પોતાની પુત્રવધુ, પોતાના પિતાના ઘેર થી નકકી કર્યા પ્રમાણેનો કરિયાવર (દહેજ) લાવી છે કે નહી? અન્યથા, નિઃસહાય બનેલી ઉગતી કળી જેવી તે બીચારીને મારવી, ફટકારવી, ગાળોભાંડવી અને અવસર આવ્યે કેરોસીનના પ્રયોગ થી મારી નાખવી. આવા પ્રકારના વ્યકિત અને સમાજ ઘાતક ભયંકર પાપોના મૂળમાં લોભ રાક્ષસ સાફ સાફ દેખાઇ રહયો છે.
(૨) સમાજને સુધારવા માટે કે કમાણી વિનાના સીદાતા સ્વામી ભાઇઓને પગભર કરવા માટે કરેલા, કરાવેલા સુધારાઓને તોડી નખાવવાનું પાપ સૌથી પહેલા શ્રીમંતાઇના નશામાં ચકનાચૂર બનેલા શ્રીમંતો કરે છે. માટે મહિલા મંડળો, યુવક મંડળો, કે ધર્મસ્થાનો, નામ માત્રના જ રહી જાય છે અથવા સમાજ માં ભાગલા પાડી શ્રીમંતોને પાપપૂર્ણ, સ્વાર્થપૂર્ણ, તોફાન મસ્તી કરવા પૂરતા જ રહી જાય છે.
(૩) કબૂતરોને દાણા, કૂતરાઓને રોટલા અને ગાયોને ઘાસ નાખવાની દ્રવ્ય દયા કરતાં પણ, મરવાની અણી પર આવેલા અથવા પોતાના કર્મોના દોષોને લઇ સાવ ઘસાઇ જઇને હજારો પ્રયને પણ ઉંચા નહી આવનારા સ્વામી ભાઇ તથા જાતિભાઇને મદદ કરવી અને તેમને જીવિત દાન દેવું, એ સર્વ શ્રેષ્ઠ ઉપાદેય માર્ગ હોવા છતાં. તેનું અમલીકરણ નહી થવા દેવામાં પરિગ્રહધારી જ કારણી
૧૨૭
