________________
ન
વશ હતો. પરંતુ ગોહિલ રાણું પિતાના નિર્ણયમાં મક્કમ હતી. તે જ દિવસથી તે તનમન-ધનથી જામ લાખાની સેવા-સુશ્રષામાં તલ્લીન બની ગઈ. ગોહિલ રાણું મહાચકોર અને કાબેલ હોવાથી, તેણે તમામ કળા-કૌશલ્ય વાપરીને જામ લાખા પર તેની વૃદ્ધાવ
સ્થામાં નવી જુવાનીનાં પાણું ચડાવી દીધાં. નેવનાં પાણી જાણે મોભે ચડયાં!
મરણ-કિનારે આવી પહેચેલ જામ લાખા ઘુરારાએ જ્યારે વિજયાદશમીની સવારી વખતે પ્રથમ જ રાજમહેલ બહાર પગ મૂક્યો ત્યારે તેના ચહેરા પરની ધૂર (પ્રચંડ તેજસ્વિતા) જોઈને લેકેએ તેને ઘુરારાનું ઉપનામ આપ્યું. સવારી જ્યારે શહેર બહાર આવી ત્યારે ઘોડેસ્વાર બનેલા જામ લાખાની નજર પિતાના જૂના વડલાની ઝુલતી વડવાઈઓ પર પડી. આ જોતાં જ તેને પિતાની જુવાનીના દિવસે અને જુવાનીની રમત યાદ આવી, એના શરીરમાં હવે જુવાનીનો થનગનાટ આવી પહોંચેલ હેવાથી તરત જ તેણે ઘેડા સહિત પેલા વટવૃક્ષ તરફ દેટ મૂકી. પિતાના માનીતા અશ્વને બંને સાથળો અને પગ વચ્ચે બરાબર ભીડી રાખીને, ઉભય હાથે વડની વડવાઈઓ મજબૂત રીતે પકડીને તેણે ધડા સહિત હીંચકા ખાવા માંડ્યા. એની આ અતુલ પરાક્રમ-ગાથા કચ્છ અને સિંધના ઇતિહાસ-પટ્ટ પર આજ પણું સુવર્ણાક્ષરે અંકિત છે. જામ લાખા ઘુરારાને ગોહિલ રાણીથી પણ ચાર કુમાર થયા. ઉન્નડ, જેહ, કુલ અને મનાઈ. જામ લાખાનો પ્રેમ ગોહિલ રાણુની અપૂર્વ ભક્તિથી તેના પ્રતિ વિશેષ ઢળેલો હતે. ખરી રીતે પાટવીપણાનો હક મોડકુમારનો હતો, પરંતુ જામ લાખાને ભાવ ગોહિલ રાણીના વડા કુવર ઉન્ન પ્રત્યે દિનપ્રતિદિન વધતું જ. આ કારણથી જામ લાખાના અવસાન પછી
