________________
વીરાંગના
૧૨૯
આપણી
પણ મેટા—મેટી જ છે. વસ્તી ધામ તાકે ચાલી નીકળે ને હું માંગરાળમાં બેસી રહું તે મને જ નહિ. તારે હિસાબે તા હુયે વસ્તી છું એટલે જ્યાં તે ત્યાં હું શાણુ. તેમની સાથે રહીને ખુદાની બંદગી કરીશ, માટે મને ગાડું' મગાવી કેકે મારા ઉચાળા ભરાવીને સાંજ પહેલાં તેની ભેગી થઇ જાઉં. ’
રાજમાતાનું પ્રજાવાત્સલ્ય ખમીર અને માતૃભાવના જોઇને બડામીયાંનું હૃદય ગળગળું થઇ ગયુ. અમાની પગચુ કરી પોતાની ભૂલ સુધારી લેવાને ખાત્રી આપી ને તરત જ ત્યાં જ ધેડી મગાવીને રૈયતના રસાલા પાછળ ચાલી નીકળ્યા.
ગામથી ત્રણેક મૈલ દૂર આંબાવાડીયા પાસે પાણીની સગવડ હાવાથી સૌને ત્યાં ભેગા થવાનુ મહાજને રાખ્યું હતું. એક તરફ ગાડાં–ધાડાની હઠ પથરાઈ ગઈ હતી ને વડ નીચે માનવમેદની જામ્સે જતી હતી. નગરશેઠ વગેરે મહાજનના મેાવડીઓ છાંયડે એસીને સૌને સાંજના જમાડવા, સુવા અને નવા વસવાટના સ્થળની પસંદેંગી માટે વિચારણા કરી રહ્યા હતા. ત્યાં દૂરથી મારતે ધાડે આવતા સ્વાર તરફ સર્વેનું જ્યાન ખેંચાયું. દૂરથી માંગરાળના ધણી ખડા સીયાંને જ આવતા જોઇ સૌ ઊભા થઈ ગયા. આગેવાના સામે દાચ્યા, અને ધાડેથી ઉતરતાં “ બાપુ તમે...??” ક્રુહીને ડામીયાંને આથમાં લેતાં ધરમશી શેઠનુ હૈયુ' ભરાઈ આવ્યું.
રાજા અને પ્રજા વચ્ચે તે વખતે અધિકારીઓનાં આંતરાં ગાઠવાયાં નહેાતાં. સૌના એક ભાણામાં હાથ ને ધરવટ જેવી વહેવારની ફૂલગુંચી હતી. ખામીયાં ચાલીચલાવીને આટલે દૂર આવ્યા પછી હવે તેા પ્રજાને પ્રાધમ બજાવવાની ફરજ ઊભી
