________________
૩૬
કચ્છને
આવ્યું પણ
શ. લાંબા 3 બાંધવામાં
અતિ પ્રખ્યાત છે. એ દહેરાનો નીચેનો ભાગ જૂનામાં જૂનો ગણાય છે. ત્યારબાદ મંદિરનો ભાગ અને તે પછી આગળનો ભાગ તૈયાર થએલ જણાય છે. આ દેવળે આબુ પર્વત પરનાં દેલવાડાનાં દહેરાંની ઢબ પર બાંધવામાં આવેલ છે. ૪૮ ફીટ પહોળા અને ૮૫ ફીટ લાંબા એક વિરતીર્ણ ચોકના પાછળના ભાગમાં આ દહેરાંઓ માવેલ છે. એને ફરતી ૪૪ દહેરાઓની હાર આવેલી છે. આગળના ભાગમાં એક વિશાળ સ્તંભ-મંડિત ચાલે છે. તેની સાથે જોડાએલે એક મંડપ અને ત્રણ છૂટા ઘુમટ છે. પરશાળ પર એક બીજે મોટો મંડપ છે. મંદિરમાં ત્રણ સફેદ આરસની પ્રતિમાઓ છે. વચલી પ્રતિમા બીજા તીર્થંકર શ્રી અજિતનાથસ્વામીની છે. જમણું બાજુ શેષફણા શ્રી પાર્શ્વનાથની પ્રતિમા છે અને ડાબી બાજુ સેળમાં તીર્થકર શ્રી શાતિનાથની મૂર્તિ છે.
વસહીનાં દહેરાં જગડુશાહથી પણ ઘણા સમય પહેલાંનાં છે, પરંતુ જગડુશાહે તેમાં ખૂબખૂબ સુધારાવધારો (છોંહાર) કરાવીને એ દહેરાંઓનું આખું સ્વરૂપ જ પલટાવી દીધું એમ કહીએ તે ચાલે. આ દહેરાંને માટે ભાગ જગડુશાહે બંધાવેલ છે.
સંવત ૧૩૧૫ ની સાલના વિક્રાળ દુષ્કાળ વખતે જગડુશાહે તમામ માનવ જનતાની અપૂર્વ સેવા બજાવેલી હોવાથી ભદ્રેસર તેને બક્ષીસમાં આપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તે નિઃસંતાન મરણ પામતાં ભદ્રેસર નવગણ વાઘેલાના હાથમાં ગયું. સત્તરમી સદીના અંતમાં એ શહેર મુસલમાનેએ લૂંટયું ત્યારે વસહીનાં દહેરાંની ઘણી પ્રતિમાએને નાશ કરવામાં આવ્યા. ત્યારબાદ ધાડ અને લૂંટનો એટલો તે ભય પેસી ગયો કે એ દહેરાંના નિત્ય ખૂણામાં એક ખાસ ભોંયરું તૈયાર કરવામાં આવ્યું. લુંટ કે ધાડના પ્રસંગે બધી મૂર્તિઓ
