________________
સોરઠના
નામદાર સરકાર ! આપનાં દર્શન અને દિલસોજીથી દેષમુક્ત થયો છું તે જ મારી કદર છે, એટલે મારે તે માટે હવે કંઈ કહેવાનું નથી. ”
ત્યારે તમે શું કહેવા માગે છે?” દેશાઈ તરફ હજુરે દયાની નજરે જવું જોઈએ.” “એટલે તમે શું એમ કહેવા માગો છો કે દેશાઈ ગુમારનથી?'
ગુનહાની તપાસ તે થઈ ચૂકી. હું તે માત્ર દયાની નજરે જેવા નમ્ર અરજ ગુજારું છું.” . “કેની દયા? તમારે માટે જેણે સાચાં-બેઠાં બતાવી આટલાં વર્ષો તમને હેરાન કર્યા તે દેશાઈને માટે?”
“હજુર સરકાર ! હું હેરાન થયો તેથી તે મારી કસોટી થઈ છે. મારો અરજ એવી છે કે, શ્રીમંતની છડી ભોગવનાર એક સેવકને સરકાર અને અધિકારી મંડળ બરાબર ઓળખી ભે તે જ તેના માટે સજા છે. હજુરના ચરણે ઊભેલા માટે બીજી સજાની જરૂર નથી. શ્રીમંતના શ્રીમુખે તે દયાનાં જ દાન હેય.”
મહેતા! કાયદો સૌને માટે સરખો જ હોય છે. એટલે પુરવાર થયેલા અપરાધને જતો કરવો તે ગેરઇન્સાફ છે, છતાં તમારી અરજને ધ્યાનમાં લઈ સખ્તાઈ ઓછી થાય તેટલું ધ્યાન રહેશે.”
X
બરાબર અઢાર વર્ષ વીત્યા બાદ માવજી મહેતા માથેથી આળ ઉતારીને પાછા અમરેલીના વહીવટદાર તરીકે જતા હતા. ખંડેરાવ મહારાજની માનભરી ભેટ તરીકે છત્રી, મસાલ, ચમ્મર, છડી અને પાલખીના રજવાડી માન સાથે તેઓ આજે પીપરીયાને પાદર આવી પહોંચ્યા.