________________
સૂક્ષ્મા
“ પ્રેમ ? સરકારને કાગળ લખશું. એમાં એડી તે શી ઉતાવળ છે? ”
४७
66
66
કાસદે થરથરતાં થરથરતાં કહ્યુંઃ બાપુ ! વાઘા માણેક અને રૂડા રબારીએ તેા કાડીનાર ભાંગ્યુ' છે ને ત્યાં વાઘેરની ગાદી સ્થાપી છે. વાધેા થયા છે ઠાકાર ને રૂડા રબારી થયા છે કામદાર. કાડીનારમાંથી એને એમને એમ નહિ હાંકી મેલાય. એ એય પાસે માણસાના કાંઈ પાર નથી. આખી કાડીનાર ઉભરાઇ હાલી છે.
"
મીર સાહેબ કાસદ સામે આંખા ફાડી મંત્રમુગ્ધ જેવા બની જોઇ રહ્યો. કાસદે વાત આગળ ચલાવતાં કહ્યું: “ અને બાપુ ! એક ટાપીવાળા સાહેબ પારબદર જાતા હતા તેના ! એ ય જામે કટકા કરી નાંખ્યા. એનું અટપટું નામ તા યાદ ન રહે, પણ લોકાયોકા–કે કાંઇક એવું જ નામ હતું.
"D
સીર સાહેબ તે આ આખા પયગામ સાંભળી ખૂબ જ અસ્વસ્થ બની ગયા. છ વરસ પહેલાં આવા વાળાએ ગીરના જંગલમાં કૅપ્ટન ગ્રાંટ નામના એક ગેારા અમલદારને પકડેલા, એમાં, જૂનાગઢ રાજ્ય માથે એજન્સીએ કેટલા વાનાં કર્યાં હતાં તે તે જાણતા હતા. ગાયકવાડ સરકારને આ પયગામ પહેોંચાડવા ઉપરાંત તેણે પોતે પણ તાત્કાલિક પગલાં ભરવાં જોઈએ એમ એને લાગ્યું. એણે રાજકાજમાં પેાતાને વારંવાર સલાહ આપતા ગાયકવાડી ગામના પુજારદાર જેઠા કુરાવાળા માવજી મહેતા તરફ્ નજર નાંખી.
X
*
*
અમરેલીમાં જેઠા પુરાવાળાની ધીકતી પેઢી ચાલતી. એમની મુખ્ય પેઢી ચીતળમાં રહેતી. તે દરવર્ષે ગાયકવાડી ગામેાના ઈજારા પશુ રાખતા. આમ એમને ત્યાં બધા રજવાડી દમામ હતા.
x