________________
૪૨ : મત્સમ્યગલાગલ
પુષ્પની ખુશો ત્યાં બિરાજતી હતી. ગાલે ગલફૂલ પડમાં હતાં ને લજ્જાનાં ડાલર ત્યાં સદા ખીલેલાં રહેતાં.
એમણે ઝીણું પારદર્શક હું`સલક્ષણ વસ્ત્ર પરિધાન કર્યું હતું, જે શ્વાસ માત્રથી પણ ઊડી જાય તેવું હતું. ચીનાંશુકની ગુલાખી કંચુકી ને માથે કમળની વેણી ગૂંથી હતી. સુંવાળા મૃગચર્મોના ગલપટા ગળે વીંટચો હતા. વત્સદેશની મહારાણીને નીરખીને ચિતારાની પીંછી સ્તબ્ધ મની ગઈ.
ચિતારી સાવધ અને, એના રંગ જમાવે, ત્યાં તા મહારાણી મૃગાવતી એઠાં ન એઠાં ને ચાલ્યાં ગયાં. દાસી કંઈ સમાચાર લાવી હતી. આ સાંભળી ઉનાળે જાણે વાદળવીજળી ઝબૂકીને અદૃશ્ય થઈ જાય તેમ તે ચાલ્યાં ગયાં. અને જતાં જતાં એ કહેતાં ગયાં :
“ રે, ન જાણે કેમ, આજે મન ભારે ભારે છે. નથી ઉતરાવવી છમી ! મને જોઈ ને માત્ર માહ પામનારા કે મુગ્ધ મની. જનારા મને થ્રુ ન્યાય આપશે ? આજ સુધી તેા મારા રૂપયોવનભર્યો દેને કોઈ ચિતારા ફલક પર સપૂર્ણતાથી ચીતરી શકયો નથી, તે આ બિચારા શુ....” મહારાણીએ પેાતાના ભુવનમાહન સૌંદય વિષેનું અભિમાન પ્રગટ કર્યું. ને સાથે સાથે સ્વમાની ચિતારાના અહંકાર પર પણ ઘા કર્યો.
ઘાયલ થયેલા માજ જેમ બેવડી ઝપટ કરે, એમ ચક્ષમદિરના ચિતારા રાજશેખર અભિમાનથી ખાલી ઊઠયો: “ મારી કળાને લાંછના ન દેશેા. રાણીજી,સાંભળી લે, છેલ્લા ને પહેલે ખેલ ! વિદ્યા ને વપુ અને હાડમાં મૂકું છું. વસુની તમા જ નથી ! સાંળલી લેા ! મહારાણી મૃગાવતીની
