________________
બધેથી લેકવાણી પ્રગટી નીકળી. આ ભીડભીડમાંથી ન જાણે પેલો મહાગી ક્યારે સરકી ગયે, તેનું કોઈને ભાન નહોતું. આંસુ ને આશ્વાસનની દુનિયામાંથી ભેગીઓ સદા એમ જ સરી જાય છે. સિતારના તાર જરા છેડાથી મિલાવીને કામઠી એમ જ અલગ થઈ જાય છે, ને સંસારને પ્રત્યેક રજકણ એનાથી જ ધ્વનિત થઈ દિવ્ય સંગીત છેડયા કરે છે.
મહાગી આપણાં અન્ન કેમ નહતા આરોગતા એ જાણ્યું ને !” મંત્રી રાજનાં પત્ની નંદાદેવી આગળ આવી બેલ્યાં, “આપણાં પાપ એણે આ રીતે પ્રત્યક્ષ કરી બતાવ્યાં. તમે ઢાર કરતાંય ભૂંડી રીતે ગુલામેને રાખે છે. એ ગુલામે કેણુ છે, તેનું તમને ભાન કરાવ્યું. ગુલામ પણ માણસ છે, ને માણસના હકથી એને તમારા જેટલો જ સુખ-દુઃખને અધિકાર છે.”
“નંદાદેવી! તમે સાચાં છે. વસુમતીને–મારી ચંદનાને -દુઃખ દેનાર હું જ છું. મને સજા કર !” શ્રેણી ધનાવહ આગળ આવ્યા, ને ગદ્ગદિત કકે બેલ્યા. લુહારની શોધ કરતાં વિલંબ લાગવાથી એ મોડા પડયા હતા. એમણે લેકમુખે બધે વૃત્તાંત સાંભળી લીધું હતું.
પિતાજી, હું તે તમારી ચરણરજ ! હું તે તમારી ચંદના જ છું. વસુમતી નામ પણ મારે ભૂલવું છે. રાજાની કુંવરી ન હેત ને તમારે ત્યાં જન્મી હોત તે? માતા મૂલાના ઉદરમાં વસી હતી તે તમારે અને મારી માતા મૂલાને ઉપકાર કયે દિવસે વાળીશ.”