________________
મંગળમૂર્તિ મહાવીર : ૧૫ કરી રહી. હાથે કરીને પિતાનું કેવું કૃત્રિમ, બનાવટી જીવન કરી મૂકયું છે ! વાણું, વિચાર ને વર્તન એ ત્રણે એકબીજાની કેવી છેતરપીંડી કરી રહ્યા છે ! વેરા વિચારમાં એણે શું ન કર્યું ! રાણીની શુદ્ધ બુદ્ધિ જાગી. એણે આજ જીવનની સોનેરી સંધિ નીરખી. એ પરિષદામાં ખડી થઈ ગઈ, ને નત મસ્તકે બેલી:
“હે તરણતારણ દેવ! પહેલી ગુનેગાર હું છું. એક તરફ તમારે ક્ષમાધર્મ અપનાવ્યો, બીજી તરફ વેરધમની પ્રતિષ્ઠા કરી. માણસ ચેર બન્યો છે. ચાર તો કાળી રાતે ચોરી કરે, આણે તે ધોળે દહાડે શરૂ કરી છે. મેં પર વચન જુદું, અંતરમાં રટણ જુદું, વર્તન એથી સાવ જુદું. હું માનતી કે દુઃખને કઈ દેવતા મોકલે છે, પણ ના! દુઃખ ક્યાંયથી આવતાં નથી, અમે જ પેદા કર્યા છે. કહેવાઈએ રાજા અને રાણું પણ સાચું છે તે ગરીબ જેટલું સુખ અમારે નસીબ નથી! હું પહેલી ગુનેગાર છું, અત્યાર સુધી સ્ત્રીચરિત્રથી જેને ઠગતી રહી છું, એવા રાજા પ્રદ્યોતને હું આજ ભરી પરિષદમાં ખમાવું છું. આશા છે કે મારા અપરાધની તેઓ ક્ષમા આપશે.”
મૃગાવતીએ રાજા ચંડપ્રદ્યોત સામે હાથ જોડયા. રાજા ચંડપ્રદ્યોત વિચાર કરી રહ્યો.
ક્ષમા મહાવીરના ઉપદેશને મર્મ ! વણમાગી આપવાની હિોય ત્યાં માગી કેમ ન અપાય ! એ ક્ષમાના પ્રતાપે તે વીતભયનગરના રાજા ઉદયન પાસેથી પોતે છૂટી શક્યો હતે. આજ મૃગાવતી એની સહધાર્મિક બનતી હતી. સહધાર્મિક