________________
મત્સ્ય ૧૯મું વત્સરાજ ને વનરાજ
વત્સરાજ ઉડ્ડયન રાજેદ્યાનમાં ફરી રહ્યા હતા. બકુલ, પારિજાતક ને ખટમોગરાની બિછાત ખિછાણી હતી. રાણીજીનાં અનુપમ કયાં અંંગા સાથે કઈ કુસુમકળીની સદૃશ્યતા, એના પર રસભયો કાવ્યવિનાદ થઈ રહ્યો હતા.
૮ સ્ત્રીના સૌંદર્યનું કાવ્ય અને અને પુરુષને શું સો જ નહિ; કે તેમનું કાવ્ય જ નહિ ? ' રાણી અંગારવતીએ પ્રશ્ન કર્યાં.
૮ પુરુષમાં વળી સૌંદર્ય કેવું? આ કાળી કાળી દાઢી ! આ લાંબી લાંબી કર્કશ મૂછે ! આ કંઠાર ને લાઠા જેવાં અંગે! પુરુષને અને સૌને થ્રુ લાગેવળગે, સુંદરી !’ વત્સરાજે વ્યંગ કરતાં કહ્યું.
૮ સૌંદર્યના અનેક પ્રકારો છે. કાળા વાદળમાં પૂર્ણિમાના ચંદ્ર કેવા શાભાભર્યો લાગે છે. વત્સ દેશનાં પદ્મિની રાણી મૃગાવતીનું સૌંદર્ય મહારાજના દેહ પર દમકી રહ્યું છે. એની :પાસે તા કોઈ પશુ રૂપવતીનું રૂપ ઝાંખું પડે, ' અગારવતીએ કહ્યું :
