________________
મરીને માળો લેવાની રીત : ૨૫ આપણી સામે યુદ્ધ જગાવવામાં મગધને વત્સ વચ્ચે નડતો હતું. આમ વત્સદેશ બંને બાજુની ભીંસમાં હતું. જ્યારે કોણ ચઢી આવે ને આખું રાજ પાયમાલ થઈ જાય, તે કહેવાય તેમ નહોતું. આ આપત્તિમાંથી વાસુબેને અને તેના મંત્રી
ગધરાયણે દેશને બચાવ્યા. તેઓએ એક ભારે નાટક રચ્યું: વાસુબેન વનના દવમાં બળી ગયાં એમ જાહેર કર્યું. ને બીજી તરફ લઈ જઈને એમને મગધના અંતઃપુરમાં રાજકુંવરીનાં દાસી તરીકે રાખ્યાં. આ તરફ વત્સરાજને લગ્ન માટે સમજાવવા માંડયા. મગધની કુંવરીનું માથું કર્યું. મગધને પણ વત્સને પિતાને કરવો હત-સંગ્રામ દ્વારા કાં નેહ દ્વારા. તેઓએ આ તક ઝડપી લીધી. મગધની રાજકુમારીને પણ વાસુબેને વત્સરાજનાં ગુણગાન કરી લગ્ન માટે તૈયાર કર્યો. બધે મેળ બેસી ગયે.”
મેળ બેસી ગયો? મગધ ને વત્સ એક થઈ ગયાં ?” “હા પ્રભુ!”
ને મગધની કુંવરી પદ્માવતી પટરાણું બની? મૂર્ખ ભાવનાઘેલી વાસુના નસીબમાં અને દાસીપદ રહ્યું!”
ના, ના. મગધની કુંવરીએ જ કહ્યું કે રાજમહિષીપદ તે વાસુબેનને જ શોભે. વાસુબેનના આપણે એમને
કહૃદયમાં અમર કરી મૂક્યાં. આજે એ બધાં આપને વંદન કરી આશીર્વાદ લેવા આવે છે. કહે છે કે વડીલ છે, મારશે તે એમના હાથે મરશું, જિવાડશે તો એમના હાથે જીવશુંપણ હવે શત્રુતા તે નથી નિભાવવી!”
“આશીર્વાદ? અને તે મારા? મારા કપાલને તેઓ જાણતાં નથી? આશીવાદ લેવાની એમનામાં હિંમત છે?”