________________
વાસવદત્તા : ૨૨૫ નેહની સરવાણું એકાએક ફૂટી નીકળતી, ને વાસવદત્તાને નિર્મળ નેહના નીરથી સ્નાન કરાવતી. આ વેળા રાજા પ્રદ્યોત ગ્રીષ્મ ઋતુના ઝરણુ જે શીતળ, તદ્દન સરળ પ્રકૃતિને આદમી ને પ્રેમાળ સદ્દગૃહસ્થ દેખાતે
અવન્તિના શાણા મહામંત્રી આવે વખતે કેટલાંક ગૂંચવાળાં કામોના નિકાલ માટે આવતા, ને જેવું જોઈએ તેવું આજ્ઞાપત્ર મેળવી લેતા. એ કઈ વાર ખાનગીમાં કહેતા:
મહારાજ અવન્તિપતિ બે વ્યક્તિ પાસે ડાહ્યા ડમરા બની જાય છે. એક ભગવાન મહાવીર પાસે, બીજી રાજકુંવરી વાસવદત્તા પાસે. એ વખતે એમનામાં સંગ્રહસ્થાઈ એટલી ઝળહળે છે, કે જાણે મહારાજ પ્રદ્યોત જ નહિ! ધાયું કરાવી લો !”
અસાડને મહિને હતો, ને આકાશ ઝરમર ઝરમર વરસી રહ્યું હતું. ગ્રીષ્મના તાપથી અકળાયેલી સરખેસરખી સાહેલી. એનું એક વૃંદ રાજકુંવરી વાસવદત્તાને ઉપવનમાં આમંત્રી જવા આગ્રહ કરી રહ્યું હતું. અકળાયેલી આ સખીઓ લજજાનાં આવરણ હલકાં કરીને ચંદનબાગમાં ઝરમર ઝરમર મેહલાને ઝીલવા જવાની હતી. આખા ઉનાળે અળાઈઓથી દેહને ખાઈ ગયે હતું. કેળના થંભ જેવી સ્નિગ્ધ દેહલતાએ એને કારણે કર્કશ બની ગઈ હતી. આજે દેહને અને દિલને ખુલ્લી કુદરતમાં બહેલાવી સહુની ઈચ્છા મનને ભાર અલ્પ કરવાની હતી.
કુંવરીબા, આ મેહુલો તે જુઓ! પેલી તળાવડી દૂધે ભરાઈ ગઈ. એની મેતીની પાળ ઉપર મેરલા ઢેલ સાથે ૧૫
