________________
૧૪ : મત્સ્ય-ગલાગલ
ચિતાના શબ્દ શબ્દને અવન્તિપતિ જાણે હૈયામાં કતરી રહ્યો. પણ અચાનક એને ભાન આવ્યું કે અરે, આ તે દેવપ્રાસાદ છે. એણે કહ્યું :
ચિતારાજી! અવન્તિની એવી રસમર્યાદા છે કે જ્યાં ભક્તિ રસ છે ત્યાં ભક્તિ રસ, શૃંગાર રસ છે ત્યાં શૃંગાર રસ, ને વીર રસ શોભે ત્યાં વીર રસ! દેવપ્રસાદ ને રાજપ્રાસાદ બંનેની મર્યાદા સાચવવી જોઈએ રાજ મહેલે આવ. તમારી શીધ્ર મુલાકાત માટે ઉત્સુક છે.”
રાજાજી રાજ હાથીએ ચડયા. ચિતાર દેતે રાજમહાલયમાં પહોંચ્યો એના પ્રવાસને સફળતા મળવાનાં ચિહ્નો દષ્ટિગોચર થતાં હતાં. એને પિતાનો શ્રમ સફળ થતા જણાય.
જ પ્રાસાદમાં જઈને તરત રાજા પ્રદ્યોતે ચિતારાને તેડાવ્યું. અહીંને ઠાઠ અપૂર્વ હતો. અનેક રૂપભરી પરિચારિકાઓ સેવામાં હાજર હતી.
કેટલીય રાણીઓ હજી હમણાં જ જાગી હતી. એમના હાર–કેયૂર ખસી ગયેલા, પત્રરચનાઓ ભુંસાઈ ગયેલી, વેણી ઢીલી પડેલી ને મુખ પર પ્રસ્વેદ હતા. પણ એથી તે તેઓના રૂપમાં વધારે થતું હતું. ચિતારાએ અહીં રૂપસાગર લહેરાતે જે. કોઈના અધર પર મઘગંધ, કેઈનાં નેત્ર મદિરામય, કેઈની આંખે લહેરે જતી હતી!
ભેગસામગ્રી પણ ભરપૂર હતી. ગંધ, માલ્ય, ચંદન, દિવ્ય આભરણ, અમૂલ્ય પાન, શ્રેષ્ઠ આસવ, ગીત, નૃત્ય, ને વાદ્ય ચાલી રહ્યાં હતાં.
સ્થભે સ્થંભ નવનવી કલા કારીગરી હતી. સુગંધી તેલનાં