________________
૪૪ : મત્સ્ય-ગલાગલ
છતાંય રાણજી, હું સારે છું. બીજા રાજાઓને તે જુઓ: ઘોડાસરમાં જેટલા ઘેડા, અંતઃપુરમાં એટલી રાણુઓ. જેટલી વધુ રાણુઓ એટલી વધુ ભા. લોક પણ વાહવાહ કરે.”
“અરે, હજારને અંગ વાળી દઉં એવી હું એક નથી !” રાણી મૃગાવતીએ એક સુંદર અંગભંગ રચતાં ધીરેથી કહ્યું. તે પણ રાણે મૃગાવતીને ન્યાય આપવા ખાતર એટલું કહેવું જોઈએ, કે વત્સ દેશમાં શું, ભારતવર્ષમાં એના જેવી બીજી પઢિણી સ્ત્રી ક્યાંય નહાતી. એના પરસેવામાં કસ્તૂરીની મહેક હતી, ને શ્વાસમાં કેસરની સુવાસ હતી. રાણજીનાં રોજનાં વસ્ત્રો રાજ-ધબી રાતે દેવા જતા. દિવસે સુંગંધી પરસેવાથી મઘમઘતાં વસ્ત્રોને ફૂલ સમજી આકર્ષાઈને ભમરાઓના ટોળાં ધસી આવતાં અને છેવું મુશ્કેલ બનાવતાં.
ચિતારા રાજશેખરે ગર્વ કરતાં તે કર્યો, પણ હવે એને લાગ્યું કે વાત સહેલી નહતી. એણે પોતાનાં ચિત્ર બધાં તપાસી જોયાં, પણ એમાં કેઈ એ માપ-ઘાટની સ્ત્રી નહોતી. એ શહેરની ગલીએ ગલીએ ફરી વળે, પણ ક્યાંય બીજી મૃગાવતી ન લાધી.
એને યાદદાસ્ત માત્ર હતી રાણજીના ચહેરાની અને રાણીજીના ચહેરાના ઉપસતા ભાગ પર રહેલા એક તલમાત્રની. ચિતારાનું અંગશાસ્ત્ર કહેતું હતું કે અમુક ઠેકાણે જેને તલ હોય, પગમાં લાબું હોય, જંઘા પર બે નાના તલ હોય, વક્ષપ્રદેશ પર એક...પણ એ વાત અત્યારે નકામી હતી.
