________________
અને કાયાને મડદાં જેવી, લાકડા જેવી કરવારૂપ કાયોત્સર્ગમાં સ્થિર થઈ જઈએ.”
અને... બંને સ્ત્રીઓ તે રીતે મનસા, વાચા, કર્મણા પરમાત્મમય બની ગઈ. તેમની કાયા તો જાણે કે લાકડું બની ગઈ : ન હાલે કે ન ચાલે.
એ સંધ્યાનો સમય હતો, અંધારું જામી રહ્યું હતું એટલે હિંસક પશુઓ અને રાક્ષસો પોતાના સ્થળોમાંથી બહાર નીકળી ગયા હતા. જે કોઈ પશુ કે રાક્ષસ સરોવર પાસેથી પસાર થયા તે બધા તે બે સ્ત્રીઓને જોઈને ત્યાં જ સ્થિર થઈ ગયા.
સિંહ પણ ત્યાં સજજડ ! બકરી પણ ત્યાં સજજડ ! સાપ અને નોળિયો બે ય ત્યાં જડાઈ ગયા. સહુ તે બે સ્ત્રીઓના મુખ ઉપરની પરમ શાંતિને આશ્ચર્યથી જોઈ રહ્યા. પરમાનંદની મસ્તી માણતા એ આત્માઓના શરીરની નિશ્રેષ્ટ દશા જોઈને તે બધા સ્તબ્ધ થઈ ગયા.
સાચે જ તે બંને આત્માઓએ થોડી જ પળોમાં પરમાત્મભાવ સાથે એવું જોડાણ કરી દીધું હતું કે હવે તો તેઓ “તાર જપતા ન હતા, હવે તો જપતા હતા. અને તે પછી થોડી પળોમાં માં જપવા લાગીને પોતે જ “ભગવાન” રૂપ બની જઈને અભેદ-પ્રણિધાનમાં લીન બની ગયા હતા.
કાર્યસિદ્ધિ નિર્બળને સબળ કરે જ્યારે માણસ પાસે કોઈ કાર્યસિદ્ધિનું લક્ષ આવીને ઊભું થઈ જાય છે ત્યારે નબળામાં ય ભારે બળ પેદા થઈ જતું હોય છે.
પડખું ફેરવવામાં ય કંટાળો લાવતો, મોંએથી કોળિયો ચાવવામાં ય બેચેન બની જતો આળસુ આદમી પણ જો તેના મકાનને બહારથી આગ લાગ્યાના સમાચાર મળે તો તેમાંથી બચવા માટે સૂતો હોય તો કેવો સફાળો બેઠો થઈ જાય, જોરથી કૂદકો મારે અને દોડતો બહાર નીકળી જાય ! તેની આળસ કેવી ગાયબ થઈ ગઈ ! કેમ? લક્ષ આવીને ઊભું માટે.
એક રાજાએ એક ગુનેગારને એવી સજા કરી કે તેણે તલવાર-નિષ્ણાતની સામે યુદ્ધ કરવું. જો તે જીતી જાય તો તેને ગુનામાં માફી મળે, નહિ તો મોત.
આ ગુનેગારને તલવાર પકડતાં ય આવડતી ન હતી. છતાં જયારે તેને જણાયું કે જીતીશ તો જ માફી છે, નહિ તો મોત ! એટલે તેણે તલવાર તો બરોબર ઉપાડી પણ એવા તો ઝનૂનથી તે લડ્યો કે તલવાર-નિષ્ણાતને તેણે મહાત કરીને જમીન ઉપર પાડી દીધો.
સહુ ચકિત થઈ ગયા. રાજાએ તેને પૂછ્યું કે, “તારામાં આટલી બધી શક્તિ શી રીતે આવી ગઈ ?” ગુનેગારે જવાબ આપ્યો, “મોતના લક્ષથી. મને ખબર પડી કે જો તલવાર-નિષ્ણાતને મહાત ન કરું તો મારે મરવાનું જ છે એટલે મારી તમામ શક્તિઓ એકદમ જાગ્રત થઈ ગઈ.” ગુનેગારને સજામાંથી માફી મળી.
આજના યુવાનો : રખડું ટ્રેપ' જેવા શક્તિના અખૂટ ઝરાઓ ! યુવાનો અને યુવતીઓ ! લક્ષહીન બનીને કેવા સુકાઈ જતા હશે ! અમેરિકાના ન્યુયોર્ક શહેરના “ટ્રમ્પ' (રસ્તાઓ ઉપર રખડતા માણસો) જેવી તેમની દશા ! જમાનાનો વાયરો જયાં ઢસડી જાય ત્યાં ઢસડાય, ફંગોળે તેમ ફંગોળાય ! લક્ષહીન, હેતુવિહીન તેમનું જીવન ! મને તો આવી નવી પેઢી છતે માબાપે “અનાથ' દેખાય છે !
કુન્તી-દ્રોપદીનો અખંડ જપ : કાયોત્સર્ગ
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૩૩
જૈન મહાભારત ભાગ-૨
