________________
ગઈ હોય તેવા સંઘને જ કોઈ સળી કરી શકે કે અડપલું કરી શકે ને? પુણ્યશાળીને આંગળી શી? અને અડપલું ય શેને? આક્રમણની તો વાત જ ક્યાં રહી ?
આજે ધાર્મિક જનોનું પુણ્ય ઘટ્યું છે એ પણ એક હકીકત છે. એનો ઈન્કાર થઈ શકે તેમ નથી. વાસનાઓને ખતમ કરતું પુણ્ય આ રીતે ધર્મશાસન ઉપરના આક્રમણોને પણ મારી હઠાવવામાં ખૂબ સરસ રીતે સહાયક બની જાય છે.
અને પેલા દુ:ખોના જે છમકલાં ગેરીલા પદ્ધતિના હોવાથી અપેક્ષાએ મોટા જંગ કરતાં ય વધુ થકવી નાંખનારા હોય છે તેને ય આ જ પુણ્ય શાંત કરી દે છે.
દુઃખ તો પુણ્યહીણાને જ આવે ને ? પુણ્યના વ્યાપક ઉદયકાળમાં દુઃખ તો ડોકાય જ શી રીતે ? ગરીબી, બેકારી, મોંઘવારી, અનારોગ્ય, કૌટુંબિક અશાંતિ વગેરે સંબંધિત દુ:ખો પુણ્યોદય કાળમાં તો શે સંભવે? એ રીતે દુ:ખો દૂર રહેતાં એ આત્માને ધર્મ કરવામાં ખૂબ સરળતા પડી જાય. ધર્મમાં રસવૃત્તિ પણ સતેજ બની જાય.
પુણ્ય એક; અને લડાઈ ત્રણ ખેલવાની. આવી પુણ્યશક્તિની અવગણના થઈ શકે નહિ. એ પુણ્ય અર્થ-કામની વાસનાઓથી અલિપ્ત રહીને શુદ્ધ હોવું જોઈએ અને પરમાત્માની અનન્ય શરણાગતિની તીવ્રતામાંથી ઉત્પન્ન કરેલું ઉગ્ર હોવું જોઈએ.
પુણ્ય હોય તો જ આપણે બીજાને પ્રિય, આદય થઈ શકીએ. પુણ્ય હોય તો જ ગાંડી-ઘેલી પણ વાત સહુને રસમય બનીને અંતરમાં વસી જાય.
આત્મામાં વિદ્વત્તા ચાહે તેટલી હોય પણ પુણ્ય ન હોય તો તેની વિદ્વત્તા બે ડગલાં પાછી જ પડતી હોય છે.
જેમ શુદ્ધિ એ એક અપરિહાર્ય શક્તિ છે તેમ સર્વ હિત-પ્રવૃત્તિઓમાં પુણ્ય પણ એક અપરિહાર્ય શક્તિ છે. એનું ઉત્પાદન અને એનો કુશલાનુબંધી સંગ્રહ ખૂબ જરૂરી છે; સર્વ પ્રકારના સાધકો માટે...
હત્યારા પ્રત્યે શ્રીકૃષ્ણની કરુણા બાણ વાગતાં જ શ્રીકૃષ્ણ વેગથી બેઠા થઈને બોલ્યા કે, “અરે મને નિરપરાધીને છળ કરીને કહ્યા વિના ચરણ-તળમાં કોણે બાણ માર્યું? પૂર્વે ક્યારેય પણ જ્ઞાતિ અને નામ કહ્યા વગર કોઈએ મને પ્રહાર કર્યો નથી. માટે જે હોય તે પોતાનું ગોત્ર અને નામ કહો.”
આ પ્રમાણેનો પ્રશ્ન સાંભળીને જરાકુમારે વૃક્ષની ઘટામાં રહીને કહ્યું કે, “હરિવંશ રૂપી સાગરમાં ચંદ્ર જેવા દશમા દશાર્ક વસુદેવની સ્ત્રી જનાદેવીના ઉદરથી જન્મેલો જરાકુમાર નામે હું પુત્ર છું. બળદેવ અને શ્રીકૃષ્ણનો અગ્રજ બંધુ છું. અને શ્રી નેમિનાથના વચન સાંભળીને શ્રીકૃષ્ણની રક્ષા કરવાને (મારાથી તેનો વધ ન થાય તે માટે)હું અહીં આ વનમાં આવ્યો છું. અહીં રહેતાં મને બાર વર્ષ થઈ ગયા છે પણ આજ સુધી મેં અહીં કોઈ મનુષ્યને જોયો નથી. માટે આમ બોલનારા તમે કોણ છો તે કહો.”
શ્રીકૃષ્ણ બોલ્યા, “અરે, બંધુ ! અહીં આવ. હું તારો જ બંધુ શ્રીકૃષ્ણ જ છું કે જેને માટે તું વનવાસી થયો છે. તે બાંધવ ! દિોહથી ઘણા દૂર માર્ગને ઉલ્લંઘન કરનાર પાંથની જેમ તારો બાર વર્ષનો પ્રયાસ વૃથા થયો છે.”
તે સાંભળીને “શું આ કૃષ્ણ છે?' એમ બોલતો જરાકુમાર તેમની નજીક આવ્યો અને શ્રીકૃષ્ણને જોઈને તત્કાળ મૂચ્છ પામ્યો. પછી માંડ માંડ સંજ્ઞા પામીને જરાકુમારે કરુણ સ્વરે રુદન કરતાં પૂછ્યું, ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
જૈન મહાભારત ભાગ-૨
૨૦૨
