________________
પુણ્ય પ૨વાર્યું ત્યારે મગધપતિ શ્રેણિક વૃદ્ધાવસ્થામાં દીકરા તરફથી હંટરના સો માર રોજ ખાવા લાગ્યો, અંતે ઝેર ખાઈને મર્યો.
પેલો આલ્પ્સ પર્વતને ખસેડી નાંખતો નેપોલિયન ! સેંટ હેલીના ટાપુમાં સડી ગયો !
પેલી રૂપગર્વિણી વાસવદત્તા ! રક્તપિત્તે રિબાઈને મરી.
પેલો એશિયાનો યમરાજ ડલેસ ! કેન્સરની વેદનામાં રિબાઈને ગયો.
પેલો ‘V for Victory'ના નારાનો પ્રણેતા ચર્ચિલ ! દિવસો સુધી બેભાન રહીને વિદાય
થયો.
પેલા નિઝામ કે જૂનાગઢના નવાબો ! હોટલો ચલાવે છે.
પાકિસ્તાનમાં પેલો મહમદ ગીઝની ! પાગલ અવસ્થામાં મરણને શરણ થયો.
ના, પુરુષાર્થ ‘બિચારો' વામણો છે. એને પુણ્યનો સધિયારો ન મળે તો સાવ નપુંસક છે.
પુરુષાર્થે તો હજી પેટ ભરાય. પટારા તો પુણ્યે જ ભરાય.
અભણ અકબર ! ભારત-સમ્રાટ શાથી થયો ?
અભૂજ ગોવિંદરામ સેક્સરીઆ ! સટ્ટા-બજારનો કિંગ શી રીતે બન્યો ?
જડ કિશોર આઈન્સ્ટાઈન ! વિશ્વનો સર્વોત્કૃષ્ટ વૈજ્ઞાનિક તરીકે એક જ સાલમાં શી રીતે જાહેર થયો ?
કારાવાસમાં સબડતા મોરારજીભાઈ એકાએક ભારતના વડાપ્રધાન શી રીતે થયા ? એક માસનો દશરથ-બાળ (રામચન્દ્રજીના પિતા) રાજ્યાભિષેક શી રીતે પામ્યો ? ના, તે પુણ્યકર્મ દેખાતું નથી. પણ માન્યા વિના કોઈને ય છુટકો નથી. પછી ભલે તેને કોઈ ભગવાન કહે, તેમાં જરાય વાંધો નથી.
પુણ્યની તાકાતને અવગણી શકાય તેમ નથી. આ વાતને આપણે વિગતથી વિચારીએ.
પુણ્ય : એક અપરિહાર્ય શક્તિ
આપણા જીવનમાં જંગો તો એકસાથે અવિરતપણે ચાલી રહ્યા છે. સૌથી મોટો જંગ આંતરિક વાસનાઓનો છે. અનાદિકાલીન વાસનાઓના કાતિલ હુમલાઓ સામે આત્મા લગભગ મહાતપરાજિત થઈ ચૂક્યો હોય તેવો આભાસ થયા કરે છે. આથીસ્તો ત્રિલોકગુરુ પરમાત્માએ કહ્યું છે ને કે, ‘જેણે આત્મા જીત્યો તેણે બધું જીત્યું.'
સંતોએ પ્રબોધ્યું છે, “બીજા અંગો શા માટે ખેલે ? ખેલવા જેવો જંગ તો તારા ઘરનો જ છે. તારા ઘરમાં જ ખૂનખાર લડાઈ ચાલી રહી છે. ઘોર પરાજય તને સાંપડી રહ્યો છે. તારા ગુણોની કત્લેઆમ થઈ રહી છે. ઘાસની જેમ વઢાઈ રહ્યા છે; તારા ગુણો, તારી શક્તિઓ, તારું આંતરસૌન્દર્ય...બધું ય.
માટે હે આત્મન્ ! અંદર જ યુદ્ધ કર, બહારના છમકલાં જેવા યુદ્ધોથી ફારેગ થા.” સંતપુરુષોની આ આર્ષવાણી વાસનાઓના જંગને સૌથી વધુ ભયંકર જણાવે છે.
આ જંગ પછી બીજો પણ એક જંગ છે જે બાહ્ય છે, જેની અવગણના કરવાનું આપણને પાલવે તેવું નથી.
એ જંગ છે; આપણા અસીમ ઉપકારી ધર્મશાસન-ધર્મસંસ્કૃતિ ઉપરના ભૌતિક પાશ્ચાત્ય આક્રમણો સંબંધિત.
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૨૦૦
જૈન મહાભારત ભાગ-૨