________________
નાંખ જોઉં.”
ચાંપાએ હસતાં હસતાં કહ્યું, “એવા નિર્દોષ બિચારા પંખીઓને મારવાનું આ ચાંપા વાણિયાના સ્વભાવમાં નથી. બાકી તમારે મારી કલા જોવી જ હોય તો તમારામાંનો એક સો હાથ દૂર ઊભો રહે અને પોતાના માથા ઉપર ગળામાં રહેલી મોતીની માળા ગૂંચળું વાળીને મૂકે, એનું મોટું મોતી ઊંચું રાખે. હું તેને બરોબર વીંધી બતાડું.”
વનરાજનો એક સાગરિત આ પારખું જોવા તૈયાર થયો.
ખરેખર, ચાંપાએ લક્ષ્ય બરોબર વીંધી નાંખ્યું.
વનરાજ તો આવા વાતે વાતે નીતિમાન અને વીર પુરુષને પામ્યા બદલ અત્યન્ત આનંદિત થઈને તેને ભેટી પડ્યો. તેણે કહ્યું, “મારે તારી સાથે લડવું નથી, તને લૂંટવો ય નથી. હું તો હવે તને એ આમંત્રણ આપું છું કે જ્યારે તને એવા સમાચાર મળે કે વનરાજ ચાવડો ગુજરાતનો રાજા થયો છે તે દિ' તું હાલ્યો આવજે. તારા જેવો ન૨૨ત્ન તો મારા મંત્રીપદે જ શોભશે.”
આ શબ્દો સાંભળતાં જ ચાંપાને ખબર પડી કે તે વીર વનરાજ છે. તરત જ વનરાજના ચરણોમાં ઢળી પડીને પ્રણામ કરવાપૂર્વક ચાંપાએ કહ્યું, “મારી આ સઘળી સંપત્તિ એ ભાવી ગૂર્જરેશ્વરના ચરણોમાં હું સમર્પિત કરું છું. આપ તેનો સ્વીકાર કરીને મને રાષ્ટ્રનું ઋણ અદા કરવાની તક આપો.”
આવા હતા; નીતિમાન લોકો !
આવી થતી હતી; આપણા દેશમાં વીર-પૂજા !
યુધિષ્ઠિરે પણ પોતાનો નીતિમત્તાનો ધર્મ દુર્યોધનની સમક્ષ પ્રગટ કર્યો.
દુર્યોધન દ્વારા ભીમને ભારે ગદાપ્રહાર યુધિષ્ઠિરના આ શબ્દો સાંભળીને દુર્યોધન ક્રોધે ભરાઈને બહાર આવ્યો. તેણે ભીમ સાથે ગદાયુદ્ધ પસંદ કર્યું. દુર્યોધન ગદાના દાવોનો ભારે જબરો નિષ્ણાત હતો. બે વચ્ચે ભયંકર તુમુલ યુદ્ધ જામ્યું. તેમાં બે વખત દુર્યોધને ભીમના માથામાં જે ગદાપ્રહાર કર્યો તેનાથી ભીમ તમ્મર ખાઈ ગયો.
આ સ્થિતિ પાછળ પડેલું ભયાનક ભાવી જોઈને અર્જુને શ્રીકૃષ્ણને કહ્યું કે, “શું જરાક માટે અમે બધું હારી જઈશું ? ભીષ્મ, દ્રોણ, કર્ણ, શલ્ય, જયદ્રથ વગેરે મહારથીઓને માર્યા પછી પણ અમારો આજે પરાજય થશે ? આ ભીમ દુર્યોધનના હાથે હમણાં જ ખતમ થઈ જશે એમ મને લાગે છે.” શ્રીકૃષ્ણની સલાહ મુજબ ભીમનો ભયંકર ગદાપ્રહાર
શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું કે, “અર્જુન ! તારી કલ્પના નિરાધાર નથી. બાળપણથી જ દુર્યોધન ગદાના દાવોમાં ઘણી વા૨ ભીમને મહાત કરતો આવ્યો છે. એટલે સીધી રીતે તો ભીમ દુર્યોધનને જીતી શકે તેમ નથી. પરન્તુ જો દુર્યોધનની સાથળ ઉપર ભીમ ગદાનો ઘા કરે તો તેનું કામ થઈ જાય ખરું.” આ સાંભળીને અર્જુને તરત ભીમને તેમ કરવાનો સંકેત કર્યો. દુર્યોધનની સાથળ ઉપર ગદાનો પ્રહાર કરવાના ઘણા પ્રયત્નો દુર્યોધને નિષ્ફળ કર્યા પણ છેવટે ભીમને તેમાં સફળતા મળી ગઈ. પોતાને ગદા ઝીંકવા કૂદેલા દુર્યોધનની સાથળ ઉપર જોરથી ગદા ઝીંકી દીધી. તે જ ક્ષણે દુર્યોધન ધરતી ઉપર જોરથી પટકાઈ ગયો.
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૧૬૦
બળદેવનો ભારે રોષ
જૈન મહાભારત ભાગ-૨
