________________
શુદ્ધિની ખામી વધુ કારણભૂત હશે. પુણ્ય તો આપણું ઓછું નહિ હોય, પરંતુ શુદ્ધિ કદાચ ઓછી પડતી હશે.
પુણ્યની પુષ્ટિ કરતાં વાસનાની શુદ્ધિ-થોડી પણ-ચમચમતા મરચાંના કણ જેવી છે. એની તાકાત કોઈ જુદી જ જાતની છે. પોતાનામાં શુદ્ધિ છે કે નહિ ? એ તો સ્વનિરીક્ષણે જ દરેકને સમજાશે. હજી થોડા વધુ ઊંડા પાણીએ ઊતરીએ.
હવે મને શુદ્ધિની ખામી કરતાં આગની ખામી વધુ જણાય છે. ધર્મ અને સંસ્કૃતિની ઈમારતોની ચોફેર જલતા આગના ભડકા જોઈને કોના મોંમાંથી ચીસ નીકળી છે એ તો કહો ?
કોણ ભયથી ધ્રૂજી ઊઠ્યો કે અવાચક બની ગયો એ તો જણાવો ?
કોને એક ટંક માટે ખાતાં ય ડચૂરો વળી ગયો એનું નામ તો આપો?
સહુ આપ-સલામતીમાં ! સહુ આપ-મતલબમાં !
દેવાત્માઓ તો તરત જ અહીં ઊતરી પડે, પણ કોક એમને આગભરી વેદનાએ રાડ પાડીને આમન્ત્રણ તો દો કે, “જલદી પધારો ! હવે જોવાતું નથી અને સહેવાતું પણ નથી !”
કોણે આવી રાડ પાડી હશે ?
કોણ આખી રાત રડ્યું હશે ?
છે તાકાત કોઈની, માણેકચોકમાં લોહીના છાંટણાં કરવાની ?
છે તાકાત કોઈની, વેરાતો વિનાશ દેખીને હીબકાં ભરીને રોવાની?
જો ના...
તો ખામોશ ! વાતો કરવાથી દેવાત્માઓ કદી અવતાર પામશે નહિ. એ આશા ઠગારી નીવડશે.
એ કદાચ પુણ્ય પણ નહિ માંગતા હોય, કદાચ શુદ્ધિની પણ ભીખ નહિ યાચતા હોય, કેમકે જે પોતે ધર્માત્મા છે, ધર્મ-દાઝવાળા છે, સંસ્કૃતિભક્ત છે તેને બીજાના પુણ્ય કે શુદ્ધિની ઝાઝી અપેક્ષા કદાચ નહિ હોય. પણ તેઓ જરૂર માંગે છે આમંત્રણ; આંસુભર્યું, હીબકાંવાળા રૂદનભર્યું. અને માંગે છે બલિદાન; લોહી-રેડ્યું.
જો હોય આપણી પાસે આંસુ અને બલિદાન !
તો દેવાત્માઓએ આવ્યે જ છૂટકો છે, અન્યથા ઠરાવો કરવાથી તેઓ નહિ આવે. પ્રતીક્ષા કરતાં મરી જઈશું તો ય નહિ આવે.
અમૃતાનુષ્ઠાનની આરાધના કરો
કુન્તી અને મયણાની એક રાત્રિની આરાધનાને પાંચ પ્રકારની આરાધનાઓમાંથી પાંચમા નંબરની ઉત્કૃષ્ટ કક્ષાની અમૃત-આરાધના (અમૃત-અનુષ્ઠાન) કહી શકાય. આ અનુષ્ઠાનમાં ચિત્તનો આનંદ વર્ણનાતીત બને છે, તેમાં આપત્તિના પરિત્યાગની ભાવના તો રહેતી નથી પરંતુ મોક્ષ પામવાની અભિલાષા ય રહેતી નથી. આવી આરાધનાથી જે પુણ્ય જામે છે તે પ્રાયઃ ઉગ્ર હોય છે અને તેથી તત્કાળ ફલપ્રદ બની જાય છે.
જે કાર્યો વર્ષો, યુગો કે સૈકાઓથી ન થઈ શકે, જે કાર્ય સેંકડો, હજારો કે લાખો માનવોથી કે માનવ-કલાકોથી ન થઈ શકે, જે કાર્ય પ્રચંડ પુરુષાર્થથી ન થઈ શકે તે કાર્ય રાતોરાત; રે ! આંખના પલકારામાં પણ અમૃતાનુષ્ઠાનના આવા ધર્મબળથી થઈ શકે છે. આજે ધર્મરક્ષા કાજે પુરુષાર્થના ઘરની બીજી કશી મહેનત કરવા કરતાં આવા અનુષ્ઠાનોમાં જ સહુ ધર્મરક્ષાપ્રેમીઓએ લાગી જવાની જરૂર છે. આ જ ધર્મરક્ષાનો સાચો માર્ગ છે એમ લાગે છે. આજે નહિ તો આવતી કાલે પણ આ
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
જૈન મહાભારત ભાગ-૨
39
