________________
પહd જાન-થોડોક પણ ધર્મ ઘણી મોટી આપત્તિમાં આપણું રક્ષણ કરે છે તે વાત હવે કેટલી બધી યથાર્થ લાગે છે!
(૧) જ્યારે નિર્દોષ શેઠ સુદર્શનને રાજાએ ફાંસીની સજા ફટકારી ત્યારે તેની ધર્મપત્ની મનોરમાએ મસ્ત્રજપ સહિત કાયોત્સર્ગનું શરણ લઈને દૈવીબળોને ખેંચ્યા હતા અને પતિને આપત્તિમાંથી મુક્ત કરાવ્યા હતા.
(૨) જ્યારે પોતાના સંસારી ભાઈ થતાં શ્રીયક મુનિને બળ આપીને-ખેંચીને ઉપવાસ કરાવવા જતા તેમના પ્રાણ નીકળી ગયા હતા ત્યારે આઘાતથી યક્ષા સાધ્વીજી બેચેન બની ગયા હતા. શ્રીસંઘે કાયોત્સર્ગ કરીને દૈવી મદદ વડે પરમાત્મા સીમંધરસ્વામીજી પાસેથી ‘યક્ષા સાધ્વી સદોષ કે નિર્દોષ ?' એ સવાલનો જવાબ મેળવીને સાધ્વીજીને શાન્તિ થઈ હતી.
(૩) વૃદ્ધાવસ્થામાં જોરથી ગાથા ગોખવાનો ઉદ્યમ કરતા મુનિની અન્ય સાધુઓએ મશ્કરી કરતાં કહ્યું, “હવે ઘરડે ઘડપણ કેટલા વિદ્વાન થઈ જવું છે? સાંબેલે ઝાડ ઉગતું હશે ?”
ખરેખર. તે વૃદ્ધ મુનિએ એકવીસ ઉપવાસની સાધના કરીને દેવી મદદથી ભરબજારે સાંબેલા ઉપર ઝાડ ઉગાડી બતાવીને સહુને મુગ્ધ કરી દીધા હતા.
(૪) પાટણના રાજવિહારના જિનાલયના ભગવાન આદિનાથના પંચ્યાસી આંગળના બિંબનું માપ લેતા નિધન પાસિલ વાણિયાને ત્યાં ચૈત્યવંદન કરતી બાળ વિધવા હસુમતીએ લંગમાં પૂછ્યું, “કેમ કાંઈ આવા મોટા પ્રતિમા ભરાવીને જિનાલય બનાવવાની ભાવના થઈ ગઈ છે કે શું?”
પાસિલે તરત હા પાડી.
ઘરે જઈને અંબાજીની ઉપાસનામાં બેસી ગયો. દસ ઉપવાસ થયા અને દેવીએ પ્રત્યક્ષ થઈને તેની મનોકામના જાણીને તેને સ્વપ્ર આપ્યું જેમાં નિધાન દેખાડ્યું. તેના દ્વારા હસુમતીના મહેણાંનો અમલ કરી બતાવ્યો.
શુદ્ધ ધર્મ શીઘ્ર ફળે ધર્મ જો મોક્ષલક્ષી હશે કે અર્થ-કામની યાચનાથી નિરપેક્ષ હશે, વિધિવત્ અને શુદ્ધિમતુ હશે તો તેના ફળ વિશે કોઈએ કદી ઈચ્છા કરવી ન જોઈએ. એનું ફળ મળે જ છે. એમાંય જો તે ધર્મક્રિયામાં આનંદ ઊછળી પડે તો તેનું ફળ ઘણું શીધ્ર મળી જાય છે.
પ્રસંગ વનમાં ભૂલા પડેલા રાજાનો કોઈ ભીલે ઝૂંપડે લઈ જઈને સુંદર અતિથિસત્કાર કર્યો. પણ જેવો રાજા ઝૂંપડામાંથી બહાર નીકળ્યો કે ભીલ ધરતી ઉપર ઢળી પડ્યો, તત્કાળ મરી ગયો.
રાજાને અપાર દુઃખ તો થયું પણ તેની ધર્મશ્રદ્ધા ડગી ગઈ. “આવો અતિથિ-સત્કારનો ધર્મ કરનારને તરત મોત !' એને વિચાર આવ્યો.
રાજમહેલે આવીને તમામ ધર્મનેતાઓની સભા ભરીને તેણે સવાલ કર્યો કે, “શું ધર્મનું ફળ મોત છે?” - વિદ્વાનો જવાબ આપવાની મથામણ કરતા હતા ત્યાં આકાશમાર્ગેથી એક દિવ્યપુરુષ સભામાં આવીને ઊભો. સહુ તેનું પ્રચંડ તેજ જોઈને ચમકી ગયા. તેણે રાજાને પ્રણામ કરીને કહ્યું, “ધર્મમાં જરાય શંકા કરશો નહિ. હું તે જ ભીલ છું, મરીને દેવ થયો છું. નાનકડા પણ અતિથિસત્કારના ધર્મે મારું ભીલપણાનું દુઃખ ટાળીને મને દેવાત્મા બનાવી દીધો છે.”
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૫૫
જૈન મહાભારત ભાગ-૨
