________________
દ્રૌપદીએ કહ્યું, “મને ઉપાડીને ઉઠાવી ગયેલો પેલો સેનાપતિ અને તેની સેના તમે પાંચે ય સરોવર તરફ ક્રમશઃ વળી ગયા બાદ અલોપ થઈ ગયા. હું એકલી અહીં તહીં વનમાં રડતી ભટકતી હતી ત્યાં કોઈ વૃદ્ધ ભીલ મને મળ્યો. તે મને અહીં લાવ્યો. માતા કુન્તીને પણ તે અહીં લઈ આવ્યો. તમારા શરીરોની મૃતક જેવી અવસ્થા જોઈને અમે બન્ને જો૨થી વિલાપ કરતા હતા તેટલામાં જ ચીસો પાડતી આવતી ભયાનક સ્વરૂપવાળી રાક્ષસીને આકાશમાં અમે જોઈ. તેને જોઈને અમે ખૂબ ભયભીત થઈ ગયા પણ પેલા ભીલે જરાય નહિ ગભરાવવાનું અમને આશ્વાસન આપ્યું.
તે રાક્ષસી તમારી પાસે આવી. તમને મરી ગયેલા કલ્પીને તેણે પોતાની દાસી પિંગલાને અત્યન્ત ક્રોધાવેશમાં કહ્યું, ‘પેલો નાલાયક સુરોચન ! આ મડદાંઓને મારવા માટે મને અહીં મોકલીને મારું ઘોર અપમાન કર્યું છે. હું તેને બરોબર જોઈ લઈશ. હવે હું તેને જ મારી નાંખીશ.’
આમ બોલીને રાક્ષસી ચાલી ગઈ. ફરી અમે બન્ને સાસુ-વહુ રૂદન કરવા લાગ્યા ત્યારે ભીલે અમને કહ્યું કે, ‘આ પુરુષના (યુધિષ્ઠિરના) ગળામાંની રત્નમાળાને સરોવરમાં બોળીને તેનું પાણી દરેકની ઉપર છાંટવાથી બધા ગાઢ મૂર્ચ્છમાંથી મુક્ત થઈ જશે.’
અમે તેમ કર્યું અને તમે સહુ સફાળા બેઠા થઈ ગયા.”
યુધિષ્ઠિર ઉપકારી ભીલને જોવા આમતેમ જોવા લાગ્યા પણ તે જ પળે તે ગાયબ થઈ ગયો હતો. અરે ! તે સરોવર અને તે સ્થળ પણ ગાયબ થઈ ગયા હતા.
હવે તેઓ પોતાના આશ્રમ પાસે બેઠેલા જણાતા હતા.
ઈન્દ્રમિત્ર દિવ્યપુરુષ દ્વારા બચાવ
એ જ વખતે એક દિવ્યપુરુષ ત્યાં આવી ચડ્યો. તેણે કહ્યું, “હું દેવોના રાજા ઇન્દ્રનો ગાઢ મિત્ર છું. તમારી ઉગ્ર તપસાધનાના પ્રભાવે ઇન્દ્રે મને તમારી મદદે મોકલ્યો. આ બધી મારી જ માયાજાળ હતી. કૃત્યાને આ રીતે ગુસ્સામાં પાછી કાઢીને જ હું તમારા પ્રાણ બચાવી શકતો હતો એટલે મારે આ બધું ન છૂટકે ઊભું કરવું પડ્યું છે. તમને મેં જે કષ્ટ આપ્યું તે બદલ તમારી ક્ષમા માંગું છું.” આમ કહીને તે દિવ્યપુરુષ ત્યાંથી વિદાય થયો.
મહાત્માનો લાભ લેતા પાંડવો
આઠમા દિવસની સવારે સહુ પારણાં કરવા બેઠા. (ઉપવાસો દરમ્યાન એક વા૨ સરોવ૨-જલ પાંડવોએ પીધું છે તે ઉ૫૨થી આ ઉપવાસ સંપૂર્ણ શાસ્ત્રવિધિપૂર્વક ન હતા એમ લાગે છે.)
એ વખતે ‘કોઈ મહાત્માનો લાભ મળે તો સારું' તેવી તેમને ભાવના થઈ અને યોગાનુયોગ મહાતપસ્વી મહાત્મા તે જ વખતે ત્યાં પધાર્યા. તેમનો લાભ લીધો. મહાતપસ્વી મુનિને આવો નિર્દોષ ભિક્ષાનો લાભ થયાનું જાણીને દેવોએ દુંદુભિ બજાવી, પુષ્પો વગેરેની વૃષ્ટિ કરી.
તે વખતે આકાશસ્થ કોઈ દેવ બોલ્યો, “હે પાંડવો ! આ મુનિદાનના પ્રભાવે હવે તમને સત્વર રાજલક્ષ્મી પ્રાપ્ત થશે. હવે તમારો બાર વર્ષનો વનવાસકાળ પૂરો થઈ રહ્યો છે. તેરમા વર્ષનો ગુપ્તવાસ શરૂ થશે. તમે આ ગુપ્તવાસ વિરાટનગરમાં પસાર કરો અને તમારા વેષ અને કર્મોમાં પરિવર્તન કરો એવી તમને મારી ખાસ ભલામણ છે.”
કૃત્યા રાક્ષસીની ઘટના આજના ભીષણ કાળમાં પશ્ચિમના આક્રમણો સામે હતાશ થઈ ગયેલા ધર્મપ્રેમી વર્ગને ભારે આશ્વાસન આપનારી બને છે.
ધર્મની પ્રચંડ તાકાત
ધર્મની કેટલી પ્રચંડ તાકાત છે ! તે આ ઘટનામાં સ્પષ્ટ જોવા મળે છે. ‘સ્વમવ્યય થય
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
જૈન મહાભારત ભાગ-૨
૫૪
