________________
પિતામહનું આ વચન સાંભળીને હું આપની પાસે આવી છું. હવે આપને જે યોગ્ય લાગે તે આપ કરો.
દુર્યોધનને છોડાવવા ભીમનો વિરોધ ભાનુમતી દ્વારા દુર્યોધન ઉપર આવી પડેલી આપત્તિ જાણીને ભીમ તો ખૂબ રાજી થઈ ગયો. તેણે કહ્યું કે, “દ્રૌપદીના કેશ પકડાવીને ભરસભામાં લાજ લેનાર પાપી દુર્યોધનના પાપનું ફળ હવે શરૂ થઈ ગયું. આ ઠીક જ થયું.
વળી આ દ્વૈતવનમાં પણ ગોકુળો જોવાના બહાને અમને જ મારવા તે આવ્યો હતો તે વાત પ્રિયંવદન દ્વારા અમે ક્યારની ય જાણી છે. એટલે આવા માણસની મદદે જવાનું તો મોટાભાઈ યુધિષ્ઠિર પણ ઇચ્છવાના નથી એવી મારી ખાતરી છે.”
યુધિષ્ઠિર બોલ્યા, “ભીમ ! તું આ શું બોલે છે ? ગમે તેમ તો ય દુર્યોધન આપણો ભાઈ છે. તે હાલ મરણાન્ત આપત્તિમાં ફસાયો છે. આપણે તેની મદદે જવું એ જ આપણી આ સમયની ફ૨જ છે. તું આ ભાનુમતીની સામે તો જો. રડી રડીને એની આંખો કેવી સૂજી ગઈ છે ? તને એની પણ દયા આવતી નથી ?”
ભીમે મોટાભાઈને દુર્યોધને કરેલા ભૂતકાળના લાક્ષામહેલ આદિના કાવતરાંઓની યાદ કરાવી, વસ્ત્રાહરણ પ્રસંગની નીચતા જણાવી, અપકારી ઉપર ઉપકાર કદી ન થઈ શકે તેમ પણ જણાવ્યું. અપકારી ઉપરે ય ઉપકાર કરે તે સાચો સજ્જન
યુધિષ્ઠિરે કહ્યું, “ઉપકારી ઉપર ઉપકાર તો સામાન્ય માણસ પણ કરી શકે છે, પણ અપકારી ઉપર ઉપકાર કરવો એ જ સજ્જનનું લક્ષણ છે. વળી દુર્યોધનને આપણા માટે જે ધિક્કારભાવ છે તેને તેના હૈયેથી દૂર કરવા માટેની આ સોનેરી તક નથી ? છેવટે તો તે ય માણસ જ છે ને ? આપણે મદદગાર બનીશું તો શું તે આપણો સદાનો મિત્ર નહિ બની જાય? શત્રુને મારવાથી શત્રુ કદી મરતો નથી. શત્રુ તો શત્રુતાને મારવાથી જ મરે છે. શત્રુતાને ખતમ કરવાની આ સોનેરી તક આપણે જવા દેવી ન જોઈએ. ટૂંકમાં સો વાતની મારી એક જ વાત છે કે દુર્યોધન આપણો ભાઈ છે, વળી આપત્તિમાં છે માટે હું તેને મદદ કરીને જ રહીશ.”
આમ કહીને યુધિષ્ઠિરે ભાનુમતીને ખૂબ આશ્વાસન આપ્યું.
ત્યાર બાદ યુધિષ્ઠિરે અર્જુનને આ કાર્ય સોંપ્યું. અર્જુને પ્રણામ કરવા દ્વારા મોટાભાઈની આજ્ઞા
શિરસાવંઘ કરી.
‘આપણે પાંચ નહિ, એકસો પાંચ' યુધિષ્ઠિરે અર્જુનને કહ્યું, “ભાઈ ! તારી વિદ્યાઓના બળે તું દુર્યોધનને આપત્તિમાંથી સત્વર મુક્ત કર. અત્યારે આપણે પાંચ નથી, અત્યારે તો આપણે એકસો પાંચ છીએ. આપણે પરસ્પર લડતા હોઈએ ત્યારે પાંચ અને સો માં ભલે વહેંચાઈ જઈએ, પરંતુ કોઈ ત્રીજો લડવા આવીને ઊભો રહે ત્યારે તો આપણે બધાએ એક બની જવું જોઈએ. તે વખતે તેની સામે આપણે પાંચ નહિ પણ એકસો પાંચ.’
‘આપણે પાંચ નહિ પણ એકસો પાંચ.' યુધિષ્ઠિરનું વાક્ય સત્યથી કેવું ખીચોખીચ ભર્યું છે ! અંદરોઅંદર યાદવાસ્થળી
આ દેશ ઉપર જ્યારે સદા માટે યાદવાસ્થળીનો અભિશાપ કામ કરી રહ્યો છે ત્યારે તો આ
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે
૪૦
જૈન મહાભારત ભાગ-૨
