________________
७५२
हरिवंशपुराणे समाधिगुप्तनामान्यः स्वयंभूरनिवर्तकः । जयो विमलसंज्ञश्च 'दिव्यपाद इतीरितः ॥५६१॥ चरमोऽनन्तवीर्योऽमी वीर्यधैर्यादिसद्गुणाः । चतुर्विशतिसंख्याना भविष्यत्तीर्थकारिणः ॥५६२॥ मरतो दीर्घदन्तश्च जन्मदन्तश्च चक्रिणः । गूढदत्तोऽपरो नाम्ना श्रीषेण इति विश्रतः ।।५६३॥ श्रीभूतिरितिभूतोऽन्यः श्रीकान्तः पद्मनामकः । महापद्मस्तथैवान्यश्चित्रवाहनसंज्ञकः ॥५६४।। विमुक्कमलसंपर्को नाम्नः विमलवाहनः । अरिष्टसेन इत्येते चक्रिणो द्वादशोदिताः ॥५६५।। नन्दी च नन्दिमित्रश्च नन्दिनो नन्दिभूतिकः । महातिबलनामानौ बलभद्रश्च सप्तमः ।।५६६॥ द्विपृष्टश्च त्रिपृष्ठश्च वासुदेवा नवैव ते । मविष्यन्त्यञ्जनच्छायाश्च्छायाछन्नदिगन्तराः ॥५६७।। चन्द्रश्चापि महाचन्द्रस्तथा चन्द्रधरश्रुतिः । सिंहचन्द्रो हरिश्चन्द्रः श्रीचन्द्रः पूर्णचन्द्रकः ॥५६॥ सुचन्द्रो बालचन्द्रश्च नवैते चन्द्र सप्रमाः । बलाः प्रतिद्विपश्चान्ये नव श्रीहरिकण्ठको ।।५६९।। नीलकण्ठाश्वकण्ठौ च सुकण्ठशिखिकण्ठको । अश्वग्रीवहयग्रीवो मयूरग्रीव इत्यपि ।।५७०।। प्रमदः संमदो हर्षः प्रकामः कामदो मवः । हरो मनोभवो मारः कामो रुद्रस्तथाङ्गजः ॥५७१॥ मव्याः कतिपयैरेव तेऽपि सेत्स्यन्ति जन्मभिः । रत्नत्रयपवित्रालाः सन्तः सन्तो नरोत्तमाः ॥५.२॥
वसन्ततिलकावृत्तम्
वलपरासस.ट.
अन्तर्मुहूर्तमपि लब्धविमुक्तमेकं सम्यक्त्वरत्नमचिरेण विमुक्तिहेतुः । रत्नत्रयस्य तु 'पवित्रतमस्य लोके साक्षाद्भवप्रमथनस्य किमत्र वाच्यम् ॥५.३।।
१८ समाधिगुप्त, १९ स्वयम्भू, २० अनिवर्तक, २१ जय, २२ विमल, २३ दिव्यपाद और २४ अनन्तवीर्य । ये सभी वीयं धैर्य आदि सद्गुणोंसे सहित होते हैं ।।५५८-५६२।।
१ भरत, २ दीर्घदन्त, ३ जन्मदत्त, ४ गूढ़दत्त, ५ श्रीषेण, ६ श्रीभूति, ७ श्रीकान्त, ८ पद्मनामक, ९ महापद्म, १० चित्रवाहन, ११ मलके सम्पर्कसे रहित विमलवाहन और १२ अरिष्टसेन ये होनेवाले बारह चक्रवर्ती कहे गये हैं ।।५६३-५६५।।
१ नन्दी, २ नन्दिमित्र, ३ नन्दिन, ४ नन्दिभूतिक, ५ महाबल, ६ अतिबल, ७ बलभद्र, ८ द्विपृष्ठ और ५ त्रिपृष्ठ ये नौ भविष्यत्कालमें होनेवाले नारायण हैं। ये अंजनके समान कान्तिके धारक होते हैं तथा अपनी कान्तिसे दिशाओंके अन्तरालको व्याप्त करते हैं ॥५६६-५६७।।
१ चन्द्र, २ महाचन्द्र , ३ चन्द्रधर, ४ सिंहचन्द्र, ५ हरिश्चन्द्र, ६ श्रीचन्द्र, ७ पूर्णचन्द्र, ८ सुचन्द्र और ९ बालचन्द्र ये नौ आगामीकालमें होनेवाले बलभद्र हैं। ये सभी चन्द्रमाके समान कान्तिके धारक होते हैं।
१ श्रीकण्ठ, २ हरिकण्ठ, ३ नीलकण्ठ, ४ अश्वकण्ठ, ५ सुकण्ठ, ६ शिखिकण्ठ, ७ अश्वग्रीव, ८ हयग्रीव और ९ मयूरग्रीव ये नौ प्रतिनारायण होंगे ।।५६८-५७०।।
१ प्रमद, २ सम्मद, ३ हर्ष, ४ प्रकाम, ५ कामद, ६ भव, ७ हर, ८ मनोभव, ९ मार, १० काम और ११ अंगज ये ग्यारह रुद्र होंगे। ये सब भव्य होंगे तथा कुछ ही भवोंमें मोक्ष प्राप्त करेंगे। इनके शरीर भी रत्नत्रयसे पवित्र होंगे तथा उत्तम महापुरुष होगे ।।५७१-५७२।।
एक सम्यग्दर्शनरूपी रत्न अन्तर्मुहूर्त के लिए भी प्राप्त होकर छूट जाता है तो वह भी शीघ्र ही मोक्षप्राप्तिका कारण होता है, फिर संसारमें अतिशय पवित्र एवं साक्षात् भवभ्रमणको नष्ट करनेवाले रत्नत्रयकी तो बात ही क्या है ? ||५७३।।
१. दिव्यवाद म. । २. पवित्रितमस्य म.।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org