________________
ક
-
~-
-
(श्लो. २२) * गुर्जरविवेचनादिसमलङ्कृतः .
[૪ ]
- संसारगिम्हतविओ, तत्तो गोसीसचंदणरसुव्व ।
अइपरमनिव्वुइकर, तस्संते लहइ सम्मत्तं ॥४॥" અન્યત્ર –
"अप्पुव्वकयतिपुंजो, मिच्छमुइण्णं खवित्तु अणुइन्नं ।
उवसामिय अनियट्टी-करणाउ परं खओवसमी ॥१॥" ततोऽसौ क्षायोपशमिकी दृष्टिः समुत्पन्ना सती जीवानां 'नरामरसम्पदे' देवमानवर्द्धये 'स्याद्' भवेत्, तथाऽपूर्वकरणेनैव कृतत्रिपुञ्जस्य जीवस्य चतुर्थगुणस्थानादारभ्य क्षपकत्वे प्रारब्धेऽनन्तानुबन्धिचतुष्कस्य मिथ्यात्वमिश्रसम्यक्त्वरूपपुञ्जत्रयस्य च क्षये क्षायिकं
– ગુણતીર્થ - અનિવૃત્તિકરણના અંતે (અર્થાત્ અનિવૃત્તિકરણ પત્યા બાદ) જીવ સમ્યક્ત પ્રાપ્ત કરે છે. જેમ ગ્રીષ્મના તાપથી તપ્ત જીવને ગોશીષ ચંદનનું વિલેપન એકદમ આલ્હાદ કરનારું બને છે, તેમ સંસારના તાપથી તપ્ત જીવોને આ સમ્યક્ત પણ અત્યંત આહ્વાદ ઉપજાવનારું બને છે.”
બીજે પણ કહ્યું છે કે –
“અપૂર્વકરણના માધ્યમે કરાયેલા ત્રણ પુંજવાળો જીવ, ઉદયમાં આવેલા મિથ્યાત્વનો ક્ષય કરીને અને ઉદયમાં ન આવેલા મિથ્યાત્વનો ઉપશમ કરીને, અનિવૃત્તિકરણ કર્યા બાદ ક્ષયોપશમસમ્યક્તવાળો થાય છે.” હવે ક્ષયોપશમસમ્યગ્દષ્ટિની કઈ ગતિ થાય? એ બતાવે છે –
જ ક્ષયોપશમસખ્યત્વીની ગતિ જે જીવોને મિથ્યાત્વના ક્ષયોપશમજન્ય ક્ષાયોપથમિકી દૃષ્ટિ પ્રગટ થઈ છે, એ જીવોને એ દષ્ટિ, દેવભવ અને મનુષ્યભવ સંબંધી વિશિષ્ટ સંપત્તિઓને વધારવાનું પ્રબળ નિમિત્ત બની રહે છે. (અર્થાતુ એ જીવને માનવભવમાં પણ વિશિષ્ટ સમૃદ્ધિ સર્જાય અને પરલોકમાં પણ દેવગતિરૂપ સદ્ગતિ મળે... અથવા તો આ રીતે વિચારાય કે, ચારે ગતિના જીવોને
-. છાયાસન્મિત્રમ્ (28) સંસારીષ્મતતસ્તતો શીર્ષવન્દ્રનરવત્ |
अतिपरमनिर्वृतिकरं, तस्यान्ते लभते सम्यक्त्वम् ॥४॥ (29) સપૂર્વકૃત્રિપુજ્ઞો મિથ્યાત્વમુવીને ક્ષાયિત્વા અનુરીજીમ્
उपशमय्य अनिवृत्तिकरणतः परं क्षयोपशमी ॥१॥