________________
| (સ્નો. ૨૨૭-૨૮-૨૨૨) ( ગુર્જરવિવેચનાવિષમતા .
[૨૬] शुभाशुभद्वयं ६४ स्थैर्यास्थैर्यद्वयं ६६ देवगतिः ६७ देवानुपूर्वी ६८ प्रत्येकनाम ६९ सुस्वरदुःस्वरद्वयं ७१ एकतरं वेद्यं ७२ चेति द्वासप्ततिकर्मप्रकृतयो मुक्तिपुरीद्वारार्गलारूपा ૩પીજે સમયે ક્ષયિતિ ૨૨૨-૨૨૩-૧૨૪-૧૨-૧દ્દા अथायोग्यन्त्ये समये याः प्रकृतीः क्षपयित्वा यत्करोति, तत् श्लोकत्रयेणाऽऽह -
अन्त्ये होकतरं वेद्यमादेयत्वं च पूर्णता | त्रसत्वं बादरत्वं च, मनुष्यायुश्च सघशः ॥११७|| नृगतिश्चानुपूर्वी च, सौभाग्यं चोच्चगोत्रता | पञ्चाक्षत्वं तथा तीर्थकृन्नामेति त्रयोदश ||११४॥ क्षयं कृत्वा स लोकान्तं, तत्रैव समये व्रजेत् ।
GIFરાદ્ધત્વપર્યાયઃ, પરમેષ્ઠી સનાતનઃ II૧૧ ત્રિવંશોષવમ્ II व्याख्या-सोऽयोगी 'हि' स्फुटमन्त्ये समये एकतरं वेद्यं १ आदेयत्वं २ पर्याप्तत्वं ३ त्रसत्वं ४ बादरत्वं ५ मनुष्यायुः ६ सद्यशः ७ मनुष्यगतिः ८ मनुष्यानुपूर्वी ९ सौभाग्यं
– ગુણતીર્થ
– હે શુભવિહાયોગતિ, (૬૨) અશુભવિહાયોગતિ, (૬૩) શુભનામ, (૬૪) અશુભનામ, (૬૫) સ્થિરનામ, (૬૬) અસ્થિરનામ, (૬૭) દેવગતિ, (૬૮) દેવાનુપૂર્વી, (૬૯) પ્રત્યેક, (૭૦) સુસ્વર, (૭૧) દુઃસ્વર, અને (૭૨) શાતા કે અશાતામાંથી કોઈ એક વેદનીય...
આ ૭૨ પ્રકૃતિઓ મોક્ષનગરના દ્વારને બંધ રાખવા માટે સાંકળ સમાન છે. અયોગી મહાત્મા ચૌદમા ગુણઠાણાના દ્વિચરમસમયે આ ૭૨ કર્મપ્રકૃતિઓનો ક્ષય કરે છે.
હવે અયોગી મહાત્મા છેલ્લા સમયે કઈ પ્રકૃતિઓ ખપાવે ? અને ત્યારબાદ તે શું કરે ? તે જણાવવા ગ્રંથકાર મહર્ષિ ત્રણ શ્લોકો દ્વારા કહે છે –
- ચરમસમયનું કૃત્ય + સનાતનપર્યાયની પ્રાપ્તિ - ૯ શ્લોકાઈ : અંત્યસમયે બેમાંથી એક વેદનીય, આદેયનામ, પૂર્ણતા=પર્યાપ્ત નામ, સનામ, બાદરનામ, મનુષ્યાયુષ્ય, શ્રેષ્ઠ યશનામ, મનુષ્યગતિ, મનુષ્યાનુપૂર્વી, સૌભાગ્યનામ, ઉચ્ચ ગોત્ર, પંચેન્દ્રિયજાતિ અને તીર્થંકરનામ – આ ૧૩ પ્રકૃતિઓનો ક્ષય કરીને તે જ સમયે સિદ્ધત્વપર્યાય પામીને શાશ્વત પરમેષ્ઠી બનેલા તે કેવળજ્ઞાની લોકના પર્યત ભાગે જાય. (૧૧૭-૧૧૮-૧૧૯)
વિવેચનઃ અયોગીપરમાત્મા ચૌદમાં ગુણઠાણાના ચરમસમયે આ ૧૩ પ્રકૃતિઓનો ક્ષય કરે છે : (૧) શાતા કે અશાતામાંથી કોઈપણ એક જ બાકી રહ્યું હોય તે) વેદનીયકર્મ,
