________________
૧૬]
o
-
શ્રીગુસ્થાનમોદ: (શ્લો. ૨૧૭-૨૨૯-૨૨૨) १० उच्चैर्गोत्रं ११ पञ्चेन्द्रियजातिः १२ तीर्थकृन्नामेति १३ त्रयोदश प्रकृतीः क्षयं नीत्वा तत्रैव समये 'लब्धसिद्धत्वपर्यायः' प्राप्तसिद्धत्वनामा ‘परमेष्ठी सनातनः' भगवान् शाश्वतः તોતિં' નો પર્યન્ત “વ્રનેત્' રિતિ !
तथाऽयोगिगुणस्थानस्थो जीवोऽबन्धकः, तथैकतरवेद्य १ आदेय २ यशः ३ सुभग ४ त्रसत्रिक ७ पञ्चेन्द्रियत्व ८ मनुष्यगति ९ मनुष्यानुपूर्वी १० मनुष्यायुः ११ उच्चैर्गोत्र १२ तीर्थकृदिति १३ त्रयोदशप्रकृतिवेदयिता, अन्त्यसमयद्वयादाक् पञ्चाशीतिसत्ताकः, उपान्त्ये समये त्रयोदशप्रकृतिसत्ताकोऽन्त्यसमयेऽसत्ताकः ॥११७-११८-११९॥
ફોબિનઝતુરંશમ્ ૨૪
– ગુણતીર્થ – (૨) આદેયનામકર્મ, (૩) પર્યાપ્તનામકર્મ, (૪) ત્રસનામકર્મ, (૫) બાદરનામકર્મ, (૬) મનુષ્યાયુષ્ય, (૭) યશનામકર્મ, (૮) મનુષ્યગતિ, (૯) મનુષ્યાનુપૂર્વી, (૧૦) સૌભાગ્યનામકર્મ, (૧૧) ઉચ્ચગોત્ર, (૧૨) પંચેન્દ્રિયજાતિનામકર્મ, (૧૩) તીર્થંકરનામકર્મ.. - સિદ્ધત્વપર્યાયપ્રાપ્તિઃ ઉપરોક્ત ૧૩ પ્રકૃતિઓનો ક્ષય કરીને તે કેવળજ્ઞાની મહાત્મા પોતાનો સંસારીપણાંરૂપ પર્યાય છોડીને તે જ સમયે સિદ્ધપણાંરૂપ પર્યાયને પ્રાપ્ત કરે છે. અર્થાત્ કર્મના કે તેની અસરોના તમામ બંધનોથી મુક્ત બની પોતાના શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપે પરિણમે છે.
સનાતનપરમેષ્ઠી : કર્મરહિત અવસ્થાના કારણે ફરી તે કેવળજ્ઞાનીને જન્મ-મરણો કે સંસારભ્રમણ નથી સર્જાવાનું... (કર્મરૂપ બીજ ન હોવાથી, તેના અંકુરારૂપ પુનર્જન્મ વગેરે પણ ન થાય...) એટલે જ આ પરમાત્મા “શાશ્વત છે. તેમની હવે સિદ્ધપણાંરૂપે “સાદિ-અનંત કાળપ્રમાણ સ્થિતિ છે.
લોકપર્વતગમન : કર્મક્ષય કરી સિદ્ધત્વપર્યાય પામી સનાતનપરમેષ્ઠી બનેલા તે કેવળજ્ઞાની લોકના પર્યત ભાગે જાય છે. એટલે કે અસ્પૃશદ્ગતિથી=આકાશપ્રદેશોના સ્પર્શ વિના ઋજુશ્રેણિથી એક જ સમયમાં અપ્રતિહતગતિએ ૧૪ રાજલોકના અગ્રભાગ સુધી જાય... અને ત્યાં અટકી સ્થિર થાય છે.
હવે અયોગગુણઠાણે કેટલા કર્મોનો બંધ-ઉદય-સત્તા હોય? તે બતાવવા ગ્રંથકાર મહર્ષિ જણાવે છે –
અલ- અયોગગુણઠાણે બંધ-ઉદય-સત્તા ના બંધઃ આ ગુણઠાણે યોગરૂપ બંધનું કારણ ન હોવાથી, અયોગીગુણઠાણે રહેલો જીવ અબંધક હોય છે. અર્થાત્ કોઈપણ પ્રકૃતિને બાંધતો નથી.
