________________
[ ૨૦૪]
( શ્રીસ્થાનમારો (શ્નો. ર૬-૧ર૭) -
- "ईसीपब्भाराए उवरिं खलु जोयणंमि जो कोसो ।
कोसस्स य छब्भाए, सिद्धाणोगाहणा भणिया ॥१॥" तथाहि - द्विसहस्रधनुःप्रमाणस्य क्रोशस्य षष्ठे भागे धनुषां त्रीणि शतानि त्रयस्त्रिंशदधिकानि भवन्ति, धनुस्त्रिभागद्वयं च, तत उत्कृष्टतः सिद्धात्मप्रदेशानामवगाहनाऽप्येतावत्येव भवति, नाधिकेति, यदाह -
-- ગુણતીર્થ - ૧૨ યોજન ઉપર છે. અને જાડાઈમાં એકદમ વચલા ભાગમાં ૮ યોજન જાડી છે. અને ત્યારબાદ બંને બાજુ પાતળી થતાં થતાં છેક છેડાના ભાગે તે પૃથ્વી તીક્ષ્ણ ધારની સમાન એકદમ પાતળી છે.
સિદ્ધોનું અવસ્થાન + અવગાહના :
તે સિદ્ધશિલાથી એક યોજન દૂર લોકનો પર્વતભાગ=છેડો આવે છે. તે એક યોજનાનો ઉપરનો ચોથો ભાગ ૧ ક્રોશ=૧ ગાઉ પ્રમાણ થાય. અને તે ગાઉના છઠ્ઠા ભાગમાં શ્રીસિદ્ધોની અવગાહના છે. (એટલે સિદ્ધભગવંતો સિદ્ધશિલાના તળીયા ઉપર નહીં, પણ લોકના ઉપરના સર્વાંતિમ ક્ષેત્રે ૧ ગાઉના છઠ્ઠા ભાગ જેટલા અવકાશમાં રહ્યા છે.)
આ વિશે શાસ્ત્રમાં જણાવ્યું છે કે – શ્લોક : પન્માણ ૩૬ વસ્તુ નોયlifમ નો ઢોસો !
___ कोसस्स य छब्भाए, सिद्धाणोगाहणा भणिया ॥
શ્લોકાર્થઃ ઇષ~ામ્ભારા પૃથ્વીની ઉપર ૧ યોજનનો જે ૧ કોશ (=૧ ગાઉ), તે ૧ ગાઉના છઠ્ઠાભાગમાં શ્રી સિદ્ધભગવંતોની અવગાહના કહેવાઈ છે.
તે યોજનમાં ૨૩ ભાગ ખાલી છે. અને ઉપરના છેલ્લા ૨૪મા ભાગમાં શ્રી સિદ્ધપરમાત્માની અવગાહના છે. તે આ પ્રમાણે –
એક કોશના (=એક ગાઉના) ૨૦૦૦ ધનુષ થાય, તેનો છઠ્ઠો ભાગ ૩૩૩ ધનુષ અને તદુપરાંત એક ધનુષના ત્રણ ભાગ કરે તેવા બે ભાગ (=૨/૩ ધનુષ) થાય. એટલે એ છઠ્ઠો ભાગ ૩૩૩ + ૨/૩ ધનુષ પ્રમાણ થયો. હવે સિદ્ધપરમાત્માના આત્મપ્રદેશોની અવગાહના પણ ઉત્કૃષ્ટથી આટલી જ હોય છે, તેનાથી વધુ નહીં. (કારણ કે ૫૦૦ ધનુષ્યથી
छायासन्मित्रम् (62) Oા બારીયા ૩પરિ તુ યોગને ૫: ઋોશ: I
क्रोशस्य च षड्भागे सिद्धानामवगाहना भणिता ॥१॥
