________________
શ્રી આમપ્રબોધ
ચિત્ય વિનયનું સ્વરૂપ. द्वित्रिपंचाष्टादिभेदैः प्रोक्ता भक्ति करनेकधा ।।
द्विविधा द्रव्यभावाभ्यां त्रिविधांगादिभेदतः ॥१॥ પૂર્વેવિનય, ભક્તિ, બહુમાન વગેરે જે કહેલા છે, તેના પ્રકાર કહે છે. ભક્તિ બે, ત્રણ, પાંચ અને આઠ વગેરે ભેદથી અનેક પ્રકારની છે. તેમાં દ્રવ્ય અને ભાવથી બે પ્રકારની છે. અને અંગ, અગ્ર અને ભાવ–એમ ત્રણ પ્રકારની છે. તેમાં જલ, વિલેપન, પુષ્પ અને આભરણ વગેરેથી જે અંગપૂજા થાય છે, તે બતાવે છે. દુઃખે કરીને પ્રાપ્ત થયેલા સમ્યકત્વરત્નને સ્થિર કરવાની ઇચ્છાવાળા વિવેકી પુરૂષે પોતે પ્રથમ પવિત્ર થઈ, બાદરજીવની યતનાદિકને માટે શુદ્ધ વસ્ત્ર પહેરી જિનાલયમાં જવું. ત્યાં શ્રી જિનેશ્વર સમાન મુદ્રાએ યુક્ત, એવા શ્રી જિનબિંબને માજન કરી, કપૂર, પુષ્પ, કેસર, તથા સાકર પ્રમુખથી મિશ્રિત સુગંધી જલવડે સ્નાત્ર કરવું, તે પછી કપૂર, કેસર, અને ચંદન આદિ દ્રવ્યથી વિલેપન કરવું, તે પછી પુષ્પપૂજા કરવી. ભવ્ય પ્રાણીઓ સામાન્ય પુપોથી પ્રભુપૂજા ન કરવી. તેને માટે નીચે પ્રમાણે કહેલું છે.
“ ગુરુ પૂર્વ મુમૈર્ન મીતઃ |
ન વિશી પૃષ્ટનશુમૈન વિવામિઃ ” છે ? | સુકાઈ ગયેલા, પૃથ્વી પર પડેલા, સડીને વિશીર્ણ થયેલા, ફળેથી સ્પર્શાએલા, અશુભ અને વિકાસ નહીં પામેલા પુષ્પોથી જિનેશ્વરની પૂજા કરવી નહીં. (૧)
" पूतिगंधान्यगंधानि आम्लगंधानि वर्जयेत् ।
વરદશાવિદ્ધાનિ નીર્જ પવિતા નિર” | ૨ | નઠારા ગંધવાળા, સુગંધ વગરના, ખાટા ગંધવાળા, કીડાએ વીંધેલા, જુના અને વાસી પુષ્પથી પૂજા કરવી નહીં. (૨)
हस्तात्प्रस्खलितं क्षितौ निपतितं लग्नं क्वचित्पादयोर्यन्मूझैर्ध्वगतं धृतं कुवसनै भेरधो यद् धृतम् । स्पष्टं दुष्टजनैरभिहितं यद् दृषितं कीटकैः
त्याज्यं तत्कुसुमं दलं फल मथो भक्तैर्जिनप्रीतये ॥ ३ ॥ હાથથી પડી ગયેલું, પૃથ્વી પર પડેલું, પગમાં કોઈ ઠેકાણે અડકેલું, મસ્તક ઉપર ચડેલું, નઠારા વસ્ત્રોમાં લીધેલું, નાભિની નીચે રાખેલું, દુષ્ટ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org