________________
૧૬૨
શ્રી આત્મ પ્રબંધ જેનું આયુષ્ય ક્ષીણ થઈ ગયું છે, એવા પુરૂષને મોટા રાજવૈધ હોય તે પણ તે શું કરી શકે? ઉંચા પ્રદેશમાં મેઘવૃષ્ટિની જેમ એ બંને શિષ્યોને ભણાવા કરેલો મારે શ્રમ નિષ્ફળ થયો. હવે નરકની પીડાના કારણરૂપ એવા આ ગ્રહના આરંભની શી જરૂર છે?”
આવો વિચાર કરી તે ક્ષીરકદંબક ઉપાધ્યાયે સંસારનો ત્યાગ કરી ચારિત્ર અંગીકાર કર્યું, તે પછી પર્વતક તેની પાટ ઉપર બેઠો હતો.
પેલે નારદ શિષ્ય કે જે શાસ્ત્રનો મહાન વેત્તા હતા, તે પિતાની ઈચ્છા પ્રમાણે ત્યાંથી બીજે સ્થળે ચાલ્યો ગયે. રાજા અભિચંદ્ર પણ દીક્ષા ગ્રહણ કરી. તે પછી તેનો કુમાર વસુ રાજ્યસન ઉપર બેઠો. વસુ નીતિથી રાજ્ય કરતો હતો અને તે સત્યવાદીપણાથી આખી પૃથ્વી ઉપર પ્રખ્યાતી પામ્યો હતો. તે કદિપણ મૃષાવાદ બેલતો નહીં. એક સમયે કઈ એક ભિલ્લવિંધ્યાચલ પર્વતની અટવીમાં ફરતો હતો. તેણે એક હરિણ ઉપર બાણ છોડ્યું. તે બાણ સ્કૂલનાં પામી વચ્ચે પડી ગયું; હરિણને વાગ્યું નહીં. આથી આશ્ચર્ય પામી તે જિલ્લા પિતાનું બાણ વ્યર્થ થવાનું કારણ શોધવા લાગ્યો. તેનું કારણ શોધતાં એક આકાશમાં સ્વચ્છ સ્ફટિક શિલા તેના જોવામાં આવી. તેને પોતાના હાથને સ્પર્શ કર્યો. તે વખતે તે શિલાની નીચે આસપાસ પેલા મૃગને ચરતો જોયો, તે જોતાં જ ભિલ્લે વિચાર કર્યો કે, “મારૂં બાણ સ્કૂલના પામ્યું, તેનું કારણ આ શિલા જ છે. આ અતિ સ્વચ્છ–નિર્મળ શિલા વસુરાજાને ગ્ય છે.” આવું વિચારી તે ભિક્ષુ છાની રીતે વસુરાજા પાસે આવ્યા અને તેને શિલાનો વૃત્તાંત કહ્યો. તે ઉપરથી વસુરાજાએ તે ભીલને ધન આપી તે શિલા ગ્રહણ કરાવી. પછી વસુએ એક સારા કારીગર પાસે તે શિલાની વેદિકા કરાવી તેને એકાંતે ગોઠવી અને તે ઉપર પોતાનું સિંહાસન સ્થાપિત કર્યું. શિલાના પ્રભાવથી તે સિંહાસન આકાશમાં રહ્યું. તે વખતે લોકે કહેવા લાગ્યા કે, “વસુરાજાના સત્યના પ્રભાવથી આ સિંહાસન આકાશમાં રહ્યું છે. અને આ રાજાના સત્યથી દેવતાઓ પણ તેને સેવે છે.
એક વખતે નારદ પ્રીતિથી પવતકને ઘેર આવ્યા. તે વખતે તે પ્રર્વતક બ્રાહ્મણની સભામાં ત્રસ્વેદની વ્યાખ્યા કરતો હતો. તે વખતે “વૈવૈદળે” એવું સૂત્ર આવ્યું. પવતકે તેનો એ અર્થ કર્યો કે, “બેકડાથી યશ કરો.” આ વખતે તે સાંભળી નારદ બોલ્યો. “સાદ શાન્ત પા” “ અરે પાપ શાંત થયું.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org