________________
ચતુર્થ પ્રકાશ
૩૭૯
તેથી તે નગરના ગુણાને કહેવાને સમથ થઈ શકયા નહીં. નગરમાં જે વસ્તુએ તેણે જોયેલી તેવી વસ્તુ અટવીમાં ન હોવાથી તે ઉપમાને અભાવે કાંઈ પણ કહી શકયા નહીં. ’
આ દૃષ્ટાંત ઉપરથી સમજવાનુ` કે-કેવલજ્ઞાની ભગવાન પાતાના અનંત જ્ઞાનના અલે કરીને સિદ્ધિ (=મેાક્ષ)ના સુખને જાણે છે, છતાં પણ આ સંસારમાં તેની ઉપમાના અભાવથી તેએ ભવ્ય વાની આગળ તે સુખનું વર્ણન કરી શકતા નથી. ઉપર કહેલ દૃષ્ટાંતના આ ઉપનય સમજવા,
તે વિષે કહ્યું છે કે
64
इय सिद्धाणं सुक्ख, अणोवमं नत्थि तस्स ओवम्मं ।
किं च विसेसेणेत्तो, सारक्खणमिणं सुणह वोच्छं ॥ १ ॥
,,
આ પ્રમાણે સિદ્ધ ભગવાનેનુ' સુખ અનુપમ છે, એટલે તે સુખની ઉપમા આપી શકાતી નથી, તાપિ માલજનને સમજાવવા માટે કાંઈક વિશેષણાએ કરીને તેને આ પ્રમાણે કહેવામાં આવે છે—
66
जह सव्वकामगुणियं पुरिसो भोत्तूण भोयण कोइ । તદ્દા-છુદ્દા-વિમુો છિન્ન ઞઢા અમિયતો !! ? || इय सव्वकालतत्ता अतुलं निव्वाणमुवगया सिद्धा । सासयमव्यवाहं चिट्ठेति सुही सुहं पत्ता ॥ २ ॥
99
“ જેમ કેાઈ પુરુષ સ`પૂર્ણ સુ ́દરતાએ કરી સ`સ્કાર કરેલા ભાજનને જમી ક્ષુધા અને તૃષાથી મુક્ત થઈ જાણે અમૃતથી તૃપ્ત થયા તેમ રહે છે, તેમ નિર્વાને પામેલા સિદ્ ભગવાને સાદિ અપવસિત કાલ પર્યંત વૃદ્ધિ પામેલા સર્વ પ્રકારે ઉત્સુકપણાની નિવૃત્તિથી પરમ સતાષને આશ્રિત થતા અતુલ, અનુપમ, શાશ્વત, અપ્રતિપાતી અને અવ્યાબાધ એવા સુખને પામેલા છે, તેથી જ તેએ પરમ સુખી છે, ”
''
66
ઉપર કહેલા અની વિશેષ ભાવના કહે છે. सिद्ध त्तिय बुद्ध त्तिय पारगत्ति य परंपरगयति । उम्मुक्ककम्मकवया अजरा अमरा असंगा य ॥ १ ॥ णित्थिण्णसव्वदुक्खा जाइजरामरणबंधण विमुक्का । अव्वाबाहं सोक्खं अणुहोति सासयं सिद्धा ॥ २ ॥
,,
જેમણે આઠ પ્રકારના કર્માં ક્ષય કરેલા છે, તે સામાન્યપણે કર્મ ક્ષય સિદ્ધ કહેવાય છે.” સિદ્ધેાના પ્રકારને માટે કહ્યુ' છે કે
44
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
