________________
૧૫૬
શ્રી આત્મ પ્રબોધ જ્યારે તે મૃત્યુ પામ્યો એટલે તેના જ્ઞાતિજનોએ તથા કુટુંબીઓએ આવી સુલસને કહ્યું કે, “હવે તું તારા પિતાના પદને ગ્રહણ કર અને કુટુંબનું ભરણપોષણ કર.” સુલસે જવાબ આપ્યો કે, “તે શી રીતે કરું? ત્યારે કુટુંબીઓએ કહ્યું કે, કુળકમથી ચાલતા આવેલા રીવાજ પ્રમાણે દરરેજ પાંચસો પાડાઓને માર અને તેમાંથી ઉત્પન્ન થયેલા દ્રવ્યથી અમારૂં ભરણ-પોષણ કર.”
કુટુંબીઓના આવાં વચન સાંભળી સુલસ બેલ્યો-“અરે! કુટુંબીઓ, એવી મોટી હિંસા કરી ઉપાર્જન કરેલું ધન તમે ખાઓ અને તેનાથી ઉત્પન્ન થયેલું પાપ મારે એકને ભેગવવું પડે, એ કેમ બને ?” સુલસનાં આવાં વચન સાંભળી તે કુટુંબીઓએ જણાવ્યું કે, “જો એમ હોય તો અમે બધા તારા પાપને વહેંચી લઈએ.” આ સમયે પોતાના કુટુંબીઓને પ્રતિબંધ આપવાને માટે સુલસે એક કહવાડીને ઘા કરી પિતાને પગ જરા છેદી નાંખ્યું અને તેની પીડાથી પિતે આકંદ કરતે બેલ્યો, “મને ભારે વેદના થાય છે, માટે તમે બધા મારા કુટુંબીઓ આ મારી પીડાને વહેચી લ્યો. “તેનાં આ વચનો સાંભળી કુટુંબીઓએ કહ્યું, “ભાઈ સુલસ, વેદના વહેચી લેવાનું સામર્થ્ય અમારામાં નથી. “સુલસે કહ્યું, જ્યારે તમારામાં તેટલું સામર્થ્ય નથી તે નરકના હેતુરૂપ અનેક પાડાઓના વધથી ઉત્પન્ન થયેલા મારા પાપને તમે શી રીતે વહેંચી લેશે?''
તુલસનાં આ વચન સાંભળી સર્વ કુટુંબીઓ મૌન ધરીને બેસી રહ્યા. પછી સુલસ પોતાના કુટુંબીઓને બેધ આપી પ્રાણુના વધથી નિવારી સદ્વ્યવહારથી તેમનું પાલન કરવા લાગ્યા. તે યાજજીવિત શુદ્ધ શ્રાવક ધર્મને પાળી મૃત્યુ પામી સ્વર્ગ ગયો હતો. એવી રીતે પહેલા અહિંસા વ્રતના આરાધન ઉપર સુલસનું દૃષ્ટાંત કહેવાય છે. એવી રીતે બીજા ભવ્યજીવોએ પણ ઉત્તમ ધર્મનું મૂળ અને સવ અર્થની સિદ્ધિને અનુકુળ એવું એ વ્રત પ્રયત્ન વડે સેવવું. તેને માટે ભાવનાની ગાથા આ પ્રમાણે છે –
ધન્ના તેન મmજ્ઞા, સર્દ મવાળામુદ્રી છે
सव्वजियाणं हिंसा, चत्ता एवं विचिंतिजा" ॥१॥
“જેમણે મન, વચન અને કાયાની શુદ્ધિએ કરી સવજીવની હિંસા છેડી છે, તેમને ધન્ય છે અને તેઓ નમસ્કાર કરવા યોગ્ય છે, એમ ચિતવવું.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
