Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 05 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुघा टीका स्था०८ सू०१ एकत्वविहारिस्वरूपनिरूपणम् छाया-तपसा सत्वेन मूत्रेण एकत्वेन बलेन च ।
तुलना (योगः) पञ्चधा उक्ता जिनकल्पं प्रतिपद्यमानस्य ॥१॥ इति । इति पञ्चमः १। अल्पाधिकरणम्-अल्पम् अविद्यमानम् अधिकरणं-कलहो यस्य तादृशं पुरुषजातम्-कलहरहितः पुरुषविशेष इति षष्ठः ६॥ धृतिमत्= धृतिः धैर्यम्. सोऽस्ति यस्य तत्, तथाविधः पुरुषप्रकारः। रत्यरत्यनुकूलप्रतिकूल लोपसर्गसहनसमर्थः पुरुषविशेष इति सप्तमः ७ तथा-वीर्यसम्पन्नम्-चीय = युक्त होता है, वह शक्तिमान कहा गया है, उक्तं च- तचेण सत्तेण सुत्तेण' इत्यादि।
जी जिनकल्पको प्राप्त करना चाहता है-उसकी तुलना तपसे, सत्त्वसे, सूत्रसे, एकत्वसे और घल से की जाती कही गई है, अर्थात्प्रावर तपस्वी हो दृढ सत्त्वधारी हो सूत्रका प्रखर ज्ञाता हो शारीरिक बलसे युक्त हो वह शक्तिमान है." ___ अल्पाधिकरण-जो पुरुष कलह करने से रहित होता है, वह अल्पाधिकरण है-यहां अल्प शब्द अविद्यमान अर्थका द्योतक है यह छट्ठा स्थान है ६, धृति,मान्-जो पुरुष विशेष रति-अरति, अनुकूल एवं प्रतिकूल, परीवह और उपसर्गों को सहन करनेकी क्षमतावाला होता है, ऐसा पुरुषही धृतिमान् कहा गया है यह सातयां स्थान है ७, वीर्य सम्पन्न-उत्साहकी अधिकताका होना यह वीर्य है-इस वीर्यसे जो पुरूष
" तवेण सत्तेण सुत्तेण" त्या
જે સાધુ જિનક૯પ પ્રતિમારૂપ એકલવિહાર કરવા માગતું હોય, તે તપ, સત્વ, સૂત્ર, એકત્વ અને બલથી સંપન્ન હવે જોઈએ એટલે કે પ્રખર તપસ્વી, દઢ સત્તાધારી, સૂત્રને પ્રખર જ્ઞાતા, અને શારીરિક બળથી યુક્ત હોય એવા પુરુષને જ શક્તિમાન કહે છે અને એ જ એકલ વિહાર કરવાને પાત્ર ગણાય છે.
(૬) અલ પાધિકરણ–જે પુરુષમાં કલહ કરવાને સ્વભાવ હોતે નથી. એવા પુરુષને અ૯પાધિકરણ સંપન્ન કહે છે. અહી અ૯પપદ અવિદ્યમાનના मर्थनु धोतछ.
(७) धतिमान-रे पुरुष विशेष २ति भति, मनु मने प्रति, પરીષહ અને ઉપસર્ગોને સહન કરવાને સમર્થ હોય છે-વૈર્યપૂર્વક તેમને સહન કરવાની ક્ષમતા ધરાવતા હોય છે, એવા પુરુષવિશેષને જ તિમાન કહે છે.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
