________________
પ્રકૃતિબંધ
*. મૂળપ્રકૃતિનું
નામ
૩ વેદનીય
૪ મોહનીય
૫ |આયુષ્ય
૬
નામ
૭ |ગોત્ર
૮ |અંતરાય
વ્યાખ્યા
|સુખ-દુઃખનો અનુભવ કરાવે
તે
જીવને સાચાખોટાના વિવેક
વિનાનો કરે અને
ખોટામાં પ્રવર્તાવે તે
ભવમાં પકડી
રાખે તે
જીવને ગતિ વગેરે
પર્યાયોનો અનુભવ
કરાવે તે
જીવને દાન
વગેરેથી કે તેની
શક્તિથી અટકાવે તે
કયા ગુણને ઉત્તર- દૃષ્ટાંત ભેદ
ઢાંકે ?
અવ્યાબાધ ૨ | મધથી
સુખ
લેપાયેલ
તલવાર જેવું
૨૮ |દારૂપાન જેવું
અનંતચારિત્ર
અક્ષયસ્થિતિ
૩૧૩
અરૂપીપણું
ઊંચા-નીચા કુળનો અગુરુલઘુપણું
અનુભવ કરાવે તે
અનંતશક્તિ
૪ | બેડી જેવું
૧૦૩ | ચિતારા જેવું
૨ |કુંભાર જેવું
૫ | ખજાનચી જેવું
૧૫૮
કુલ ૮
નામકર્મની ઉત્તરપ્રકૃતિઓના પેટાભેદ પણ ગણ્યા હોવાથી અહીં નામકર્મના ૧૦૩ ભેદ કહ્યા છે. જો નામકર્મની માત્ર ઉત્તરપ્રકૃતિઓ જ ગણીએ અને તેના પેટાભેદ ન ગણીએ તો નામકર્મના ૪૨ ભેદ થાય.
૧) જ્ઞાનાવરણકર્મ - જે કર્મ વસ્તુના વિશેષબોધરૂપ જ્ઞાનગુણને ઢાંકે તે જ્ઞાનાવરણકર્મ. તેના પાંચ ભેદ છે - (સૂત્ર-૮/૭)