________________
૧૦૦ મા ઘરે પણ પૂર્ણ સન્માન જ મળવું જોઈએ... ને ખેલ ખલાસ.. મન દુઃખી દુઃખી. કોઈએ ખરું જ કહ્યું છે –
હવે આંખમાં આંસુઓની અદાલત ભરાશે,
મેં સ્વપ્નો જોવાના ગુના કર્યા છે. સંતની આંખમાં અશ્રુ નથી, કારણ કે તેમણે કોઈ સ્વપ્ન જોયું નથી. પંચસૂત્રમાં સાધુનું એક અદ્ભત વિશેષણ કહ્યું છે - નિસત્તાહિકુણે - આગ્રહરૂપી દુઃખથી જેઓ મુક્ત બની ગયા છે. આગ્રહ એ જ દુઃખ. દેવોને ય ઈર્ષ્યા આવે એવા સાધુના સુખનું રહસ્ય આ જ છે, કે એમને કોઈ આગ્રહ નથી.
પ્રભુ વીર જંગલમાં કાયોત્સર્ગ કરી રહ્યા છે. એ સમયે જંગલી ઉંદરો આવી ચડ્યા. પ્રભુના પગ કાતરવા માંડ્યા. લોહીની ધારા છૂટી. ઉંદરો તીણ દાંતો દ્વારા માંસને ફોલી ફોલી ખાઈ રહ્યા છે. પણ પ્રભુના ચહેરાની એક રેખા પણ ફરકતી નથી. એમના મનમાં વિક્ષોભનો એક અંશ પણ નથી. કારણ? આચારાંગસૂત્રમાં એનું કારણ બતાવ્યું છે - સખફને - ઉંદરોએ આવું જ કરવું જોઈએ, ને આવું ન કરવું જોઈએ, એવો ભગવાનનો કોઈ અભિપ્રાય નથી. ડગલે ને પગલે મને અનુકૂળતા જ મળે ને કોઈ પ્રતિકૂળતા ન જ મળે, એવી ભગવાનની કોઈ ધારણા નથી. નખને સમાધિનું સમગ્ર સૌન્દર્ય આ ચાર અક્ષરોમાં સમાઈ ગયું
“ઓહ! આવા ઉંદરો આવી જશે, એવી તો કલ્પના જ ન હતી. મને ન અડે તો સારું. મને બટકું ન ભરી જાય તો સારું,
-
2
—
