________________
હજાર સુખો આ એક દુઃખમાં રામશરણ થઈ જશે. વિરાગી મૃત્યુના મુખમાં ય સુખી હોય છે, રાગી સુખી (!) કહેવાતા જીવનમાં પણ દુઃખી હોય છે. વિરાગી “ફકીર' જેવી દશામાં પણ સુખી હોય છે. રાગી લખલૂટ સમૃદ્ધિની વચ્ચે પણ દુઃખી હોય છે. પરમપાવન શ્રી આચારાંગ સૂત્રમાં કહ્યું છે –
कामकामी खलु अयं पुरिसे । से सोयइ झूरइ विप्पइ परिदेवइ । રાગી આત્મા શોક કરે છે.... ઝુરે છે.
રડે છે ને વિલાપ કરે છે. સાર આ જ છે - જેનાથી રાગ-દ્વેષ પોષાય, એવી પ્રવૃત્તિનો ત્યાગ કરી દેવો. એમ કરવાથી જેમ રાગ-દ્વેષનો ક્ષય થશે, તેમ તેમ ભીતરમાં તાત્ત્વિક આનંદ પ્રગટતો જશે. જેમ જેમ આ આનંદ પ્રગટતો જશે, તેમ તેમ રાગ-દ્વેષ કરવાના પ્રયોજનો તુચ્છ લાગતા જશે. જેમ રોજની કરોડોની કમાણી કરનારાને પાંચકા-દશકાને કોઈ જ મૂલ્ય ન રહે, તેમ આત્મિક આનંદરસમાં તરબોળ બનેલા આત્માને પણ જેના જેના માટે દુનિયા રાગ-દ્વેષ કરે છે, તે તે વસ્તુનું કોઈ જ મૂલ્ય ન રહે. દુન્યવી બધી જ વસ્તુઓ વ્યર્થ લાગે, ઉપેક્ષણીય લાગે, નગણ્ય લાગે, ને અંતરમાં અનુભવાતો પરમાનંદ સર્વસ્વ લાગે, આ દશા છે પરમ ઈશત્વની...
તબ તુમ જગ કા ઈસા મુખ્યપ્રધાન કે વડા પ્રધાન સાથે મુલાકાત થઈ શકે, એ
II
-
