________________
यया बद्धाः प्रधावन्ति, मुक्तास्तिष्ठन्ति पगुवत् ॥
આશા એ મનુષ્યોની કોઈ આશ્ચર્યજનક બેડી છે. જેઓ એનાથી બંધાયેલા છે, તેઓ દોડ્યા જ કરે છે, અને જેઓ એનાથી મુક્ત છે, તેઓ સ્થિર થઈ જાય છે, વિકલાંગની જેમ.
ઈલાચીપુત્ર ઉછળતો હતો, ત્યારે પણ દોડતો હતો અને રાજા પાસે ઊભો હતો ત્યારે પણ દોડતો હતો. અજબ બંધન છે આશાનું, જે શાંતિથી બેસવા જ દેતું નથી. શરીર કદાચ અટકી જશે, પણ મન દોડતું રહેશે, અથાકપણે, કશુંક આંબી લેવાની
લ્હાયમાં. એક વસ્તુ માટે અંતરમાં ઈચ્છા જાગે છે, ત્યારથી આત્મપ્રદેશો ક્ષોભાયમાન થઈ જાય છે.... મનમાં ગજબનું તોફાન મૌ જાય છે. પછી એ માણસનું શરીર દોડતું હોય, નાચતું હોય, ચાલતું હોય, ઊભું હોય, બેઠું હોય કે સૂતું હોય, એ માણસ દોડી રહ્યો છે... એની દોટ સતત ને સતત ચાલુ છે. મદારી વાંદરાને બાંધીને નચાવે છે. આશા માણસને બાંધીને દોડાવે છે. આનંદઘનજી મહારાજ યાદ આવે...
ભટકે ભટકે દ્વાર લોકન કે
કુકર આશાધારી આશા પૂરી થાય, એ માટે જ્યાં-ત્યાં વલખા મારતો માણસ અને રોટલીના ટુકડા માટે ઘેર ભટકતો કૂતરો – આ બંનેમાં શું ફરક છે? કૂતરો હડધૂત થાય, એ તો પછીની વાત છે, રોટલાના ટુકડા ખાતર એને ભટક્યાં કરવું પડે, એ પણ હડધૂતપણું જ છે ને? જેની આશા છે એ વસ્તુ માણસને મળે કે ન મળે, એ તો બીજા નંબરની વાત છે, પહેલી વાત તો એ જ છે કે એ
+ 81